Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι πρώτες τοποθετήσεις των δημάρχων του νομού Λάρισας. Όλοι όμως, οι εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης εξηγούν πως αυτό πρέπει να είναι η... αρχή του τέλους του ζητήματος, καθώς πρέπει να γίνουν κι άλλες ενέργειες, με σκοπό να επιλυθεί το πρόβλημα και να μην επιβαρυνθούν οι πολίτες, κάτι που στις μέρες μας έχει μεγάλη αξία με τέτοια ακρίβεια που μαστίζει.
ΣΤΟΧΟΣ Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΟΓΚΟΥ
ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΑΦΗ
Κεντρικός στόχος του τέλους ταφής, σύμφωνα με τα αρμόδια υπουργεία, είναι η κινητροδότηση της προσπάθειας για την αύξηση του ποσοστού των απορριμμάτων που ανακυκλώνονται, ώστε να υπάρξει βιώσιμη λύση για τη διαχείριση των απορριμμάτων, μειώνοντας το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και την επιβάρυνση των αντίστοιχων περιοχών της χώρας όπου σήμερα τα απορρίμματα θάβονται. Επιπλέον, αυτό αποτελεί υποχρέωση της χώρας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία σήμερα η χώρα καταβάλλει υπέρογκα πρόστιμα, αλλά και σημαντικό ορόσημο του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το τέλος ταφής υπάρχει σήμερα, για τον ίδιο λόγο, σε 23 χώρες της Ε.Ε. και είναι κατεξοχήν αναγκαίο στην Ελλάδα, καθώς η συνολική ανακύκλωση το έτος 2022, συμπεριλαμβανομένης της κομποστοποίησης, ανέρχεται μόλις σε ποσοστό 17,3% επί των παραγόμενων αστικών αποβλήτων, ενώ σύμφωνα με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα, ο στόχος προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωσης των αστικών αποβλήτων που θα έπρεπε να έχει επιτευχθεί έως το τέλος του 2020, είναι κατ’ ελάχιστο 50%.
Για αυτόν τον σκοπό, το τέλος ταφής, πλέον, γίνεται ανταποδοτικό προς τους ΟΤΑ, επιστρέφοντας το 85% των πόρων που συλλέγονται στην τοπική αυτοδιοίκηση για έργα διαχείρισης της ανακύκλωσης, ενώ το υπόλοιπο 15% θα διατεθεί για έργα αποκατάστασης των χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων.
Η ΚΕΔΕ
Σχετικά με αυτήν την εξέλιξη η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας εξέφρασε την ικανοποίησή της υποστηρίζοντας πως «η μακρά διαπραγμάτευση έφερε θετικά αποτελέσματα».
«Επί...τέλους έχουμε μία θετική εξέλιξη για το τέλος ταφής. Το 2025 οι δήμοι της χώρας θα επιχορηγηθούν επιπλέον (των 12,9 δόσεων ΚΑΠ που θα λάβουν το 2025) με το ποσό των 105.000.000 ευρώ σύμφωνα με τη δημόσια εξαγγελία του Υπουργού Εσωτερικών κ. Θ. Λιβάνιου, ώστε να αντιμετωπίσουν τη μεγάλη οικονομική επιβάρυνση που υφίστανται από το τέλος ταφής» αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωσή της.
Σε ό,τι αφορά τα ποσά που έχουν εισπραχθεί από τον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης, αυτά θα επιστραφούν στους δήμους, σύμφωνα με τον νόμο, κατά 85% για έργα διαχείρισης της ανακύκλωσης και 15% θα διατεθεί για έργα αποκατάστασης των χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων, παρά τη θετική εξέλιξη, η ΚΕΔΕ σημειώνει πως είναι κάθετα αντίθετη με την επιβολή του άδικου, όπως το χαρακτηρίζει, τέλους ταφής, εναντίον της οποίας προσέφυγε, μαζί με 164 δήμους, στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), με σκοπό την ακύρωσή του, κι αναμένει την έκδοση της απόφασής του.
Τι λένε όμως οι Δήμοι του νομού Λάρισας γι’ αυτήν την εξέλιξη;
Θανάσης Μαμάκος: Η πίεση φέρνει αποτελέσματα
* Για το θέμα αυτό αρχικά ο δήμαρχος Λαρισαίων κ. Θανάσης Μαμάκος δήλωσε: «Εκφράσαμε πολλές φορές και σαν Δημοτικό Συμβούλιο αλλά και σαν ΚΕΔΕ, στο Δ.Σ. της οποίας συμμετέχω, την κάθετη αντίθεσή μας με την επιβολή του άδικου τέλους ταφής, που επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς των Δήμων με εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη έτσι και αλλιώς οικονομικά περίοδο.
Για τον λόγο αυτό ζητήσαμε την κατάργησή του και υπήρξε και η προσφυγή για την ακύρωσή του στο Συμβούλιο της Επικρατείας, την απόφαση του οποίου αναμένουμε».
Σε ό,τι αφορά στη δημόσια εξαγγελία του Υπουργού Εσωτερικών για επιχορήγηση των Δήμων με ένα επιπλέον ποσό, ύψους 105.000.000 ευρώ, για να αντιμετωπίσουν ένα μέρος του οικονομικού βάρους που προκύπτει από το τέλος ταφής, τονίζει πως «είναι σίγουρα θετική αυτή η εξέλιξη, αλλά δεν διασφαλίζεται η συνέχιση της ενίσχυσης και για τα υπόλοιπα χρόνια. Περιμένουμε την υλοποίησή της, αλλά και το να λάβουμε γνώση του ποσού που θα διατεθεί στον Δήμο μας».
Θυμίζει μάλιστα στο σημείο αυτό, ότι «σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο προβλέπεται η επιστροφή του 85% των ποσών που εισπράττονται από τον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης, στους Δήμους για έργα διαχείρισης της ανακύκλωσης και του 15% για έργα αποκατάστασης των χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων. Αυτό πρέπει να υλοποιηθεί άμεσα και σύμφωνα, με την κοινή ανακοίνωση των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, φαίνεται ότι κινούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση».
Ο κ. Μαμάκος, σε κάθε περίπτωση, υποστήριξε ότι «παρακολουθούμε προσεκτικά τις όποιες εξελίξεις. Είναι φανερό ότι η συντονισμένη πίεση της αυτοδιοίκησης και η ενωτική διεκδίκηση απέφεραν κάποια πρώτα αποτελέσματα, απέχουμε όμως ακόμα αρκετά από το να εκφράσουμε την πλήρη ικανοποίησή μας και να μιλήσουμε για δικαίωση των αγώνων μας. Αυτό που θα ήθελα να τονίσω για μια ακόμη φορά, είναι πως ενδεχόμενη θετική, για την αυτοδιοίκηση, απόφαση του ΣτΕ για το τέλος ταφής, θα σημάνει αναπροσαρμογή και των δημοτικών τελών».
Θανάσης Νασιακόπουλος: Είναι θετικό βήμα
* Ως θετικό βήμα χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη εξέλιξη ο δήμαρχος Κιλελέρ κ. Θανάσης Νασιακόπουλος, αισιοδοξώντας παράλληλα να ολοκληρωθούν και τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων μέσα στο έτος.
«Είναι ένα θετικό βήμα αυτό που έγινε. Πιστεύω πως μέχρι τέλος του 2025 να έχουν ολοκληρωθεί τα έργα που χρειάζονται για να σταματήσει τελείως η επιβάρυνση τόσο των Δήμων όσο και των πολιτών.
Αυτό που πρέπει να γίνει πλέον ως επόμενος στόχος είναι να κινητοποιηθεί το κράτος πολύ πιο γρήγορα σε συνεργασία με τους ΦΟΔΣΑ για να υπάρχει ολοκληρωμένο αποτέλεσμα» δήλωσε ο κ. Νασιακόπουλος, επαναλαμβάνοντας πως βλέπουν την εν λόγω κίνηση από τα υπουργεία με θετικό τρόπο.
Νίκος Γάτσας: Ας ελπίσουμε κάτι να αλλάξει μέσα στο 2025
* Ο δήμαρχος Ελασσόνας κ. Νίκος Γάτσας τόνισε πως «αποτελεί σίγουρα θετική εξέλιξη η απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών να χρηματοδοτήσει τους δήμους για το τέλος ταφής απορριμμάτων» και σημείωσε ότι «το ειδικό αυτό πρόστιμο υπερδιπλασίασε το κόστος ταφής των απορριμμάτων για τον Δήμο Ελασσόνας από 29 ευρώ τον τόνο σε 74 ευρώ τον τόνο.
Οι δήμοι και οι δημότες δεν μπορούν να σηκώσουν μόνοι τους το βάρος αυτού του προστίμου. Ήδη τρία χρόνια μετά την πρώτη εφαρμογή του το τέλος ταφής δεν φαίνεται να έχει κανένα αποτέλεσμα στην ενίσχυση της ανακύκλωσης, καθώς τα ποσοστά που καταλαμβάνει η ανακύκλωση στο σύνολο των αποβλήτων παραμένουν εξαιρετικά χαμηλά. Και η ευθύνη δυστυχώς βαραίνει τα υπουργεία που δεν κατάφεραν να εφαρμόσουν μέχρι σήμερα μία ολοκληρωμένη πολιτική για την ανακύκλωση.
Ας ελπίσουμε ότι κάτι θα αλλάξει μέσα στο 2025 μετά και την εξαγγελία του Υπουργού ότι το τέλος ταφής των απορριμμάτων θα επιστρέφει πλέον στους δήμους σε ποσοστό 85%, για να ενισχύσουν τις δράσεις ανακύκλωσης, λειτουργώντας ως επενδυτικό εργαλείο για την αποδοτικότερη διαχείριση των αποβλήτων».
Εν κατακλείδι ο κ. Γάτσας σημείωσε πως «Ελπίζουμε έτσι ότι θα καταφέρουμε να προμηθευτούμε τα μέσα και το προσωπικό που χρειάζονται, για να πετύχουμε την πολυπόθητη αύξηση του ποσοστού της ανακύκλωσης στους δήμους μας».
Μάκης Εσκίογλου: Η αυτοδιοίκηση σύμμαχος της πολιτείας
*Ο δήμαρχος Φαρσάλων κ. Μάκης Εσκιόγλου, δήλωσε στην «Ε» ότι «πρόκειται προφανέστατα για μία θετική εξέλιξη, κι αν μου επιτρέπετε, μία ευθυγράμμιση με την κοινή λογική. Η κυβέρνηση αντιλήφθηκε το οριακό σημείο στο οποίο βρίσκεται η αυτοδιοίκηση και τις δυσμενείς συνέπειες που θα επέφερε η επιβολή του τέλους ταφής σε αυτή. Γι’ αυτό τον λόγο εμείς λέμε ότι επιμένουμε στην κατάργηση του τέλους, πιστεύοντας ακράδαντα ότι το ΣτΕ θα αναγνωρίσει το δίκαιο του αιτήματός μας».
Παράλληλα ο κ. Εσκίογλου υποστήριξε πως «εξίσου σημαντική είναι και η απόφαση για την επιστροφή των εισπραχθέντων από τον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης, χρήματα που θα μας δώσουν τη δυνατότητα να κάνουμε παρεμβάσεις με «πράσινο» αποτύπωμα και άμεση επίδραση στην κοινωνία. Η αυτοδιοίκηση είναι σύμμαχος της πολιτείας και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των προβλημάτων. Ας το καταλάβουν όλοι αυτό».
Στέλιος Τσικριτσής: Χρειάζεται ολοκληρωμένος σχεδιασμός
* Κληθείς να σχολιάσει την εξέλιξη αυτή ο δήμαρχος Τυρνάβου κ. Στέλιος Τσικριτσής δήλωσε πως «Το χαράτσι αυτό, εντάσσεται στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων, η οποία στοχεύει στην πλήρη εμπορευματοποίηση και στη μεγέθυνση των κερδών των ομίλων που δραστηριοποιούνται στους αντίστοιχους τομείς, ενώ συνολικά, το κόστος μετακυλίεται στα λαϊκά στρώματα, μέσω της αντιδραστικής αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει»».
Σημειώνει ακόμα πως «ως δημοτική αρχή έχουμε εκφράσει την αντίθεσή μας και ζητάμε την κατάργησή του. Επαναλαμβάνουμε τη θέση μας, για διαχείριση των απορριμμάτων με γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες, με σεβασμό στο περιβάλλον, στην υγεία του λαού, στους φυσικούς πόρους, στο λαϊκό εισόδημα.
Χρειάζεται ολοκληρωμένος επιστημονικός σχεδιασμός, πανελλαδικός και κατά περιφέρεια, με προώθηση της ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή, με ολοκληρωμένη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων, με σύγχρονες υποδομές, αξιοποίηση του επιστημονικού δυναμικού που υπάρχει στη χώρα. Το κόστος αυτών των προγραμμάτων, πρέπει να προέρχεται από κεντρικούς δημόσιους πόρους και όχι από τη διπλή και τριπλή φορολογία των εργαζομένων».
Αντώνης Γκουντάρας: Και τώρα τα Ολιστικά Σχέδια Ανακύκλωσης
* Ο Δήμος Αγιάς χαιρετίζει την απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών Θ. Λιβάνιου για την ενίσχυση των δήμων προκειμένου να αντιμετωπίσουν την τεράστια επιβάρυνση από το Τέλος Ταφής.
«Ο Θ. Λιβάνιος αποδεικνύει πως είναι βαθύς γνώστης των θεμάτων της αυτοδιοίκησης. Ωστόσο, προκειμένου να αντιμετωπιστεί συνολικά το πρόβλημα, περιμένουμε από την κυβέρνηση να χρηματοδοτήσει τα Ολιστικά Σχέδια Ανακύκλωσης, αλλά και την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, στο οποίο προσέφυγε η αυτοδιοίκηση για την απόσυρση της επιβολής του τέλους ταφής στους δήμους και κατά συνέπεια στους δημότες μας. Δεν μπορεί ο πολίτης να επωμίζεται το κόστος της απραξίας της κεντρικής εξουσίας και της καθυστέρησης ολοκλήρωσης των υποδομών για τη διαχείριση των απορριμμάτων» δήλωσε ο δήμαρχος Αγιάς, κ. Αντώνης Γκουντάρας.
Γιώργος Μανώλης: Κι ένα ευρύτερο στρατηγικό σχέδιο
* Ο δήμαρχος Τεμπών κ. Γιώργος Μανώλης αρχικά σημείωσε πως η εξαγγελία του Υπουργού Εσωτερικών, κ. Θ. Λιβάνιου, για επιπλέον χρηματοδότηση στους δήμους της χώρας το 2025, με στόχο την κάλυψη της μεγάλης οικονομικής επιβάρυνσης από το τέλος ταφής, «αποτελεί αναμφίβολα μια θετική εξέλιξη. Ωστόσο, η απόφαση αυτή δεν αρκεί για να αντιμετωπιστεί συνολικά το πρόβλημα που προκύπτει από την εφαρμογή ενός τέλους που θεωρούμε άδικο και δυσανάλογο για τις τοπικές κοινωνίες.
Ως Δημοτική Αρχή Τεμπών, παραμένουμε κάθετα αντίθετοι με την επιβολή του τέλους ταφής, το οποίο πλήττει σοβαρά τους προϋπολογισμούς των δήμων και κατ’ επέκταση τους δημότες μας. Γι’ αυτόν τον λόγο, ο Δήμος Τεμπών, μαζί με 163 ακόμα δήμους της χώρας και την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), προσφύγαμε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) με αίτημα την ακύρωσή του. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την έκδοση της απόφασης, ελπίζοντας ότι θα δικαιώσει τις θέσεις μας και την κοινή προσπάθεια της αυτοδιοίκησης».
Παράλληλα, πρόσθεσε ότι «επισημαίνουμε πως η χρηματοδότηση αυτή πρέπει να συνοδευτεί από ένα ευρύτερο στρατηγικό σχέδιο στήριξης της τοπικής αυτοδιοίκησης, το οποίο θα ενισχύει την κυκλική οικονομία, τη βιώσιμη διαχείριση απορριμμάτων και τις δράσεις ανακύκλωσης.
Μόνο μέσα από ολοκληρωμένες πολιτικές μπορούμε να διασφαλίσουμε ένα βιώσιμο μέλλον για τις τοπικές κοινωνίες, προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και διαφυλάσσοντας τη δημόσια υγεία».
Ο κ. Μανώλης, κατέληξε τονίζοντας πως «δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για το δίκαιο των δημοτών μας».
