Επώδυνη πρόκληση για όσους κατάφεραν με μεγάλο αγώνα να επιβιώσουν και να διατηρήσουν ζωντανές τις επιχειρήσεις τους χαρακτηρίζουν οι μικρομεσαίοι το νέο μνημόνιο. Αν και η αγορά και το εμπόριο προσλαμβάνει ως θετικό γεγονός τη δημιουργία ενός αισθήματος σταθερότητας για τα επόμενα τρία χρόνια, η οποία βέβαια με την προκήρυξη των πρόωρων εκλογών τίθεται σε δοκιμασία, ωστόσο βλέπουν τιμωρητικούς για την επιχειρηματικότητα όρους.
Δυστυχώς, η αγορά έχει υποστεί τεράστια πλήγματα φέτος και οι άνθρωποί της δεν έχουν άγνοια κινδύνου, αλλά πλήρη επίγνωση των δυσκολιών που τους περιμένουν. "Ο βαθμός δυσκολίας στην εφαρμογή των όρων του μνημονίου είναι μεγάλος" όπως λένε "γιατί η κατάσταση είναι πλέον πολύ οριακή, τόσο στην κοινωνία όσο και στην οικονομία και απαιτείται, στη πορεία εφαρμογής των μέτρων, να εκτιμώνται προσεκτικά, να αναθεωρούνται σταδιακά και να διορθώνονται έγκαιρα, για να μην έχουν την ίδια τύχη και κατάληξη με τα δύο προηγούμενα μνημόνια".
"Αναμφίβολα είναι βαρύς ο λογαριασμός του νέου μνημονίου επισημαίνει ο αντιπρόεδρος της ΕΣΕΕ και πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Θεσσαλίας Νικ. Τζίκας. Το ελληνικό εμπόριο είναι σημαντικός πολλαπλασιαστής αξίας και διαχρονικά μια σταθερή δύναμη για την ελληνική οικονομία. Όμως, για να μπορέσει να πληρώσει τον λογαριασμό του νέου μνημονίου που του αναλογεί, θα πρέπει σε επίπεδο μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων να ενισχυθεί και να μεγεθυνθεί. Αμέσως μετά τις εθνικές εκλογές, είναι επιβεβλημένη η επανεκκίνηση της οικονομίας και η προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων για να δούμε στο μέλλον την "απαγκίστρωσή" μας από δανεισμό μέσω μνημονίων. Ελπίσουμε ότι η οικονομία και η αγορά θα σταματήσουν μετά από έξι συναπτά έτη, να αναζητεί λύσεις στις πρόωρες εκλογές»…
Ποια είναι όμως τα μέτρα που σχετίζονται του δανειακού προγράμματος, που αφορούν στο εμπόριο και την επιχειρηματική δραστηριότητα. Μία πρώτη καταγραφή των μέτρων που επιβάλει το νέο μνημόνιο, με έμφαση σε αυτά που αφορούν στην αγορά, χωρίς να είναι σε θέση στην παρούσα φάση να προχωρήσει σε ασφαλείς εκτιμήσεις για το κόστος και τα αποτελέσματά τους, έκανε η ΕΣΕΕ, προσφέροντας επί της ουσίας "στο πιάτο" το νέο μνημόνιο.
ΤΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
Ως προ τα φορολογικά μέτρα οι πλέον επώδυνες διατάξεις είναι οι εξής:
Εφαρμόζονται διαδικασίες εξπρές για αποτελεσματικότερες και γρηγορότερες κατασχέσεις τραπεζικών υπολοίπων σε όσους χρωστούν στο δημόσιο. Η εφορία θα μπορεί να κάνει γρήγορο προέλεγχο για τον εντοπισμό των τραπεζικών υπολοίπων του οφειλέτη και να εκδίδει στοχευμένα κατασχετήρια. Επίσης, αν υπάρξει εμφάνιση κάποιου ποσού μετά την έκδοση του κατασχετηρίου τότε αυτό θα κατάσχεται αμέσως. Παράλληλα, μειώνονται όλα τα όρια για τις κατασχέσεις στα 1.000 ευρώ και το ποσό άνω του νέου ορίου θα κατάσχεται όλο. Σε ότι αφορά μισθούς, συντάξεις και ασφαλιστικά βοηθήματα, το ακατάσχετο όριο μειώνεται από τα 1.500 στα 1.000 ευρώ (καθαρό ποσό αφού αφαιρεθούν οι εισφορές). Ειδικά για περιπτώσεις πολιτών που δοκιμάζονται οικονομικά θα μπορεί να κατασχεθεί το 50% για το τμήμα του μισθού ή της σύνταξης μεταξύ των 1.000 και 1.500 ευρώ (δηλαδή 250 ευρώ). Μειώνεται από τα 1.500 στα 1.250 ευρώ το ακατάσχετο ποσό από έναν τραπεζικό λογαριασμό για κάθε φορολογούμενο.
* Ορίζεται ότι ο φόρος εισοδήματος του φετινού εκκαθαριστικού για τις επιχειρήσεις θα πληρωθεί σε 5 δόσεις με την πρώτη τον Αύγουστο και τη τελευταία έως τέλος Δεκεμβρίου. Η προκαταβολή φόρου για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες αυξάνεται για το φορολογικό έτος 2015 από 55% σε 75% και από το 2016 στο 100%, ενώ για το 2016 θα επανασχεδιαστεί η εισφορά αλληλεγγύης με την ενσωμάτωση της στις κλίμακες φορολογίας.
* Αυξάνεται από το φετινό εκκαθαριστικό η προκαταβολή φόρου των αγροτών από το 27,5% στο 55% (φορολογικό έτος 2014), ενώ από το 2016 οι αγρότες θα φορολογούνται με συντελεστή 20% και από το 2017 με συντελεστή 26%.
* Αυξάνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης του αγροτικού πετρελαίου από τον προσεχή Οκτώβριο, από τα 66 στα 200 ευρώ το χιλιόλιτρο, ενώ από την 1η Οκτωβρίου 2016 εξισώνεται με το πετρέλαιο κίνησης στα 330 ευρώ το χιλιόλιτρο.
* Αυξάνεται από το 3% σε πάνω από 5% (παρεμβατικό επιτόκιο ΕΚΤ συν 5 μονάδες) το επιτόκιο της ρύθμισης των 100 δόσεων. Δίνεται η δυνατότητα στην φορολογική διοίκηση να θεσπίσει κριτήρια για τη μείωση του αριθμού των δόσεων για όσους φορολογούμενους έχουν την οικονομική δυνατότητα να αποπληρώσουν νωρίτερα οφειλές οι οποίες έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση των 100 δόσεων, ενώ θα χάνουν τη ρύθμιση όσοι δεν θα έχουν ξοφλήσει ή ρυθμίσει νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές εντός τριών μηνών.
* Καταργούνται όλοι οι φόροι υπέρ τρίτων που είναι συνδεδεμένοι με τη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων σταδιακά από το τέλος Οκτωβρίου και θεσπίζεται φόρος στις τηλεοπτικές διαφημίσεις.
* Αυξάνεται από το 2016 στο 15% από το 11% η φορολογία των εισοδημάτων από ενοίκια κάτω των 12.000 ευρώ και στο 35% από 33% για μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ.
* Επιβάλλεται συντελεστής 23% ΦΠΑ σε όλα τα ιδιωτικά σχολεία που δεν αποτελούν μη κερδοσκοπικά ιδρύματα, ως ισοδύναμο μέτρο, ώστε να επιστρέψει το βόειο κρέας στο 13%.
* Ο φετινός ΕΝΦΙΑ θα πληρωθεί σε 5 δόσεις, από τον Οκτώβριο έως τον Φεβρουάριο, ενώ διατηρείται η έκπτωση 20% για τα κενά και τα ξενοίκιαστα ακίνητα κατά τη διάρκεια του 2014. Παράλληλα, καταργείται η έκπτωση του ΕΝΦΙΑ που ίσχυε για τα τουριστικά καταλύματα και τα μικρά ξενοδοχεία.
ΆΝΟΙΓΜΑ ΑΓΟΡΩΝ - ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ
Επιτρέπεται και στα πρατήρια άρτου που έχουν τις απαραίτητες εγκαταστάσεις για ψήσιμο ψωμιού από έτοιμα προϊόντα ζύμης και φέρουν τις ανάλογες προϋποθέσεις, να κάνουν χρήση της ονομασίας «αρτοποιείο». Σε ότι αφορά τα σημεία πώλησης, ψωμί θα μπορούν να διαθέτουν όλα τα καταστήματα τροφίμων και ποτών. Ωστόσο, θα δίνεται η δυνατότητα στους παραδοσιακούς φούρνους που ζυμώνουν το ψωμί να το επισημαίνουν με ειδικές πινακίδες.
* Για το γάλα, η διάρκεια συντήρησης του θα καθορίζεται πλέον από τον παρασκευαστή και υπόκειται σε ελέγχους των αρμοδίων αρχών του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης. Παραμένει το γάλα ημέρας, το οποίο θα πρέπει να συσκευάζεται σε τελική συσκευασία εντός 24 ωρών από την άμελξη, χωρίς να έχει υποστεί διαδικασία θέρμισης ή άλλη επεξεργασία προ της παστερίωσης και η διάρκεια συντήρηση του δεν υπερβαίνει τις 2 ημέρες από την ημέρα παστερίωσης.
* Συλλογικές εκπτώσεις θα εξακολουθήσουν να πραγματοποιούνται τις καθορισμένες ημερομηνίες τακτικών και ενδιάμεσων εκπτώσεων, αλλά πλέον το κάθε κατάστημα θα μπορεί να πραγματοποιεί εκπτώσεις και εκτός των περιόδων αυτών.
* Θα επιτρέπεται το άνοιγμα φαρμακείων και χωρίς πτυχίο φαρμακοποιού.
* Καταργείται η απόδειξη πραγματοποίησης ακαθάριστων εσόδων ως προϋπόθεση για τη χορήγηση των αδειών κυκλοφορίας στον κλάδο των φορτηγών ΙΧ.
* Μειώνονται οι αμοιβές των συμβολαιογράφων. Για ποσό αντικειμένου συναλλαγής έως 120.000 ευρώ η αμοιβή διαμορφώνεται από 1% σε 0,8%.
* Αίρεται η απαγόρευση συστέγασης ποτοποιείου, αποσταγματοποιείου, οινοποιείου.
ΚΟΚΚΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ
Σύντομα η Τράπεζα της Ελλάδος θα εκδώσει όλες τις αναγκαίες διατάξεις για την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας, κατόπιν βελτιώσεων σε συμφωνία με τους θεσμούς ενώ ως τα τέλη Οκτωβρίου του 2015 θα υποβάλει έκθεση για την κατηγοριοποίηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στους ισολογισμούς των τραπεζών, καθώς και αξιολόγηση της ικανότητας των τραπεζών να αντιμετωπίζουν κάθε κατηγορία μη εξυπηρετούμενων δανείων.
* Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου του 2015, η κυβέρνηση θα ενισχύσει το θεσμικό πλαίσιο για τη διευκόλυνση της τακτοποίησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μεταξύ άλλων, με τη βελτίωση του νομικού πλαισίου για θέματα αφερεγγυότητας εταιρειών και νοικοκυριών, με την υιοθέτηση κατάλληλων νομικών μέσων για τη συγκρότηση εξειδικευμένων τμημάτων για υποθέσεις αφερεγγυότητας, τόσο εταιρειών όσο και νοικοκυριών και το διορισμό και την κατάρτιση επαρκούς αριθμού πρόσθετων δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων, για υποθέσεις αφερεγγυότητας τόσο εταιρειών όσο και νοικοκυριών.
* Έως τα τέλη Μαρτίου του 2016, η Τράπεζα της Ελλάδος θα αναθεωρήσει τον Κώδικα Δεοντολογίας με κατευθυντήριες γραμμές αναδιάρθρωσης χρεών για ομάδες δανειοληπτών (π.χ. ΜΜΕ), βάσει σαφών κριτηρίων κατηγοριοποίησης λιανικών χαρτοφυλακίων και με την εισαγωγή μηχανισμών ταχείας διεκπεραίωσης, περιλαμβανομένων τυποποιημένων εγγράφων αξιολόγησης, συμβάσεων αναδιάρθρωσης και λύσεων τακτοποίησης.
* Θα ιδρυθεί Κέντρο Ενημέρωσης Οφειλετών, που θα παρέχει νομικές και οικονομικές συμβουλές σχετικά με οφειλές.
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Παρακράτηση 6% στις κύριες και επικουρικές συντάξεις το 2015 - 2016 και σταδιακή κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων.
* Διατήρηση των κατώτατων συντάξεων στα σημερινά επίπεδα μέχρι το 2021, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
* Εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων για την καταβολή της κατώτατης σύνταξης, ακόμη και σε όσους συνταξιοδοτούνται μετά τις 30 Ιουνίου 2015 και έχουν συμπληρώσει τα 67 έτη.
* Σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ για όλους τους συνταξιούχους έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2019, αρχίζοντας με το ανώτερο 20% των δικαιούχων τον Μάρτιο του 2016.
* Εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος ή εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτών εναλλακτικών μέτρων στο συνταξιοδοτικό σύστημα.
* Θεσμοθέτηση ισοδύναμων μέτρων για την εφαρμογή της δικαστικής απόφασης του ΣτΕ για τις συντάξεις. Βάσει του νέου συστήματος που έχει καθοριστεί από το 2010, κατά την πλήρη εφαρμογή του νόμου, το μέσο ποσοστό αναπλήρωσης δεν θα ξεπερνά το 50%. Η συμμετοχή του κράτους σταδιακά περιορίζεται στην καταβολή της βασικής σύνταξης που το 2010 εκτιμήθηκε ότι θα είναι στα 360 ευρώ.
Παράλληλα, εντός του 2016 θα ολοκληρωθεί όχι μόνο η διοικητική - οργανωτική ενοποίηση όλων των ταμείων σε ένα, υπό ενιαία δομή και λειτουργία, αλλά και η ουσιαστική ενοποίηση των όρων και προϋποθέσεων ασφάλισης και λήψης σύνταξης. Τα βήματα που θα οδηγήσουν σε ένα ταμείο για όλους, με ενιαία δομή αλλά και κοινό κανονισμό για τις εισφορές και τις παροχές, είναι:
- Υπαγωγή όλων των επικουρικών ταμείων στο υπερεπικουρικό των μισθωτών ETEA από την 1η Σεπτεμβρίου 2015, εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος (ή ισοδύναμα μέτρα) και χρηματοδότησή τους αποκλειστικά από εισφορές εργοδοτών - εργαζομένων από την 1η Ιανουαρίου 2015.
- Καθιέρωση στενότερης σύνδεσης μεταξύ εισφορών και παροχών, ήτοι αναλογικότερο σύστημα, αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών στους αυτοαπασχολούμενους, με βάση το πραγματικό εισόδημα και -εντός τριών ετών- κατάργηση της επιπλέον κρατικής χρηματοδότησης, με εναρμόνιση των κανόνων σχετικά με τις εισφορές σε όλα τα ταμεία, με βάση το ΙΚΑ.
- Σταδιακή εναρμόνιση των κανόνων για τις συντάξεις του ΟΓΑ με αυτά που ισχύουν στα άλλα ταμεία.
Μετά την ενοποίηση όλων των ταμείων (κύριων και επικουρικών) σε μία ενιαία οντότητα, θα επιδιωχθεί η ενοποίηση των αποθεματικών των ταμείων έως τον Δεκέμβριο του 2016. Η μεταρρύθμιση θα ολοκληρωθεί εντός του 2017, με την ενσωμάτωση της είσπραξης όλων των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, μαζί με τους φόρους, από τη φορολογική διοίκηση (Δεκέμβριος 2017).
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ
