Της Λένας Κισσάβου
Φωτ.: Βασίλης Ντάμπλης
«Ξέρεις τι σημαίνει να μην έχεις να πιεις νερό;».
«Ξέρεις τι σημαίνει να κάνεις μπάνιο με τις κατσαρόλες;».
«Δεν ξέρεις, αν δεν το ζήσεις… Υποφέρεις».
Λόγια κατοίκων του Ζαππείου, του Δήμου Κιλελέρ, που μόλις πριν λίγες μέρες έτρεξε καθαρό νερό στις βρύσες των σπιτιών τους, μετά από δύο τουλάχιστον δεκαετίες που έβγαιναν στον δρόμο, να γεμίσουν μπιτόνια από την υδροφόρα.
Λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, στο χωριό Αγιος Γεώργιος, ένας ηλικιωμένος άνδρας, μας λέει με αγανάκτηση: «Έχουμε τραβήξει τα πάνδεινα… Μας είχαν πείσει ότι δεν έχουμε καθαρό νερό στην περιοχή μας. Ήρθαν χημικοί, γεωλόγοι… Μας είπαν, μας είπαν…
Τώρα βιώνουμε… πως να σας το πώ, κάτι σαν σοκ! Δεν μπορώ να το πιστέψω ότι υπήρχε τελικά πόσιμο νερό και τόσα χρόνια μας άφηναν στην άγνοια!».
Και φτάνουμε στο Ψυχικό, των εβδομήντα πλέον μόνο, κατοίκων, όπου μια γυναίκα μας πλησιάζει χαρούμενη: «Ελάτε σπίτι να σας προσφέρω λίγο νεράκι! Από τη βρύση! Είναι καθαρό…».
Μαρτυρίες ανθρώπων που μαρτύρησαν στην κυριολεξία, ζώντας σε μια περιοχή χωρίς πόσιμο νερό και που χρειάστηκαν τελικά μόνο λίγοι μήνες, μετά τις δεκαετίες που πέρασαν, ξοδεύοντας μια περιουσία σε εμφιαλωμένα νερά, για να τρέξει και πάλι στις βρύσες τους, ο «διάφανος χρυσός» και μάλιστα η έκπληξή τους ήταν τόσο μεγάλη, που δεν έχουν συνειδητοποιήσει ακόμη πολλοί, ότι η ταλαιπωρία τους τελείωσε.
Τα έργα ύδρευσης, που ολοκλήρωσε πρόσφατα ο Δήμος Κιλελέρ, καλύπτοντας την τροφοδοσία αυτών αλλά κι άλλων χωριών που αντιμετώπιζαν το ίδιο πρόβλημα στην ευρύτερη περιοχή, έδωσαν τέλος στη χρόνια «πληγή» τους, για την οποία οι μόνοι που θα μπορούσαν να παρουσιάσουν την πραγματική της διάσταση είναι αυτοί που τη βίωσαν.
Τους συναντήσαμε στα χωριά τους και όλοι μας καλωσόρισαν με την ίδια φράση: «Θέλετε νεράκι;». Αυτό ήταν άλλωστε το πολυτιμότερό τους αγαθό, που είχαν να σου προσφέρουν.
ΣΤΟ ΖΑΠΠΕΙΟ
«Ήταν θέμα πολιτικής βούλησης. Δεν το εξηγώ διαφορετικά, να υπάρχει η λύση και να μην γίνεται τίποτα τόσο καιρό», δηλώνει κατηγορηματικά ο κ. Θωμάς Κουτσιανίκας, συμπληρώνοντας «Ξέρεις τι σημαίνει να έχεις μια γεώτρηση δίπλα με καθαρό νερό τόσα χρόνια, που ζούσαμε με τα μπουκάλια;».
Ο κ. Κωνσταντίνος Φυτιλής, μας λέει με παράπονο: «Ερχονταν τα εγγόνια μου στο χωριό και αυτό που φοβόμουν πάντα ήταν να μην ξεφύγουν από την προσοχή μου και πιουν νερό από τη βρύση…».
«Να ‘ναι καλά ο δήμαρχος. Δεν καταλάβαμε πώς ήρθε το νερό. Με προβληματίζει όμως το γιατί ενώ ήξεραν ότι υπάρχει πομόνα με καθαρό νερό, δε το έκαναν πιο μπροστά παρά μας άφηναν να υποφέρουμε», συμπληρώνει ο κ. Τρύφωνας Πρωτόπαπας.
Ο τέως πρόεδρος κ. Τριαντάφυλλος Γρηγορούλης, μας εξιστόρησε την ταλαιπωρία των κατοίκων του χωριού, χαριτολογώντας παράλληλα: «Σταμάτησε και η μουρμούρα της γυναίκας μου, για να πάω να γεμίσω τα μπουκάλια, ενώ τώρα με αυτό το νερό μαγειρεύει και πιο γρήγορα!
Ελάτε να σας φιλέψω φακές, τώρα βράζουν γρήγορα… Πριν περίμενες μια μέρα, αν ήταν δε και ρεβίθια; Άστο καλύτερα…».
Η ζωή ήταν δύσκολη για όλους χωρίς πόσιμο νερό, υποστηρίζει η πρόεδρος της δημοτικής κοινότητας κ. Ντίνα Καραγκούνη, η οποία δέχθηκε τα καλύτερα σχόλια των συγχωριανών της, που την επαινούσαν ότι πολέμησε γι’ αυτό, απαντώντας η ίδια: «Ήταν από τις προεκλογικές δεσμεύσεις του δημάρχου Θαν. Νασιακόπουλου…».
«Θα σας φέρω νερό, είχε πει ο Νασιακόπουλος και τον κοιτούσαμε παράξενα. Το έκανε. Ευχαριστούμε δήμαρχε…», διακόπτει ο κ. Κουτσιανίκας.
«Εξ αιτίας αυτού του προβλήματος έφυγαν πολλοί απ΄ το χωριό. Ήθελαν να έρθουν να ζήσουν εδώ πολλά νέα ζευγάρια, αλλά δεν μπορούσαν», μας λέει ο κ. Τρύφωνας.
ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΕΩΡΓΙΟ
Στο καφενείο, στον Άγιο Γεώργιο, οι κάτοικοι κρέμασαν σαν τρόπαιο, μια διάφανη σακούλα με το νερό που έπιναν, μαγείρευαν και έπλεναν, πάνω από μια δεκαετία, για να τους θυμίζει τα …δεινά.
«Το βλέπεις;» μας είπε ο κ. Παναγιώτης Νούσιας. «Έτσι ήταν το νερό. Κίτρινο με ιζήματα».
Στο χωριό πότε είχαν, πότε δεν είχαν νερό στις βρύσες τους. Πότε ήταν κίτρινο με ιζήματα, πότε καθαρό. Πότε έφτανε, πότε δεν έφτανε για όλους. Πέρασαν δύσκολα χρόνια, με αντικαταστάσεις δικτύου από αμίαντο, με ξηρασία, με προβληματισμό για τις συνέπειες του νερού, ενώ πολλοί ξόδεψαν μια περιουσία σε αγορά εμφιαλωμένου νερού.
Οι γυναίκες ποτέ δεν έπλεναν στο πλυντήριό τους άσπρα ρούχα, γιατί γίνονταν μπεζ! Κάποιες δε, ανάφεραν ότι επιτέλους θα αγοράσουν άσπρα ρούχα κι άλλες ανακουφισμένες τόνισαν: «Επιτέλους θα σταματήσουμε να πηγαίνουμε στη Λάρισα για να πλένουμε τα άσπρα!».
Η πρόεδρος της δημοτικής κοινότητας κ. Γιολάντα Νανούλη, μας είπε ότι εγκατέλειψαν πολλοί το χωριό, τα τελευταία χρόνια εξ αιτίας του νερού.
Το καθημερινό πρόγραμμα των κατοίκων εξαρτιόταν από το νερό, όπως για παράδειγμα για να λουστούν ή να κάνουν μπάνιο, ή να βάλουν στην κατσαρόλα το φαγητό, περίμεναν πότε θα αλλάξει χρώμα το νερό.
Σήμερα όλοι τους, νιώθουν ότι ελευθερώθηκαν!
Κάποιος δε, θέλοντας να εκφράσει το πόσο έχει γίνει συνήθεια η πόση εμφιαλωμένου νερού, στη ζωή τους, μας είπε: «Πίνουμε νερό ακόμη από το μπουκάλι, από συνήθεια. Θα περάσει καιρός για να το βάλουμε στο ποτήρι».
Οι μεγαλύτεροι του χωριού μας είπαν: «Και να σκεφτεί κανείς ότι παλιά, στο χωριό έρχονταν από άλλα μέρη για να πλύνουν τις φλοκάτες τους στις πέντε βρύσες που είχαμε. Υπήρχε μια νερομάνα, που έδινε άφθονο νερό, ανάβλυζε πλούσιο. Όμως το ’74 αυτή χάθηκε, μετά τον σεισμό, μέσα σε μια μέρα!
Παρ’ όλα αυτά μέχρι και το 1985 είχαμε ακόμη πέντε κρουνούς, ακόμη και νερόμυλο».
Διασκεδάζοντας πλέον την πρότερη κατάσταση, με τη σιγουριά του καθαρού νερού που έχουν στις βρύσες τους σήμερα, οι νεότεροι αναφέρουν: «Μας είχαν πει ότι είχε μεγάλη ποσότητα σιδήρου. Θα επενδύσουμε σε δημιουργία σπα!».
Με το νέο έργο της δημοτικής αρχής, ο Άγιος Γεώργιος τροφοδοτείται με πομόνα του Ψυχικού και λένε γι’ αυτό χαρακτηριστικά: «Ευχαριστούμε το Ψυχικό. Έκανε μεγάλο ψυχικό!».
ΣΤΟ ΨΥΧΙΚΟ
Φτάνοντας στο Ψυχικό, μεταφέρουμε τα λόγια των κατοίκων του Αγίου Γεωργίου και ο κ. Αποστόλης Ζαχαριάς, αποκρίνεται: «Τον δρόμο και το νερό, δεν μπορείς να τα απαγορεύσεις σε κανέναν. Ανήκουν σε όλους».
Στο χωριό το νερό ήταν απαγορευμένο για πόση, λόγω της υψηλής περιεκτικότητά τους σε νιτρικά.
«Κατεβαίναμε με τα αγροτικά αυτοκίνητα, ακόμη και στη Λάρισα και φορτώναμε τις καρότσες με παλέτες εμφιαλωμένου νερού», μας λέει ο πρόεδρος της δημοτικής κοινότητας κ. Νίκος Γκαμπλιάς, για να δείξει τις τεράστιες ποσότητες νερού που χρειάζονταν οι συγχωριανοί του.
«Ανακουφίστηκε ο κόσμος», συνεχίζει ο ίδιος, επισημαίνοντας επίσης: «Κάθε φορά που τα παιδιά έβγαιναν να παίξουν, έπαιρναν μαζί τους και ένα μπουκαλάκι νερό. Άλλαξε πλέον η ζωή όλων».
Ο κ. Σπύρος Γεωργίου, υποστηρίζει: «Ούτε για το πλύσιμο των πιάτων δεν ήταν κατάλληλο το νερό. Τα σκεύη έπιαναν μια άσπρη κρούστα. Και φίλτρα που βάζαμε στις βρύσες, βούλωναν αμέσως».
Τόσο αυτός όσο και ο κ. Αθανάσιος Χριστοδούλου, τονίζουν ότι αναβαθμίστηκε η ζωή των κατοίκων, έχοντας αυτό που κάποιοι το θεωρούν στη ζωή τους αυτονόητο: το νερό.
Ο πρώην αντιδήμαρχος και νυν δημοτικός σύμβουλος κ. Ιωάννης Ζαχαριάς δηλώνει: «Όταν το αυτονόητο σου λείψει τότε και μόνο μπορείς να καταλάβεις την αξία του», και για το έργο συγκεκριμένα τόνισε: «Η πρόταση που κατέθεσε ο δήμαρχος κ. Νασιακόπουλος, έλυνε άμεσα το πρόβλημα και τη στηρίξαμε ομόφωνα. Από την πρώτη στιγμή σαν αντιπολίτευση, ταχθήκαμε υπέρ αυτού του έργου, για να πιουν όλα τα χωριά καθαρό νερό, να φτάσει και στο τελευταίο σπίτι.
Υπήρχε βέβαια σχέδιο και για ένα μεγαλύτερο έργο ύδρευσης, που θα ήταν όμως χρονοβόρο. Ο κ. Νασιακόπουλος έδωσε μια επαναστατική λύση…».
Σημείωσε δε πως: «Θα πρέπει η διαχείρισή του νερού και η χρήση του από όλους να γίνει με σύνεση και σεβασμό σε αυτό το πολύτιμο αγαθό».
Ο κ. Γκαμπλιάς, κλείνοντας τη συζήτηση, αναφέρει: «Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε τον δήμαρχο κ. Νασιακόπουλο, τον πρόεδρο της ΔΕΥΑ Κιλελέρ κ. Ι. Παπακανάκη και τον αντιδήμαρχο κ. Μιλτ. Αραμπατζή καθώς και την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου».