Ο κ. Σκυλακάκης διευκρίνισε τι συμβαίνει ακριβώς στην αγορά, πώς θα επιβληθεί το τέλος και ποιο θα είναι το όφελος, τελικά, στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ αναφέρθηκε στις τρεις κινήσεις της κυβέρνησης, που είναι:
* Η έκτακτη επαναφορά του τέλους για ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο, προσωρινά για δύο μήνες.
* Η επιδότηση των νοικοκυριών που θα αφορά στον Αύγουστο του 2024.
* H ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας για την αγορά ενέργειας.
Αναλυτικά οι ανακοινώσεις του Θεόδωρου Σκυλακάκη:
Κατ’ αρχάς ο υπουργός περιέγραψε την εικόνα της αγοράς και το πώς διαμορφώνονται οι τιμές. Η αγορά είναι ελεύθερη και σε έκτακτες μόνο περιπτώσεις γίνονται παρεμβάσεις.
Οι τιμές διαμορφώνονται από το πόσες ΑΠΕ έχει το σύστημα. Όσο περισσότερες έχει το σύστημα τόσο περισσότερο πέφτουν οι τιμές. Κυρίως όμως αφορά αυτό τις νέες ΑΠΕ. Πέρυσι εμείς βάλαμε 2 γιγαβάτ. Για τον λιγνίτη ή το θερμικό σύστημα οι τιμές διαμορφώνονται από δύο τιμές. Από τιμές πρώτων υλών και από ρύπους. Ενδεικτικά το φυσικό αέριο έχουν διπλασιαστεί, και οι τιμές των ρύπων τριπλασιαστεί.
Επίσης, οι καιρικές συνθήκες παίζουν τον ρόλο τους. Τόσο στη διαδικασία απόδοσης των μονάδων ΑΠΕ, αλλά και τη ζήτηση. Τον χειμώνα η ζήτηση ανεβαίνει όπως και το καλοκαίρι που φτάνουν έως και τα 8-9000 μεγαβάτ. Επίσης, υπάρχουν οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, τα λεγόμενα ΥΚΩ που προσπαθούμε να τα απομειώσουμε.
Τι εχουμε κανει;
Έχουμε εισάγει τα διαφορετικού χρώματος τιμολόγια, όπου ο καταναλωτής μπορεί να αρχίζει να κατανοεί το τι συμβαίνει στην αγορά. Η επιλογή του εξαρτάται από το ενεργειακό προφίλ του κάθε καταναλωτή και από τη διάθεσή του να αναλάβει ρίσκο. Παράλληλα ενισχύσαμε τα κοινωνικά τιμολόγια. Επίσης είναι σημαντικό το ότι φέραμε τα τιμολόγια “Γαία” για τους αγρότες. Αυτή τη στιγμή συμφέρει να μπουν στο “Γάια” ‘χθες”!!! Να μπουν μέχρι τέλος Ιουλίου. Τους εξασφαλίζει τιμές προ κρίσης από 9=11 λεπτά. Δε θα τις βρουν στην αγορά τους επόμενους μήνες. Τους παροτρύνω να μπουν. Θυμίζω ότι μπορούν για να μπουν στο εν λόγω τιμολόγιο να κάνουν και μια ευνοϊκή ρύθμιση.
Επίσης, μέτρα πήραμε για τις ρευματοκλοπές που επιβαρύνουν τους καταναλωτές, τερματίσαμε τις επιδοτήσεις των ΑΠΕ, ενώ τρέχουμε πρόγραμμα το πρόγραμμα Απόλλων που θα μειώσει το κόστος για ευάλωτους, δήμους κτλ. Επίσης πήραμε μέτρα για τα βιομηχανικά PPAs. Επίσης κάναμε δύο επτιχημένους διαγωνισμούς για αποθήκευση και μέχρι τέλος του μήνα θα παρουσιάσουμε σχετικό Ν/Σ το σχετικό Νομοσχέδιο.
Οι τιμες
Στον Ιανουάριο ήταν περίπου 14 λεπτά/κιλοβατώρα. Στη συνέχεια είχαμε πτώση στις τιμές μέχρι και τα 11 λεπτά στα πράσινα και τον Ιούλιο πήγαμε όπως τον Ιανουάριο. Μεσοσταθμική τιμή επταμήνου ήταν στα 13 λεπτά, σημαντικά κάτω από την περίοδο που νομοθετήσαμε τη νέα δομή αγοράς.
Αυτό που ήλθε ήταν ένας συνδυασμός. Ένας καύσωνας μη συνηθισμένος και για όλη την περιοχή. Αυξημένη ζήτηση με την Ουκρανία να έχει κατεστραμμένες υποδομές. Επίσης οι διασυνδέσεις των ανατολικών χωρών της ΕΕ έχουν πιο αδύναμες διασυνδέσεις. Αποτέλεσμα είναι να έχει η Αυστρία τιμές 100 ευρώ όταν η Ουγγαρία τη νύχατ αν έχει 800 ευρώ. γιατί γεμίζουν τα καλώδια δηλαδή γίνεται αποσύζευξη των αγορών. Έτσι παύει να εισάγει φθηνή ενέργεια από τη Δυτική Ευρώπη, η Ανατολική και μάλιστα πιέζονται και οι τιμές στην περιοχή μας.
Η διάρκεια… εκτιμάται ότι θα διαρκέσει μερικές μέρες ακόμη. Στα futures οι τιμές (αν το εκτιμούν σωστά) δείχνουν ότι θα έχουμε τον Αύγουστο αποκλιμάκωση.
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ
* Έκτακτη επαναφορά του τέλους για ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο, προσωρινά για δύο μήνες. Το ακριβές ύψος θα ανακοινωθεί τις επόμενες ημέρες.
* Η επιδότηση των νοικοκυριών που θα αφορά στον Αύγουστο του 2024. Περισσότερα θα ανακοινωθούν περί τα τέλη Ιουλίου, αρχές Αυγούστου, για να ξέρουμε πώς θα κινηθούν οι τιμές χονδρικής και λιανικής.
* Ταυτόχρονα θα ενσωματώσουμε και νομοθετικά τη νέα ευρωπαϊκή οδηγία σχετικά με τον έκτακτο μηχανισμό που θα εφαρμόζουμε, ωστόσο θα βάλουμε υπέρ των καταναλωτών μια πρόσθετη πρόνοια για επιβολή μηχανισμού παρέμβασης σε περίπτωση στρεβλώσεων που έχουν ενδημικά χαρακτηριστικά, με έγκριση της Επιτροπής.
Εξαντλούμε τη δημιουργικότητά μας υπέρ των καταναλωτών. Το Υπουργείο Ενέργειας υπάρχει για να προστατεύει τον καταναλωτή.
Η ΑΛ. ΣΔΟΥΚΟΥ
Κατά την εξειδίκευση των μέτρων, η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, ανέφερε:
Θα σταθούμε δίπλα στον καταναλωτή. Με τιμή χονδρικής τις πρώτες μέρες αυξημένη κατά 38% σε σχέση με τον Ιούνιο, βλέπουμε μια τάση στα τιμολόγια να έχουν μια αύξηση που προφανώς θα ασκήσει πίεση στους καταναλωτές. Επομένως αναγνωρίζοντας τις συνέπειες στον οικονομικό προϋπολογισμό προχωράμε σε μέτρα. Θυμίζω ότι η κυβέρνηση ήταν από τις πρώτες που επισήμαναν την ανάγκη ειδικού μηχανισμού στα χρόνια της κρίσης. Στη νέα, δε, οδηγία, προβλέφθηκε η ύπαρξη σχετικού μηχανισμού.
Εμείς πριν τις σχετικές προθεσμίες θα περάσουμε από τη Βουλή τη σχετική οδηγία ώστε να εφαρμόζουμε αυτόματα τον νέο μηχανισμό. Κρατάω επίσης από τη νέα οδηγία τη ρητή αναγνώρισης της ανάγκης ενεργοποίησης άμεσης παρέμβασης σε περιπτώσεις πανευρωπαϊκής κρίσης. Αφού αυτή η ανάγκη υπάρχει εμείς δε μένουμε με σταυρωμένα τα χέρια, με μέτρα συμβατά με το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Νομοθετούμε άμεση την έκτακτη εισφορά ανά θερμική μεγαβατώρα με καύσιμο φυσικό αέριο, ένα φορολογικό μέτρο, που το εφαρμόσαμε από τον Φεβρουάριο 2022 μέχρι τον Ιανουάριο, 2024. Η διάρκεια θα είναι δίμηνη με μήνα αναφοράς τον Ιούλιο. Θα υπολογίζεται στη βάση της ποσότητας που χρησιμοποιείται για παραγωγή. Θα καθορίσουμε το μέτρο ανάλογα με την τιμή. Θα υπολογίζεται από το ΔΕΣΦΑ και στόχο έχει να στηρίξουμε τους καταναλωτές. Μέσω του ποσού που θα συγκεντρωθεί υπέρ του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης θα επιδοτήσουμε τους συνδρομητές των πράσινων και κίτρινων τιμολογίων.
Το όριο θα είναι η κατανάλωση των 500 κιλοβατώρων. Η ακριβής περίμετρος θα καθοριστεί μετά την ανακοίνωση των τιμών Αυγούστου. Τα κοινωνικά τιμολόγια θα επιδοτηθούν παραπάνω. Αν σήμερα προεξοφλούσαμε τις τιμές και την εισφορά θα δίναμε ένα λάθος σήμα στην αγορά. Η κυβέρνηση παρακολουθεί τις εξελίξεις και θα εκτιμήσεις την κατάσταση και τον επόμενο μήνα. Η διαρκής παρακολούθηση δεν εξαγγέλλεται σήμερα αλλά επιβεβαιώνεται εμφατικά σε κάθε κατεύθυνση. Είμαστε σε εγρήγορση για πιθανές συμπεριφορές που ενδεχομένως μπουν σε πειρασμό να αποκομίσουν οφέλη εκτός πλαισίου. Τέτοιες συμπεριφορές εφόσον εκδηλωθούν θα εντοπιστούν άμεσα και θα κατασταλούν. Ήδη η ΡΑΑΕΥ αξιολογεί καθημερινά το επίπεδο ανταγωνισμού σε κάθε προσφορά έγχυσης. Έχει τα εργαλεία να επέμβει και το ΥΠΕΝ θα της παρέχει κάθε στήριξη.