Μια «αθόρυβη» σύσκεψη, που στόχευε στον «κοινό βηματισμό» φορέων και πολιτών προκειμένου να αναπτυχθούν ενιαίες, αντί μεμονωμένες δράσεις κοινωνικού χαρακτήρα, ενόψει βεβαίως και της διεθνούς συνδιάσκεψης για την «Πόλη που μαθαίνει» και η οποία θα γίνει στα μέσα Οκτωβρίου στη Λάρισα, με θέμα «Αναζητώντας κοινές δράσεις σε περίοδο κρίσης».
Κοινωνικές δράσεις που έχουν διευρυμένο χαρακτήρα (εκπαιδευτικό, πολιτιστικό κ.λπ.) και δεν περιορίζονται δηλαδή στα συσσίτια. Τα μνημόνια μπορεί να μεγάλωσαν τα συσσίτια, αλλά «η κοινωνική πολιτική δεν είναι φιλανθρωπία» διευκρινίζει, μιλώντας σήμερα στην «Ε», ο αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Λαρισαίων Δημήτρης Δεληγιάννης.
Προσθέτοντας ότι στην εποχή της κρίσης, η Λάρισα εξελίσσεται σε «πόλη που μαθαίνει… να αντιστέκεται στα χρόνια της κρίσης». Η «Πόλη που μαθαίνει» αποτελεί ξεχωριστή «ενότητα» της κοινωνικής πολιτικής του Δήμου Λαρισαίων. «Ε, λοιπόν» τονίζει ο κ. Δεληγιάννης «είναι βαθιά η πεποίθησή μας πως υπάρχει μια «άλλη» πόλη που δημιουργεί, που παράγει πολιτισμό, που ονειρεύεται».
Από την «πόλη - καφετεριούπολη, συμβιβασμένη με τη μετριότητα», στη Λάρισα των δικτύων αλληλεγγύης, του κοινωνικού φροντιστηρίου, της συνεργασίας με το αναπηρικό κίνημα, του ξενώνα αστέγων και τόσων ακόμη που – ενώ υλοποιούνται - δεν λαμβάνουν δημοσιότητα.
Άλλωστε η κοινωνική πολιτική, χρειάζεται ευαισθησία, απαιτεί σεβασμό και αξιοπρέπεια. Έτσι αθόρυβα έγινε και η σύσκεψη στο «Χατζηγιάννειο», όπως διακριτικά γίνονται οι τόσες δράσεις. «Κανείς δεν ξέρει» για τους Λαρισαίους που φιλοξενούν στα σπίτια τους νεογέννητα προσφυγόπουλα ή για τις αναρίθμητες, καθημερινά, παρεμβάσεις των προνοιακών δομών του Δήμου.
Οι δράσεις αλληλεγγύης, η κοινωνική πολιτική στον αντίποδα της κρίσης, αποκτούν μεγαλύτερο έδαφος. Η κοινωνική πολιτική του Δήμου Λαρισαίων που «αποτελεί πολιτική βούληση» της δημοτικής αρχής, αποτέλεσε την αφορμή για τη συζήτησή μας με τον κ. Δεληγιάννη.
* Κύριε Δεληγιάννη να ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας με το θέμα των Παιδικών Σταθμών. Πώς δημιουργήθηκε φέτος το θέμα με τα Voucher της ΕΕΤΑΑ;
-«Είναι αλήθεια πως φέτος δημιουργήθηκαν αρκετά ζητήματα με τα περίφημα voucher, που δίνουν δυνατότητα δωρεάν πρόσβασης στους παιδικούς σταθμούς. Δυστυχώς η περιοχή μας είχε το θλιβερό «προνόμιο» να αυξηθεί ο αριθμός των αιτήσεων, ενώ μειώθηκαν οι προσφερόμενες θέσεις!
Αν αυτό το συνδυάσουμε με την ένταση της κρίσης, εύκολα κατανοούμε τις διαμαρτυρίες τόσων οικογενειών που ενώ πληρούσαν τα κριτήρια, απορρίφθηκαν. Εύχομαι, λοιπόν, με τις νέες ρυθμίσεις που εξήγγειλε το υπουργείο να δοθούν λύσεις για όσους αποκλείστηκαν.
Και χαίρομαι, τουλάχιστον, που στην πόλη μας έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες, ώστε να απορροφηθεί το σύνολο σχεδόν των αιτήσεων των συμπολιτών μας. Κάτι που για μια ακόμη χρονιά πετύχαμε. Ωστόσο, για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, οφείλω να σημειώσω πως η φετινή «κρίση» έδωσε τη δυνατότητα να αναδυθεί το πραγματικό πρόβλημα της λειτουργίας των δημοτικών παιδικών σταθμών».
* Σε τι αναφέρεστε;
- «Είναι γνωστό ότι τα προηγούμενα χρόνια ενώ έγιναν προσπάθειες να διαμορφωθεί ένα σημαντικό δίκτυο παιδικών σταθμών, δεν υπήρχε αντίστοιχη μέριμνα για την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού. Εμείς με μεθοδικό τρόπο προσπαθήσαμε και αξιοποιήσαμε επιτέλους το ΕΣΠΑ.
Την προηγούμενη χρονιά διπλασιάσαμε τον αριθμό των δωρεάν θέσεων που δίνονται μέσω Voucher, έχοντας πάνω από 1.500.000 ευρώ έσοδα παραπάνω για την αναβάθμιση των σταθμών! Επιλογή που μας επέτρεψε να δρομολογήσουμε σε 2 χρόνια κοντά στις 100 προσλήψεις εργαζομένων, με ανανεώσιμες συμβάσεις, μακριά από τις λογικές ομηρίας εργαζομένων με τα 2μηνα και τα 8μηνα του παρελθόντος. Και αυτό όμως είναι μια προσωρινή λύση.
Όταν το 50% των εργαζομένων των παιδικών σταθμών στηρίζεται στην πορεία των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, καταλαβαίνετε πως χρειάζεται ένας διαφορετικός προσανατολισμός σε κεντρικό επίπεδο. Χρειάζονται ξεκάθαρες πολιτικές επιλογές και συντονισμένες κινήσεις αυτοδιοικητικών και κεντρικής εξουσίας, γιατί διαφορετικά στο μέλλον μπορεί να βρεθούμε μπροστά σε μεγάλα αδιέξοδα».
* Πέρα όμως από το θέμα της φιλοξενίας, τι θα χαρακτηρίζατε ως σημαντικό, τι έχετε αλλάξει στη λειτουργία των Σταθμών;
- «Ρωτάτε τι έχει αλλάξει και είναι πολλοί αυτοί στην πόλη που αναρωτιούνται τι άλλαξε αυτά τα δύο χρόνια. Και εδώ ας είμαστε ειλικρινείς. Οι πραγματικές αλλαγές δεν στηρίζονται σε πυροτεχνήματα. Θέλουν δουλειά και συμφωνία με τους εργαζόμενους, αλλά και τους πολίτες πως θα αλλάξουμε κατεύθυνση.
Και επειδή ρωτάτε για τους παιδικούς σταθμούς, αυτό που προσπαθήσαμε να αλλάξουμε είναι η ίδια η φιλοσοφία της λειτουργίας τους. Δείξαμε σεβασμό στον πολίτη με την αυτονόητη κίνηση να θεσπίσουμε επιτέλους ένα αντικειμενικό πλαίσιο μοριοδότησης για την ένταξη των παιδιών στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς. Τους δώσαμε ένα χαρακτήρα πραγματικών κοινωνικών δομών που στηρίζουν με όλους τους τρόπους τις οικογένειες της πόλης μας.
Η απογευματινή λειτουργία των παιδικών σταθμών, η λειτουργία του Αυγούστου, η «Κατασκήνωση στην Πόλη», το δίκτυο των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης που ξεπήδησε απ’ αυτήν είναι μια πραγματική ανακούφιση για εκατοντάδες οικογένειες που θέλουν ένα στήριγμα σε αυτή τη δύσκολη περίοδο.
Και δεν σας κρύβω πως είμαι περήφανος για όλους εκείνους τους εργαζόμενους, που, κόντρα αν θέλετε και στο «ρεύμα της εποχής», αγκάλιασαν αυτά τα προγράμματα και έδωσαν την ψυχή τους για την επιτυχία τους».
* Για τη συνέχεια;
- «Δεν επαναπαυόμαστε. Η εισαγωγή καινοτόμων προγραμμάτων, σαν το open system, στην καθημερινή λειτουργία με την επιστημονική ευθύνη του κορυφαίου παιδαγωγού Λάκη Κουρετζή, το νέο τμήμα ένταξης για τα παιδιά με αναπηρία, τα προγράμματα αγωγής υγείας σε συνεργασία με παιδιάτρους και τον Οδοντιατρικό Σύλλογο, τα νέα υπερσύγχρονα μαγειρεία, τα προγράμματα επιμόρφωσης του προσωπικού, οι σχολές γονέων αποτελούν βασικούς σταθμούς μιας πορείας που μοιάζει πια αυτονόητη για μια οργανωμένη κοινωνία που φροντίζει τα παιδιά…»
* Στα θέματα της κοινωνικής πολιτικής τώρα καθώς είναι από τα πεδία στα οποία η δημοτική σας αρχή έχει αναπτύξει δράσεις. Τελικά χρειάζεται πολιτική βούληση ή μόνο πόροι; Κοινωνική πολιτική είναι μόνο τα συσσίτια;
- «Όχι, κοινωνική πολιτική δεν είναι μόνο τα συσσίτια. Για την ακρίβεια στην Ελλάδα της κρίσης δυστυχώς είναι και τα συσσίτια. Όμως, προσέξτε, η κοινωνική πολιτική δεν είναι φιλανθρωπία. Ο χώρος χρειάζεται προσοχή. Έχεις να κάνεις με ανθρώπους, με τις ευαισθησίες, τον πόνο, τις ανάγκες τους.
Δεν είναι μόνο θέμα πόρων, χρειάζεται γνώση, και φυσικά πολιτική βούληση. Δεν αρκεί να παίρνεις ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα και να «φτιάχνεις» έναν κοινωνικό ξενώνα. Πρέπει να ξέρεις πώς θα τον λειτουργήσεις. Και κυρίως να το πιστεύεις. Η ιστορία με το «λευκό ταξί» είναι διδακτική.
Επί σειρά ετών ήταν ακινητοποιημένο. Όλοι δήλωναν αδυναμία να δώσουν λύση στο αυτονόητο αίτημα για το δικαίωμα στη μετακίνηση ανθρώπων με κινητικά προβλήματα. Και έρχεται μια νέα δημοτική αρχή, αυτή του Απόστολου Καλογιάννη, που συνεργάζεται με το αναπηρικό κίνημα. Οι λύσεις βρίσκονται και το «λευκό ταξί» κινείται.
Και όχι μόνο αυτό. Δρομολογούνται και οι διαδικασίες και για δεύτερο οδηγό για τις απογευματινές ώρες. Και το λευκό ταξί αποτελεί πια αναπόσπαστο τμήμα του δικτύου των δύο νέων ΚΔΑΠ ΑμεΑ, βοηθώντας στη μετακίνηση παιδιών που στερούνταν μέχρι τώρα τα αυτονόητα: το παιχνίδι και τη δημιουργική απασχόληση».
* Στην κοινωνική πολιτική, τι πιστεύετε ότι σας διακρίνει από την προηγούμενη δημοτική αρχή;
- «Η “εύκολη” απάντηση είναι ότι πήραμε μέτρα και δημιουργήσαμε νέες δομές για την αντιμετώπιση των ευπαθών ομάδων της πόλης. Το κοινωνικό τιμολόγιο, η λειτουργία του συμβουλευτικού σταθμού, ο υπερδιπλασιασμός των ωφελούμενων σε κοινωνικό παντοπωλείο και συσσίτιο, τα νέα προγράμματα στους παιδικούς σταθμούς, το δίκτυο των 10 Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης, τα δύο ΚΔΑΠ για Άτομα με Αναπηρίες, ο ξενώνας αστέγων, το στούντιο παραγωγής βιβλίων για τυφλούς, το κοινωνικό φροντιστήριο, το νέο δημοτικό πολυιατρείο, τα μαθήματα υπολογιστών στα ΚΑΠΗ είναι νέα δεδομένα για την πόλη.
Αν, ωστόσο, ήθελα να μιλήσω για την ουσία αυτής της προσπάθειας που μας διαφοροποιεί από το παρελθόν θα αναφερόμουν στην ανάγκη να μιλάμε όλοι μας την ίδια γλώσσα. Να συμφωνήσουμε ότι κοινωνική πολιτική σημαίνει αλληλεγγύη και συνεργασίες εντός και εκτός δήμου.
Και να το κάνουμε πράξη. Δεν είναι εύκολα πράγματα αυτά. Ειδικά όταν μιλάμε για μια χώρα με ανύπαρκτη κουλτούρα συνεργασίας ανάμεσα σε κοινωνικές δομές και υπηρεσίες, όπου η κοινωνική πολιτική ήταν για δεκαετίες εργαλείο προβολής πολιτικών παραγόντων».
* Φαίνεται πως έχετε επενδύσει πολλά στην «Πόλη που μαθαίνει»…
- «Αλήθεια είναι αυτό. Βλέπετε, «η Πόλη που Μαθαίνει» δεν είναι ένα πρόγραμμα για να γίνονται απλά κάποια σεμινάρια στο πλαίσιο της διά Βίου Μάθησης. Είναι κάτι πολύ περισσότερο, πολύ πιο ουσιαστικό, και -αν μου επιτρέπεται- ανατρεπτικό.
Αναφέρεται σε μια πόλη που σε μια περίοδο κρίσης θα πρέπει να αναμετρηθεί με τον εαυτό της για να μπορέσει να επιβιώσει. Να δει τις παθογένειές της, τις συνήθειες χρόνων που την κρατούν πίσω. Να μάθει να συνεργάζεται, να οργανώνει δράσεις, να δημιουργεί δίκτυα αλληλεγγύης.
Τα πρώτα παραδείγματα από τέτοιες δράσεις είναι ήδη ορατά, η «Κατασκήνωση στην Πόλη», το Κοινωνικό Φροντιστήριο, η συνεργασία μας με το αναπηρικό κίνημα, η στάση της πόλης στο προσφυγικό. Το ίδιο ελπίζουμε να γίνει και με την παρέμβαση στον οικισμό των ΡΟΜΑ στη Νέα Σμύρνη για τη λειτουργία τάξης του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας για την αντιμετώπιση του αναλφαβητισμού.
Είναι πολλά τα χρόνια, που επικεντρώσαμε στις αρνητικές πλευρές αυτής της πόλης. Σε πρακτικές που πλήγωναν τον πολίτη και έκαναν πολλούς να μιλούν για μια πόλη-καφετεριούπολη, συμβιβασμένη με τη μετριότητα.
Ε, λοιπόν, είναι βαθιά η πεποίθησή μας πως υπάρχει μια «άλλη» Πόλη που δημιουργεί, που παράγει πολιτισμό, που ονειρεύεται. Η Λάρισα μπορεί να είναι η πόλη που είναι πρωτοπόρα στον ελλαδικό χώρο, που έχει εξωστρέφεια, που μαθαίνει από τους άλλους. Η πρώτη πόλη που γίνεται μέλος του παγκόσμιου δικτύου της UNESCO, που οργανώνει διεθνή συνέδρια, που καλείται να περιγράψει σε παγκόσμια φόρα για το δικό της σχέδιο για το πώς αντιστέκεται στα χρόνια της κρίσης».
* Με τη λειτουργία του Ξενώνα των αστέγων σε ποιο στάδιο βρίσκεστε;
- «Το παλεύουμε. Κάναμε ένα χρόνο για να μπορέσουμε να νοικιάσουμε το οίκημα, που είναι κληροδότημα του Γηροκομείου, αντιμετωπίζοντας απίστευτες γραφειοκρατικές δυσκολίες. Ωστόσο προχωρήσαμε, το επιπλώσαμε, διαμορφώσαμε έναν αξιόπιστο κανονισμό λειτουργίας.
Με τις φιλότιμες προσπάθειες του προσωπικού καταφέραμε ήδη από πέρυσι τον Δεκέμβρη, τις ημέρες των γιορτών, να λειτουργήσουμε τον πρώτο όροφο ως υπνωτήριο αστέγων, δίνοντας μέχρι τώρα στέγη σε πάνω από 15 συμπολίτες μας.
Κάναμε και ένα δεύτερο βήμα με τη λειτουργία για δύο πρωινά ως κέντρου ημερήσιας φροντίδας, για όποιον θέλει να ξεκουραστεί, να κάνει ένα μπάνιο, να δει λίγο τηλεόραση. Είμαστε επίσης μπροστά και σε μια πιο συστηματική συνεργασία με φορείς απεξάρτησης, όπως το ΚΕΘΕΑ, για μια –κατά το δυνατόν- ολοκληρωμένη αντιμετώπιση προβλημάτων των συνανθρώπων που ζητούν τη βοήθειά μας.
Και μένουν, φυσικά, να λυθούν και τα –ακατανόητα σ’ εμένα- προβλήματα με τη φύλαξη του χώρου. Το επόμενο μεγάλο βήμα είναι η διαμόρφωση και των δύο άλλων ορόφων και η ένταξη της δομής στο νέο ΕΣΠΑ που θα μας δώσει δυνατότητες για μια πραγματικά ολοκληρωμένη παροχή υπηρεσιών. Τους το χρωστάμε. Και πρέπει να γίνει».
* Ενόψει και του δημόσιου απολογισμού της δημοτικής αρχής, πού εντοπίζετε «αδυναμίες» ή τέλος πάντων πού εκτιμάτε ότι ως δήμος θα έπρεπε να πετύχετε περισσότερα…
- «Θα σας απαντήσω χωρίς περιστροφές. Σε όλους τους τομείς θα έπρεπε να πετύχουμε περισσότερα. Βλέπετε, στη Λάρισα της κρίσης ό,τι και να κάνουμε δεν θα είναι αρκετό. Η δημοτική αρχή του Απόστολου Καλογιάννη κλήθηκε να διαχειριστεί τις τύχες αυτής της πόλης σε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους της ιστορίας της.
Οι συμπολίτες μας ψάχνουν λύσεις για τη ζωή τους που διαλύεται. Αναζητούν μια κάποια «ασπίδα προστασίας» γι’ αυτό που τους συμβαίνει. Και η Πόλη χρειάζεται σήμερα περισσότερο από ποτέ, ένα «κίνημα του αυτονόητου». Που στη χώρα μας εξακολουθεί να είναι το ζητούμενο.
Μπορούμε, λοιπόν, να είμαστε ευχαριστημένοι από τα σημαντικά που πετυχαίνουμε σε διάφορους τομείς. Από τις επιδόσεις μας σε ζητήματα διαφάνειας, ποιότητας ζωής, για τις προσπάθειες να διαμορφώσουμε μια διαφορετική σχέση με τον πολίτη, για τα μεγάλα έργα που σχεδιάζονται. Όμως, σ’ αυτή τη προσπάθεια δεν χωρά επανάπαυση. Ούτε θριαμβολογίες. Μόνο συνεχής αγώνας, με ευθύνη και σεβασμό απέναντι στους πολίτες. Ένας φίλος στην πρώτη μας συνάντηση για τη δημιουργία της Συμπαράταξης, είπε πως “είμαστε καταδικασμένοι να πετύχουμε”. Έτσι απλά. Και είχε δίκιο».
