Συνέντευξη στον Βαγγέλη Ρηγόπουλο
«Μετρ», «πρύτανης», «Νέστορας» του αστυνομικού ρεπορτάζ. Όποιο χαρακτηρισμό και αν δώσει κανείς στον Πάνο Σόμπολο, τον παλαίμαχο αστυνομικό ρεπόρτερ, είναι «μέσα». Ο ίδιος, κρατά καλά στη μνήμη του, από τις χιλιάδες περιπτώσεις που ασχολήθηκε, την υπόθεση του «κατά παραγγελία» δολοφόνου Ματθαίου Μονσελά και διαπιστώνει ότι υπάρχει ποιοτική διαφοροποίηση του εγκλήματος προς το «σκληρότερο». Ακόμη, θεωρεί ότι οι δημοσιογράφοι και οι άλλοι εργαζόμενοι στα Μέσα Ενημέρωσης πλήρωσαν την κρίση, περισσότερο από κάθε άλλο κλάδο της οικονομίας, μαζί με την οικοδομή.
Ο συγγραφέας του βιβλίου «Τα εγκλήματα που συγκλόνισαν την Ελλάδα» και παρουσιάζεται αύριο στη Λάρισα, μιλά σήμερα στην «Ε»:
* Κύριε Σόμπολε, μετά από τόσες αστυνομικές υποθέσεις που ασχοληθήκατε, ποια ή ποιες σας έμειναν περισσότερο στη μνήμη και γιατί;
- Πραγματικά έχω ασχοληθεί με χιλιάδες υποθέσεις ανθρωποκτονιών στη μακρόχρονη δημοσιογραφική μου σταδιοδρομία. Έχω δει όλων των ειδών τα εγκλήματα και κάθε μορφής εγκληματία. Έχω μιλήσει με τους περισσότερους, ενώ με αρκετούς από αυτούς διατηρώ και σήμερα επαφή. Ένα από τα εγκλήματα που με προβλημάτισε έντονα και φυσικά το θυμάμαι και θα το θυμάμαι σ' όλη τη ζωή μου, είναι η δολοφονία της οδοντιάτρου από τον παρκαδόρο Ματθαίο Μονσελά. Μιλάμε για ένα έγκλημα διαφορετικό από τα εγκλήματα που γνωρίζουμε όλοι. Ένα έγκλημα κατά παραγγελία! Όταν με είχε ειδοποιήσει για τη συγκεκριμένη ανθρωποκτονία φίλος μου αστυνομικός διευθυντής, το μυαλό μου πήγε στους νονούς της νύχτας και στα πληρωμένα συμβόλαια θανάτου και ρώτησα: «υπόθεση νονών είναι;»
Και φυσικά μου εξήγησε ότι είναι άλλο πράγμα, αλλά ως εκείνη την ώρα δεν είχε περισσότερα στοιχεία. Όταν ενημερωθήκαμε πλήρως για την υπόθεση είχε προκύψει ότι για καιρό η οδοντίατρος παρακαλούσε τον παρκαδόρο να την σκοτώσει, επειδή δεν είχε τη δύναμη να αυτοκτονήσει! Όταν μετά τη σύλληψή του τον είδα στην Ασφάλεια, η πρώτη ερώτηση που του έκανα ήταν: «Πληρωθήκατε για να σκοτώσετε την οδοντίατρο και πόσα πήρατε;»
Η απάντησή του ήταν αφοπλιστική. «Όχι δεν πληρώθηκα. Δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό κάτι τέτοιο. Ήθελε να τη σκοτώσω από καιρό. Προσπάθησα να της αλλάξω γνώμη. Αυτή με τίποτα. Πήγαμε κάποιες φορές για να τη σκοτώσω σε κάποια μέρη αλλά μπόρεσα και την απέτρεψα. Τελικά το κακό έγινε. Ήταν αποφασισμένη. Δεν μπορούσα να της γυρίσω το μυαλό. Ήθελε να πεθάνει». Τα ίδια μου έλεγε ο Ματθαίος όταν συναντηθήκαμε μετά την αποφυλάκισή του στο γραφείο μου στον τηλεοπτικό σταθμό «Μέγκα».
Αυτή η ανθρωποκτονία μου έχει μείνει όπως και αρκετές άλλες και να σας αναφέρω την υπόθεση του Παναγιώτη Φρατζή, που στραγγάλισε τη σύζυγό του και την τεμάχισε στο μπάνιο του σπιτιού του στα Κάτω Πατήσια. Επίσης να σας αναφέρω την ομαδική δολοφονία οχτώ αθώων στο χωριό Παλαιομονάστηρο των Τρικάλων, που όταν πήγα στο χωριό για να καλύψω το γεγονός, είδα έξω από την εκκλησία στη σειρά στημένα τα καπάκια από τα φέρετρα και ανατρίχιασα. Υπάρχουν και πολλά άλλα τα οποία δεν έχουμε χώρο εδώ για να τα αναφέρω και να τα περιγράψω.
* Από αυτές που ασχολείσθε στο βιβλίο ή και δεν αναφέρετε στο βιβλίο, σας «βασανίζει» κάποια, για ποιο λόγο;
- Ακριβώς όχι, δεν με βασανίζει, αλλά υπάρχουν πολλές από τις ανθρωποκτονίες που δεν έχουν εξιχνιασθεί και τα ερωτηματικά παραμένουν.
Ωστόσο σε κάποιες περιπτώσεις εγκλημάτων έλεγα: Γιατί να γίνει αυτό; Μπορούσε να αποφευχθεί αν έδιναν τόπο στην οργή. Είναι άδικο να χάνεται μια ανθρώπινη ζωή για ένα γινάτι ή γιατί δεν έδωσε τόπο στην οργή ο άλλος και να το προσπεράσει. Αντιλαμβάνεσθε ότι διατηρώντας την ψυχραιμία μας και δίνοντας τόπο στην οργή, αποφεύγουμε τα χειρότερα.
* Όλα αυτά τα χρόνια, από τότε που ξεκινήσατε στο αστυνομικό ρεπορτάζ, μέχρι σήμερα, άλλαξε κάτι στην αστυνομία, ως προς την αντιμετώπιση τέτοιων ποινικών πράξεων; Μέθοδοι, μέσα, «ποιότητα»;
- Έχουν αλλάξει αρκετά πράγματα. Άλλου είδους εγκληματικότητα είχαμε πριν από σαράντα χρόνια κι άλλου σήμερα.
Οπωσδήποτε είχαμε ποιοτική διαφοροποίηση του εγκλήματος ως προς το "σκληρότερο". Αυτό φάνηκε καθαρά όταν άνοιξαν τα σύνορα κι έρχονταν ομάδες οικονομικών μεταναστών από την Αλβανία, τη Γεωργία κι από άλλες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Εδώ θα πρέπει να κάνω την επισήμανση ότι δεν είμαι ρατσιστής με τους μετανάστες, μακράν εμού κάτι τέτοιο. Όμως σας μεταφέρω τη σκληρή πραγματικότητα, είτε μας αρέσει είτε όχι.
Τότε είδαμε στυγνούς εγκληματίες να βασανίζουν και να σκοτώνουν ανθρώπους για ένα πεντοχίλιαρο ή κι ακόμη για ένα χιλιάρικο! Και λέω πεντοχίλιαρο γιατί στη δεκαετία του ΄90 είχαμε ακόμα τη δραχμή. Μπορούσαν να πάρουν τα χρήματα και να φύγουν. Όμως προχωρούσαν πιο πέρα. Βασάνιζαν και σκότωναν.
Αυτό ήταν κάτι ασυνήθιστο για τη χώρα μας. Το βιώσαμε σε πολλές περιπτώσεις ληστειών μετά φόνου αργότερα.
Ακολούθησε και κάτι άλλο που συνεχίζεται και σήμερα. Αδίστακτοι αλλοδαποί κακοποιοί κάνουν εγκληματικές ομάδες με Έλληνες κακοποιούς και δρουν σε όλα τα επίπεδα. Σε δολοφονίες, σε ληστρικές επιδρομές, σε «νονιλίκια», σε διαρρήξεις κι άλλες εγκληματικές πράξεις. Πέραν όμως της διαφοροποίησης της ποιότητας του εγκλήματος, οι εγκληματίες πολλές φορές είναι μπροστά από την Αστυνομία και γι' αυτό καταφέρνουν να ξεφεύγουν.
Επίσης αυτό που έχει αλλάξει από τα παλιά που γνωρίζαμε, είναι ο τεχνολογικός εξοπλισμός της Αστυνομίας. Έχει εφοδιασθεί με μηχανήματα και κυρίως η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Υπηρεσιών, πράγμα που βοηθάει αποτελεσματικά τους αστυνομικούς στο έργο τους που είναι η προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών.
Απ' ό,τι γνωρίζω, χρειάζεται κι άλλα μέσα για να μπορέσει να δουλέψει καλύτερα. Και επιβάλλεται ο νέος υπουργός Δημόσιας Τάξης Γιάννης Πανούσης να ενημερωθεί για τις ελλείψεις και να προχωρήσει σε διαγωνισμούς και να αποκτήσει νεότερη τεχνολογία, ώστε να μην μένει πίσω από το έγκλημα η Αστυνομία.
* Αντίστοιχα, η «ποιότητα» της δημοσιογραφίας, πώς είναι; Άλλαξε, βελτιώθηκε, χειροτέρεψε; Έχει σχέση και με την επιβολή της τηλεόρασης στα έντυπα μέσα;
- Η δημοσιογραφία και γενικά ο κλάδος μας χτυπήθηκε καίρια από τη βαθύτατη κρίση που μαστίζει τη χώρα μας. Εμείς και η οικοδομή δηλαδή ο κατασκευαστικός κλάδος, πληγήκαμε περισσότερο από κάθε άλλον. Εφημερίδες και ραδιοτηλεοπτικά Μέσα Ενημέρωσης έκλεισαν, άλλα παραπαίουν και δύσκολα τα βγάζουν πέρα, ενώ αυτό είχε αντίκτυπο και στην ποιότητα της δημοσιογραφίας που προσφέρουμε στον πολίτη. Δυσκολεύονται σήμερα οι συνάδελφοι να κάνουν σωστά τη δουλειά τους και να αποδώσουν όσο πρέπει. Και να σας αναφέρω ένα παράδειγμα που έχει σχέση με τις συνθήκες εργασίας των συναδέλφων μου. Πολλοί πάνε στις 10 το πρωί στη δουλειά τους και γυρνούν στο σπίτι τους τα μεσάνυχτα. Πώς μπορεί να αποδώσει έτσι ένας επαγγελματίας; Άσε που παραμονεύει από πάνω τους η δαμόκλεια σπάθη της απόλυσης!
Θέλω επίσης να επισημάνω ότι οι δημοσιογράφοι και οι άλλοι εργαζόμενοι στα Μέσα Ενημέρωσης πλήρωσαν την κρίση καθώς χιλιάδες από αυτούς βρίσκονται στον δρόμο χωρίς δουλειά. Κι άλλοι που δουλεύουν πληρώνονται έναντι. Άλλοι έχουν να πληρωθούν επτά κι οχτώ μήνες! Δυστυχώς αυτή είναι η κατάσταση στον χώρο μας. Και να περιορισθώ στο ερώτημά σας αν η τηλεόραση επηρέασε την κυκλοφορία των εφημερίδων, απαντώ: Σαφώς και την επηρέασε. Να σας αναφέρω ότι στη δεκαετία του 1980 μια εφημερίδα π. χ. το «Έθνος» όπου δούλευα εγώ, πουλούσε 250.000 φύλλα ημερησίως. Όταν το 1989 εμφανίστηκαν η ιδιωτική ραδιοφωνία και τηλεόραση, η κυκλοφορία άρχισε να πέφτει σημαντικά και με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς.
Τα τελευταία χρόνια ήλθε το Διαδίκτυο, το οποίο έδωσε τη χαριστική βολή στις εφημερίδες. Από τη στιγμή που όλα τα έχεις στο χέρι σου, δηλαδή στο κινητό τηλέφωνό σου, γιατί να πας να αγοράσεις εφημερίδα; Παρά ταύτα η εφημερίδα ως χαρτί, πιστεύω, ότι ακόμα θα αντέξει, αλλά όχι για πολλά χρόνια. Αυτός είναι και ο λόγος που όλες οι εφημερίδες έχουν και τα δικά τους «Sites».
* Ασχοληθήκατε και με τις υποθέσεις της τρομοκρατίας και με ποινικούς. Πώς σας αντιμετώπιζαν ως δημοσιογράφο, γενικά οι κατηγορούμενοι;
- Πράγματι ασχολήθηκα και με τις δύο κατηγορίες των εγκληματιών και μ' αυτούς έζησα μια ζωή. Δηλαδή με τους κακοποιούς, γενικά τους παράνομους, τους αστυνομικούς και τους πυροσβέστες. Με τους περισσότερους εγκληματίες, αυτούς δηλαδή που διέπραξαν βαριά αδικήματα, είχα κι έχω άριστες σχέσεις.
Μιλάμε, βλεπόμαστε, τηλεφωνιόμαστε, όπου μπορώ τους βοηθάω. Είναι οι άνθρωποί μου. Έχω πει κι άλλη φορά. Όταν σε μια εξέγερση κρατουμένων στις φυλακές του Αγίου Στεφάνου Πατρών, πήγα αποστολή για να καλύψω το γεγονός, συνέβη το εξής: Οι κρατούμενοι μόλις με είδαν να πλησιάζω στην κεντρική είσοδο, άρχισαν να φωνάζουν και να λένε ήρθε ο Σόμπολος και χειροκροτούσαν. Ο αρμόδιος εισαγγελέας όταν είδε αυτές τις εκδηλώσεις συμπάθειας, μου είπε να μεσολαβήσω στους φυλακισμένους για να σταματήσει η εξέγερση. Του απάντησα με όλο τον σεβασμό προς την ιδιότητά του και τον θεσμικό του ρόλο ότι άλλη είναι η δική μου δουλειά και δεν μπορώ να ικανοποιήσω το αίτημά του.
Πιστεύω ότι ο καθένας έχει τον ρόλο του. Ο αστυνομικός τον δικό του, ο εισαγγελέας επίσης κι ο δημοσιογράφος τον δικό του. Πάντως πολλοί τότε μου είχαν πει ότι αφού μπορούσα να βοηθήσω έπρεπε να το κάνω. Δεν σας κρύβω ότι προβληματίστηκα, αλλά τελικά δεν μετάνιωσα, γιατί είχα κι άλλη παρόμοια περίπτωση σε εξέγερση στον Κορυδαλλό.
Ε. ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΤΑΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΣΟΜΠΟΛΟΥ ΑΥΡΙΟ ΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ
«Τα εγκλήματα που συγκλόνισαν την Ελλάδα»
Το βιβλίο του δημοσιογράφου Πάνου Σόμπολου «Τα εγκλήματα που συγκλόνισαν την Ελλάδα- Όπως τα έζησα», θα παρουσιαστεί στη Λάρισα αύριο Παρασκευή, στις 8 μ. μ., στην αίθουσα του Μεγάρου Δικηγόρων Λάρισας. Για το βιβλίο θα μιλήσουν (με αλφαβητική σειρά) οι: Κώστας Αγοραστός, περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κατσαρός, πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας, Χρήστος Λιάπης, ψυχίατρος, Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Πέτρου, πρόεδρος Ε.Σ.Η.Ε.Θ.ΣτΕ.Ε. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Ευάγγελος Ρηγόπουλος. Την εκδήλωση συνδιοργανώνουν η Περιφέρεια Θεσσαλίας, ο Δικηγορικός Σύλλογος Λάρισας, το Μορφωτικό Ίδρυμα της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας, Εύβοιας (Ε.Σ.Η.Ε.Θ.ΣτΕ.Ε) και οι Εκδόσεις Πατάκη και θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το βιβλιοπωλείο «Γνώση».