Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου
Στο φύλλο της Κυριακής (18 Δεκεμβρίου 2022), είχαμε αναφερθεί στην προσωπικότητα του Αθανάσιου Μιχαηλίδη ο οποίος υπήρξε ένας από τους πιο καταξιωμένους επιχειρηματίες της Λάρισας στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα. Όπως προαναφέρθηκε, ο Αθανάσιος Μιχαηλίδης διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος της Λάρισας επί δημαρχίας Διονυσίου Σ. Γαλάτη (1887-1891), ενώ κατά την έναρξη του Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, εγκαταστάθηκε προσωρινά στην Αθήνα.
Ο Αθανάσιος Μιχαηλίδης, διετέλεσε το 1902 μέλος της Διοικητικής Επιτροπής του Αρσακείου Παρθεναγωγείου Λαρίσης με απόφαση της «Εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας» [1]. Επίσης διετέλεσε επί σειρά ετών (από το 1904 και μετέπειτα), πρόεδρος της «Φιλοπτώχου Μακεδονικής Αδελφότητος Λαρίσης» [2]. Ο δημοσιογράφος και εκδότης Ευάγγελος Π. Κεφαλάς κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στην Θεσσαλία το καλοκαίρι του 1904, συνάντησε τον Αθανάσιο Μιχαηλίδη και σημείωσε στο οδοιπορικό του: «Πρέπει όμως ν’ αναγραφή διά την «Μακεδονικήν Αδελφότητα» της οποίας προΐσταται ο κ. Μιχαηλίδης, όστις εργάζεται με μεγάλον ζήλο και έκαμε τόσα διά τους ατυχείς Κρουσοβίτας όσα δεν έκαμαν τα εν Αθήναις σωματεία με τους έχοντας το μονοπώλιον του πατριωτισμού προέδρους των» [3].
Τον Δεκέμβριο του 1906 εκλέχθηκε αντιπρόεδρος του ανασυσταθέντος Εμπορικού Συλλόγου Λαρίσης (πρόεδρος εκλέχθηκε ο Νικόλαος Ριζόπουλος, ταμίας ο Βασίλειος Σηλυβρίδης, γραμματέας ο Νικόλαος Κουκουφλής, ενώ ως μέλη εκλέχθηκαν οι Κωνσταντίνος Κουτσίνας, Αντώνιος Μαντζούκας και Αθανάσιος Χαλκιόπουλος) [4].
Στις 29 Νοεμβρίου 1909 διέλυσε το παράρτημα του καταστήματός του επί της οδού Ερμού και διέθεσε στο αγοραστικό κοινό της Λάρισας «πάντα τα εν αυτώ ευρισκόμενα υφάσματα διά φορέματα γυναικεία, κασμίρια, γυναικεία μεταξωτά, τάπητες κλπ. με έκπτωσιν 30%» [5]. Η λειτουργία του κυρίως καταστήματός του συνεχίστηκε κανονικά και τα επόμενα έτη. Με κολακευτικά σχόλια για την εμπορική δραστηριότητά του, διάνθισε το ταξιδιωτικό οδοιπορικό του στη Λάρισα (1911) και ένας άλλος δημοσιογράφος από την Αθήνα, ο Φραγκίσκος Μ. Πρίντεζης [6].
Όπως προαναφέρθηκε, από τον γάμο του με την Κλεοπάτρα, θυγατέρα του κτηματία Αθανασίου Καλπάκα [7], απέκτησε δύο παιδιά: τον Αλέξανδρο και την Αφροδίτη. Για την Αφροδίτη δεν έχουμε εντοπίσει καμία πληροφορία. Ο Αλέξανδρος Μιχαηλίδης φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και τον Μάρτιο του 1906 «δους τα νενομισμένας εξετάσεις ενώπιον των Καθηγητών της Νομικής Σχολής, εγένετο διδάκτωρ του Δικαίου με τον επίζηλον βαθμόν Λίαν Καλώς» [8]. Τον Μάρτιο του επομένου έτους (1907) «έλαβε την άδειαν του δικηγορείν» [9] και επέστρεψε στη Λάρισα. Αναχώρησε όμως αμέσως για τη Ρώμη και στη συνέχεια στη Φλωρεντία για μεταπτυχιακές σπουδές στο Εμπορικό Δίκαιο. Το 1909 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Λάρισα και εγγράφθηκε στα μητρώα του Δικηγορικού Συλλόγου Λαρίσης [10].
Ο Αλέξανδρος Μιχαηλίδης ήδη από την εποχή ακόμα που ήταν φοιτητής στην Αθήνα (1901), είχε εκλεγεί γραμματέας της «Φιλοπτώχου Μακεδονικής Αδελφότητος Λαρίσης» (πρόεδρος: Μιχαήλ Σάπκας). Από το 1906 και μετέπειτα τον συναντούμε ως εκλεγμένο πρόεδρο του «Λαρισσαϊκού Ομίλου». Με δικές του ενέργειες πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα (Αύγουστος 1906), φιλανθρωπική εκδήλωση υπέρ των προσφύγων της Αγχιάλου [11]. Στην εκδήλωση είχε παρευρεθεί και ο ποιητής Σπύρος Ματσούκας (1873-1928).
Ο Αλέξανδρος Μιχαηλίδης κατετάγη ως εθελοντής (Α΄ Μεραρχία) κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων. Μετά από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (Οκτώβριος 1912), αποσπάστηκε στο Φρουραρχείο της πόλης όπου ασθένησε σοβαρά και απεβίωσε στις αρχές Ιανουαρίου 1913 [12]. «Εκλείσθη εν τω νοσοκομείω της Θεσσαλονίκης, όπου ο ευγενής στρατιώτης υποκύψας εις τας βουλάς της ειμαρμένης, εξαντληθείς τας δυνάμεις, παρέδωκε το πνεύμα, θύμα και αυτός του απελευθερωτικού πολέμου» [13]. Κηδεύτηκε στη Θεσσαλονίκη στις 11 Ιανουαρίου 1913, ενώ το 40ήμερο αρχιερατικό μνημόσυνο πραγματοποιήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1913 στον ναό της Αγίας Ειρήνης των Αθηνών [14].
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 645 (1 Σεπτεμβρίου 1902).
[2]. Μικρά (Λάρισα), φ. 54/204 (3 Μαΐου 1906).
[3]. Αλέξανδρος Χ. Γρηγορίου, «Ευάγγελος Π. Κεφαλάς (1880-1913)», Ελευθερία (Λάρισα), 5 Ιουλίου 2020.
[4]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 866 (3 Μαρτίου 1906).
[5]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 1021 (29 Νοεμβρίου 1909) και Μικρά (Λάρισα), φ. 31/433 (24 Δεκεμβρίου 1909).
[6]. Αλέξανδρος Χ. Γρηγορίου, «Φραγκίσκος Μ. Πρίντεζης (1851-1926)», Ελευθερία (Λάρισα), 10 Φεβρουαρίου 2019.
[7]. Ο Αθανάσιος είχε ακόμα μία θυγατέρα και δύο γιους: Την Ευφημία, η οποία παντρεύτηκε τον δικηγόρο της Λάρισας Δημήτριο Πιπινόπουλο (1857-1938), τον Χρήστο και τον Βασίλειο Καλπάκα.
[8]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 832 (2 Απριλίου 1906).
[9]. Μικρά (Λάρισα), φ. 289 (4 Απριλίου 1907).
[10]. Αριστείδης Παπαχατζόπουλος, Συμβολή στην Ιστοριογραφία του Δικηγορικού Συλλόγου Λαρίσης, τόμος Α΄ (1881-1940), Λάρισα 2016, σ. 187-188.
[11]. Μικρά (Λάρισα), φ. 237 (3 Σεπτεμβρίου 1906) και φ. 238 (6 Σεπτεμβρίου 1906).
[12]. Μακεδονία (Θεσσαλονίκη), φ. 446 (12 Ιανουαρίου 1913).
[13]. Φραγκίσκος Πρίντεζης, «ΑλέξανδροςΑθ. Μιχαηλίδης» (Νεκρολογία), Φύσις (Αθήνα), φ. 24 (15 Απριλίου 1913).
[14]. Εμπρός (Αθήνα), 16 Φεβρουαρίου 1913.