Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης (ΠΑΜΘ) αντιλαμβανόμενη τον πλούτο που κρύβει η θρακική γη, αποφάσισε να προχωρήσει την τελευταία τριετία, μέσω συνεργασίας με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ), στην καταγραφή, περιγραφή και χημική ανάλυση, σε πρώτη φάση, των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών που φύονται στη Σαμοθράκη, με ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και αισιόδοξα όσον αφορά στην περιεκτικότητά τους σε αιθέρια έλαια, αποτελέσματα.
«Ο Έβρος αλλά ειδικότερα τα νησιά όπως η Σαμοθράκη έχουν μία ιδιαίτερη ποικιλία σε αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά με ενδιαφέροντα συστατικά τα οποία μπορούν να αποτελέσουν το συγκριτικό πλεονέκτημα για τους καλλιεργητές. Στην έρευνά μας επιλέξαμε 127 είδη με κριτήρια την βιβλιογραφική αναφορά τους για αρωματικές-φαρμακευτικές ιδιότητες. Φυτά, σχετικά κοινά που οι πληθυσμοί τους ήταν αρκετά μεγάλοι, με γνωστή φαρμακευτική αξία. Στόχος της έρευνας η καταγραφή των αξιόλογων ειδών (όπως ρίγανη, θυμάρι, θρούμπι, μάραθο, σπαθόχορτο, αγριοσέληνο και φλισκούνι) για καλλιέργεια και διερεύνηση της εμπορικής αξίας που μπορεί να έχουν. Αυτή η εμπορική αξία λοιπόν στηρίζεται στα αιθέρια έλαια και στα εκχυλίσματα στα οποία έχουν μεγάλες αποδόσεις», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας του Δ.Π.Θ. επίκουρος καθηγητής Δασολογίας, Γιώργος Κοράκης.
Ο κ. Κοράκης επισημαίνει τη σημαντικότητα στροφής της πρωτογενούς παραγωγής σε πεδία επικερδή για την επιχειρηματικότητα και ταυτόχρονα και αειφόρα με σεβασμό στο περιβάλλον. «Αυτό που ισχύει με την κατηγορία των συγκεκριμένων ειδών φυτών είναι ότι πρόκειται για ανανεώσιμους φυσικούς πόρους. Ακόμη κι αν δεν τα καλλιεργείς, μπορείς να συλλέγεις κάθε χρόνο αυτό που παράγει δωρεάν η φύση πάντα μ’ έναν ορθολογικό τρόπο. Η ρίγανη, το θυμάρι και το θρούμπι για παράδειγμα, που είναι και τα πιο κοινά στη Σαμοθράκη, δεν είναι δύσκολα στην καλλιέργειά τους. Δεν απαιτούν ιδιαίτερα γόνιμα χωράφια, ενέργεια ή χρήματα. Τα αρωματικά φυτά τα έχουμε πολύ απαξιωμένα γιατί είναι σε βιότοπους που θεωρούνται χέρσα εδάφη, άγονα, πετρώδη, κι όμως είναι θησαυροί».
Ένας θησαυρός που σύμφωνα με τον καθηγητή χρήζει προστασίας καθώς δέχεται μία απίστευτη ληστρική εκμετάλλευση σε όλη την επικράτεια. «Υπάρχουν πολλά περιστατικά κλοπής των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών από οργανωμένες ομάδες αλλοδαπών και Ελλήνων, κυρίως στα σύνορα της χώρας, οι οποίοι αφού τα συλλέξουν ηλεκτρονικά, βγάζουν λαθραία από την Ελλάδα μεγάλες ποσότητες είτε σε φορτηγά τετρακίνητα είτε με τη βοήθεια ζώων φόρτου».
Η ιδιαίτερη χημική σύσταση των φυτών συνιστά την ταυτότητά τους, η οποία καθορίζει την εμπορική αξία που μπορεί στη συνέχεια να διαπραγματευτεί στην αγορά ο παραγωγός. «Η Θράκη έχει δικά της αρωματικά τα οποία είναι είτε στενότοπα ενδημικά είτε γενικότερα ενδημικά και από τη μία και από την άλλη πλευρά των συνόρων, είτε αυτοφυή τα οποία όμως είναι ειδικοί χημειότυποι οι οποίοι πραγματικά έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον για την περιοχή διότι δεν θα ανταγωνιστούν άλλα είδη τα οποία υπάρχουν σε άλλες περιοχές της Ελλάδας ή του κόσμου. Είδη που θα αποτελέσουν το δικό τους υλικό το οποίο πραγματικά εκτός από τον χαρακτηρισμό αυτόν της συστηματικής ταξινόμησης μπορεί να πάρει και μοριακό χαρακτηρισμό να κατατεθεί σε μία διεθνή βάση δεδομένων και να έχουν πλέον το δικό τους δακτυλικό αποτύπωμα και επομένως τη δυνατότητα να ανταγωνιστούν ισότιμα τον οποιονδήποτε επιχειρηματία» επισημαίνει η Ελένη Μαλούπα, τακτική διευθύντρια και ερευνήτρια του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογεννετικών πόρων του ελληνικού οργανισμού «ΔΗΜΗΤΡΑ».
Παρά το γεγονός ότι είναι πολύ εύκολο ένας νέος σήμερα να ασχοληθεί με τις συγκεκριμένες καλλιέργειες για τις οποίες αφενός υπάρχει η δυνατότητα υποστήριξης μέσω μικρών επιδοτήσεων και αφετέρου είναι πολυετείς, σαν χώρα είμαστε πίσω σ’ αυτό τον τομέα. «Αν και έχουμε ένα τεράστιο συγκριτικό πλεονέκτημα δυστυχώς έχουμε πολύ μικρές αλλά λαμπρές επιχειρηματικές προσπάθειες οι οποίες βραβεύονται και οι οποίες όμως σε επίπεδο ποσοστού είναι χαμηλές αλλά σε επίπεδο ποιότητας είναι πάρα πολύ ψηλές. Επομένως ναι μεν είμαστε ποσοτικά χαμηλά αλλά ποιοτικά όλες οι κινήσεις που έγιναν είναι εξαιρετικές επομένως έχουμε πεδίον δόξης λαμπρό για να μπορέσουμε να φύγουμε μπροστά» εκτιμά η κ. Μαλούπα.
«Την τελευταία τριετία η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης αποφάσισε να ενεργοποιήσει τον κόσμο να ασχοληθεί με τα αρωματικά φυτά γιατί και προοπτική έχουν αλλά και ο Έβρος και η Θράκη γενικά είναι μια περιοχή πλούσια από πλευράς αρωματικών φυτών και έχει και της καλύτερης ποιότητας», αναφέρει ο διευθυντής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου, Πασχάλης Παπαδάκης.
Σημειώνεται ότι σήμερα λειτουργεί ήδη συνεταιρισμός παραγωγών αρωματικών φυτών Έβρου-Ροδόπης, ο οποίος αριθμεί περίπου 35 μέλη, ενώ ως προς τις καλλιεργούμενες εκτάσεις στον Έβρο αυτές ανέρχονται στα 150 στρέμματα λεβάντας και 25 στρέμματα ρίγανης στα οποία θα προστεθούν άλλα 150 στρέμματα από το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους.
