Ο πολυσυζητημένος νόμος 4605/19 («ηλεκτρονική πλατφόρμα προστασίας πρώτης κατοικίας») δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, όχι επειδή οι δανειολήπτες δεν εκδήλωσαν ενδιαφέρον, αλλά για λόγους που οι Τράπεζες ουδέποτε εξήγησαν. Η «αποτυχία» της «πλατφόρμας» αποδεικνύεται περίτρανα από τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, όπου – μέχρι τον περασμένο Φεβρουάριο – ενώ στην «πλατφόρμα» εισήλθαν 65.393 ενδιαφερόμενοι χρήστες (από το σύνολο των περίπου 130.000 δυνητικά επιλέξιμων χρηστών) κρατική επιδότηση εγκρίθηκε μόνο σε 209 δανειολήπτες από τις μόλις 731 προτάσεις ρύθμισης που κατέθεσαν οι τράπεζες.
Εκ των υστέρων αποδείχθηκε πως η πολυδιαφημισμένη ως σωτήρια για τους δανειολήπτες «πλατφόρμα» είχε και ένα «παράθυρο», το οποίο δίνει τη δυνατότητα στις Τράπεζες να μην καταθέτουν πρόταση στους ενδιαφερόμενους πολίτες να σώσουν την πρώτη τους κατοικία παρότι κρίθηκαν επιλέξιμοι προς ένταξη στις διατάξεις του νόμου.
Αντί πρότασης για ρύθμιση του δανείου οι Τράπεζες στην πραγματικότητα παραπέμπουν τους δανειολήπτες στη Δικαιοσύνη. Ο δανειολήπτης δηλαδή θα πρέπει να καταφύγει ο ίδιος στα Δικαστήριο για να βρει το δίκιο του, όταν η Τράπεζα θα έπρεπε να του καταθέσει πρόταση και ενδεχομένως τα Δικαστήρια να αποφάσιζαν σε ενδεχόμενη διαφωνία Τράπεζας και δανειολήπτη για το ύψος της δόσης, τη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου κ.λπ.
Όσοι πολίτες δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να αναζητήσουν το δίκιο τους καταφεύγοντας στα Δικαστήρια ενδεχομένως να προχώρησαν σε ρύθμιση του δανείου με τους όρους της Τράπεζας, ενώ άλλοι δανειολήπτες ενδεχομένως να αναμένουν το νέο καθεστώς προστασίας της α’ κατοικίας, εφόσον υπάρξει.
Ωστόσο δέκα τουλάχιστον Λαρισαίοι - σύμφωνα με στοιχεία του Τμήματος Εκουσίας – Υπερχρεωμένων Νοικοκυριών Ειρηνοδικείου Λάρισας – προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη και στις 24 Μαρτίου αναμένεται να εκδικασθεί στο Ειρηνοδικείο Λάρισας η πρώτη υπόθεση (σ.σ. έχει προηγηθεί η αναβολή αντίστοιχης υπόθεσης), εξέλιξη που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το πώς οι Τράπεζες θα συμπεριφερθούν στο μέλλον και ειδικότερα στις περιπτώσεις δικαίωσης δανειοληπτών.
Η συνήθης πρακτική βεβαίως είναι αυτή των αναβολών, αλλά αργά ή γρήγορα η πρώτη από τις υποθέσεις των Λαρισαίων δανειοληπτών θα εκδικασθεί.
Να σημειωθεί πως στο Ειρηνοδικείο Λάρισας εκκρεμοδικούν περί τις 1.100 αιτήσεις από την ψήφιση του νόμου Κατσέλη (Ν. 3869/10), ενώ μόνο το δίμηνο από 1/1/19 έως 28/2/19 υποβλήθηκαν 300 νέες αιτήσεις συμπολιτών προς ένταξη στον νόμο Κατσέλη (υπερχρεωμένα νοικοκυριά). Υποθέσεις που έχουν προσδιορισθεί έως και τον Σεπτέμβριο του 2021 και αφορούν σε δανειολήπτες με μεγάλες οφειλές και όχι για περιπτώσεις που με βάση τον τελευταίο νόμο («πλατφόρμα») αφορούν αμιγώς στην προστασία της α’ κατοικίας.
ΣΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ
Μέχρι τις 30 Απριλίου, που λήγει η προθεσμία υποβολής αιτήσεων ένταξης στην «πλατφόρμα», τα αρμόδια Δικαστήρια θα εξετάσουν τις υποθέσεις με βάση το σημερινό καθεστώς, αφού από την 1η Μαΐου παύει η προστασία της πρώτης κατοικίας με το σημερινό νομικό πλαίσιο. Αν θα υπάρξει διάδοχη κατάσταση και ποια, παραμένει άγνωστο, αλλά στο μεταξύ παρουσιάζει ενδιαφέρον η εξέλιξη της δικαστικής προσφυγής δανειοληπτών και ειδικά αυτών που κρίθηκαν επιλέξιμοι με βάση τα κριτήρια της πλατφόρμας.
Οι δέκα περιπτώσεις δανειοληπτών της Λάρισας, όταν τελικά εκδικασθούν, ενδεχομένως να αποτελέσουν και αποφάσεις «πιλότο», αφού μέχρι σήμερα δεν υπάρχει δεδικασμένο με δεδομένο ότι στην περίπτωσή τους οι Τράπεζες χωρίς καμία εξήγηση δεν κατέθεσαν πρόταση (σ.σ. ύψος μηνιαίας δόσης, διάρκεια αποπληρωμής δανείου κ.λπ.) «υποδεικνύοντας» στους δανειολήπτες τη δικαστική οδό.
Η ψήφιση του ν. 4605/19 δημιούργησε προσδοκίες στους δανειολήπτες που θέλουν να σώσουν την α΄ κατοικία. Είναι χαρακτηριστικό πως από την 1η Ιουλίου 2019 μέχρι τις 7 Φεβρουαρίου 2020 περισσότεροι από 65.000 ενδιαφερόμενοι έκαναν εγγραφή στην ηλεκτρονική πλατφόρμα.
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ
Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (μετά την ολοκλήρωση της 32ης εβδομάδας λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την προστασία της α’ κατοικίας και την ευνοϊκή ρύθμιση και επιδότηση των στεγαστικών, καταναλωτικών και επιχειρηματικών δανείων, με υποθήκη στην κύρια κατοικία) προκύπτουν τα εξής: Έχουν εισέλθει στην πλατφόρμα 65.393 ενδιαφερόμενοι χρήστες (δηλ. έκαναν login στην πλατφόρμα), από το σύνολο των περίπου 130.000 δυνητικά επιλέξιμων χρηστών.
Έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία ετοιμασίας της αίτησης και συναίνεσαν στην άρση φορολογικού και τραπεζικού απορρήτου 43.398 χρήστες. Έχουν υποβληθεί 2.073 αιτήσεις και διαβιβαστεί στις τράπεζες. Έχουν δοθεί 731 προτάσεις ρύθμισης από τις τράπεζες. Αυτό σημαίνει ότι εκκρεμεί η επεξεργασία 1.342 υποθέσεων από τις τράπεζες.
Έχουν ήδη αποδεχθεί 315 προτάσεις ρύθμισης οι δανειολήπτες και εκκρεμεί η αποδοχή των 416 υπόλοιπων. Έχει ήδη εγκριθεί η κρατική επιδότηση σε 209 πολίτες. Εκκρεμεί ο έλεγχος επιλεξιμότητας και η έγκριση 106 υποθέσεων, καταλήγει η ανακοίνωση της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ
