Η ευρωπαϊκή εμπειρία» που έγινε στο Επιμελητήριο Λάρισας και διοργάνωναν το ίδρυμα «Συνέλευση των πολιτών της Μεσογείου» Κύκλος Θεσσαλίας και οι «Θεσσαλοί πολίτες του κόσμου».
Ο υπεύθυνος έρευνας με ειδίκευση σε περιβαλλοντολογικά μοντέλα διάβρωσης εδαφών αρχικά είπε ότι νιώθει τιμή και είναι συγκινημένος που μιλάει στα πάτρια εδάφη, ενώ χαρακτήρισε το έδαφος ως ξεχασμένο θησαυρό αφού το 99% απ’ ό,τι τρώμε προέρχεται απ’ αυτό. Ο Πάνος Πανάγος ξεκινώντας την ομιλία του αναφέρθηκε στην ευρωπαϊκή επιτροπή «Κοινό Κέντρο Επαφών» για την οποία είπε ότι πρόκειται για μια υπηρεσία επιστημών και γνώσεων που απασχολεί επιστήμονες για να διεξάγουν έρευνες προκειμένου να παρέχουν ανεξάρτητες επιστημονικές συμβουλές και υποστήριξη στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Έπειτα μίλησε για τις προτεραιότητες του Κέντρου στις οποίες ανήκει και η αντιμετώπιση της έλλειψης πόρων, της αλλαγής του κλίματος και η βιωσιμότητα, ενώ ακολούθησε αναφορά του στην Ευρωπαϊκή Θεματική Στρατηγική για το Έδαφος και ό,τι το απειλεί όπως η στεγανοποίηση, η μείωση της βιοποικιλότητας, η απομείωση της οργανικής ουσίας, η αλάτωση και η διάβρωση. Σ’ αυτό το σημείο ο Πάνος Πανάγος έδωσε τον ορισμό της διάβρωσης του εδάφους και χαρακτηριστικά ανέφερε: «Διάβρωση ονομάζουμε το φαινόμενο της μεταφοράς στοιχείων του εδάφους (σε επιφάνειες με κλίση) με τη βοήθεια της ροής νερού (υδάτινη διάβρωση) ή αέρα (αιολική διάβρωση). Οι σταγόνες της βροχής έχουν σημαντική κινητική ενέργεια κατά τη στιγμή της πρόπτωσής τους στο έδαφος και μπορούν να συμπαρασύρουν λεπτόκοκκα εδαφικά συστατικά. Η διάβρωση είναι ένα φαινόμενο ύπουλο που δύσκολα γίνεται κατανοητό από τον αγρότη. Χρειάζονται 100 χρόνια για να σχηματιστεί 1 εκατοστό εδάφους, και σε πολλές περιπτώσεις μία με δύο ώρες βροχής για να χαθεί».
Στη συνέχεια το στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρθηκε στις κύριες συνέπειες της διάβρωσης για τις οποίες είπε: «Οι συνέπειες χωρίζονται σε επιτόπιες και κοινωνικές. Οι επιτόπιες αφορούν σε απώλειες στην παραγωγή, απώλειες σε θρεπτικά συστατικά, ζημιές στις φυτείες και στη μείωση της διαθέσιμης έκτασης φύτευσης. Οι κοινωνικές αφορούν σε καθίζηση, πλημμύρα, κατολισθήσεις, ευτροφισμό υδάτων (υποβάθμιση της ποιότητας των νερών), υπερχείλιση φραγμάτων, απώλεια βιοποικιλότητας, εγκατάλειψη της γης, καταστροφή υποδομών, όπως δρόμοι, σιδηρόδρομοι και άλλα δημόσια περιουσιακά στοιχεία». Ακολούθησε η αναφορά του κ. Πανάγου στις καλές γεωργικές πρακτικές για τη μείωση της διάβρωσης, που είναι το μειωμένο όργωμα, οι αναβαθμίσεις (μικρά τείχη με πέτρες), φυτικά υπολείμματα, ζώνες με φυτική κάλυψη, εδαφοκάλυψη, καλλιέργεια κάθετα στην κλίση του εδάφους, μόνιμη φυτοκάλυψη ανάμεσα στα δένδρα και η κατάλληλη επιλογή καλλιεργειών. Τέλος ο κ. Πανάγος ανέφερε ότι το έδαφος απειλείται από την κλιματική αλλαγή, αλλά μπορεί να χαρακτηριστεί και ως μέσο αντιμετώπισής της, ενώ ειδική αναφορά έκανε στους αγρότες για τους οποίους είπε ότι ο ρόλος τους δεν είναι μόνο να παράγουν αλλά και να προστατεύον το περιβάλλον, και πως πρέπει να διατηρούν την εκμετάλλευσή τους σε καλή κατάσταση.
Την εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό του ο πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Θεσσαλίας Γρηγόρης Παπαχαραλάμπους, ενώ επίσης χαιρέτισαν η γενική γραμματέας του Επιμελητηρίου Καλλιόπη Τζίκα και ο εκπρόσωπος των Θεσσαλών του Κόσμου Δ. Λώλης. Τον Πάνο Πανάγο προλόγισε ο χημικός-περιβαλλοντολόγος Ζήσης Αργυρόπουλος, ενώ την εκδήλωση συντόνιζε ο περιφερειακός σύμβουλος Νίκος Πουτσιάκας.
Του Θανάση Αραμπατζή
