Επέστρεψε στην Ελλάδα αττικός κρατήρας 5ου αι. π.Χ.

* ΔΩΡΟ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΓΟΥ ΣΤΟΝ ΙΤΑΛΟ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ DE GASPERI * ΘΑ ΕΚΤΙΘΕΤΑΙ ΜΟΝΙΜΑ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΥ

ΑΘΗΝΑ
Σε ειδική τελετή, η οποία πραγματοποιήθηκε στην πρεσβεία μας στην Ρώμη, ο εγγονός του Ιταλού πρώην πρωθυπουργού Αλτσίντε Ντε Γκάσπερι παρέδωσε στην υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, αρχαίο αγγείο που είχε δωρηθεί στον παππού του από την ελληνική κυβέρνηση, το 1953.

Ειδικότερα, πρόκειται για κρατήρα του 5ου αιώνα π.Χ., διατηρημένο σε άριστη κατάσταση, ο οποίος είχε δωρηθεί από τον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Παπάγο, στον Ιταλό ομόλογό του Αλτσίντε Ντε Γκάσπερι, κατά την διάρκεια επίσκεψής του στην Ελλάδα, σε ένδειξη φιλίας, μετά την απόφαση της Ιταλίας να επιστρέψει τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα.
Η κ. Μενδώνη ευχαρίστησε τον Πάολο Κάτι Ντε Γκάσπερι, απόγονο του Ιταλού χριστιανοδημοκράτη πρωθυπουργού, και του δώρισε ένα ακριβές αντίγραφο της Θεάς Αρτέμιδας, από την ζωοφόρο του Παρθενώνα, το οποίο βρίσκεται στο Μουσείο της Ακρόπολης. Παράλληλα, ευχαρίστησε και την πρέσβη μας στην Ρώμη, Ελένη Σουρανή και τους συνεργάτες της, για τις προσπάθειες που οδήγησαν σε αυτή την μεστή σημασίας τελετή παράδοσης.
Σε δήλωσή της προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η κ. Μενδώνη, αναφερόμενη στην επιστροφή του πολύτιμου αρχαίου κρατήρα στην χώρα μας, υπογράμμισε:
«Πρέπει να πω, καταρχήν, ότι δεν πρόκειται για έναν συνηθισμένο επαναπατρισμό. Επαναπατρίζουμε, συνήθως, πολιτιστικά αγαθά τα οποία -με τον άλφα ή βήτα τρόπο- έχουν εξαχθεί παρανόμως από την χώρα μας. Στον κόσμο υπάρχουν πάντοτε, βεβαίως, ευαισθητοποιημένοι πολίτες οι οποίοι επιστρέφουν οικειοθελώς, πλέον, πολιτιστικά αγαθά, αρχαιότητες, στην Ελλάδα, όπως και στην Ιταλία. Οι δυο χώρες μας έχουν συνεργαστεί πολύ και έχουν πετύχει σημαντικούς επαναπατρισμούς. Εδώ, όμως, η περίπτωση είναι διαφορετική.
Ο κ. Ντε Γκάσπερι, εγγονός του Ιταλού πρωθυπουργού, επιστρέφει στην Ελλάδα έναν κλασσικό κρατήρα. Πρόκειται για ένα αγγείο του 5ου αιώνα, στο οποίο δεν υπάρχει η παραμικρή φθορά. Πιστεύοντας ότι παρά το γεγονός ότι αποτελεί οικογενειακό κειμήλιο (είχε δοθεί ως δώρο από τον πρωθυπουργό και στρατηγό Αλέξανδρο Παπάγο, στον Ιταλό πρωθυπουργό Ντε Γκάσπερι) όλοι αυτοί οι θησαυροί πρέπει να γυρίζουν στην γη που τους έχει γεννήσει, που τους έχει δημιουργήσει. Επομένως, πρόκειται για κίνηση κάτι περισσότερο από συμβολική. Δείχνει την παιδεία, την κουλτούρα ενός ανθρώπου που θεωρεί, πραγματικά, ότι ο πολιτισμός όχι μόνον ενώνει, αλλά ο οποίος αναγνωρίζει την τεράστια σημασία που έχει, το κάθε πολιτιστικό αγαθό, να βρίσκεται στα συμφραζόμενα στα οποία ανήκει».
Σημειώνεται ότι στη μία όψη του κιονωτού κρατήρα απεικονίζεται σκηνή προετοιμασίας αναχώρησης πολεμιστή. Στα δύο άκρα της σκηνής εικονίζονται δύο άνδρες πολεμιστές με θρακική ενδυμασία. Στα χέρια φέρουν δόρατα. Στο μέσο της σκηνής, μπροστά από άλογο, εικονίζεται γυναικεία μορφή με πέπλο, που κρατά φιάλη και τριφυλλόστομη οινοχόη, για να προσφέρει σπονδή. Στην άλλη όψη απεικονίζονται τρεις ανδρικές, νεανικές, ιματιοφόρες μορφές. Η κεντρική μορφή στηρίζεται σε βακτηρία, ενώ η δεξιά κρατά, στο υψωμένο δεξί χέρι, στλεγγίδα. Την εξωτερική πλευρά του χείλους περιτρέχει παράσταση λιονταριού ανάμεσα σε αγριογούρουνα. Στη ζώνη του λαιμού, μόνο στην πρώτη όψη, απεικονίζονται ανεστραμμένα μπουμπούκια λωτού, ενώ στον ώμο -και στις δύο όψεις- εικονίζεται γλωσσωτό κόσμημα. Ο κρατήρας θα εκτίθεται μόνιμα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού.