Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε κατά την τελετή έναρξης του συνεδρίου η ομιλία του καθηγητή Ιστορίας της Ιατρικής και Ανατομικής, της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Μάρκου Σγάντζου, ο οποίος αναφέρθηκε στην ανακάλυψη του τάφου του Ιπποκράτη στη Λάρισα.
Στη διά βίου εκπαίδευση των επιστημόνων για τη σωστότερη αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας των ασθενών αναφέρθηκε στον σύντομο χαιρετισμό του ο πρόεδρος της Στοματολογικής Εταιρείας Θεσσαλίας, Γιάννης Αετόπουλος. «Η Στοματολογική Εταιρεία Θεσσαλίας παρά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει, συνεχίζει την επιτυχημένη πορεία διοργάνωσης επιστημονικών εκδηλώσεων δίνοντας τη δυνατότητα συνεχούς επιμόρφωσης των οδοντιάτρων, οι οποίοι δεν είναι αναγκασμένοι να μεταβούν στα μεγάλα αστικά κέντρα. Ταυτόχρονα συμβάλλει στην ανάπτυξη δεσμών μεταξύ των συναδέλφων των τεσσάρων νομών της Θεσσαλίας και όχι μόνο, προάγοντας έτσι εκτός από την επιστημονική καλλιέργεια, τη συνεργασία και την ενίσχυση του συναδελφικού πνεύματος μεταξύ των μελών της και όλων των οδοντιάτρων», σημείωσε.
Η ΠΛΑΚΑ ΣΑΜΑΡΤΖΙΔΗ
Στην ανακάλυψη του τάφου του Ιπποκράτη κατά τον 19ο αιώνα επικεντρώθηκε στην ομιλία του κατά την τελετή έναρξης του συνεδρίου προχθές το βράδυ ο καθηγητής Μάρκος Σγάντζος. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στις αναφορές για τον θάνατο του Ιπποκράτη και την παρουσία του τάφου του στη Λάρισα από τον Σωρανό τον Εφέσιο, τον Σουίδα, τον Άνθιμο Γαζή, τον Ρήγα Φεραίο, τον Ιωάννη Οικονόμου - Λογιώτατο και τον Αδαμάντιο Κοραή. «Άλλοι ανέφεραν ότι είχαν δει αυτόν ή μόνο το επίγραμμά του και άλλοι απλά μεταφέρουν την πληροφορία», σημείωσε για να προσθέσει ότι «την 1η Μαρτίου 1857 ο ιατρός Σωτήριος Σαμαρτζίδης γράφει επιστολή η οποία δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό “Ιατρική Μέλισσα”. Ο Σαμαρτζίδης ανέφερε πως το 1826 είχε ανακαλυφθεί μια λάρνακα ή σαρκοφάγος με λίγα αρχαία νομίσματα και μια μικρή χρυσή αλυσίδα σε σχήμα φιδιού. Βεβαίωνε ότι και ο ίδιος είχε δει στο λουτρό ενός οθωμανού του Νετσήπ Μπέη την επιτύμβια πλάκα την οποία αντέγραψε όπως τη διάβασε: ...ΙΠΠΟΚΡΑΤ....ΚΩ.....ΑΓΛΑΟΦ......ΣΩΜΑ..... ΠΟΛΕΙ....ΜΕ....ΤΕΛΕΣΦ...... ΑΓΑΘΗ....ΑΡΕ....ΕΝΕΚΑ ....ΧΡΗΣΤΕ...ΧΑΙΡΕ
Στην επιστολή του, ο Σαμαρτζίδης κατέληγε με την ευχή να ακολουθήσουν και άλλες έρευνες απ’ τους ειδικούς, ώστε να αποδοθούν καλύτερα τα ελλείποντα γράμματα της επιτύμβιας πλάκας.
Η επιστολή αναδημοσιεύθηκε λίγο καιρό αργότερα στο περιοδικό “Πανδώρα” ένα εικονογραφημένο λογοτεχνικό-οικογενειακό περιοδικό που απευθυνόταν όχι μόνο στους λογίους αλλά και στο ευρύ κοινό.
Το άρθρο μεταφράσθηκε στη γαλλική γλώσσα από τον Rene Briau και δημοσιεύεται στην “Gazette Hebdomadaire de Medecine et de Chirurgie”. Ο Briau εξέφρασε σημαντικές αμφιβολίες για το εύρημα και την αξία του, το αμφισβήτησε και πρότεινε την περαιτέρω διερεύνηση. Το άρθρο του Briau σχολίασε ο Αναστάσιος Γούδας συντάκτης του περιοδικού στην “Ιατρική Μέλισσα” και φιλοξένησε άρθρο - απάντηση της Ευφροσύνης Σαμαρτζίδου, συζύγου του συγγραφέα του πρώτου δημοσιεύματος η οποία υπερασπίσθηκε τα ευρήματα, τα επιχειρήματα και τις προθέσεις του συζύγου της.
Μετά από τη λήψη της επιστολής του Briau, το θέμα απασχόλησε την Ιατρική Εταιρεία Αθηνών. Η Εταιρεία συνεδρίασε στις 6 Μαρτίου 1858, εξέλεξε επιτροπή και ζήτησε από τον υπουργό Εξωτερικών Αλέξανδρο Ραγκαβή τη διερεύνηση του θέματος. Ο υπουργός ανέθεσε στον πρώτο διορισμένο πρόξενο της Ελλάδας στη Λάρισα, Αναστάσιο Δόσκο να πραγματοποιήσει διεξοδικές έρευνες για το συγκεκριμένο θέμα. Ο πρόξενος στην αναφορά του ανέφερε ότι δεν επιβεβαιώνονται όσα περιέγραψε στην επιστολή του ο Σαμαρζίδης.
Η επίσημη αναφορά του πρόξενου γνωστοποιήθηκε από τον υπουργό Εξωτερικών Ραγκαβή και δημοσιεύθηκε στην “Gazette Hebdomadaire de Medecine et de Chirurgie” με εισαγωγικό σημείωμα του Rene Briau».
Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ Δ. ΠΑΛΙΟΥΡΑ
Στη συνέχεια ο καθηγητής αναφέρθηκε στο κενοτάφιο και στον μαρμάρινο ανδριάντα του Ιπποκράτη στη Λάρισα. «Τον Ιούλιο του 1953 ο Δημήτριος Παλιούρας αναλαμβάνει Διευθυντής του 404 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου Λάρισας και ενστερνίζεται την “Ιπποκράτειον” Ιδέα. Το 1965, μετά από πρότασή του ως πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Λάρισας ο Σύλλογος μετονομάσθηκε σε Ιατρικός Σύλλογος Λάρισας “ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ”. Ως πρόεδρος του Μορφωτικού Εκδρομικού Συνδέσμου Λαρίσης “ΑΡΙΣΤΕΥΣ” ανέλαβε πρωτοβουλία για την ανέγερση του μνημείου του Ιπποκράτη σε συνεννόηση με τον Δήμο Λάρισας. Ανατέθηκε αρχιτεκτονική μελέτη στον αρχιτέκτονα Αργύρη Οικονόμου και η κατασκευή του αγάλματος στον γλύπτη Γεώργιο Καλακαλλά.
Τη δεκαετία του ’70 στήθηκε από τον Δήμο το κενοτάφιο με τον μαρμάρινο ανδριάντα του Ιπποκράτη έργο του γλύπτη Γ. Καλακαλλά. Στο μαρμαροεπενδυμένο κενοτάφιο βρίσκονται εντοιχισμένες επιγραφές με χωρία έργων της Ιπποκρατικής Συλλογής καθώς και μαρμάρινη πλάκα με την επιγραφή που αναφέρει ο Σ. Σαμαρτζίδης.
Στα χρόνια που πέρασαν πολλές φορές και διάφοροι ασχολήθηκαν με το θέμα. Τα ευρήματα, το κείμενο και η ηλικία της χαμένης σαρκοφάγου αμφισβητήθηκαν σημαντικά. Δεν αμφισβητήθηκε όμως η σχέση του Ιπποκράτη με τη Θεσσαλία και ο θάνατός του στη Λάρισα.
Φαίνεται ότι η τελική λύση θα δοθεί με τη βοήθεια της αρχαιολογικής σκαπάνης», κατέληξε ο κ. Σγάντζος.
Ζωή Παρμάκη
