Γράφει ο Δημήτρης Βάλλας
Οι πρώτοι εμπνευστές θεωρούνται οι Βυζαντινοί, καθώς ήταν αυτοί που καθιέρωσαν το «υγρό πυρ», ένα υπερόπλο για την εποχή του, που σκορπούσε σε στεριά και θάλασσα τον τρόμο.
Είναι το λεγόμενο όπλο των φτωχών και πήρε το όνομα του τότε υπουργού Εξωτερικών της Σοβιετικής Ένωσης Vyacheslav Molotov.
Στην Ελλάδα σε διαδηλώσεις και σε συμπλοκές στους δρόμους κυρίως της Αθηνάς και στα γήπεδα έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον προκαλώντας μεγάλες καταστροφές αλλά και σοβαρούς τραυματισμούς.
Η ιστορία της είναι όμως λίγο πολύ άγνωστη και με αυτήν θα εμπλακούμε σήμερα γυρίζοντας τον χρόνο πίσω στην εποχή όπου μετά από μια συμφωνία με τους Γερμανούς, στα τέλη του 1939, οι Σοβιετικοί εισβάλλουν στη Φινλανδία...
Molotov cocktail, Molotov bomb, Molotov, petrol bomb, gasoline bomb, firebomb.
Είναι μερικά από τα ονόματα της βόμβας Μολότοφ, ή κοκτέιλ Μολότοφ» στην ξένη βιβλιογραφία την οποία μέσα από καπνούς και φωτιές θα ιχνηλατήσουμε σήμερα...
O Molotov (1890-1986) ήταν για πολλά χρόνια ανώτατος αξιωματούχος της Σοβιετικής Ένωσης, πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών για δεκαετίες. Φίλος του Στάλιν, πρωταγωνίστησε στις εκκαθαρίσεις της δεκαετίας του '30 και ήταν από τους ελάχιστους πρωταγωνιστές της Ρωσικής Επανάστασης που κατάφερε να επιβιώσει.
Στις 30 Νοεμβρίου του 1939 η Σοβιετική Ένωση με υπουργο Εξωτερικών τον Μολότοφ εισβάλλει στη Φινλανδία. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης του Κόκκινου Στρατού εναντίον των Φινλανδών ο Μολότοφ σε ραδιοφωνικό του μήνυμα προς τον σοβιετικό λαό υποστήριξε πως η χώρα του δεν έριχνε βόμβες, αλλά «πανέρια» με τρόφιμα στους πεινασμένους Φινλανδούς. Τότε οι Φινλανδοί ονόμασαν ειρωνικά τις βόμβες αυτές «βόμβες πικ-νικ του Μολότοφ» και ως αντίδραση χρησιμοποίησαν εμπρηστικές φιάλες κατά των σοβιετικών αρμάτων, ονομάζοντές τις, επίσης ειρωνικά, «κοκτέιλ Μολότοφ».
Ήταν ένα μείγμα από αιθανόλη, πίσσα και βενζίνη σε μπουκάλι 750ml, συνοδευμένο από δύο μεγάλα σπίρτα θυέλλης που άναβαν το φυτίλι.
Όμως, εκτός από τον Φιννοσοβιετικό πόλεμο, χρησιμοποιήθηκαν επίσης κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου, από τους ίδιους τους Σοβιετικούς κατά των Ναζί, κατά τη διάρκεια της Άνοιξης της Πράγας και σε πολλές ανά τον κόσμο εξεγέρσεις.
Με αυτό το... «ποτό» οι Φινλανδοί υποδέχθηκαν τα ρωσικά τανκς - με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Τα μεγάλα άρματα μάχης καθηλώθηκαν. Τόσο επιτυχημένο ήταν το κοκτέιλ, που άρχισε η μαζική παραγωγή του από φινλανδικά εργοστάσια. Τους τρεις μήνες που κράτησε ο «Πόλεμος του Χειμώνα» η παραγωγή έφτασε τα 450.000 μπουκάλια. Οι Σοβιετικοί δεν κατόρθωσαν να πετύχουν τον σκοπό τους που ήταν η κατάκτηση όλης της Φινλανδίας. Αρκέστηκαν σε μία μικρή ζώνη εδάφους. Η ηρωική αντίσταση ενός έθνους μικρότερου κι από την Ελλάδα απέναντι σε έναν κολοσσό πολύ μεγαλύτερο από την Ιταλία προηγήθηκε του αλβανικού έπους.
Έτσι δημιουργήθηκε και βαφτίστηκε η βόμβα μολότοφ. Ανάλογα εκρηκτικά είχαν χρησιμοποιηθεί και στον Ισπανικό Εμφύλιο, αλλά σποραδικά και ανώνυμα. Και ο Μολότοφ, παρόλο που στη ζωή του είχε μαζέψει πολλά αξιώματα και παράσημα, έμελε να μείνει στην ιστορία ως νονός της βόμβας.
Η κατασκευή της είναι πολύ απλή και φθηνή.
Αποτελείται από γυάλινη φιάλη γεμάτη κατά ένα μέρος με εύφλεκτο υγρό, το στόμιο της οποίας κλείνεται με ύφασμα. Συνήθως μια φιάλη χωρητικότητας ενός λίτρου γεμίζεται με δύο τρίτα πετρέλαιο και ένα τρίτο λάδι. Έπειτα κατασκευάζεται ένα φιτίλι από ένα κουρέλι μουσκεμένο σε βενζίνη και μετά εμπήγνυται στο στόμιο της φιάλης. Η φιάλη πωματίζεται με φελλό και το φιτίλι ανάβεται. Μετά η φιάλη εκτοξεύεται και όταν σπάσει με την πρόσκρουσή της, φλέγονται γύρω από το σημείο που έπεσε τα πάντα.
Η ειρωνεία της τύχης όμως θέλησε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου τον Μολότοφ να διατάζει την παραγωγή τέτοιων φιαλών, για να αντισταθούν οι Σοβιετικοί πολίτες στη γερμανική εισβολή. Τα παιδιά της Κονσομόλ (Σοβιετική Νεολαία) σκαρφάλωναν στα γερμανικά άρματα και έριχναν την εμπρηστική φιάλη μέσα από τις θυρίδες ή τον πυργίσκο.
Αργότερα ακόμα τη χρησιμοποίησαν:
* Οι Ούγγροι κατά των Σοβιετικών εισβολέων το 1956.
* Οι Τσέχοι κατά των Σοβιετικών εισβολέων το 1968.
* Οι Καθολικοί της Βορείου Ιρλανδίας κατά των αγγλικών στρατευμάτων.
* Οι Παλαιστίνιοι των κατεχόμενων εδαφών κατά των ισραηλινών αρμάτων.
* Οι μαύροι της Νοτίου Αφρικής κατά του στρατού και της αστυνομίας την περίοδο του Απαρτχάιντ.
* Οι απανταχού αντιεξουσιαστές και αναρχοαυτόνομοι στις συγκρούσεις τους με την αστυνομία.
Και η... ζωή συνεχίζεται!
