ΛΑΡΙΣΑ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ, ΧΙΛΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ...

Ο Πύργος του Βερύκιου

Δημοσίευση: 19 Σεπ 2021 20:00
Ο πύργος του Βερύκιου, στη γωνία των σημερινών οδών Παπαναστασίου και Μουρούζη,  όπως ήταν το 1965, όταν άρχισε η αποξήλωση των κουφωμάτων και προετοιμαζόταν  η κατεδάφισή του. Από το οικογενειακό αρχείο της Ελένης Γάλλου - Βλησσαρίδου. Ο πύργος του Βερύκιου, στη γωνία των σημερινών οδών Παπαναστασίου και Μουρούζη, όπως ήταν το 1965, όταν άρχισε η αποξήλωση των κουφωμάτων και προετοιμαζόταν η κατεδάφισή του. Από το οικογενειακό αρχείο της Ελένης Γάλλου - Βλησσαρίδου.

Στις 24 Νοεμβρίου 1907 ο συμβολαιογράφος της Λάρισας Ευστράτιος Γεωργιάδης κλήθηκε στην οικία του υπίλαρχου Ανδρέα Βερύκιου, η οποία βρισκόταν στη γωνία των οδών Κολοκοτρώνη και Κανάρη για τη σύναψη συμβολαίου. Συμβαλλόμενοι ήταν αφ’ ενός ο Αναστάσιος Αβέρωφ, κτηματίας κάτοικος Τρικάλων και αφ’ ετέρου η Ζωή Αλμέιρα Φεγγίρα, σύζυγος του Ανδρέου Βερύκιου υπίλαρχου, οικοδέσποινα, κάτοικος Λαρίσης.

Η τελευταία αγόρασε από τον Αβέρωφ ένα οικόπεδο, το οποίο βρισκόταν στη συνοικία Παράσχου (Αγ. Νικολάου) εκτάσεως ένδεκα στρεμμάτων. Το οικόπεδο συνόρευε ανατολικά με τον δρόμο του Αγίου Νικολάου (η σημερινή Παπαναστασίου), νότια με χάνδακα (το ρέμα Κουρουλντού), βόρεια με τους αγρούς του Θ. Αληθινού και δυτικά με μονοπάτι, αντί ποσού 3.000 δραχμών. Στο οικόπεδο αυτό η Ζωή Βερύκιου κατασκεύασε την κατοικία-πύργο της φωτογραφίας που συνοδεύει το σημερινό κείμενο, στο οποίο και κατοίκησαν. Με τους πολέμους του 1912-13 ο Βερύκιος ακολούθησε τη νικηφόρο πορεία του στρατεύματος, μπήκε από τους πρώτους στη Θεσσαλονίκη και μαζί με τον Ιωάννη Άρτη απελευθέρωσαν τη Φλώρινα και την Καστοριά. Το ζευγάρι κατόπιν χώρισε.
Στις 13 Δεκεμβρίου 1941, την περίοδο της κατοχής, με συμβόλαιο του Λαρισαίου συμβολαιογράφου Δημητρίου Κατσιλέρου η Ζωή πώλησε την κατοικία-πύργο στον έμπορο Βασίλειο Βλησσαρίδη, έχοντας ως πληρεξούσια και αντιπρόσωπό της στην πώληση την Ιωάννα Αστεριάδη, κόρη του παλιού δημάρχου της Λάρισας Αχιλλέα Αστεριάδη, χωρίς να παρίσταται η ίδια. Επίσης στο συμβόλαιο αναφέρεται ως Ζωή θυγατέρα του Φεγγουΐρα Αλμέϊδα, χωρίς να υπάρχει μνεία του επιθέτου του συζύγου της Βερύκιου. Η κατοικία περιγράφεται στο συμβόλαιο ως εξής: «Η Ζωή Αλμέϊδα έχει εις την αποκλειστικήν αυτής κατοχήν, νομήν και κυριότητα μίαν διώροφον οικίαν μετά του υπ’ αυτής υπογείου, λιθοτουβλόκτιστον και κεραμοσκεπή, μετά του υπ’ αυτήν οικοπέδου... κειμένην εντός της πόλεως Λαρίσης κατά την συνοικίαν Παράσχου και επί της οδού Βασιλίσσης Σοφίας (πρώην Ακροπόλεως) και οριζομένην εν συνόλω γύρωθεν, ανατολικώς με την άνω οδόν Βασιλίσσης Σοφίας, δυτικώς με οικόπεδον Βασ. Πράσσα, βορείως με οδόν Μουρούζη και νοτίως με οικίαν και αυλήν Ιωαννίδου, περιελθούσαν εις αυτήν του μεν οικοπέδου εξ αγοράς (24 Νοεμβρίου 1907)..., της δε οικίας ανεγερθείσης υπ’ αυτής της ιδίας και δαπάναις της. Η Ζωή θυγάτηρ Φεγγουΐρα Αλμέιδα ...εκχωρεί, πωλεί και μεταβιβάζει την οικίαν προς τον Βασίλειον Δημητρίου Βλησσαρίδην αντί ολικού τιμήματος δραχμών οκτακοσίων χιλιάδων (800.000)... Εν τέλει οι συμβαλλόμενοι εδήλωσαν ότι η προκειμένη αγοραπωλησία συνωμολογήθη τη μεσολαβήσει του κτηματομεσίτου Λαρίσης Γρηγορίου Τσιρακοπούλου». Το συμβόλαιο συντάχθηκε στο γραφείο του συμβολαιογράφου Δημητρίου Κατσιλέρου, το οποίο βρισκόταν επί της οδού Βασιλίσσης Σοφίας και ήταν ιδιοκτησία του Κ. Τσόκου.
Ο Βασίλειος Βλησσαρίδης ήταν ο τελευταίος από τα έξι τέκνα της οικογένειας Δημητρίου Βλησσαρίδη. Γεννήθηκε περί το 1897 και ήταν από τους πιο επιτυχημένους εμπόρους της Λάρισας. Διέθετε στην οδό Ερμού κατάστημα με είδη προικός και υφάσματα, με την επωνυμία «Ο Θησαυρός». Νυμφεύθηκε στα 1947 τη Βασιλική Καραμπέλου από τον Τύρναβο, οι γονείς της οποίας είχαν εργοστάσιο υφαντουργίας στον Τύρναβο το οποίο πυρπολήθηκε κατά τον εμφύλιο. Η οικογένεια κατοικούσε σε ένα όμορφο νεοκλασικό σπίτι στη γωνία των οδών Ηπείρου και Παπαναστασίου, διαγωνίως απέναντι από την εκκλησία του Αγ. Νικολάου. Απέκτησαν μια κόρη την Ελένη, η οποία παντρεύτηκε τον δικηγόρο Δανιήλ Γάλλο.
Όπως περιγράφεται και στο συμβόλαιο αγοράς του 1941, η κατοικία ήταν διώροφη με υπόγειο, κτισμένη με πέτρα και τούβλα και είχε τετράριχτη στέγη με κεραμίδια. Χαρακτηριστικό γνώρισμά της ήταν η προσαρμογή στη βορειοανατολική γωνία του κτίσματος πυργοειδούς κατασκευής, στο εσωτερικό της οποίας βρισκόταν ξύλινη ελικοειδής σκάλα, η οποία οδηγούσε στα υπνοδωμάτια του επάνω ορόφου που ήταν δύο και στη σοφίτα που βρισκόταν στην κορυφή του πύργου. Στο κέντρο της στέγης του πύργου υπήρχε ανεμοδείκτης, ο οποίος ήταν αντικείμενο θαυμασμού και μελέτης των περαστικών. Είναι το μόνο αντικείμενο που διασώθηκε από το σπίτι αυτό και συντηρημένος βρίσκεται σε εξοχικό σπίτι στον Πλαταμώνα. Η κατοικία περιβαλλόταν από κήπο και η είσοδος είχε πρόσοψη επί της οδού Βασ. Σοφίας (Παπαναστασίου). Λίγα μέτρα μετά την είσοδο της αυλόπορτας, μερικά μαρμάρινα σκαλάκια οδηγούσαν στην κύρια είσοδο της κατοικίας και απ’ εκεί στη σάλα υποδοχής. Αριστερά στη γωνία ήταν η κουζίνα και δεξιά ξεκινούσε η ξύλινη σκάλα που αναφέραμε. Το υπόγειο ήταν μεγάλο και επικοινωνούσε από την αυλή. Διέθετε διάφορους βοηθητικούς και αποθηκευτικούς χώρους.
Τα όρια της κατοικίας με τον περιβάλλοντα χώρο, όπως αναφέρει και το συμβόλαιο, ήταν: Ανατολικά ο κεντρικός δρόμος (Παπαναστασίου) που οδηγούσε στο χαντάκι (Κουρουλντού), το οποίο αργότερα σκεπάσθηκε και δημιουργήθηκε η σημερινή οδός Πολυτεχνείου, βόρεια η οδός Μουρούζη, δυτικά βρισκόταν το οικόπεδο του Βασιλείου Πράσσα και νότια είχε την αυλή και το σπίτι της η οικογένεια Ιωαννίδη. Το σπίτι-πύργος δεν κατοικήθηκε από τους αγοραστές, αλλά ενοικιάσθηκε από την οικογένεια του κρεοπώλη Τσούμα.
Το 1965 η ιδιοκτησία αυτή του Βασιλείου Βλησσαρίδη άρχισε να κατεδαφίζεται. Στη δημοσιευόμενη φωτογραφία διακρίνονται οι εργασίες αποξηλώσεως των κουφωμάτων, ενώ ο ανεμοδείκτης έχει ήδη αφαιρεθεί. Στη θέση του ανεγέρθηκε πολυώροφη οικοδομή. Λίγα χρόνια μετά τον «θάνατο» της κατοικίας-πύργος, πέθανε το 1980 σε ηλικία 83 ετών και ο αγοραστής της Βασίλειος Βλησσαρίδης. Ευτυχώς όμως έχουν διατηρηθεί μέχρι σήμερα φωτογραφίες του ιδιότυπου αυτού πύργου. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με άλλα κτίσματα της πόλης, τα οποία χάθηκαν και δεν υπάρχουν σήμερα ούτε εικόνες τους, ώστε να μπορεί κανείς να αναπλάσει μερικώς την ομορφιά της παλιάς Λάρισας, η οποία τόσο πολύ διαλαλείται από τους υπερήλικες συμπολίτες μας που την έζησαν και την περιγράφουν με νοσταλγία και πολλή αγάπη.

 

Από τον Νίκο Παπαθεοδώρου
nikapap@hotmail.com

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass