Το προηγούμενο πρόγραμμα που έληξε το 2015 αποδείχθηκε εξαιρετικά επιτυχημένο για την επένδυση πολλών ιδιοκτητών στην ανακαίνιση των οικιστικών τους ακινήτων και το νέο, αν και από το περασμένο φθινόπωρο βρισκόταν "προ των πυλών", ακόμη δεν έχει ανακοινωθεί…
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να βρίσκονται στην αναμονή πολλές δαπάνες αναβάθμισης κατοικιών οι οποίες, πέραν από το "φιλί ζωής" που θα έδιναν στην ασθμαίνουσα αγορά του οικοδομικού κλάδου, θα δημιουργούσαν τις προϋποθέσεις για να αποκτήσουν τα νοικοκυριά ένα ζεστό σπίτι και να μειώσουν εντυπωσιακά την ενεργειακή κατανάλωση, που κατά μέσο όρο υπολογίζονται σε 1000 ευρώ ετησίως…
Η πρόσφατη κακοκαιρία, αν και ακραίας μορφής, που έπληξε τη χώρα και ειδικά το ν. Λάρισας με τις καταναλώσεις ρεκόρ του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου, ανέδειξε το σημαντικότερο πρόβλημα που έχει ο κτιριακός τομέας της. Το ότι δηλαδή επτά στα δέκα νοικοκυριά ζουν σε "τρύπια" κτίρια που δεν ζεσταίνονται, γιατί διαθέτουν ανεπαρκή ή καθόλου θερμομόνωση, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν σε ανορθόδοξες και μη αποδοτικές μεθόδους θέρμανσης…
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Greenpeace επί συνόλου 6.371.901 κατοικιών της χώρας, οι 2.903.594 (δηλαδή ποσοστό 45,6%) είναι χωρίς κανένα απολύτως είδους θερμομόνωσης, ενώ 1.655.254 κατοικίες (ποσοστό 25,9%) έχουν απλώς διπλά τζάμια, χωρίς δηλαδή μόνωση τοίχων.
Εν ολίγοις δηλαδή ακόμα και αν κατασκευάζονταν όλες οι λιγνιτικές μονάδες του κόσμου στη χώρα μας, τα νοικοκυριά δεν θα ζεσταίνονταν περισσότερο. Η πλειονότητα των πολιτών θα εξακολουθούσε να σπαταλά ενέργεια για να θερμάνει "τρύπια" κτίρια ή να καίει ξύλα σε μη αποδοτικές εστίες για να ζεσταθεί, με σοβαρές επιπτώσεις στο ενεργειακό σύστημα ή την ποιότητα του αέρα…
ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ…
Και όμως το νέο "εξοικονομώ κατ΄οίκον" έστω και αν αποτελεί αποσπασματικού χαρακτήρα μέτρο, μιας και οι δικαιούχοι του προγράμματος δεν θα ξεπερνούν τις 30.000, μπορεί να συμβάλει στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος. Το πρόγραμμα έχει προαναγγελθεί πολλάκις τον περασμένο χρόνο, είχε μάλιστα λεχθεί ότι θα ξεκινούσε πριν από τον χειμώνα. Και όμως, είμαστε στον νέο χρόνο, το πρόγραμμα εκκρεμεί και τα νοικοκυριά και ειδικά οι ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, θα εξακολουθούν να παγώνουν στα σπίτια τους…
ΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Πάντως, κάποια χρήματα έχουν διατεθεί μέσω του ΕΤΕΑΝ για δικαιούχους του παλαιού προγράμματος, αλλά οι ωφελούμενοι ήταν λίγοι. Ενδεικτικά ως επιλαχόντες, λιγότερα από 100 άτομα εντάχθηκαν από τη Λάρισα. Το ενδιαφέρον όμως υπαγωγής στο νέο πρόγραμμα είναι τεράστιο καθώς όπως ελέχθη τα κριτήρια ένταξης θα διαφοροποιηθούν σε σχέση με το παλαιό, τόσο όσον αφορά στα εισοδήματα όσο και στις γεωγραφικές ζώνες με έμφαση στην ενίσχυση νοικοκυριών με χαμηλότερα εισοδήματα, γεγονός που θα το καταστήσει πιο ελκυστικό.
Παράλληλα θα είναι λιγότερο γραφειοκρατικό καθώς σχεδιάζεται με τρόπο ώστε όλα τα δικαιολογητικά (που θα είναι λιγότερα) να υποβάλλονται ηλεκτρονικά, ενώ το ύψος των ενισχύσεων (δάνεια και επιδοτήσεις) θα εξαρτάται από το εισόδημα του νοικοκυριού και τον προϋπολογισμό των εργασιών που θέλει να εκτελέσει.
Το νέο πρόγραμμα, που για την ώρα δεν είναι γνωστό πότε τελικά θα "τρέξει", θα ενισχύει παρεμβάσεις στο κέλυφος των κτιρίων (θερμομόνωση, συστήματα σκίασης, κουφώματα, υαλοπίνακες) καθώς και σε ηλεκτρομηχανολογικά στοιχεία (κεντρικό σύστημα θέρμανσης, ατομικά συστήματα θέρμανσης, αντλίες θερμότητας, συστήματα αυτοματισμών, φωτοβολταϊκά συστήματα για αυτοκατανάλωση και ηλιοθερμικά συστήματα).
Τα κριτήρια για τους δικαιούχους θα είναι το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα με κλιμακούμενο ποσοστό επιχορήγησης και αύξηση επιχορήγησης ανά προστατευόμενο μέλος, ενώ ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός αυξάνεται στα 25.000 ευρώ από 15.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση οι όροι του νέου προγράμματος θα αναπροσαρμοστούν στη λογική ότι οι πόροι θα αφορούν στους πολίτες που δεν μπορούν από μόνοι τους να χρηματοδοτήσουν την ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας τους και αφετέρου στις πιο ενεργοβόρες κατοικίες, δηλαδή αυτές που απαιτούν μεγάλα ποσά για την εξυπηρέτηση των ενεργειακών αναγκών.
Όσο όμως αργεί οι λέβητες και τα κλιματιστικά θα παίρνουν "φωτιά" και η αγωνία των κυβερνητικών στελεχών θα κορυφώνεται μήπως και τυχόν το ενεργειακό σύστημα δεν καταφέρει να καλύψει τις ανάγκες των καταναλωτών…
Του Γιώργου Νούλη