Ο ενθουσιασμός είναι διάχυτος στο πρόσωπο του νεαρού φοιτητή της Ιατρικής Κώστα Ανάργυρου, που ανάμεσα στις υποχρεώσεις του στη Σχολή και στην Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου, όπου παρέχει τις υπηρεσίες του, δέχθηκε να μας μεταφέρει το στίγμα της πρώτης εξόρμησης της «Ομάδας Εξωτερικής Αποστολής» της Ιατρικής Σχολής στην Κένυα.
Η «Ομάδα Εξωτερικής Αποστολής» συστάθηκε στην αρχή της προηγούμενης ακαδημαϊκής χρονιάς στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, αριθμεί είκοσι μέλη, φοιτητές και φοιτήτριες Ιατρικής του πέμπτου και του έκτου έτους, κι έχει θέσει ως στόχο της την προσφορά ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ανιδιοτελώς σε αναπτυσσόμενες περιοχές του πλανήτη, όπου αυτή κρίνεται περισσότερο αναγκαία.
Με την ολοκλήρωση της εξεταστικής περιόδου η Ομάδα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, αναχώρησε για την πρώτη της αποστολή στο Ναϊρόμπι, την πρωτεύουσα της Κένυας, με τη συνοδεία του αντιπροέδρου του Τμήματος Ιατρικής της Λάρισας καθηγητή Χρήστου Χατζηχριστοδούλου, που έχει αναλάβει την επιστημονική καθοδήγηση της Ομάδας, του καθηγητή Ανοσολογίας του Τμήματος κ. Ματθαίου Σπελέτα και δύο νοσηλευτριών. Έχοντας στις αποσκευές τους μικρό ιατρικό εξοπλισμό και φαρμακευτικό υλικό και περίσσια διάθεση προσφοράς στον άνθρωπο.
Από την Αθήνα στην Κωνσταντινούπολη και από εκεί σε έξι ώρες στο Ναϊρόμπι, μεγάλο ταξίδι λέει ο Λαρισαίος φοιτητής υπενθυμίζοντας ότι επρόκειτο για αποστολή ιατρικής βοήθειας, στο πλαίσιο της οποίας τα μέλη της Ομάδας σε συνεργασία με το τοπικό κλιμάκιο της Ορθόδοξης Ιεραποστολής θα παρείχαν ιατρικές υπηρεσίες στις κλινικές της ιεραποστολής, καθώς και σε απομακρυσμένες περιοχές όπου η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας καθίσταται δύσκολη.
Στις δύο εβδομάδες παραμονής τους στην Κένυα, φιλοξενούμενοι του αρχιεπισκόπου κ. Μακάριου, που παρείχε διαμονή, φαγητό και πλήρη υποστήριξη στις μετακινήσεις τους, τα μέλη της Ομάδας κλήθηκαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε διάφορες δομές, σε Κέντρα Υγείας ακόμα και σε αυτοσχέδια ιατρεία, με ή χωρίς την υποστήριξη εργαστηριακών εξετάσεων, που σε πολλές περιπτώσεις ήταν είδος πολυτελείας.
«Σε πολλές περιπτώσεις ένιωσα τον τρόπο με τον οποίο δούλευαν οι παλιοί γιατροί ακόμα και στην Ελλάδα. Έπρεπε να παρέχεις υπηρεσίες, να διαγνώσεις, να προτείνεις λύσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων με εφόδια μόνο ένα στηθοσκόπιο και το μυαλό σου…» σημειώνει ο Κώστας, αρχηγός της αποστολής διευκρινίζοντας πάντως ότι οι υπηρεσίες της αποστολής αφορούσαν περισσότερο Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, υπηρεσίες που παρέχονται στα ελληνικά Αγροτικά Ιατρεία και στα Κέντρα Υγείας, παραπέμποντας τους ασθενείς στα νοσοκομεία, όπου χρειάζονταν.
«Είδαμε πολλούς ανθρώπους, μπορεί να ξεπέρασαν τους 1.500 σε όλες τις περιοχές που επισκεφθήκαμε. Ήταν συγκινητικό γιατί ο κόσμος πίστεψε σε εμάς –μετά από εμάς πήγαν οι Εθελοντές Κύπριοι γιατροί. Πολλοί ντόπιοι ήλπιζαν ότι θα τους βοηθήσουμε ακόμα και με χρόνια προβλήματα έστω και αν δεν τα καταφέραμε σε όλες τις περιπτώσεις…» συνεχίζει για να μιλήσει για τα προβλήματα των ασθενών που αντιμετώπισαν. Από λοιμώξεις –γρίπη, αναπνευστικά προβλήματα κ.λπ.- στη μοναδική περίοδο του χρόνου που η Κένυα έχει χειμώνα μέχρι ορθοπαιδικά αλλά και σοβαρότερα προβλήματα -μεταξύ των οποίων όγκους, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και Aids. «Είδαμε παιδιά, πολλά παιδιά με παραμελημένα προβλήματα υγείας, που δεν συναντά κανείς συχνά στην Ελλάδα –ψώρα, σταφυλόκκοκο, τριχοφάγο, αμοιβάδωση κ.πλ.» καταλήγει για να μιλήσει για τη μοναδική εμπειρία που έζησε η ομάδα στην επαφή της με τη γνωστή φυλή των Μασάι στο Κιλιμάντζαρο.
«Εκεί ήταν ο ορισμός της Αφρικής, ήταν η εικόνα που έχουμε για την Αφρικανική ήπειρο όταν στην υπόλοιπη Κένυα και στην πρωτεύουσα το Ναϊρόμπι επικρατεί το πράσινο…» εξιστορεί για να μιλήσει για τη φυλή των Μασάι, μια από τις 43 φυλές του κράτους. Μια φυλή, ένας λαός υπερήφανος, με διαφορετικό τρόπο σκέψης και αποκομμένος από το υπόλοιπο κράτος. Μια φυλή που ζει σε σπίτια από λάσπη και συνεχίζει να παλεύει κυριολεκτικά με τα …λιοντάρια! «Να φανταστείτε ότι εξέτασα μέλος της φυλής, που μετά την εξέταση του έπεσε το σπαθί από το ζωνάρι του ή άλλα μέλη της φυλής άφηναν το δόρυ τους για να μπουν στο αυτοσχέδιο ιατρείο για να εξεταστούν…» αναφέρει επαναλαμβάνοντας πως οι λοιμώξεις, τα ορθοπαιδικά, οι οσφυαλγίες, ο καθαρισμός τραυμάτων αλλά κυρίως η …υπέρταση ήταν τα συχνότερα ιατρικά προβλήματα της φυλής.
Ευτυχώς για την αποστολή τα πράγματα κύλησαν ομαλά και χωρίς απρόοπτα ως αποτέλεσμα των προφυλάξεων αλλά και των συνεχών ενημερώσεων ενώ σε όλη τη διάρκεια των δύο εβδομάδων οργανώνονταν μικρές ενημερωτικές ημερίδες για νοσήματα που δεν συναντώνται στην Ελλάδα.
Τι ήταν αυτό που εντυπωσίασε τα μέλη της αποστολής; «Πόσο εύκολο είναι να ζεις μέσα στην καθημερινή ρουτίνα και ξαφνικά να διαπιστώνεις ότι υπάρχει ανάγκη, τεράστια ανάγκη για βοήθεια στον συνάνθρωπο» απαντά ο Κώστας και εξηγεί: «Πρέπει να ξεφύγουμε από το μικρόκοσμό μας και να παρέχουμε τη βοήθειά μας όπου μπορούμε ακόμα και αν είναι μικρή. Στην Κένυα αλλάξαμε τον κόσμο; Σίγουρα όχι. Όμως είναι σημαντικό να ξέρεις ότι και μια αντιβίωση βελτίωσε την ποιότητα ζωής ενός παιδιού. Αν θα το ξανακάνω; Σίγουρα με την πρώτη ευκαιρία!»
Αυτό θα είναι και το βασικό μήνυμα της «Ομάδας Εξωτερικής Αποστολής» στους φοιτητές του Τμήματος Ιατρικής αλλά και στους Λαρισαίους όταν παρουσιάσουν δημόσια τα συμπεράσματα της πρώτης εξόρμησής τους, υποχρέωση που ανέλαβαν από την εποχή της προετοιμασίας και της συγκέντρωσης του φαρμακευτικού υλικού με εκκλήσεις προς τους τοπικούς φορείς.
Η ώρα περνά και ο Κώστας Ανάργυρος συνεχίζει να μας μεταφέρει στιγμές από τη μοναδική του εμπειρία στην καρδιά της αφρικανικής ηπείρου. Από την προσπάθεια των αρχών της Κένυας να στηθεί δημόσιο σύστημα υγείας μέχρι και τις ιδιωτικές τους στιγμές. Τις όμορφες αντιθέσεις του τοπίου, που συναντούσαν κατά τις πολύωρες μετακινήσεις τους στην ενδοχώρα, τη συμμετοχή τους στη λειτουργία με τον αρχιεπίσκοπο, τους τοπικούς χορούς και τα φαγητά ως αναπόσπαστα κομμάτια του τελετουργικού καθώς και το σαφάρι στο εθνικό πάρκο του Ναϊρόμπι παρέα με τις ζέβρες, τις γαζέλες, τις αντιλόπες, τις μαϊμούδες, τις καμηλοπαρδάλεις και άλλα εξωτικά ζώα.
Με τον Λαρισαίο φοιτητή να καταλήγει την περιγραφή του: Ήταν μια όμορφη χώρα, με ωραίες αντιθέσεις αλλά με έντονα αποικιοκρατικά στοιχεία, που είναι διακριτά σε όλες τις στιγμές της καθημερινότητας. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το πρωινό ξύπνημα στο Κιλιμάντζαρο. Το αναπολώ καθημερινά…
Του Δημ. Κατσανάκη
