Του Δημήτρη Βάλλα
Στην εποχή της κρίσης, της λιτότητας, των μνημονίων και των περικοπών έγιναν πολλά, όμως, γεννημένος για την «γκλαμουρια» ή για να γίνει πιο κατανοητό, την επίδειξη, ο μέσος Έλληνας, εύκολα έγινε και το θύμα της καταναλωτικής του μανίας που μπορεί μεν να του τη στέρησαν οι περικοπές σε μισθούς, οι απολύσεις και όλα τα συναμαρτούμενα των μνημονιακών δεσμεύσεων, αλλά η διέξοδος βρέθηκε αρκετά σύντομα…
Τηλεπωλήσεις, χρυσός, ρουμπίνια και σμαράγδια…
«Σμαράγδια και ρουμπίνια θα σου φέρω
απ’ της Ινδίας τις μακρινές ακτές»…
Ο γνωστός στίχος του έντεχνου τραγουδιού, που όμως δεν έχει σχέση με την περίπτωσή μας, καθώς όλο και περισσότεροι Λαρισαίοι πέφτουν καθημερινά «θύματα» της λάμψης και των ονείρων τους μέσα από τις οθόνες της τηλεόρασης, αγοράζοντας πανάκριβα κοσμήματα σε εξευτελιστικές τιμές με τελικό αποτέλεσμα την απογοήτευση, καθότι τις περισσότερες φορές ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός και όλα αυτά μέσω της άγνοιας εγγίζουν τα όρια της εξαπάτησης.
Βαμμένα ρουμπίνια, τεχνητά σμαράγδια και γυαλιά – μπριγιάν με φόντο όχι τον χρυσό, αλλά τα επιχρίσματα…
Θύματα λοιπόν των τηλεπωλήσεων σε κοσμήματα έχουν γίνει και πολλοί Λαρισαίοι, θα μας πει χαρακτηριστικά ο κ. Χρήστος Γουργιώτης που διατηρεί κοσμηματοπωλείο στη Λάρισα και είναι και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Βιοτεχνών Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλητών (ΠΟΒΑΚΩ).
Έρχονται σχεδόν καθημερινά στο κατάστημά μου και μου ζητούν να εκτιμήσω χρυσά δαχτυλίδια που έχουν αγοράσει από την τηλεόραση.
Οι περισσότεροι φεύγουν απογοητευμένοι γιατί το χρυσό είναι επίχρυσο, το μπριγιάν που στην ορολογία του δεν σημαίνει πολύτιμο λίθο, αλλά τρόπο κοπής κάποιου υλικού, είναι γυαλί, το ρουμπίνι είναι βαμμένο κόκκινο, κ.λπ.
Τους το λέμε και μας …φωνάζουν και από πάνω γιατί σαν Ομοσπονδία δεν κάνουμε κάτι.
Αν είναι τώρα δυνατόν κάποιος να νομίζει ότι με 50 ή 70 ευρώ μπορεί να αγοράσει χρυσό δαχτυλίδι και μάλιστα διακοσμημένο με …σμαράγδια!
«Επειδή ο καταναλωτής έχει άγνοια σε κάποια ζητήματα που αφορούν στην ποιότητα των κοσμημάτων και δεν γνωρίζει την ορολογία του κλάδου μας, είναι εύκολο να εξαπατηθεί. Για παράδειγμα, παρουσιάζουν ένα δαχτυλίδι και λένε ότι είναι 18m (που σημαίνει 18 καράτια επίστρωση, άρα είναι επίχρυσο), όμως ο κόσμος δεν καταλαβαίνει τι σημαίνει επίστρωση και κρατάει μόνο ότι είναι 18 καράτια. Το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση που αναφέρονται σε πέτρα που είναι μπριγιάν. Όμως και ένα γυαλί μπορεί να είναι κοπής μπριγιάν- καθώς πρόκειται για είδος κοπής και όχι για είδος πέτρας- κάτι που δεν το γνωρίζει ο κόσμος που έχει ταυτίσει το μπριγιάν με κάτι πολύτιμο. Όπως καταλαβαίνετε λοιπόν, δεν λένε ψέματα, όμως δεν λένε και όλη την αλήθεια»…
Η ΑΓΟΡΑ ΔΕΝ ΑΥΤΟΡΥΘΜΙΖΕΤΑΙ…
Ο κ. Γουργιώτης θα μας τονίσει ακόμα ότι η αγορά δεν αυτορρυθμίζεται και ότι πρέπει ο καταναλωτής επιτέλους να ξυπνήσει… «Είναι γεγονός, μας αναφέρει ο πρόεδρος της ΠΟΒΑΚΩ, ότι τα τελευταία χρόνια ο κόσμος άλλαξε ραγδαία με την παγκοσμιοποίηση, το άνοιγμα των αγορών και του ανταγωνισμού.
Η Ελλάδα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αγωνιά για την ύπαρξή τους. Η παγκόσμια οικονομική κρίση, η μεγαλύτερη των τελευταίων ετών διέψευσε όσους ισχυρίζονταν ότι η αγορά αυτορρυθμίζεται και δεν χρειάζεται έλεγχο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο κλάδος της αργυροχρυσοχοΐας από τη μέθοδο των τηλεπωλήσεων κοσμημάτων.
Τηλεοπτικοί σταθμοί ενεργούν τηλεπωλήσεις, πιθανόν στο όνομά τους ή για λογαριασμό τους ή πωλούν χρόνο σε εμπορικές επιχειρήσεις, οι οποίες διενεργούν τις τηλεπωλήσεις και οι οποίες κάνουν προσφορές όλες τις ημέρες της εβδομάδας και σχεδόν όλες τις ώρες, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, που είναι παράβαση του νόμου περί ωραρίου λειτουργίας του εμπορίου.
Η μέθοδος που ακολουθείται είναι η εξής: Παρουσιάζουν ένα κόσμημα και αναφέρουν εκτίμηση αξίας π.χ. 1.500 ευρώ, προσφέρεται στην τιμή των 500 ευρώ και η τιμή πώλησης είναι 350 ευρώ, γεννώντας αναπάντητα ερωτήματα για το ποιος είναι ο εκτιμητής, ποιος είναι αυτός που το κοστολογεί και πώς καταλήγουν στην τελική τιμή της προσφοράς.
Ουδείς γνωρίζει την αξία αυτών των κοσμημάτων που πολλές φορές παρουσιάζονται ως «αντίκες» και «ανεπανάληπτα κοσμήματα» και φυσικά ο καταναλωτής είναι αδύνατον να αντιληφθεί έστω και στοιχειωδώς την ποιότητά τους.
Οι γεωμετρικά αυξανόμενες διαμαρτυρίες καταναλωτών και οι διαμαρτυρίες των φορέων μελών της Ομοσπονδίας μας απ’ όλη την επικράτεια για το ίδιο θέμα σε συνδυασμό με τις προσωπικές διαμαρτυρίες συναδέλφων μας, κάνουν αναγκαία την ύπαρξη νόμου που θα βάλει όρια και θα εξομαλύνει τις διαφορές.
Εμείς σαν Ομοσπονδία ζητάμε:
* Την εφαρμογή των νόμων, γιατί στις σύγχρονες συνθήκες, η ύπαρξη αλλά και η ανάπτυξη ενός κλάδου, είναι το αποτέλεσμα μιας πετυχημένης σύνθεσης της πολιτικής του κράτους, τη εφαρμογής των νόμων και της επιχειρηματικής προσπάθειας.
* Την άμεση αντιμετώπιση του τεράστιου προβλήματος των τηλεπωλήσεων, που παραβιάζουν τους κανόνες ανταγωνισμού, διαφάνειας, ποιότητας, ωραρίου και εμπιστοσύνης των καταναλωτών”.
ΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
Και επειδή η γνώση είναι δύναμη, ορισμένες νομικές συμβουλές ίσως φάνουν σωτήριες…
Μία πώληση είναι άκυρη, εφόσον δεν διευκρινίζονται εξαρχής, η ταυτότητα του προμηθευτή, τα ουσιώδη χαρακτηριστικά του προϊόντος, η τιμή (αν περιλαμβάνει ΦΠΑ), οι δαπάνες αποστολής και ο τρόπος πληρωμής.
-Απαγορεύεται να αποστέλλονται προϊόντα στον καταναλωτή, τα οποία δεν έχει παραγγείλει, με την υποχρέωση μάλιστα να πληρώσει εκείνος, για να τα στείλει πίσω. Αν αποσταλεί προϊόν, χωρίς να έχει παραγγελθεί, ο λήπτης δεν έχει φυσικά υποχρέωση, ούτε να πληρώσει, ούτε να το επιστρέψει, ούτε να το φυλάει!
-Απαγορεύεται η είσπραξη όλου ή μέρους του τιμήματος, με οποιαδήποτε μορφή ("αρραβώνας", εγγύηση κλπ), πριν την παράδοση του προϊόντος.
-Αν δεν υπάρχει αντίθετη συμφωνία, ο προμηθευτής οφείλει να παραδώσει το προϊόν, εντός 30 ημερών, από την παραγγελία, σε αντίθετη περίπτωση, ο καταναλωτής, μπορεί να υπαναχωρήσει και να πει ότι δεν το θέλει πλέον.
-Ο προμηθευτής είναι επίσης υποχρεωμένος να πληροφορήσει τον καταναλωτή, αναφορικά με το πλησιέστερο κατάστημα τυχόν επισκευής, για τις εγγυήσεις, τους όρους καταγγελίας ή υπαναχώρησης εκ μέρους του (του καταναλωτή).
-Το δικαίωμα υπαναχώρησης, εκ μέρους του καταναλωτή, μπορεί να ασκηθεί εντός 14 ημερολογιακών ημερών, αν δεν συμφωνήθηκε μεγαλύτερη προθεσμία. Η προθεσμία ξεκινά από τη λήψη του προϊόντος και σε περίπτωση υπαναχώρησης, ο καταναλωτής οφείλει να επιστρέψει το προϊόν, στην αρχική του κατάσταση, επιβαρυνόμενος, μόνον με τα έξοδα επιστροφής. Αν ο προμηθευτής δεν έχει τηρήσει επακριβώς τις υποχρεώσεις ενημέρωσης, η σχετική προθεσμία παρατείνεται, στους 3 μήνες. Η άσκηση του δικαιώματος υπαναχώρησης, πρέπει να γίνεται εγγράφως (επιστολή, φαξ) και ο προμηθευτής, είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει τα χρήματα, εντός 30 ημερολογιακών ημερών !
-Σημαντικό επίσης είναι ότι το βάρος απόδειξης, σχετικά με το αν τηρήθηκαν οι υποχρεώσεις ενημέρωσης, αν τηρήθηκαν οι προθεσμίες και αν υπήρχε η συγκατάθεση του καταναλωτή, φέρει ο προμηθευτής.
-Τέλος, όσοι προμηθευτές, πωλούν τα προϊόντα τους εξ αποστάσεως, οφείλουν να είναι γραμμένοι σε ειδικό μητρώο, που τηρείται στο Υπουργείο Ανάπτυξης.
