Του Γιώργου Ρούστα
Φωτ. Βασίλης Ντάμπλης
Δύο από τα πιο γνωστά προϊόντα που λατρεύουν οι τουρίστες, όταν έρχονται στην πατρίδα μας για διακοπές είναι το καρπούζι και η φέτα. Και τα δύο τα συναντά κανείς εν αφθονία στην ευρύτερη περιοχή του Μακρυχωρίου, ενώ η τοπική οικονομία είναι άμεσα συνδεδεμένη από τις πωλήσεις-εξαγωγές των προϊόντων αυτών. Αρκεί να σημειωθεί ότι στο Μακρυχώρι πάνω από 2.500 στρέμματα είναι σπαρμένα με καρπούζι, ενώ στη ζωική παραγωγή 7 μεγάλες τυροκομικές μονάδες, οι οποίες προμηθεύονται την α’ ύλη (γάλα) από τους κτηνοτρόφους του δήμου Τεμπών και γενικότερα απ’ όλη τη χώρα έχουν την έδρα τους εκεί. Σε συνδυασμό με τη γεωγραφική θέση της κωμόπολης, δίπλα από την ΠΑΘΕ, είναι εύλογη κάθε δυνατή προσπάθεια της δημοτικής αρχής να στηρίξει με κάθε τρόπο τις δυναμικές αυτές καλλιέργειες.
ΚΑΡΠΟΥΖΙ: ΜΕΤΑ ΤΑ ΧΑΜΟΓΕΛΑ,
Η ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ
Στο αποκορύφωμά της βρίσκεται αυτές τις μέρες η συλλογή καρπουζιών από τα χωράφια του Μακρυχωρίου, όπου το προϊόν κατέχει εξέχουσα θέση, καθώς αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της τοπικής οικονομίας. Η φετινή χρονιά είναι ιδιαίτερη για τους ξακουστούς στο πανελλήνιο καρπουζοπαραγωγούς της περιοχής, καθώς όσοι κατάφεραν να γλιτώσουν την παραγωγή τους από τις βροχές της άνοιξης, μπήκαν δυνατά στο εμπόριο. Και αυτό γιατί η κρύα άνοιξη ευνόησε τις μεσοπρώιμες καλλιέργειες της περιοχής και όχι τις πολύ πρώιμες, όπως αυτές της Πελοποννήσου, με αποτέλεσμα οι Μακρυχωρίτες να προλάβουν τους συναδέλφους τους από τη Νότια Ελλάδα και να καρπωθούν οι ίδιοι (σε συνδυασμό και με την ποιότητα του προϊόντος) τη διαφορά των μεταφορικών.
Έτσι προ 15νθημέρου οι προσφορές των εμπόρων σκόρπισαν χαμόγελα στο Μακρυχώρι, καθώς οι πρώτες συμφωνίες (περίπου στο 25% της ντόπιας παραγωγής) κλείστηκαν στα 22 λεπτά\κιλό, ενώ τούτες τις μέρες, λόγω υπερπροσφοράς κι από άλλες περιοχές, η τιμή υποχώρησε στα 12-13 λεπτά.
«Από το πώς θα πάει η σοδειά, θα εξαρτηθεί και η πορεία της τοπικής μας οικονομίας» θα μας πούνε οι παραγωγοί και κτηματίες Γιάννης Μπελόγιας και Ζήσης Τζιμοζιώγας, τους οποίους συναντήσαμε εν ώρα εργασίας, μαζί με αρκετούς αλλοδαπούς εργάτες. Και μας εξηγούν το γιατί: Το 90% της παραγωγής εξάγεται κατά σειρά σε Ρουμανία, Βουλγαρία, Τσεχία, Πολωνία και σε μικρότερη έκταση σε Ρωσία, Σουηδία. Τα χρήματα αυτά επενδύονται στην ντόπια αγορά, ενώ όταν η χρονιά πάει καλά κι εμείς την ενισχύουμε με κάθε τρόπο. Φέτος η παραγωγή λόγω καιρικών συνθηκών ήταν μειωμένη, περίπου 5 τόνοι το στρέμμα.
ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΠΟΠ
Το καρπούζι Μακρυχωρίου είναι πολύ ξακουστό σε όλη τη χώρα. Οι κ. Μπελόγιας, Τζιμοζιώγας θεωρούν ότι «ωρίμασαν πλέον οι συνθήκες να αποκτήσει το προϊόν Ονομασία Προέλευσης, για να αποκτήσει προστιθέμενη αξία, καθώς οι ηλικιωμένοι που απέφευγαν τέτοια ανοίγματα έχουν αποχωρήσει και οι νέοι, περισσότερο συνειδητοποιημένοι, επιδιώκουν το αυτονόητο».
Οι δύο παραγωγοί υπενθυμίζουν ότι το καρπούζι δεν επιδοτείται και η μόνη επιλογή τους είναι η επένδυση στην ποιότητα, ενώ ο αντιδήμαρχος Πρωτογενούς Τομέα του Δήμου Τεμπών Στέλιος Σαΐτης, υποστήριξε πως «ο δήμος θα στηρίξει κάθε σχετική προσπάθεια των παραγωγών».
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
Πώς μπορούμε να ψωνίσουμε ένα νόστιμο καρπούζι; Ο κ. Μπελόγιας μας συμβουλεύει: «Θα πρέπει χτυπώντας το να ακούγεται ένας καμπανίσιος ήχος, σαν αντίλαλος. Καλό είναι το σχήμα του να είναι ομοιόμορφο και το χρώμα του ανοικτοπράσινο». Επίσης σημειώνει πως «το καρπούζι είναι το πιο υγιεινό φρούτο. Χωρίς ραντίσματα και λιπάσματα. Παρ’ όλ’ αυτά απαιτεί καθημερινή φροντίδα. Είναι πολύ απαιτητικό προϊόν, γι’ αυτό και ασχολούνται με αυτό κυρίως οι νέοι παραγωγοί.
ΦΕΤΑ: ΜΟΧΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Μπορεί να έχουμε συνδέσει την κτηνοτροφία με τις ορεινές περιοχές, αλλά οι αριθμοί των αιγοπροβάτων στον καμπίσιο δήμο Τεμπών αποτελούν μια ιδιαίτερα ξεχωριστή περίπτωση. Πάνω από 20 μεγάλες κτηνοτροφικές μονάδες, οι οποίες -ως επί το πλείστον- συνεργάζονται με τα 7 περίπου δυναμικά τυροκομεία της περιοχής βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του Μακρυχωρίου. Πιο συγκεκριμένα στο Μακρυχώρι συναντάμε περίπου 25.000 αιγοπρόβατα και στον Παραπόταμο 15.000. Ανάλογης δυναμικότητας μονάδες βρίσκονται και στα Δ.Δ. Γόννων, Καλλιπεύκης. Κάποιοι κτηνοτρόφοι της περιοχής αυτό το διάστημα έχουν ήδη ξενιτευτεί στα ορεινά της Πίνδου, ενώ άλλοι επιμένουν τοπικά και το καλοκαίρι. Η περίοδος που διανύουμε για τα τυροκομεία χαρακτηρίζεται ως «το αποκορύφωμα της παραγωγικής διαδικασίας».
Επισκεφτήκαμε μια παραδοσιακή τυροκομική επιχείρηση, τη «Νίκζας ΑΕ» με έδρα το Μακρυχώρι, η οποία μάλιστα βραβεύτηκε σε διαγωνισμό που έγινε το 2010 στο Λονδίνο, μεταξύ 90 περίπου εκθετών με το αργυρό μετάλλιο για την ποιότητα της φέτας. Ο πρόεδρος του εργοστασίου Περικλής Νίκζας θα μας μιλήσει με νούμερα για να καταλάβουμε γιατί η κτηνοτροφία είναι μοχλός ανάπτυξης για την οικονομία του Δήμου Τεμπών.
Παράγουμε 40-45 τόνους φέτας ημερησίως, με την μισή παραγωγή γάλακτος να προέρχεται από μονάδες της περιοχής και την υπόλοιπη απ’ όλη τη χώρα. Εξάγουμε το 60-70% της παραγωγής μας στην Ευρώπη, ενώ απασχολούμε περίπου 25 άτομα προσωπικό. Αγοράζουμε το κατσικίσιο γάλα με 65 λεπτά και το αγελαδινό με 1 ευρώ, ενώ είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από τη φετινή χρονιά και την ποιότητα του προϊόντος.
Από την πλευρά του το μέλος του Δ.Σ. και βασικός υπεύθυνος της παραγωγικής διαδικασίας Γιώργος Νίκζας, σχολιάζοντας το διεθνές βραβείο της επιχείρησης τόνισε πως «αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις εξαγωγές, αλλά αν δεν επενδύουμε συνεχώς στην ποιότητα και δεν εργαζόμαστε 18 ώρες το 24ώρο δεν πετυχαίνουμε τίποτα. Ευτυχώς οι νέοι κτηνοτρόφοι, οι οποίοι είναι αρκετοί στην περιοχή του δήμου Τεμπών αρχίζουν να επενδύουν πολλά στις σύγχρονες κτηνοτροφικές μονάδες, στα αρμεκτήρια, κλπ, εξέλιξη που βοηθά πολύ το έργο μας.
Ο Γιώργος Νίκζας αισιοδοξεί για την πορεία του κλάδου και ιδιαίτερα για τα εργοστάσια που παράγουν φέτα. Δεν μας ανησυχεί ιδιαίτερα ο ανταγωνισμός με το λευκό τυρί. Η διαφορά του με τη φέτα είναι στο 1 ευρώ (γύρω στα 5 ευρώ πωλείται το λευκό, στα 6 ευρώ η φέτα). Ο Έλληνας εμπιστεύεται τη φέτα, ενώ σιγά σιγά το προϊόν κερδίζει συνεχώς έδαφος και στο εξωτερικό, κάτι που φαίνεται από την αύξηση των εξαγωγών. Αυτή την περίοδο δίνουμε έμφαση στη νέα αγορά της Κίνας. Αν μάθουν οι Κινέζοι τη φέτα, θα σωθεί η εθνική μας οικονομία» παρατήρησε μεταξύ σοβαρού και αστείου ο κ. Νίκζας.
Γ. Ρούστας
