Έτσι, κρατάμε τη μνήμη ζωντανή, την παράδοση ζωντανή» τόνισε ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού Πάνος Σάπκας κατά τον χαιρετισμό του στην εσπερίδα του Πανθεσσαλικού Συλλόγου Καλαρρυτινών «Οι Καλαρρύτες» με αφορμή τα 40 χρόνια από την ίδρυσή του. Στην εκδήλωση που έγινε χθες στο γεμάτο από κόσμο Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Λάρισας και έφερε τον τίτλο «Καλαρρύτες: Ιστορία, Τέχνη, Πολιτισμός, Έμπνευση», μίλησαν διακεκριμένοι πανεπιστημιακοί καθηγητές και εκπαιδευτικοί που κράτησαν αδιάπτωτο το ενδιαφέρον του κοινού. Ο κ. Σάπκας στον σύντομο χαιρετισμό του μεταξύ άλλων σημείωσε ότι «…Οι Καλαρρυτινοί, άνθρωποι δραστήριοι και ευρηματικοί, ελεύθεροι και ανεξάρτητοι, επαναστάτησαν κατά των Τούρκων. Το χωριό καταστράφηκε και ερήμωσε. Αλλά δεν το έβαλαν κάτω! Όπου κι αν τους έφερε η ζωή, κυρίως στη Θεσσαλία κι εδώ στη Λάρισα, δεν ξεχνούν τον τόπο τους, την ιδιαίτερη πατρίδα τους, τα ήθη και τα έθιμά τους, τις μουσικές και τα τραγούδια τους. Παρακολουθώ την πλούσια δραστηριότητα του Πανθεσσαλικού Συλλόγου Καλαρρυτινών «οι Καλαρρύτες» και σας συγχαίρω που κρατάτε τη ρίζα ζωντανή. Δεν υπάρχει πιο βαθύ τραύμα από τον ξεριζωμό. Αλλά ακόμη κι αν όλα γκρεμιστούν συθέμελα, η ιδιαίτερη πατρίδα υπάρχει ανέπαφη στην ψυχή του ξεριζωμένου ανθρώπου. Έτσι, κρατάμε τη μνήμη ζωντανή, την παράδοση ζωντανή. Η ιστορία της πατρίδας μας είναι το άθροισμα των ιστοριών, των παραδόσεων, των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε τόπου κι απ’ αυτήν την εξίσωση δεν πρέπει να λείπει κανείς». Η διευθύντρια του Ιστορικού Λαογραφικού Μουσείου κ. Φανή Καλοκαιρινού στον χαιρετισμό της τόνισε ανάμεσα σε άλλα ότι «…Τα Μουσεία με συνέπεια, συστηματικότητα, επιστημονική ευθύνη και γνώση συλλέγουν αντικείμενα, ερευνούν το υπόβαθρό τους, και τα προβάλλουν μέσα από τις μόνιμες ή περιοδικές εκθέσεις που κατά καιρούς οργανώνουν. Με γνώμονα τον τοπικό πολιτιστικό πλούτο, τον οποίο διαφυλάσσουν και προβάλλουν, επηρεάζουν και τονώνουν την ατομική και συλλογική μνήμη και τελικά αναδεικνύονται σε θεματοφύλακες της τοπικής αλλά και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.Στο πολύ σημαντικό αυτό έργο των μουσείων συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό οι μεμονωμένες προσπάθειες ατόμων και συλλόγων που διασώζουν και προβάλλουν με αγάπη στοιχεία της τοπικής παράδοσης και ιστορίας συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά στη διασφάλιση της συνέχειας ανάμεσα στο υλικό, τη ζωή, τον τόπο και το χρόνο.». Η πρόεδρος του Συλλόγου Ευαγγελία Τσόγκα-Ζαγκλή σημείωσε ότι «Την αγάπη μας, οι Καλαρρυτινοί της Θεσσαλίας, για τον τόπο μας την έχουμε αποδείξει έμπρακτα, κάνοντας τον Σύλλογό μας δυνατό χωρίς κρατικές επιχορηγήσεις όλα αυτά τα χρόνια. Ο Σύλλογος αυτός μπόρεσε να φέρει εις πέρας μεγάλα έργα στους Καλαρρύτες, αφού για χρόνια είχε αντικαταστήσει άτυπα την Κοινότητα Καλαρρυτών». Πρώτη ομιλήτρια της εσπερίδας ήταν η ΕΕΔΙΠ του τμήματος Ιστορίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Μαίρη Ζάγκλη-Μπόζιου η οποία έκανε μία ιστορική αναδρομή στο χωριό των Καλαρρύτων για να αναφερθεί στο σήμερα τονίζοντας ότι «Τον πόλεμο του 1940-41 και την κατοχή πληρώνουν με πολλές ανθρώπινες απώλειες με οικιστικές και οικονομικές καταστροφές, όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλα τα χωριά της περιοχής. Στην αντίσταση και στον εμφύλιο που διεξάγονται στην περιοχή οι Καλαρρύτες συμμετέχουν ενεργά και επιπλέον κρύβουν αντάρτες και πολλούς Ιταλούς στα σπίτια τους και για τη συμμετοχή τους αυτή οι κατακτητές πυρπολούν και βομβαρδίζουν σπίτια. Αυτή όμως η δύσκολη περίοδος χαρακτηρίζεται και από την πρόσκαιρη αύξηση του πληθυσμού. …Η συγκυριακή αύξηση του πληθυσμού δεν θα έχει συνέχεια. Στη δύσκολη μεταβατική περίοδο 1950/60 οι ελάχιστοι οικονομικοί πόροι δεν επιτρέπουν την επιβίωση των κατοίκων». Επόμενος ομιλητής ήταν ο ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Απόστολος Κατσίκης που σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «Κατά μια μαρτυρία, τον 17ο αι. Καλαρρυτινοί μαθήτευσαν σε εργαστήρια ασημουργίας των Ιωαννίνων, το διοικητικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο μιας πολύ μεγάλης περιοχής του Οθωμανικού Κράτους, και μετέφεραν την τέχνη αυτή στους Καλαρρύτες. Στη συνέχεια, στο πλαίσιο της γενικότερης άνθισης της αργυροχοΐας, οι Καλαρρύτες καθίστανται το καλλιτεχνικό και κατασκευαστικό κέντρο της ασημουργίας, όχι μόνο της Ηπείρου ή του ελλαδικού χώρου αλλά των Βαλκανίων». Ο θεολόγος, φιλόλογος, ιστορικός ερευνητής Δημήτριος Καλούσιος ανέφερε ότι «Το ιστορικό χωριό των Καλαρρυτών της Ηπείρου μαζί με τους αργυροχρυσοχόους έχει να παρουσιάσει και μια σπουδαία γενιά αξιόλογων αγιογράφων. Εχω καταγράψει 12. … Ανήκουν κυρίως στον 18ο αιώνα εργάζονται στην Ηπειρο, τη Θεσσαλία, τη Δυτική Μακεδονία και όπου αλλού, έργα τους φορητές εικόνες, έχουν τοιχογραφήσει δε και ολόκληρους ιερούς ναούς». Η εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής- διευθύντρια 3ου Δημοτικού Σχολείου Λάρισας Ελένη Δημητρίου τόνισε ότι όλες οι πληροφορίες της προέρχονταν από Καλαρρυτινούς που σήμερα έχουν σχεδόν όλοι φύγει από τη ζωή. Η ομιλήτρια αναφέρθηκε στα έθιμα που είχαν οι Καλαρρυτινοί στο γάμο, στη βάπτιση και στο θάνατο. Παρουσίασε τις ευκαιρίες που είχαν οι νέοι του χωριού για γνωριμία, για τον τρόπο που γίνονταν τα προξενιά και για τις συνήθειες των Καλαρρυτινών στον αρραβώνα. Συνεχίζοντας έγινε λεπτομερής περιγραφή των εθίμων του γάμου που κρατούσε μια ολόκληρη εβδομάδα, από Τετάρτη σε Τετάρτη. Τελευταία ομιλήτρια ήταν η κοινωνική ανθρωπολόγος- ιστορικός, ειδική παιδαγωγός Αικατερίνη Ζάγκλη που μιλώντας για τον θεσμό της προίκας τόνισε ότι «…Η προίκα χωρίζονταν σε διαρκή καταναλωτικά αγαθά, τα προικιά και σε παραγωγικά μέσα, τα ζώα και τα χρήματα. Προικιά δίνονταν σε όλες τις θυγατέρες ενώ ζώα δίνονταν στις κόρες των κτηνοτρόφων. Τα χρήματα, που συνήθως ήταν σε ναπολεόνια, δίνονταν στις κόρες των ντόπιων οικογενειών. Σημαντική λοιπόν είναι και η κοινωνική διαστρωμάτωση που γίνεται εμφανής μέσα από την προικοδότηση. Στην ουσία γίνεται λόγος για δύο συγκρουόμενους τρόπους ζωής που η ομαλή συμβίωση τους οφείλονταν στην αλληλεξάρτηση, στην κοινή δηλαδή οικονομική τους πορεία». Χαιρετισμούς απηύθυναν ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλεξ. Καχριμάνης, ο περιφερειακός σύμβουλος Γιώργος Λαδόπουλος, ο αντιπεριφερειάρχης Ιωαννίνων Οδυσσέας Μπότσης και ο δήμαρχος Βορείων Τζουμέρκων Γιάννης Σεντελές.
Το "παρών έδωσαν επίσης ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κων. Αγοραστός, ο βουλευτής της Ν.Δ. Χρήστος Κέλλας, εκπρόσωποι σωματείων και συλλόγων και πλήθος κόσμου.
