Φωτ. Β. Ντάμπλης
Με τη χρήση πρωτοποριακής τεχνικής και την αξιοποίηση σύγχρονης τεχνολογίας διανοίγεται αυτές τις ημέρες στη Λάρισα υπόγεια σήραγγα κάτω από την κοίτη του Πηνειού, προκειμένου να περάσει με ασφάλεια ο αγωγός φυσικού αερίου που τροφοδοτεί τη Γιάννουλη.
Πρόκειται για διάτρηση με τη μέθοδο του «μετροπόντικα», σε μίνι μορφή, που δημιουργεί μια σήραγγα διαμέτρου 35 εκατοστών, σε βάθος 17 μέτρων, η οποία εκτείνεται σε μήκος 300 μέτρων και ξεκινώντας από την είσοδο του Αισθητικού Άλσους εξέρχεται δίπλα από τα γήπεδα του δημοτικού αθλητικού κέντρου «Γ. Μητσιμπόνας». Το έργο εκτελείται μάλιστα από την Λαρισαϊκή τεχνική εταιρία του Δημήτρη Πετσούλα, τη μοναδική στην Ελλάδα που ειδικεύεται στην τεχνική Directional Drilling, της κατευθυνόμενης διάτρησης.
Το εντυπωσιακό έργο, εκτελείται με τη χρήση της κεφαλής διάτρησης, που κινείται κάτω από το έδαφος, ως «ανοιχτομάτης τυφλοπόντικας», καθώς καθοδηγείται με σύστημα τηλεδιεύθυνσης από την επιφάνεια. Φέροντας πάνω της ειδικό πομπό, ελέγχεται από ανιχνευτή επιφανείας και ανάλογα με τις εντολές του χειριστή προχωρά πάνω-κάτω, δεξιά ή αριστερά. Για τις ανάγκες του συγκεκριμένου έργου χρησιμοποιήθηκε και βάρκα, ώστε ο ανιχνευτής να βρίσκεται πάνω από την κεφαλή διάτρησης όταν αυτή κινείτο κάτω από τα νερά του ποταμού.
Ο αγωγός φυσικού αερίου βρίσκεται τώρα ενσωματωμένος στη γέφυρα αλλά για λόγους βελτίωσης της ασφάλειας αποφασίστηκε να υπογειοποιηθεί. Πράγμα όμως που θα ήταν αν όχι αδύνατο, σίγουρα οικονομικά ασύμφορο, αν ήταν να σκαφτεί η κοίτη και να διασχίσει ο υπόγειος αγωγός τον Πηνειό. Προφανώς μόνο με προσωρινή εκτροπή του ποταμού θα μπορούσε να κατασκευαστεί ο υπόγειος αγωγός, έργο πολυδάπανο και χρονοβόρο. Με τη μέθοδο της κατευθυνόμενης διάτρησης όμως, τα συνεργεία του Δημ. Πετσούλα, με τον ίδιο βασικό χειριστή του εξοπλισμού, ολοκληρώνουν την εγκατάσταση του αγωγού μέσα σε δώδεκα μόλις ημέρες και με ασύγκριτα χαμηλότερο κόστος.
Η κεφαλή διάτρησης προχωρά στο υπέδαφος προωθούμενη διά περιστροφής από σειρά προστιθεμένων μεταλλικών -σχετικά εύκαμπτων- στελεχών, όπως περίπου γίνεται με τις κλασικές κάθετες γεωτρήσεις. Έτσι διανοίγεται η σήραγγα, για τη στερέωση της οποίας και την απομάκρυνση των υλικών εκσκαφής που προκύπτουν, χρησιμοποιείται το υλικό μπετονίτης. Κι ενώ η εσωτερική κοίτη του Πηνειού έχει πλάτος περί τα 80 μέτρα, η διανοιχθείσα σήραγγα φτάνει τα 310 μέτρα καθώς πρέπει να αποκτήσει την απαραίτητη καμπύλη, έχει τη μορφή «μπανάνας», αφού η διάτρηση δεν μπορεί να προχωρήσει σε ορθή γωνία. Το βαθύτερο σημείο της καμπύλης φτάνει εν προκειμένω στα 17 μέτρα, καθώς η σήραγγα κινείται για σιγουριά σε βάθος 7 μέτρων κάτω από τον πυθμένα της κοίτης του Πηνειού. Το σημείο εξόδου της επιλέχθηκε με απόλυτη ακρίβεια καθώς η κεφαλή διάτρησης παρακολουθείται από τον επίγειο ανιχνευτή και η πορεία της καθοδηγείται από τον χειριστή. Μέσα στη διανοιχθείσα σήραγγα τοποθετείται σωλήνας πολυαιθυλενίου διαμέτρου 25 εκατοστών ο οποίος και θα μεταφέρει το φυσικό αέριο.
Η εταιρία «Δημήτριος Πετσούλας & Σία Ε.Ε.», με έδρα τη Λάρισα, ιδρύθηκε το 2013 και είναι πρωτοπόρος στα έργα οριζόντιων κατευθυνόμενων διατρήσεων, micro-tunneling, εξελίσσοντας συνεχώς καινοτόμα μηχανήματα. Εκπαιδευμένος στη Γερμανία, ο Δημήτρης Πετσούλας, έχει εμπειρία στο αντικείμενο από το 1998 εργαζόμενος με τον πατέρα του Μιχάλη Πετσούλα.
Οι οριζόντιες διατρήσεις, horizontal directional drilling, εφαρμόζονται ως η ιδανική λύση στις περιπτώσεις όπου δεν είναι εφικτή η διάνοιξη χάνδακα για τοποθέτηση αγωγού δικτύων. Όπως σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας, σιδηροδρομικές γραμμές ή ποταμούς καθώς επίσης και περιπτώσεις όπου δεν πρέπει να θιγούν υφιστάμενα δίκτυα, όπως Δ.Ε.Η., Ο.Τ.Ε., Φυσικού Αερίου κ.τ.λ. Με τα εξελιγμένα μηχανήματα εξασφαλίζεται απόλυτη ακρίβεια στη διάτρηση από το σημείο εισόδου μέχρι και το σημείο εξόδου και σε διαμέτρους από 40 χιλιοστά έως 1,5 μέτρο. Το μήκος της διάτρησης, αναλόγως της διαμέτρου και των εδαφολογικών συνθηκών, μπορεί να φτάσει τα 500, 1000 ή και τα 1500 μέτρα. Η εταιρία εφαρμόζει ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας βάσει του προτύπου ISO 9001 : 2008.
Το συνεργείο και ο πανάκριβος εξοπλισμός έφτασε στο Αισθητικό Άλσος για να κατασκευάσει τη σήραγγα κάτω από τον Πηνειό, ταξιδεύοντας από την Κύπρο. Εκεί δούλεψαν στην Πάφο, για λογαριασμό αμερικανικής εταιρίας που πόντιζε τηλεπικοινωνιακό καλώδιο της Cyta, προκειμένου να συνδεθούν τ ηλεκτρονικά συστήματα της πλατφόρμας εξόρυξης υδρογονανθράκων. Επειδή στην περιοχή, η θάλασσα είναι αβαθής, η εταιρία «Πετσούλας» ανέλαβε να διανοίξει υποθαλάσσια σήραγγα μήκους 380 μέτρων, σε βάθος 12 μέτρων κάτω από τον πυθμένα. Μέχρις ότου βαθύνει επαρκώς η θάλασσα ώστε να ποντιστεί με ασφάλεια το καλώδιο. Παρόμοιο έργο έχει αναλάβει η εταιρία στη Γαλλία, όπου πρόκειται σύντομα να μεταβεί το συνεργείο της για διάνοιξη υποθαλάσσιας σήραγγας στις ακτές της Νορμανδίας.
Σωτ. Ζαχαριάς
