Οι αγρότες θα πρέπει να ετοιμάσουν τα μηχανήματα τους ώστε να κάνουν έγκαιρα τη σπορά χωρίς καθυστερήσεις αλλά και με ακρίβεια για να πετύχουν καλό φύτρωμα και μια καλή φυτεία που είναι η βάση της καλής παραγωγής.
Όπως έχω γράψει πολλές φορές θα πρέπει ο αγρότης να έχει ένα σημειωματάριο όπου θα γράφει στη διάρκεια των εργασιών παρατηρήσεις για προβλήματα των μηχανημάτων. Εάν το έχει κάνει αυτό σωστά θα πρέπει να έχει ένα κατάλογο με προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει και να τα έχει επισκευάσει το χειμώνα.
Εκτός από αυτά θα πρέπει να κάνει ένα γενικό έλεγχο της μηχανής. Να βρει βίδες που είναι χαλαρές και να τις σφίξει προσθέτοντας ίσως ροδέλες ή γκρόβερ ώστε να μην είναι τίποτα χαλαρό στη μηχανή που να επιτρέπει στις σπαρτικές μονάδες να κινούνται δεξιά-αριστερά. Αυτό μπορεί να το προκαλούν και φθορές στις οπές που όταν μείνουν χαλαρές προκαλούν τη φθορά που μεγαλώνει τη διάμετρό τους. Όλα αυτά πρέπει να αποκατασταθούν. Θα πρέπει να ελεγχθούν τα ελατήρια πίεσης που ρυθμίζουν το βάθος. Αν η πίεση προς τα κάτω γίνεται υδραυλικά ή με αέρα θα πρέπει να ελεγχθούν τυχόν διαρροές.
Στις σπαρτικές μονάδες θα πρέπει να ελεγχθεί η καλή λειτουργία των τετράπλευρων που εξασφαλίζουν την παράλληλη κίνηση κατά το ανεβοκατέβασμα. Θα πρέπει να ελεγχθούν οι καρίνες ή οι δίσκοι και εάν η φθορά είναι μεγάλη να αντικατασταθούν. Θα πρέπει επίσης να ελεγχθούν όλες οι βάσεις στήριξης και τα ρουλεμάν και όπου βρεθεί μεγάλη φθορά να αντικατασταθούν.
Στο σύστημα μετάδοσης της κίνησης στους μετρητικούς μηχανισμούς (δίσκους) θα πρέπει να ελεγχθεί η κατάσταση των τροχών και των συνδέσεων που μεταδίδουν την κίνηση. Οι αλυσίδες και οι οδοντωτοί τροχοί πρέπει να ελεγχθούν σχολαστικά για την καλή λειτουργία και να λιπανθούν.
Στις πνευματικές σπαρτικές θα πρέπει το σύστημα δημιουργίας της υποπίεσης να ελεγχθεί αν λειτουργεί κανονικά. Ο σωλήνας μεταφοράς του αέρα θα πρέπει να αφαιρεθεί και να αφεθεί να λειτουργήσει με πλήρες φορτίο (όλες τις στροφές) ώστε να καθαρίσουν οι σωλήνες από τυχόν βρομιές που συσσωρεύτηκαν στη διάρκεια της αποθήκευσης. Καθαρίστε καλά το χώρο των δίσκων και του αέρα και ελέγξτε για τυχόν ζημιές ή φθορές που μειώνουν τη στεγανότητα και θα κάνουν δύσκολη τη δημιουργία υποπίεσης. Θα πρέπει επίσης να ελεγχθούν τα στοιχεία που απομακρύνουν τους επιπλέον σπόρους αν είναι φθαρμένα και λειτουργούν σωστά. Αλλάξτε ό,τι είναι πολύ φθαρμένο.
Ελέγξτε και καθαρίστε με επιμέλεια τα δοχεία αποθήκευσης του σπόρου. Ελέγξτε επίσης τους τροχούς που πιέζουν το έδαφος πάνω από το σπόρο. Θα πρέπει να λειτουργούν ελεύθερα με τις βάσεις να λειτουργούν σωστά. Λιπαίνετέ τα με επιμέλεια. Ελέγξτε τα ελατήρια πίεσης όπου υπάρχουν.
Ελέγξτε το πλαίσιο της μηχανής αν οι αρθρωτές συνδέσεις λειτουργούν καλά και ρυθμίστε τις αποστάσεις μεταξύ των σειρών για την πρώτη καλλιέργεια που θα σπείρετε να είστε έτοιμοι. Ελέγξτε τους γραμμοχαράκτες αν λειτουργούν καλά. Ελέγξτε τους δίσκους που χαράσσουν τις γραμμές και τα ρουλεμάν να λειτουργούν καλά. Ελέγξτε τα συστήματα που ανεβάζουν και κατεβάζουν τους γραμμοχαράκτες να λειτουργούν καλά. Λιπάνετε όπου χρειάζεται.
Ένα στοιχείο σημαντικό που πολλές φορές παραβλέπουμε είναι η ασφάλεια κατά την κίνησή μας στους δρόμους. Καλή είναι να έχουμε φώτα που να ειδοποιούν τους οδηγούς για την ύπαρξη της μηχανής. Επομένως πρέπει να ελέγξουμε τα φώτα να λειτουργούν και τα αντανακλαστικά να είναι στη θέση τους. Πολλοί συμπολίτες μας σκοτώνονται κάθε χρόνο από τέτοια ατυχήματα και παρόλο που αναγνωρίζω πόσο μπελάς είναι να ασχολείσαι με αυτά στη φούρια της δουλειάς η αξία της ζωής είναι ανεκτίμητη και πολύ πάνω από το λίγο χρόνο που χρειαζόμαστε για να έχουμε τα φώτα ασφαλείας σε λειτουργία. Το δεν βαριέσαι δεν θα μας συμβεί είναι ένα ασυγχώρητο λάθος.
Ανάλογους ελέγχους θα πρέπει να κάνουμε και στα συστήματα διανομής λιπάσματος, κοκκωδών φαρμάκων και ψεκασμού στη σειρά αν υπάρχουν. Θα πρέπει όλα να λειτουργούν άριστα αν θέλουμε να κάνουμε τη σπορά χωρίς καθυστερήσεις και εκνευρισμούς και να πετύχουμε την καλή σπορά, φύτρωμα και τη φυτεία που θα μας δώσει την άριστη παραγωγή. Η λογικό να διορθώνουμε τα προβλήματα όταν εμφανίζονται στη φούρια της σποράς οδηγεί σε καθυστερήσεις, κακή ποιότητα σποράς και υψηλότερο κόστος παραγωγής. Γιατί εκτός από την κακή φυτεία έχουμε και τις τιμές των ανταλλακτικών να αυξάνονται στην περίοδο της φούριας.
Φυσικά θα πρέπει να είναι έτοιμοι να ρυθμίσουν εκτός από τις αποστάσεις μεταξύ των σειρών και τις αποστάσεις μεταξύ των σπόρων στη γραμμή ανάλογα με τις απαιτήσεις της κάθε καλλιέργειας αλλά και ποικιλίας.
* Γράφει ο Φάνης Γέμτος
Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
