Τα προγράμματα (λογισμικά) αυτά δέχονται στοιχεία για το αγρόκτημα (αγροί, θέση, τύποι εδάφους, αναλύσεις εδάφους, καλλιέργειες κλπ), συνδέονται με μετεωρολογικούς σταθμούς για να έχουν πληροφορίες για τον καιρό με βάσεις δεδομένων και μπορούν να βοηθούν τον αγρότη να επιλέγει ποικιλίες, ποσότητα σποράς, λίπανση είδος και χρόνο, φυτοπροστασία κλπ. Το προγράμματα αυτά γίνονται συνεχώς πιο επιτυχημένα και μπορούν να συμβάλουν στην καλύτερη διαχείριση του αγροκτήματος.
Ένα τέτοιο λογισμικό αναπτύχθηκε στην Ιταλία από τη συνεργασία της Barillaκαι της HORTA μιας εταιρείας(spinoff) που προέκυψε από έρευνα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου της Πιατσέντσας - Μιλάνο “Universita’ CattolicadelSacroCuore”.Η έρευνα που αναπτύχθηκε τα προηγούμενα χρόνια μεταφράστηκε σε ένα λογισμικό υποβοήθησης των αγροτών στη λήψη αποφάσεων (decision support system). Το να πω πόσο σημαντική είναι η συνεργασία των Πανεπιστημίων με τις επιχειρήσεις και τους τελικούς χρήστες – τους αγρότες στη περίπτωσή μας θα πω κάτι αυτονόητο. Μόνο στη χώρα μας αυτό δεν είναι αυτονόητο και μικρές ομάδες αγνώστων στοιχείων μπορούν να καταστρέφουν κάθε τέτοια προσπάθεια . Φυσικά σήμερα χωρίς συνεργασία επιστήμης και παραγωγής καμιά βελτίωση της παραγωγικότητας και της οικονομίας μας δεν θα επιτευχθεί αλλά αυτό φαίνεται να μη στενοχωρεί πολλούς πατριώτες μας. Σε όλο τον κόσμο μιλούν για τη 4η επανάσταση και εμείς ασχολούμαστε ακόμα με προβλήματα του 19ου αιώνα. Φυσικά για τη κατάσταση μας φταίνε όλοι εκτός από εμάς. Όσοι μπορούν να ανταγωνιστούν τους άλλους κατά ένα ποσοστό εγκαταλείπουν τη χώρα για να βρουν σωστές συνθήκες ανάπτυξης των δυνατοτήτων τους και ελάχιστοι καταφέρνουν να δημιουργήσουν εξωστρεφείς επιχειρήσεις στη χώρα και να επιβιώσουν από την εξοντωτική φορολογία, τη γραφειοκρατία και το πελατειακό σύστημα των πολιτικών μας. Μπορούμε να βγούμε με αυτή τη νοοτροπία από τη κρίση; Μένει να το δούμε. Αλλά τουλάχιστο να κάνουμε τη προσπάθεια με την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στη γεωργία.
Το λογισμικό αυτό της HORTA διατίθεται με συνδρομή στα Ιταλικά αλλά η εταιρεία FONTAGRO(μια επιχείρηση συμβούλων των αγροτών) το έχει μεταφράσει στα Ελληνικά και διατίθεται δοκιμαστικά από φέτος στους αγρότες που έχουν συμβολαιακή γεωργία με τη ΜΙΣΚΟ και τη Barillaμέσω των συνεργαζόμενων προμηθευτών. Θα προσπαθήσω να δώσω μια περιγραφή του τι κάνει το λογισμικό αυτό για να καταλάβουν οι αγρότες τι μπορούν να κερδίσουν χρησιμοποιώντας το.
Αρχικά πρέπει να τονιστεί ότι το πρόγραμμα συνεργάζεται με μετεωρολογικούς σταθμούς γιατί από αυτούς παίρνει στοιχεία για να προτείνει τη διαχείριση της καλλιέργειας. Στην Ιταλία έχει εγκατασταθεί ένα τεράστιο δίκτυα μετεωρολογικών σταθμών. Εδώ ενώ έχουν εισαχθεί εκατοντάδες ή χιλιάδες σταθμοί που χρηματοδοτήθηκαν από το Ελληνικό κράτος και τα προγράμματα στήριξης της ΕΕ αγνοείται η τύχη των περισσότερων. Για το Ελληνικό πρόγραμμα εφαρμογής του granoduronetεγκαταστάθηκαν ήδη 15 σταθμοί σε περιοχές της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας και θα γίνει προσπάθεια να αυξηθούν για να είναι τα μετεωρολογικά στοιχεία πληρέστερα και να δίνουν πιο αξιόπιστη πρόβλεψη καιρού πέντε έως επτά ημερών. Η πλατφόρμα του λογισμικού στο διαδίκτυο διαθέτει μια σειρά από βάσεις δεδομένων όπως: ποικιλίες και χαρακτηριστικά τους, λιπάσματα, φυτοφάρμακα κλπ. Από εκεί αντλεί πληροφορίες για να καθορίζει πρακτικές διαχείρισης όπως χρόνος σποράς, λίπανσης κλπ. Η πιο κάτω εικόνα δείχνει τη λειτουργία του λογισμικού. Αριστερά φαίνονται τα στοιχεία που εισάγονται (μετεωρολογικά, αγρού) μεταφέρονται σε ηλεκτρονικό υπολογιστή (αυτόματα ή εισάγονται), συνδυάζονται με τις βάσεις δεδομένων και το λογισμικό και μεταφέρονται στο διαχειριστή του αγροκτήματος(το μαύρο ανθρωπάκι) που αποφασίζει για τις εργασίες που θα γίνουν στο χωράφι.
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο που αξίζει το κόπο να αναφέρω είναι πώς αποκτώνται όλα τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία του λογισμικού. Η εικόνα δείχνει τα χιλιάδες πειραματικά τεμάχια που καλλιεργούνται και παρακολουθούνται κάθε έτος από τη HORTA. Στα πειραματικά αυτά τεμάχια δοκιμάζονται ποικιλίες, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, τεχνικές της καλλιέργειας που στη συνέχεια μεταφέρονται στις βάσεις δεδομένων του προγράμματος που βελτιώνεται κάθε χρόνο.
Μια ανάλυση του λογισμικού θα δοθεί στο επόμενο σημείωμα.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας