Του Άρη Γκουτρουμάνη
Είναι γενικά παραδεκτό ότι το ποδόσφαιρο δεν είναι απλά ένα άθλημα αλλά και θέαμα μαζί. Και ως θέαμα έχει κάνει άλματα τις τελευταίες δεκαετίας γεγονός που αντανακλά στις αθλητικές επιστήμες που το υποστηρίζουν αναλύοντας τα δεδομένα κάθε ποδοσφαιριστή ξεχωριστά αλλά και της ομάδας ως συνόλου. Η επιστήμη αποδεδειγμένα βοηθάει το ποδόσφαιρο να βελτιώνεται διαρκώς υπό την έννοια ότι σαφώς μεν δεν μπορεί να κάνει καλύτερο έναν ποδοσφαιριστή όσον αφορά στο ταλέντο, μπορεί όμως να τον κάνει να παίζει καλύτερα, στο μάξιμουμ των δυνατοτήτων του.
Μπροστά από τον προπονητή υπάρχει μια ομάδα αλλά πίσω από τον προπονητή βρίσκεται μια άλλη ομάδα: Οι αθλητικοί επιστήμονες. Οι γυμναστές, οι φυσικοθεραπευτές, ο αθλητίατρος, ο διαιτολόγος-διατροφολόγος, ο ορθοπεδικός, ο ψυχολόγος, ο υπεύθυνος σχεδιασμού της προπόνησης (εργοφυσιολόγος- προπονησιολόγος). Αυτό το μοντέλο είναι δεδομένο στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο υψηλού επιπέδου.
Στο ερασιτεχνικό ωστόσο ποδόσφαιρο όλα τα παραπάνω μοιάζουν με ουτοπία αφού εκτός από ένα απλό βοηθητικό γήπεδο που καλύπτει τα πολύ αναγκαία για την προπόνηση, ακόμα και μία αίθουσας με βάρη γυμναστικής για παράδειγμα είναι πολυτέλεια. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για επιστημονικούς συνεργάτες. Στην περίπτωση όμως του Λαρισαϊκού τα πράγματα διαφοροποιούνται κάπως. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες λόγω της κρίσης η διοίκηση του συλλόγου προχώρησε φέτος σε συμφωνία συνεργασίας με τη διαιτολόγο-διατροφολόγο Ειρήνη Μπλιάμπλια καθώς μέσω της σωστής διατροφικής καθοδήγησης κατά τη διάρκεια της άσκησης εξασφαλίζεται αρχικά η σωστή σωματική και διανοητική ανάπτυξη. Στόχος των ανθρώπων του συλλόγου δεν είναι απλά και μόνο η εκμάθηση του ποδοσφαίρου στα τμήματα των Ακαδημιών αλλά η δημιουργία οργανισμών έτοιμων να ανταποκριθούν σε υψηλότερες αποδόσεις.
«Το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα σύνθετο και δυναμικό, ιδιαίτερα απαιτητικό που προϋποθέτει την ύπαρξη μίας άριστης φυσικής κατάστασης. Με άλλα λόγια μιλάμε για μία φυσική δραστηριότητα που απαιτεί μεγάλη κατανάλωση ενέργειας τόσο για την αερόβια (κατανάλωση οξυγόνου) όσο και για την αναερόβια (παραγωγή γαλακτικού οξέος) οδό πολλών και διαφόρων ενεργειακών υποστρωμάτων για να είναι δυνατή η καλύτερη ανταπόκριση του αθλητή» τονίζει η διαιτολόγος-διατροφολόγος Ειρήνη Μπλιάμπλια αναφερόμενη στη σημασία της διατροφής στο ποδόσφαιρο και προσθέτει:
«Έτσι, η ενημέρωση σε θέματα διατροφής σε αθλητικό αλλά και προσωπικό επίπεδο κρίνεται απαραίτητη τόσο για τον αθλητή όσο και για τον γονέα. Κάθε παιδί μεγαλώνει με το δικό του ξεχωριστό ρυθμό και επομένως παρουσιάζει ιδιαίτερες διατροφικές ανάγκες. Είναι σημαντικό τα παιδιά έφηβοι να προσλαμβάνουν με μέτρο, ποιότητα και ισορροπία τα θρεπτικά συστατικά που τους παρέχουν την αναγκαία πρόσληψη υδατανθράκων, λιπών, πρωτεϊνών μετάλλων και βιταμινών. Μέσω της σωστής διατροφικής καθοδήγησης κατά τη διάρκεια της άσκησης εξασφαλίζεται αρχικά η σωστή σωματική και διανοητική ανάπτυξη.
*Ποιες οι διατροφικές ιδιαιτερότητες-απαιτήσεις των αθλητών και ειδικότερα των ερασιτεχνών ποδοσφαιριστών;
«Οι διατροφικές συνήθειες που διαμορφώνονται στην παιδική-εφηβική ηλικία και συγκεκριμένα αυτές που σχετίζονται με τη διατροφή και τη φυσική δραστηριότητα είναι αυτές που θα παραμείνουν και στην ενήλικη ζωή και θα οδηγήσουν σε ένα υγιή ενήλικα. Εκτός από ένα υγιή τρόπο σίτισης, η πλήρης διατροφή τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά θα βοηθήσει στο χτίσιμο ενός οργανισμού έτοιμου να ανταποκριθεί σε υψηλότερες αποδόσεις».
*Πόσο απαραίτητος είναι ο διαιτολόγου στα ερασιτεχνικά σωματεία;
«Ο ρόλος του διαιτολόγου στις παραπάνω περιπτώσεις είναι ιδιαίτερα χρήσιμος. Οι ακαδημίες και τα αθλητικά camps αποτελούν ιδανική ευκαιρία όχι μόνο για να βελτιστοποιήσουν τα παιδιά τις αθλητικές τους επιδόσεις, αλλά και να μάθουν για τη σωστή διατροφή και τα οφέλη της. Άλλωστε, ζούμε σε μία χώρα όπου τα ποσοστά κακής παιδικής θρέψης αγγίζουν επικίνδυνα σημεία. Επιπλέον, κοντά στη διατροφική διαπαιδαγώγηση των παιδιών-εφήβων ενημερώνονται και εκπαιδεύονται και οι γονείς για το ρόλο της διατροφής κατά τη διάρκεια της άσκησης και όχι μόνο, για το ρόλο των θρεπτικών συστατικών και για τις ιδιαίτερες ανάγκες που σχετίζονται με το άθλημα έτσι ώστε να συμμετέχουν ενεργά στην προσπάθεια που γίνεται.
Στα αντρικά και γυναικεία τμήματα τόσο σε ερασιτεχνικό όσο και επαγγελματικό επίπεδο στόχος της διατροφής είναι η μεγιστοποίηση της αθλητικής απόδοσης. Ο διαιτολόγος μπορεί να αποτελέσει μέρος του προπονητικού επιτελείου με κύριες αρμοδιότητες την εκτίμηση της ενεργειακής πρόσληψης των αθλητών, καθώς και για την εκτίμηση του ιδανικού βάρους αυτών. Ακόμη, απαραίτητος σε περιπτώσεις όπως η προπόνηση, οι διπλές προπονήσεις, τα ταξίδια και τα παιχνίδια, καθώς είναι υπεύθυνος για την κάλυψη των απαιτήσεων των αθλητών σε ενέργεια, θρεπτικά συστατικά και υγρά. Η συνεργασία του διαιτολόγου με τον αθλίατρο και τον εργοφυσιολόγο είναι η σημαντικότερη μιας και μέσα από τις αιματολογικές εξετάσεις και τα εργομετρικά τεστ θα μπορούν να καταρτίσουν το καλύτερο προπονητικό αλλά και διατροφικό πρόγραμμα του αθλητή. Η αύξηση της αντοχής έτσι ώστε ο αθλητής να μπορεί να ανταπεξέλθει σε αγώνες υψηλής έντασης και διάρκειας καθώς και η βελτίωση της ετοιμότητας και εγρήγορσης μαζί με την επαρκή αύξηση του μυϊκού όγκου».
*Τι πρέπει να προσέχουν κυρίως οι αθλητές;
«Καθοριστικό ρόλο σε όλα τα επίπεδα προπόνησης παίζει η ενυδάτωση κοινώς η επαρκής πρόσληψη νερού ή άλλων διαλυμάτων ηλεκτρολυτών. Έχει διαπιστωθεί ότι η ανεπαρκής πρόσληψη ηλεκτρολυτών συνδέεται άμεσα με την αυξημένη εμφάνιση τραυματισμών κατά τη διάρκεια των προπονήσεων αλλά πολύ περισσότερο των αγώνων. Ενώ, επάρκεια θρεπτικών συστατικών συνδέεται με ταχύτερη επούλωση τυχόν τραυματισμού. Κάθε χρόνο τέτοια εποχή ερασιτεχνικά και επαγγελματικά σωματεία όλων των αθλημάτων κάνουν το σχεδιασμό τους για την νέα αθλητική σεζόν. Ο ρόλος της διατροφής στην αθλητική απόδοση αλλά και γενικότερα στην αθλητική ζωή είναι πολύ σημαντικός. Η αθλητική απόδοση στηρίζεται στην διατροφική συμμόρφωση του αθλητή και στην καθημερινή εφαρμογή ενός ισορροπημένου διαιτολογίου. Επομένως, η συμβολή ενός διαιτολόγου στα αθλητικά σωματεία είναι καθοριστική».
*Πιστεύεις ότι η παρουσία διαιτολόγου- διατροφολόγου σε ερασιτεχνικό σωματείο είναι πολυτέλεια;
«Δίκαια κάποιος θα αναρωτηθεί αν η ύπαρξη μιας τέτοιας υπηρεσίας σε ερασιτεχνικό σωματείο σε περίοδο κρίσης αποτελεί ένα είδος πολυτέλειας. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι ότι η διατροφή και ο αθλητισμός δεν είναι πολυτέλεια αλλά ανάγκη. Επιπλέον, όταν υπάρχει λογική-κατανόηση και από τους δύο εμπλεκόμενους, κάθε προσπάθεια είναι εφικτή και βοηθά στη δημιουργία ολοκληρωμένων αθλητών αλλά και στην αναβάθμιση της λειτουργίας του σωματείου».