Κάλεσμα στην κυβέρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει τις γενοκτονίες των Ποντίων, να εκδώσει μια επίσημη απολογία και να προχωρήσει σε άμεσα και σημαντικά βήματα για την αποκατάσταση των πληθυσμών, απηύθυνε χθες στο πλαίσιο εκδήλωσης μνήμης στο «Χατζηγιάννειο» για τη γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, ο Διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας κ. Βλάσσης Αγτσίδης.
Στην άκρως ενδιαφέρουσα ομιλία του με θέμα «Η γενοκτονία των Ποντίων, ως τμήμα της γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής» ο κ. Αγτζίδης, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «η απόφαση για τις γενοκτονίες, για την μετατροπή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε τουρκικό εθνικό κράτος, λήφθηκε πολύ νωρίς από την ακροδεξιά τάση των Νεότουρκων. Από το 1914 ξεκινούν ομαδικές διώξεις κατά των Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης και της Ιωνίας, το 1915 πραγματοποιείται η γενοκτονία των Αρμενίων και το 1916 ξεκινά η γενοκτονία των Ελλήνων στο μικρασιατικό Βορρά, των Ποντίων.
Στην πραγματικότητα υπάρχει μια ενιαία γενοκτονία, όπως ευφυέστατα περιέγραψε ο Τούρκος ιστορικός Halil Berktay. Η αλήθεια δεν είναι διαπραγματεύσιμη, όμως μπορεί να διδαχθεί. Τα τελευταία δέκα χρόνια η συμπεριφορά γύρω από την Γενοκτονία έχει μαλακώσει… Ωστόσο η κατάχρηση της λέξης Γενοκτονίας, την αποδυναμώνει και προκαλεί αγανάκτηση».
Για να προσθέσει ακόμη ότι «ο στοχασμός για τα γεγονότα εκείνα δεν θα χαρακτηρίσει την ελλαδική κοινωνία μετά το 1922 και την τρομακτική Μικρασιατική Καταστροφή.
Οι αιτίες είναι πολλές: Η απόρριψη και ο ρατσισμός κατά των προσφύγων από το Λαϊκό Κόμμα και τη μοναρχική παράταξη, η εργαλειακή τους αντιμετώπιση από τον κρατικιστικό βενιζελισμό και ο συντηρητισμός της Αριστεράς, σ’ ένα πολύ δύσκολο πολιτικό περιβάλλον που ως σημεία είχε τη δικτατορία Μεταξά, την Κατοχή και τον Εμφύλιο, τις μετεμφυλιακές συνθήκες και την απριλιανή Χούντα. Μόνο με την Μεταπολίτευση θα ξεκινήσει μια προσπάθεια επανατοποθέτησης των γεγονότων στο πραγματικό ιστορικό πλαίσιο».
Η συζήτηση για τη γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, αλλά και ευρύτερα του ελληνισμού της Ανατολής, κατά το πέρασμα στην εποχή των εθνών-κρατών, άρχισε πριν από μια εικοσαετία περίπου και εξελίχθηκε μ’ έναν εξαιρετικά ιδιόρρυθμο τρόπο.
Το απλό γεγονός, ότι δηλαδή η γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής δεν ήταν συναρτημένη με την ελλαδική συμπεριφορά, αλλά με τις ενδοοθωμανικές διεργασίες και την απόφαση του τουρκικού εθνικισμού να εξαλείψει την αστική τάξη των ραγιάδων (Ελλήνων, Αρμενίων, Ασσυρίων) την οποία θεωρούσε ταξικό εχθρό προς τα γραφειοκρατικά και στρατοκρατικά οθωμανικά στρώματα και εμπόδιο στο εθνικιστικό σχέδιο, δεν μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτή είπε χαρακτηριστικά σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο κ. Αγτσίδης.
Για να καταλήξει σημειώνοντας ότι «το ζήτημα της Γενοκτονίας των Ποντίων ήδη ξεφεύγει από τα ποντιακά πλαίσια και γίνεται ευρύτερα αποδεκτό. Ο όρος «Γενοκτονία», που συνήθως αντιμετωπίζεται ως κοινή λέξη της καθομιλουμένης, είναι ένας νομικός όρος του διεθνούς δικαίου που η χρήση του διέπεται από συγκεκριμένα κριτήρια.
Εν τω μεταξύ οι εκδηλώσεις των Συλλόγων Ποντίων Λάρισας για τη Γενοκτονία, συνεχίζονται το Σάββατο 18 Μαΐου όπου θα πραγματοποιηθεί λαμπαδηφορία, η οποία θα ξεκινήσει στις 20.00 από την κεντρική πλατεία της Λάρισας και θα καταλήξει στο μνημείο της Γενοκτονίας των Ελλήνων Ποντίων, στην πλατεία Αβέρωφ.
Την Κυριακή 19 Μαΐου το πρωί θα τελεστεί το μνημόσυνο των Ελλήνων του Πόντου, στον Ι.Ν Αναλήψεως στην πλατεία Αβέρωφ και θα ακολουθήσει η κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο.
Η χθεσινή εκδήλωση ήταν συνδιοργάνωση της Συντονιστικής Επιτροπής Ποντίων ν. Λάρισας, την οποία απαρτίζουν οι: (Σύλλογος Ποντίων Λάρισας, Σύλλογος Ποντίων Φοιτητών Λάρισας, Πολιτιστικός Σύλλογος Παλιννοστούντων «ο Πόντος», Ένωση Ποντίων Ελασσόνας, Πολιτιστικός Σύλλογος Αετοράχης, Μορφωτικός Σύλλογος Καλλιθέας, Σύλλογος Απανταχού Ολυμπιαδιτών «το Μάτζικερτ», Πολιτιστικός Ποντιακός Σύλλογος Λόφου και Μορφωτικός Σύλλογος Αραδοσιβίων). Η βραδιά έκλεισε με τη μικτή γυναικεία χορωδία ποντιακών συλλόγων και το μικτό γυναικείο και αντρικό τμήμα χορευτικών ποντιακών συλλόγων.
Σοφία Ορφανιώτη
