Του Γιώργου Νούλη
Τη δυνατότητα δικαστικής ρύθμισης των χρεών όχι μόνο προς τις τράπεζες, αλλά και προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, βάσει του ν. Κατσέλη, θα έχουν πλέον όλοι οι Λαρισαίοι οφειλέτες μετά τις αλλαγές που ψηφίστηκαν με τη νέα δανειακή σύμβαση. Μισθωτοί, συνταξιούχοι, άνεργοι αλλά και ελεύθεροι επαγγελματίες, υπερχρεωμένοι δανειολήπτες, έχουν την ευκαιρία να κάνουν χρήση των ευνοϊκών ρυθμίσεων που δίνει ο νόμος…
Αν και επί της ουσίας, η εφαρμογή των αλλαγών στον νόμο Κατσέλη μετατίθεται για μετά τις εκλογές καθώς η κρίσιμη κοινή υπουργική απόφαση που θα αφορά στα κριτήρια προστασίας της πρώτης κατοικίας από τη ρευστοποίηση περιουσίας δεν αναμένεται να υπογραφεί από την υπηρεσιακή κυβέρνηση, αλλά τη νέα, ωστόσο οι οφειλέτες που ενδιαφέρονται να κάνουν χρήση του νόμου, μπορούν να ξεκινήσουν να συγκεντρώνουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και να ενεργοποιούν τη προβλεπόμενη διαδικασία.
Προς την κατεύθυνση αυτή, για μια ακόμη φορά, ειδικά για τους υπερχρεωμένους, οικονομικά αδύναμους , το ΙΝΚΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, ανακοίνωσε τη δωρεάν δικαστική συνδρομή. Όπως ενημέρωσε η καταναλωτική οργάνωση για τους υπερχρεωμένους καταναλωτές που διαμένουν στον ν. Λάρισας και αδυνατούν να ανταποκριθούν στο κόστος της προσφυγής τους στο Ειρηνοδικείο αναλαμβάνει δωρεάν τη σύνταξη του φακέλου για την υπαγωγή στο νόμο για την ταχεία διευθέτηση μικρο-οφειλών, έως 20.000 ευρώ.
"Εν μέσω της τρέχουσας δυσμενούς περιόδου που διανύει η χώρα ολοένα και περισσότερα άτομα που ανήκουν στις «ευπαθείς» ομάδες, άποροι, μακροχρόνια άνεργοι, πολύτεκνοι, ΑΜΕΑ κ.α. αδυνατούν να ανταποκριθούν στο κόστος της δικαστικής διαδικασίας με συνέπεια να αποκλείονται εκ των πραγμάτων από τη νέα διαδικασία ταχείας απαλλαγής" τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση, με τη δέσμευση πως για μια ακόμη φορά θα σταθεί αρωγός στις ανάγκες τους".
Όπως διευκρινίζει στην "Ε" ο νομικός σύμβουλος του ΙΝΚΑ Θεσσαλίας Άγγελος Γιουρέλης με την ψήφιση της δανειακής σύμβασης που τροποποιεί τον Νόμο 3869/10 (γνωστού και ν. Κατσέλη) για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, προκύπτουν σημαντικές αλλαγές τόσο για νέες υποθέσεις δανειοληπτών που επιθυμούν να υπαχθούν στον νόμο όσο και για όσους έχουν ήδη καταφύγει και αναμένουν την οριστική εκδίκαση της υπόθεσης. Λόγω της μεγάλης πολυπλοκότητας που προκύπτει αλλά και του κινδύνου να απορριφθούν ή να τεθούν στο αρχείο υποθέσεις που εκκρεμεί η εκδίκασή τους, εφιστάται η προσοχή στους δανειολήπτες να προβούν στις απαιτούμενες ενέργειες εντός συγκεκριμένων προθεσμιών".
Πρωτίστως αυτά που πρέπει να ξέρει ο οφειλέτης που ενδιαφέρεται να κάνει χρήση του νόμου είναι ότι με τις αλλαγές που έγιναν άνοιξε ο δρόμος σε οικονομικά ασθενείς ομάδες, χωρίς ακίνητη περιουσία και με μηδενικό εισόδημα να διαγράψουν οφειλές έως και 20.000 ευρώ. Η σημαντικότερης αλλαγή είναι η ένταξη στον νόμο και οφειλών προς Εφορία, ΟΤΑ και οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης. «Προσοχή, όμως αυτό ισχύει εφόσον υπάρχουν οφειλές και προς τραπεζικά ιδρύματα, δηλαδή δεν είναι δυνατόν η αίτηση να περιλαμβάνει μόνο οφειλές σε Εφορία ή ασφαλιστικά ταμεία αν δεν υπάρχει και τουλάχιστον μία οφειλή προς τράπεζα ή ιδιώτη», εξηγεί…
Όσοι ακόμη έχουν υποβάλει αιτήσεις και έχουν πάρει δικασίμους πέραν της τριετίας μπορούν να επαναπροσδιορίσουν τις υποθέσεις τους και να φέρουν την εκδίκασή τους νωρίτερα, αλλά πρέπει να υποβάλουν τα δικαιολογητικά ταυτόχρονα με την κατάθεση της αίτησης και όχι μετά από αυτήν, βάσει τυποποιημένου υποδείγματος.
Επίσης όσοι έχουν υποβάλει αίτηση δικαστικής ρύθμισης χρεών και η υπόθεσή τους εκκρεμεί για διάστημα άνω των έξι μηνών από την υποβολή της αίτησης θα πρέπει να επανυποβάλουν έως τις 14 Φεβρουαρίου 2016 τα επικαιροποιημένα στοιχεία τους.
Ακόμη όσοι έχουν λάβει δικάσιμο για μετά το 2018 θα πρέπει μέχρι τις 14 Δεκεμβρίου 2015 να υποβάλουν αίτηση για επαναπροσδιορισμό της συζήτησης της υπόθεσής τους σε συντομότερη δικάσιμο.
Ενημερωτικά να σημειώσουμε πως στο Ειρηνοδικείο Λάρισας σήμερα εκκρεμούν περίπου 1800 αιτήσεις προς συζήτηση ενώ η ημερομηνία που δίνεται είναι για το 2022! Συνεπώς οιν περισσότεροι εξ αυτών θα πρέπει μέσα σε έξι μήνες να φτιάξουν εκ νέου τους φακέλους τους.
Προκειμένου να έχετε μια πρώτη εικόνα για τις δυνατότητες που δίνει στους δανειολήπτες ο νέος νόμος τη διευθέτηση ή και τη διαγραφή οφειλών του, με τη βοήθεια του κ. Γουρέλη και με τη μορφή ερωτήσεων-απαντήσεων , η "Ε" αποσαφηνίζει κάποια σημαντικά σημεία.
* Ποιοι έχουν δυνατότητα υπαγωγής στον νόμο;
- Όλα τα φυσικά πρόσωπα που δεν διαθέτουν πτωχευτική ικανότητα, δηλαδή μισθωτοί, συνταξιούχοι, άνεργοι, αλλά και ελεύθεροι επαγγελματίες. Στις διατάξεις μπορούν να υπαχθούν και πρώην έμποροι, υπό την προϋπόθεση να έχουν χάσει την πτωχευτική ικανότητα, και για τον λόγο αυτόν στα δικαιολογητικά που θα προσκομίζουν θα πρέπει να περιλαμβάνεται βεβαίωση διακοπής εργασιών από την αρμόδια ΔΟΥ. Επίσης, κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης στο Ειρηνοδικείο δεν θα πρέπει να τελούν υπό πτώχευση.
* Πού κατατίθεται η αίτηση και τι πρέπει να συμπληρώσει σ΄αυτή;
- Η αίτηση, τυποποιημένη πλέον, κατατίθεται από τον οφειλέτη στη γραμματεία του Ειρηνοδικείου συμπληρώνοντας τα ακόλουθα: στοιχεία ταυτότητας, ΑΦΜ, κατάλογο των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στα οποία χρωστάει, αλλά και των φορέων του Δημοσίου και ασφαλιστικών φορέων σε περίπτωση που ζητεί διευθέτηση των οφειλών του και προς αυτούς, σύντομο ιστορικό υπερχρέωσης (πότε αναλήφθηκαν οι δανειακές υποχρεώσεις, πότε δημιουργήθηκαν οι τυχόν οφειλές προς το Δημόσιο, πότε επήλθε η μόνιμη αδυναμία πληρωμών και οι λόγοι αυτής), στοιχεία ακίνητης περιουσίας, στοιχεία καταθέσεων σε τράπεζες, στοιχεία κινητής περιουσίας (ΙΧ, σκάφη, κ.λπ.), στοιχεία μηνιαίων εισοδημάτων από εργασία, σύνταξη, εκμετάλλευση ακινήτων, εταιρικές συμμετοχές, τόκους καταθέσεων και από κάθε άλλη πηγή, κατάσταση πιστωτών με τους αντίστοιχες ανά πιστωτή οφειλής, κατάσταση οφειλών στο ελληνικό Δημόσιο, πρόταση σχεδίου διευθέτησης, καθώς και συνοπτική παράθεση των λόγων χορήγησης προσωρινής διαταγής.
* Πότε, πού και ποια δικαιολογητικά καταθέτει ο οφειλέτης;
- Υποχρεούται να συνυποβάλει και τα ακόλουθα δικαιολογητικά: α) αντίγραφο Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας, β) πρόσφατο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, γ) Ε1 των τριών τελευταίων οικονομικών ετών, δ) εκκαθαριστικά σημειώματα των τριών τελευταίων οικονομικών ετών, ε) πρόσφατο Ε9, στ) καταστάσεις μισθοδοσίας ή εκκαθαριστικό συντάξεων ή βεβαίωση ανεργίας του ΟΑΕΔ, ζ) αντίγραφα αδειών κυκλοφορίας τροχοφόρων, η) βεβαιώσεις οφειλών των πιστωτών (τραπεζών και Δημοσίου, εάν ο αιτών ζητεί ρύθμιση των οφειλών του προς εφορία, ασφαλιστικά ταμεία ή ΟΤΑ), θ) αντίγραφα δανειακών συμβάσεων, ι) τυχόν καταγγελίες των δανειακών συμβάσεων, ια) τίτλους ιδιοκτησίας της περιουσίας του, ιβ) αντίγραφο ποινικού μητρώου, ιγ) βεβαίωση διακοπής εργασιών από τη ΔΟΥ σε περίπτωση προηγούμενης άσκησης εμπορικής δραστηριότητας, ιδ) υπεύθυνη δήλωση για πληρότητα και ορθότητα καταστάσεων περιουσίας και μεταβιβάσεων, ιε) φύλλο υπολογισμού αντικειμενικής αξίας της κύριας κατοικίας του οφειλέτη. Εάν ο οφειλέτης είναι έγγαμος, τα δικαιολογητικά προσκομίζονται και για τον/τη σύζυγο, καθώς και σε περίπτωση ανήλικων τέκνων με περιουσία.
* Εάν λείπει κάποιο δικαιολογητικό;
- Εάν λείπει, ο οφειλέτης έχει περιθώριο 15 ημέρες για να το προσκομίσει, αλλιώς η αίτησή του μπαίνει στο αρχείο και δεν ορίζεται δικάσιμος.
* Μπορεί κάποιος που έχει οφειλές μόνο προς το Δημόσιο να υπαχθεί στον νόμο;
- Οχι. Θα πρέπει να έχει οφειλές και προς ιδιώτες, όπως τράπεζες.
* Κάποιος ήδη έχει κάνει ρύθμιση οφειλών προς το Δημόσιο βάσει των άλλων νόμων που ισχύουν. Μπορεί παράλληλα να υπαχθεί και στον ν. Κατσέλη για τις οφειλές αυτές;
- Οχι. Ο οφειλέτης θα πρέπει να επιλέξει εάν θα παραμείνει στην προηγούμενη ρύθμιση ή θα υπαχθεί στον νόμο Κατσέλη. Δεν επιτρέπεται η παράλληλη χρήση πολλαπλών πλαισίων για τη ρύθμιση των ίδιων οφειλών,
* Ποιες οφειλές προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία μπορούν να υπαχθούν στον νόμο Κατσέλη;
- Οφειλές που δεν προέρχονται από χρηματικές ποινές και διοικητικά πρόστιμα που επιβλήθηκαν επειδή ο οφειλέτης υπέπεσε σε κάποιο αδίκημα. Για παράδειγμα, η ρύθμιση οφειλών που προέρχονται από μη απόδοση ΦΠΑ δεν μπορούν να υπαχθούν σε αυτόν τον νόμο. Επίσης, δεν μπορούν να υπαχθούν οφειλές που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής συζύγου ή ανήλικου τέκνου. Οι οφειλές θα πρέπει τέλος να έχουν δημιουργηθεί κατά το τελευταίο έτος πριν από την υποβολή της αίτησης, να είναι δηλαδή σχετικά πρόσφατες.
* Μπορούν κάποιες οφειλές να διαγραφούν άμεσα;
- Ναι, οφειλές έως 20.000 ευρώ, εάν ο οφειλέτης πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις όταν υποβάλλει την αίτηση στο δικαστήριο: α) έχει μηδενικό εισόδημα, β) δεν διαθέτει ακίνητη περιουσία, γ) δεν έχει μεταβιβάσει ή εκποιήσει ακίνητη περιουσία κατά τον τελευταίο χρόνο, δ) το σύνολο της λοιπής περιουσίας του, συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεών του, δεν υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ και ε) ήταν συνεργάσιμος δανειολήπτης. Η τελευταία προϋπόθεση θα ισχύσει για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν από το 2016.
* Ποια είναι η διαδικασία για τη διευθέτηση των οφειλών έως 20.000 ευρώ;
– Ο οφειλέτης υποβάλλει αίτηση με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά στο δικαστήριο. Το δικαστήριο εκδίδει απόφαση. Για 18 μήνες ο οφειλέτης απαλλάσσεται από την πληρωμή των χρεών και, εάν μετά τους 18 μήνες δεν έχει επέλθει καμιά μεταβολή στην περιουσιακή του κατάσταση, οι οφειλές διαγράφονται. Ανά τρίμηνο οφείλει να ενημερώνει το δικαστήριο και τους πιστωτές του για την περιουσιακή του κατάσταση.
* Αν στο διάστημα των 18 μηνών ο οφειλέτης αποκτήσει εισόδημα από εργασία ή από άλλη πηγή, χάνει την απαλλαγή από τα χρέη;
- Στην περίπτωση αυτή, επιχειρείται αρχικά να έρθει σε συμφωνία με τους πιστωτές του για διευθέτηση των οφειλών και, αν αυτή η προσπάθεια δεν τελεσφορήσει, τότε προχωρά η δικαστική διευθέτηση. Εάν δεν ενημερώσει τους πιστωτές του και το δικαστήριο για τη μεταβολή της περιουσιακής του κατάστασης, τότε όχι μόνο χάνει το ευεργέτημα της διαγραφής, αλλά οι πιστωτές του μπορούν να προχωρήσουν και σε κατάσχεση της όποιας περιουσίας του.
* Σε ποια άλλη περίπτωση αίρεται η απαγόρευση κατάσχεσης;
- Σε περίπτωση που οφειλέτης τα χρέη του οποίου έχουν ρυθμισθεί βάσει του νόμου Κατσέλη δεν πληρώσει τρεις μηνιαίες δόσεις μέσα στο έτος.
* Ποια υποχρέωση έχουν οφειλέτες που έχουν υποβάλει αίτηση και για διάστημα άνω των έξι μηνών αυτή δεν έχει εκδικασθεί, αλλά ούτε έχει επέλθει δικαστικός συμβιβασμός;
- Υποχρεούνται να προσκομίσουν εκ νέου και επικαιροποιημένα τα δικαιολογητικά, διότι αλλιώς χάνουν την προστασία από πλειστηριασμούς που τους έχει παρασχεθεί με την προηγούμενη υποβολή της αίτησης.
