Οι πρώτοι φοβούνται ότι θα πέσουν στον σοβιετικό ζυγό και οι δεύτεροι ότι μετά την αποχώρηση των Ελλήνων αξιωματικών θα έρθει και η εκδίωξη των βρετανικών βάσεων. Δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη στο εφεδρικό σώμα του Μακάριου. Η εταιρεία GSI δεν έρχεται σε συνεννόηση με την Τουρκία για σεισμογραφικές έρευνες στο Αιγαίο. Από τα πρόσφατα αποχαρακτηρισμένα αρχεία της ΚΥΠ, σε συνδυασμό με τις πληροφορίες από τα αρχεία του Λευκού Οίκου, με τα κρίσιμα σημεία που εντόπισε ο στρατηγικός αναλυτής Ν. Λυγερός, PhD.
94971 - Σημειώσεις του Ν. Λυγερού πάνω στο ΗΜΕΡΗΣΙΟΝ ΔΕΛΤΙΟΝ Κ.Υ.Π. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΕΠΙ ΚΥΠΡΟΥ – ΤΟΥΡΚΙΑΣ /9 Ιουλίου 1974
ΑΠΟΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΗΚΕ: Φ.072/20/107050/06-11-2024
ΚΥΠ/Α’ ΚΛΑΔΟΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟΝ
0- 220614 α.α.α. ()
ΗΜΕΡΗΣΙΟΝ ΔΕΛΤΙΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
ΕΠΙ ΚΥΠΡΟΥ-ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Της 9ης Ιουλίου 1974
Από 080800 μέχρι 090800/7/1974
ΚΥΠΡΟΣ 1. Πολιτική κατάστασις α. Τουρκικαί Ενέργειαι (1) {...}. Τοιαύτη εξέλιξις, ετόνισε, θα περιπλέξη το κυπριακόν πρόβλημα, θάττον ή βράδυον ο κυπριακός στρατός θα περιέλθη υπό τον έλεγχον των αριστερών και η πολιτική κατάστασις θα υποστή ριζικήν διαφοροποίησιν. Οι Ε/Κ, προσέθεσεν ο Αλντικατσί, δυνατόν να αχθούν εκουσίως υπό κομμουνιστικόν έλεγχον, πλην όμως οι Τ/Κ θα αντισταθούν. Είναι γνωστόν ότι ο Λυσσαρίδης συνεργάζεται με τον Μπερμπέρογλου, η πλειονότης, όμως, των Τ/Κ απεχθάνεται τον κομμουνιστικόν ζυγόν και εντεύθεν η πιθανή μελλοντική περιπλοκή του Κυπριακού. Σχόλιον. Η ενδεχόμενη αποχώρησις εκ Κύπρου των Ελλήνων αξιωματικών έχει ανησυχήσει την τουρκικήν πλευράν, καθ’ όσον η παρουσία των εν τη Νήσω αποτελεί εγγύησιν διά την ασφάλειαν της Τ/Κ μειονότητος. (2) {...} β. Ενδιαφέρον ξένων χωρών διά την Κύπρον. Την 1η/7/74 ο α’ γραμματεύς της εν Κύπρω Βρετανικής Υπάτης Αρμοστείας Στέρενς, εις κατ’ ιδίαν συνομιλίαν του μετά του εν Λευκωσία Έλληνος συναδέλφου του, ανέφερε τα ακόλουθα εν σχέσει με το δημιουργηθέν θέμα της Ε/Φ: (1) Οι Βρεττανοί ανησυχούν τα μέγιστα εκ του δημιουργηθέντος υπό του Μακαρίου θέματος της Ε/Φ, διότι πιστεύουν ότι ουδεμία υπήρξε αφορμή προς ανακίνησιν τούτου. (2) Αποδίδουν τεραστίαν σημασίαν εις την ύπαρξιν της Ε/Φ εις Κύπρον και εις την στελέχωσίν της με Έλληνας αξιωματικούς, οίτινες αποτελούν εγγύησιν και αντίβαρον των υπαρχουσών εν Κύπρω αριστερών αποκλίσεων της κυπριακής κυβερνήσεως. (3) Οι εν Κύπρω Έλληνες αξιωματικοί δε φαίνεται να είναι αναμεμιγμένοι εις ενεργείας κατά της κυπριακής κυβερνήσεως και συνεπώς η προσπάθεια εκδιώξεώς των πιθανόν να εκπηγάζη από την Σοβιετικήν Ένωσιν μέσω του ΑΚΕΛ και της ΕΔΕΚ. (4) Δεν τρέφουν εμπιστοσύνην προς το Εφεδρικό Σώμα. (5) Πιστεύουν ότι εάν επιτευχθή η εκδίωξις των Ελλήνων αξιωματικών και η αποδυνάμωσις της Ε/Φ, το επόμενον βήμα της κυπριακής κυβερνήσεως θα είναι η εκδίωξις των Βρεττανών από τας εν Κύπρω βάσεις των. Σχόλιον. Ο ανωτέρω Βρεττανός διπλωμάτης κατά το παρελθόν είχε εκφρασθή εις βάρος της Ελλάδος και των Ελλήνων αξιωματικών, υποστηρίξας ανάμιξίν των εις την εσωτερικήν ανωμαλίαν εν Κύπρω. Κατόπιν τούτου πιστεύεται ότι τα ανωτέρω ελέχθησαν προς εξυπρέτησιν των σκοπιμοτήτων της αγγλικής πολιτικής. γ. Τ/Κ Ενέργειαι. {...} Η επιστολή του Μακαρίου, προσέθεσεν, αποτελεί σημαντικόν ιστορικόν ντοκουμέντο, διότι αποκαλύπτει εις ποίας ενεργείας θα προβή η Ελλάς για να μεταβάλει την ανεξαρτησίαν εις ένωσιν. {...} Σχόλιον. {...}
ΤΟΥΡΚΙΑ 2. Πολιτική κατάστασις. α. Εξωτερική Πολιτική. Σχέσεις μετά των ΗΠΑ. Ανεφέρθη ότι η κυβέρνησις Νίξον θα προσπαθήση να μην ψηφισθή ο νόμος υπό του Κογκρέσου διά την άρσιν της παροχής στρατιωτικής βοηθείας προς την Τουρκίαν. {...} Πάντως τούτο πιθανώς να έχη σοβαράς επιπτώσεις επί της Τουρκίας και δη εις τον οικονομικόν τομέα, καθότι έχει καθορισθή διά το οικονομικόν έτος (1 Ιουλίου 1974) υπό των ΗΠΑ, να χορηγηθή εις την Τουρκίαν, οικονομική βοήθεια 23 εκατομμυρίων δολαρίων, δωρεάν στρατιωτική τοιαύτη 90 εκατομμυρίων δολαρίων και 90 εκατομμυρίων δολλαρίων δια επί πλέον πιστώσεις πωλήσεως όπλων. β.- Οικονομική Κατάστασις. Έρευναι Πετρελαίου. {...} Σχόλιον. Πρώτη πληροφορία. Το ανωτέρω σκάφος θα αρχίση ερεύνας περί τα μέσα Ιουλίου εις την Μαύρην θάλασσαν και Προποντίδα. Δεν επετεύχθη συμφωνία μεταξύ της Τουρκίας και της «ΤΖΙ-ΕS-AI» διά να ερευνήση το Αιγαίον, λόγω αντιδράσεως της εταιρείας. Οι Τούρκοι, όμως, πιστεύουν ότι μέχρι του Σεπτεμβρίου η εταιρεία θα άρη τας αντιδράσεις της. Ο ρόλος της εταιρείας «ΤΖΙ-ΕS-AI» συνίσταται εις σεισμογραφικήν έρευναν και αναφοράν αποτελεσμάτων.{...}
Πηγή: https://lygeros.org/94971-gr/