Οι νέες τεχνολογίες είναι πλέον απαραίτητες σε κάθε συνέδριο για τη Γεωργία. Το αντικείμενο αυτό καλύφτηκε με παρουσίαση του Ευρωπαϊκού προγράμματος FΑTIMA που πραγματοποίησε έρευνα για εφαρμογή Γεωργίας Ακριβείας σε καλλιέργειες βαμβακιού, καλαμποκιού και σίτου στο Θεσσαλικό κάμπο. Στην εισήγησή του ο Καθ.Δέρκας παρουσίασε τα αποτελέσματα για τη διαφοροποιημένη εφαρμογή αρδευτικού νερού στα χωράφια. Το πρόγραμμα περιλάμβανε καταγραφή των μεταβολών της υγρασίας του εδάφους στους υπό μελέτη αργούς με χρήση δικτύου αισθητήρων μέτρησης υγρασίας σε διάφορα βάθη. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να αποτελέσουν βάση για την ορθολογική άρδευση που θα συμβάλει στην μείωση της κατανάλωσης νερού και ενέργειας και προφανώς του κόστους εφαρμογής αρδευτικού νερού.
Ένα μέρος του προγράμματος FATIMA παρουσίασε ο Δρ Σταματιάδης (από το Μουσείο Γουλανδρή) και ο ΔρΓκέρτσης (από την Αμερικανική Γεωργική Σχολή). Το πρόγραμμα εφάρμοσε μια σειρά τεχνολογιών γεωργίας ακριβείας όπως χαρτογράφηση παραγωγής αλλά και διαφοροποιημένης εφαρμογής εισροών σε καλλιέργειες βαμβακιού, καλαμποκιού και σίτου. Μια από τις εφαρμογές ήταν του λιπάσματος σε σιτηρά για την οποία αναπτύχθηκε ειδικό μηχάνημα που δοκιμάστηκε με επιτυχία. Το μηχάνημα (βλέπε Εικόνα) έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά όπως τα παρουσίασε ο εισηγητής: Διαθέτει ενεργούς αισθητήρες στα 40,000 Hz, κάνει ακριβή μέτρηση έλλειψης αζώτου, διαθέτει αυτοματοποιημένο σύστημα βαθμονόμησης, έχει ενσωματωμένο χωρικό μοντέλο δόσεων λίπανσης, προσαρμογή της διανομής στην ταχύτητα κίνησης, ακρίβεια εφαρμογής 1-m σε πραγματικό χρόνο, πραγματοποιεί πλήρη καταγραφή δεδομένων της επέμβασης, σύστημα παντός καιρού ενώ συνδέεται σε όλους τους τύπους τρακτέρ μέσω ανάρτησης τριών σημείων και του PTO.
Ο κ Γκέρτσης αναφέρθηκε στο μοναδικό προπτυχιακό πρόγραμμα εκπαίδευσης στη ΓΑ στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή και τη σημασία του για εκπαίδευση νέων στην εφαρμογή των μεθόδων της γεωργίας ακριβείας.
Ο Δρ Τούλιος (ερευνητής Οργανισμού ΔΗΜΗΤΡΑ) παρουσίασε τη δυνατότητα χρήσης της τηλεπισκόπησης από δορυφόρους για τη διαχείριση των αγροκτημάτων.Ο εισηγητής έδωσε τις ακόλουθες δυνατότητες της τηλεπισκόπησης:Καταγραφή και ταξινόμηση χρήσεων γης, Εντοπισμός και καταγραφή καλλιεργειώνΧαρτογράφηση αρδευόμενων και μη καλλιεργειών, Μέτρηση έκτασης αγροτεμαχίων, Εκτίμηση της κατάστασης της καλλιέργειας και ανίχνευση στρες, Εκτίμηση της αναμενόμενης παραγωγής και ημερομηνίας συγκομιδής, Έλεγχος επιδοτήσεων γεωργοπεριβαλλοντικών μέτρων, Εντοπισμός σημειακών και εκτατικών προσβολών ασθενειών, εχθρών, ζιζανίων, θρεπτικών διαταραχών, Εκτίμηση ζημιών από παγετό και χαλάζι, Υποστήριξη της Γεωργίας Ακριβείας, Διαχείριση υδατικών πόρων (λίμνες, ποτάμια, θάλασσες), Εκτίμηση εξατμισοδιαπνοής και υγρασίας εδάφους και διαχείριση νερού άρδευσης, Εκτίμηση κινδύνου πλημμυρών, διάβρωσης του εδάφους, εντοπισμός προβληματικών εδαφών, Πυρκαγιές (εντοπισμός, υπολογισμός είδους βλάστησης και έκτασης καμένων εκτάσεων), Μετεωρολογικά στοιχεία (θερμοκρασία, βροχόπτωση), Εκτίμηση κλιματικών μεταβλητών (κλιματική αλλαγή)
Μια ενδιαφέρουσα εφαρμογή που ανέφερε είναι η εκτίμηση της εξατμησοδιαπνοής από στοιχεία του δορυφόρου Landsat(SAVI) και τη χρήση του προτύπου SEBAL.Εξατμησοδιαπνοή είναι η ποσότητα του νερού που χάνεται από τα φυτά (μέσω της διαπνοής δηλαδή του νερού που εξατμίζεται από τα φύλλα) και με την εξάτμιση από το έδαφος. Το νερό αυτό είναι που προσπαθούμε να αντικαταστήσουμε με την άρδευση και επομένως μας βοηθά στην ακριβή εκτίμηση του νερού που θα εφαρμόσουμε. Αυτό μπορεί να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για προγραμματισμό των αρδεύσεων σε ΤΟΕΒ αλλά και των παραγωγών με ακριβέστερη εφαρμογή του αναγκαίου νερού με ωφέλεια των καλλιεργειών και του κόστους παραγωγής αλλά και του περιβάλλοντος από διατήρηση του φυσικού πόρου έδαφος και της ενέργειας.
Ο Καθηγητής Μάνος αναφέρθηκε στη χρήση συστημάτων υποβοήθησης αποφάσεων αγροτών στη διαχείριση των αγροκτημάτων. Εξήγησε πως αυτά τα πρότυπα λειτουργούν. Παρουσίασε κάποια από αυτά και τις δυνατότητες ανάλυσης σεναρίων. Το σύστημα υποβοήθησης αποφάσεων που παρουσίασε στοχεύει στη: Μεγιστοποίηση του γεωργικού εισοδήματος, Ελαχιστοποίηση της χρησιμοποιούμενης εργασίας και Ελαχιστοποίηση της χρήσης νιτρικών λιπασμάτων. Το πρότυπο λαμβάνει υπόψη του στοιχεία όπως η καλλιεργούμενη έκταση, οι ισχύοντες κανόνες της ΚΑΠ, στοιχεία της αγοράς (τιμές, ζήτηση) αλλά και περιορισμούς όπως η εφαρμογή αμειψισπορών και οι περιορισμοί στο διαθέσιμο αρδευτικό νερό. Φαίνεται ότι αναπτύσσονται νέα εργαλεία για να βοηθήσουν τους αγρότες στο δύσκολο και πολύπλοκο έργο τους.
Ακολούθησαν ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις για τις αναμενόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα παράσιτα των καλλιεργειών (έντομα και ασθένειες) από τους Καθηγητές Παπαδόπουλο και Βέλιο που έδωσαν χρήσιμα στοιχεία για τις αναμενόμενες μεταβολλές.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας