Είναι αυτή που κάνει τα μακαρόνια να μη «λασπώνουν» και να τα αισθανόμαστε στα δόντια μας. Δείγματα για την πρωτεΐνη του σπόρου ελήφθησαν από τα φορτία των φορτηγών μεταφοράς. Επομένως η εκτίμηση της ποιότητας του σπόρου αναφέρεται στα αρχικά τεμάχια. Στο Σχήμα απεικονίζεται η περιεκτικότητα του σπόρου σε πρωτεΐνη για τα πέντε αρχικά τεμάχια του πιλοτικού (πίνακας μέρος 1ο). Στο σχήμα είναι εμφανές ένα χαμηλότερο επίπεδο πρωτεΐνης για τα τεμάχια της αμειψισποράς με ψυχανθές (τεμάχια 1 και 2). Επίσης διακρίνεται μια ελαφρώς αυξημένη τιμή για την παραδοσιακή κατεργασία (τεμάχιο 5). Γενικά, τα τεμάχια που έδωσαν υψηλότερη παραγωγή εμφάνισαν χαμηλότερη πρωτεΐνη σπόρου. Το γεγονός αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό καθώς η παραγωγή και η περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη για το σιτάρι είναι χαρακτηριστικά αρνητικά συσχετισμένα για ίδιο επίπεδο αζωτούχου λίπανσης. Αν αναλύσουμε τη λίπανση που εφαρμόστηκε έχουμε 3 μονάδες (κιλά το στρέμμα) αζώτου από τη βασική λίπανση, 7,2- 9,8 μονάδες από την πρώτη δόση της βασικής και άλλες περίπου 2,8 από τη δεύτερη βασική. Ένα σύνολο 13 -15,6 μονάδων αζώτου. Μια παραγωγή 450 κιλών το στρέμμα πρέπει να απορροφήσει από το χωράφι τουλάχιστον 13,5 κιλά αζώτου που με ένα βαθμό απόδοσης του λιπάσματος 65% (ποσοστό του λιπάσματος που καταλήγει στα φυτά από αυτό που εφαρμόστηκε. Το υπόλοιπο καταλήγει στον αέρα και στα υπόγεια ή επιφανειακά νερά) χρειάζεται να υπάρχουν στο χωράφι περισσότερο από 20 κιλά αζώτου ενώ τα 350 κιλά χρειάζονται 10,5 κιλά αζώτου και χρειάζονται στο χωράφι 16,1 κιλά αζώτου. Επομένως η καλλιέργεια του ψυχανθούς έπρεπε να δώσει πάνω 6 κιλά αζώτου το στρέμμα στη νέα καλλιέργεια για να συντηρήσει το ποσοστό πρωτεΐνης.
Κόστος παραγωγής
Μια πρώτη ανάλυση του κόστους παραγωγής έγινε με βάση τις τιμές της αγοράς που οι επαγγελματίες με αγροτικά μηχανήματα χρεώνουν στους αγρότες και φαίνεται στον Πίνακα.
Είναι προφανές ότι το κόστος παραγωγής μπορεί να μειωθεί κατά περισσότερο από 20% με χρήση ακαλλιέργειας και διαφοροποιημένης λίπανσης.
| Τεμάχιο | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| Καλλιεργητικές εργασίες | Κόστος€/ha | Κόστος€/ha |
Κόστος €/ha |
Κόστος €/ha |
Κόστος €/ha |
| Προηγούμενη καλλιέργεια | Φασόλι | Καλαμπόκι | Καλαμπόκι | Καλαμπόκι | Καλαμπόκι |
| Κατεργασία εδάφους | Ακαλλιέργεια | Ακαλλιέργεια | Ακαλλιέργεια | Ακαλλιέργεια | Όργωμα |
| Όργωμα | 150 | ||||
| Προετοιμασία σποροκλίνης | 60 | ||||
| Σπορά | 60 | 60 | 60 | 60 | 30 |
| Ποσότητα σπόρου | 120,00 | 120 | 120 | 120 | 120 |
| Λίπανση βασική | 83 | 83 | 83 | 83 | 83 |
| Λίπανση επιφανειακή πρώτη διαφοροποιημένη | 103 | 135,5 | 145 | 135,5 | 148 |
| Λίπανση επιφανειακή Ομοιόμορφη | 32 | 32 | 32 | 32 | 32 |
| Φυτοπροστασία -ζιζανιοκτονία | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 |
| Φυτοπροστασία- Σεπτόρια | |||||
| Άρδευση Στάγδην | 150 | 150 | 150 | 150 | 150 |
| Συγκομιδή | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 |
| Συνολικό κόστος παραγωγής | 718,0 | 750,5 | 750 | 750,5 | 911,0 |
| Κόστος παραγωγής συμβατικής καλλιέργειας | 911,0 | 911,0 | 911,0 | 911,0 | 911,0 |
Συμπεράσματα
Ο πιλοτικός αγρός έδειξε ότι οι τεχνολογίες που προτείνει το πρόγραμμα στους αγρότες προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα:
*Η αμειψισπορά σε συνδυασμό με χρήση ψυχανθούς δίνει σημαντικά πλεονεκτήματα στην καλλιέργεια του σκληρού σίτου. Ουσιαστικά προσθέτει άζωτο και μειώνει το κόστος παραγωγής.
*Η ακαλλιέργεια μας έδωσε ιδιαίτερα καλά αποτελέσματα καθώς έδωσε μεγαλύτερες αποδόσεις από τη συμβατική κατεργασία. Η συμβατική κατεργασία έδωσε μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες προφανώς λόγω της μειωμένης απόδοσης. Σημειώνω ότι η επί πλέον τιμή του σιταριού δίνεται στο 13,5 και 14% πρωτεΐνες και όχι σε υψηλότερα επίπεδα.
*Είναι προφανές ότι όταν στοχεύουμε σε αποδόσεις μεγαλύτερες από 400 κιλά το στρέμμα, χρειαζόμαστε μεγαλύτερη αζωτούχο λίπανση.
*Η διαφοροποιημένη λίπανση με τη χρήση του λιπασματοδιανομέα eyeQ δίνει ενθαρρυντικά αποτελέσματα καθώς είτε «αντιλαμβάνεται» το άζωτο που πρόσθεσε η προηγούμενη καλλιέργεια του φασολιού και μειώνει το λίπασμα κατά 60 κιλά/εκτάριο είτε μειώνει την ανομοιομορφία της παραγωγής και αυξάνει την παραγωγή. Ένα γενικό συμπέρασμα είναι ότι τα αποτελέσματα της διαφοροποιημένης λίπανσης ήταν θετικά και φαίνεται ότι η χρήση της μπορεί να προσφέρει είτε αύξηση της παραγωγής είτε μείωση του λιπάσματος προς όφελος του παραγωγού και του περιβάλλοντος σε κάθε περίπτωση.
*Η χαρτογράφηση της παραγωγής δίνει μια καλή εικόνα του χωραφιού και ο παραγωγός μπορεί να καταλάβει πού οφείλονται οι διαφορές και πώς να τις βελτιώσει.
*Όλες οι καλλιεργητικές πρακτικές που προτείνονται και εφαρμόστηκαν δίνουν σημαντικά οφέλη στον παραγωγό (μείωση κόστους, αυξημένη τιμή με τη συμβολαιακή γεωργία) αλλά και στη βιομηχανία ζυμαρικών που θα έχει την ποιότητα της πρώτης ύλης που θέλει χωρίς εισαγωγές από το εξωτερικό.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
