. ...το ποδόσφαιρο συνδέεται με την κατάκτηση του Μεξικού από τον Ερνάντο Κορτέζ το 1519 και τη βία που αυτός άσκησε στους Αζτέκους προκειμένου να τον ακολουθήσουν. Μια βία αδιανόητη, καθώς ο κατακτητής ξεκοίλιαζε ετοιμόγεννες Ινδιάνες και ανάγκαζε τους ιθαγενείς να παίξουν ποδόσφαιρο με το ματωμένο έμβρυο. Το 2011 φημολογείται ότι ο λαός της Λιβύης έπαιξε μπάλα με το σώμα του αιχμαλώτου Μουαμάρ Καντάφι. Το 1793 οι Γάλλοι έκαναν το ίδιο με το κεφάλι της Μαρίας Αντουανέτας. Όλη η ιστορία του Δυτικού Πολιτισμού είναι λουσμένη με αίμα και όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Τριαρίδης: «Οι ματωμένες λάσπες είναι το αμνιακό υγρό της Ιστορίας”» αναφέρει σήμερα στην «Ε» η Αλεξάνδρα Σταμούλη, πρωταγωνίστρια στην παράσταση «Football. Το παιχνίδι της αθωότητας» εισάγοντάς μας στον κόσμο του έργου που πρωταγωνιστεί. Η κ. Σταμούλη μιλώντας για την παράσταση που παίζεται σήμερα Σάββατο 15 στις 9 μ.μ. και αύριο Κυριακή 16 Ιανουαρίου στις 8 μ.μ. στο Κέντρο Έρευνας Θεάτρου και Χορού +ΠΛΗΝ, θα απαντήσει στο γιατί η παράσταση χαρακτηρίζεται ως «σκληρή ματωμένη κωμωδία», γιατί το ποδόσφαιρο είναι το παιχνίδι της ανθρωπότητας, αν είναι παιχνίδι πια, αν είναι προπύργιο της πατριαρχίας, και πώς κατάφερε να μπει στον κόσμο του. «Υπάρχει μια σκηνική οδηγία όπου η ηρωίδα του έργου σουτάρει την μπάλα στα μούτρα του κοινού. Εμείς, παρότι γνωρίζουμε πως τα όρια του θεάτρου είναι λεπτά και ότι ίσως υπάρξουν διαμαρτυρίες, αποφασίσαμε να τηρήσουμε τα γραμμένα, να προκαλέσουμε το κοινό μέχρι τέλους» αναφέρει, μεταξύ άλλων, για την παράσταση η Αλεξάνδρα Σταμούλη.
Συνέντευξη στον Θανάση Αραμπατζή
• Τι είναι το Football;
- Μία παράσταση, βασισμένη σε ένα από τα νεότερα θεατρικά έργα του ρηξικέλευθου Θανάση Τριαρίδη, ο πλήρης τίτλος του οποίου είναι «FOOTBALL. Το παιχνίδι της ανθρωπότητας» (2017). Εμείς, βέβαια, έχουμε βάλει και έναν υπότιτλο, το «I consider it a challenge before the whole human race». Πρόκειται για στίχο από το «We are the champions» των Queen, τραγούδι το οποίο ακούγεται στην παράσταση και τη χαρακτηρίζει. Το έργο αποτέλεσε την πτυχιακή μου εργασία και παίχθηκε γι’ αυτόν τον σκοπό στη Θεσσαλονίκη τον προηγούμενο Ιούλιο. Εντελώς απρόσμενα και ύστερα από πρόταση του Θανάση, βρεθήκαμε από το πανεπιστημιακό περιβάλλον στο επαγγελματικό σανίδι. Έτσι, ξεκίνησε ένα πολύ ενδιαφέρον ταξίδι, με πρώτη στάση την Αθήνα και το Θέατρο Άβατον. Ο επόμενος σταθμός ήταν και πάλι η Θεσσαλονίκη και πιο συγκεκριμένα το Θέατρο Αμαλία.
• Γιατί χαρακτηρίζεται ως μια «σκληρή ματωμένη κωμωδία»;
- Το έργο έχει πολύ χιούμορ, ο Τριαρίδης γράφει «αιχμηρά» και ο ηθοποιός συνομιλεί πολλές φορές με το κοινό. Παρόλα αυτά, τα γεγονότα που αναφέρονται δεν είναι καθόλου αστεία. Θα έλεγα ότι συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Βρισκόμαστε ενώπιον μιας άγριας ανάγκης του ανθρώπου να κλωτσά. Ανάγκη ριζωμένη στα αρχαία χρόνια. Ύστερα, διαβάζουμε ότι το ποδόσφαιρο συνδέεται με την κατάκτηση του Μεξικού από τον Ερνάντο Κορτέζ το 1519 και τη βία που αυτός άσκησε στους Αζτέκους προκειμένου να τον ακολουθήσουν. Μια βία αδιανόητη, καθώς ο κατακτητής ξεκοίλιαζε ετοιμόγεννες Ινδιάνες και ανάγκαζε τους ιθαγενείς να παίξουν ποδόσφαιρο με το ματωμένο έμβρυο. Το 2011 φημολογείται ότι ο λαός της Λιβυής έπαιξε μπάλα με το σώμα του αιχμαλώτου Μουαμάρ Καντάφι. Το 1793 οι Γάλλοι έκαναν το ίδιο με το κεφάλι της Μαρίας Αντουανέτας. Όλη η ιστορία του Δυτικού Πολιτισμού είναι λουσμένη με αίμα και όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Τριαρίδης: «Οι ματωμένες λάσπες είναι το αμνιακό υγρό της Ιστορίας».
• Είναι το ποδόσφαιρο το παιχνίδι της ανθρωπότητας; Βασικά είναι παιχνίδι πια;
- Είναι, ναι. Από τα αρχαία χρόνια οι άνθρωποι κλωτσάνε μια μπάλα. Στην αρχαία Ελλάδα το ποδόσφαιρο λεγόταν «επίσκυρος» και παιζόταν ανάμεσα σε δύο πέτρες. Στον μεσαίωνα γινόντουσαν αγώνες μεταξύ δύο συνοικιών, όλοι εναντίον όλων, μέρα νύχτα. Τα πράγματα ήταν άγρια. Οι άνθρωποι σκοτωνόντουσαν για να νικήσουν. Μετρούσαν κυριολεκτικά πτώματα. Στα μέσα του 19ου αιώνα στα κολέγια της Αγγλίας δημιουργήθηκαν οι πρώτοι κανόνες του παιχνιδιού και άρχισε η διαδικασία του εξευγενισμού του. Έγινε αυτό που βλέπουμε σήμερα, ένα υπερθέαμα. Βιρτουόζοι ποδοσφαιριστές, ενθουσιασμένοι θεατές, διαιτητές, τραγούδι και μπύρα στο χέρι. Αυτό βέβαια δεν το απέκοψε οριστικά από την πρωτόγονή του βαρβαρότητα και την αγριότητα, που εκφράζουν συχνά πυκνά φανατισμένοι οπαδοί, πονηροί παράγοντες, αλλά και εταιρείες εκμετάλλευσης που αναζητούν το κέρδος με οποιοδήποτε κόστος. Δεν χωρά αμφιβολία όμως, πως από την εισαγωγή του στα γήπεδα της Αγγλίας και μετά, η εικόνα άλλαξε ριζικά. Έγινε παιχνίδι και άθλημα, με όλη τη σημασία της λέξης. Μέχρι τότε ονομαζόταν παιχνίδι, αλλά ήταν σκέτη βία.
• Είναι το ποδόσφαιρο προπύργιο της πατριαρχίας;
- Αδιαμφισβήτητα είναι ένα κατά κανόνα ανδρικό σπορ. Τα τελευταία χρόνια γίνονται μεγάλες προσπάθειες από τις γυναικείες ομάδες και τις γυναικείες οργανώσεις, με στόχο την προαγωγή του ποδοσφαίρου ως ένα παιχνίδι για όλους τους ανθρώπους. Βέβαια, παρόλα τα βήματα που έχουν γίνει προς τη σωστή κατεύθυνση, στη συνείδηση του κόσμου το ποδόσφαιρο παραμένει ένα αντρικό προϊόν. Εν έτει 2021, παλεύουμε ακόμη να αφήσουμε πίσω τις προκαταλήψεις. Τα κορίτσια στα σχολεία δέχονται bullying γιατί προτιμάνε να παίζουν ποδόσφαιρο και όχι volley. Ο κόσμος καίγεται κι εμείς ασχολούμαστε με ταμπέλες και ονόματα. Είναι τραγικό.
• Πώς μπήκατε στον κόσμο του;
- Νομίζω ότι γεννήθηκα αγαπώντας το ποδόσφαιρο, αλλά με βοήθησε πολύ και ο αδερφός μου γιατί με έβαζε στο παιχνίδι, δεν είχε άλλα αδέρφια. Έπρεπε με κάποιον να παίξει. Στη συνέχεια, όπου στεκόμουν κι όπου βρισκόμουν, ήμουν με μια μπάλα στα χέρια και στα πόδια. Στο σχολείο, στην πλατεία, στις εκδρομές, στην παραλία. Δεν νομίζω ότι θα σταματήσω να ασχολούμαι με το ποδόσφαιρο. Παρακολουθώ μέχρι και σήμερα την αγαπημένη μου ομάδα και προσπαθώ να πηγαίνω με την παρέα για 5x5, για χαβαλέ.
• Στην παράσταση βγαίνει στη «σέντρα» το κοινό, αλλά παρ’ όλα αυτά ο κόσμος την έχει αγκαλιάσει...
- Το έργο είναι ένας διαδραστικός μονόλογος, που θέλει να σηκώσει το κοινό από την αναπαυτική του πολυθρόνα. Ο ηθοποιός συνομιλεί σε σταθερή βάση με το κοινό και λόγω αυτού, το έργο έχει στοιχεία performance, δηλαδή κάτι που γίνεται και δεν έχει σταθερό αποτέλεσμα. Υπάρχει μια σκηνική οδηγία όπου η Φ. (η ηρωίδα του έργου -το έργο βέβαια είναι γραμμένο για άνδρα ηθοποιό-) σουτάρει την μπάλα στα μούτρα του κοινού. Εμείς, παρότι γνωρίζουμε πως τα όρια του θεάτρου είναι λεπτά και ότι ίσως υπάρξουν διαμαρτυρίες, αποφασίσαμε να τηρήσουμε τα γραμμένα, να προκαλέσουμε το κοινό μέχρι τέλους. Γι’ αυτόν τον λόγο, κάθε παράσταση είναι κάτι διαφορετικό, μια καινούργια δημιουργία. Και το ενδιαφέρον είναι, πως ο κόσμος αγκάλιασε αυτήν την πρόκληση, αυτό το «περίεργο». Πράγμα που σημαίνει πως θέλει να ταρακουνηθεί, αναζητά μια ευκαιρία να παίξει.
• Τι θέλετε να σκέφτεται ο κόσμος όταν φεύγει από την παράσταση;
- Όταν πρωτοδιάβασα το έργο έμεινα «άγαλμα». Περνούσαν πολλές σκέψεις από το μυαλό μου, ανέλυα ξανά και ξανά αυτά που διάβασα. Η διαφορετική ματιά του Τριαρίδη πάνω στην Ιστορία με έβαλε σε τρομερές σκέψεις. Άνοιξε μέσα μου καινούργιους δρόμους, φώτισε ιδέες που δεν τις είχα στο μυαλό μου. Γεννήθηκαν πολλά ερωτηματικά γύρω από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε αυτά που έγιναν -και στα οποία ήμασταν απόντες-, αλλά και αυτά που γίνονται τώρα. Αν και κατά πόσο είμαστε ένοχοι για τα εγκλήματα του παρελθόντος. Άνοιξα αυτήν τη συζήτηση με τον εαυτό μου και σιγά-σιγά με τους φίλους μου. Αυτό θα ήθελα να κάνει και ο κόσμος. Να το συζητήσει. Δεν με απασχολεί τόσο πολύ το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, ούτε θέλουμε να περάσουμε κάποιο μήνυμα. Δεν κατευθύνουμε κανέναν. Μακάρι να αρέσει στον κόσμο, και μέχρι τώρα φαίνεται πως αρέσει πολύ. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι να ανοίξει η συζήτηση γύρω από τις ευθύνες μας και να κάνουμε λίγο χώρο για σκέψεις και ιδέες που εμείς δεν είχαμε μέχρι τώρα στη ζωή μας. Ο καθένας παλεύει με τον τρόπο του για αυτά που θεωρεί φωτεινά, σωστά και όμορφα. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.
