Πενήντα χρόνια αργότερα η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία των Θεσσαλών[1] με έδρα την Αθήνα, πήρε την απόφαση να εορτάσει την επέτειο των 50 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλίας με διάφορες εορταστικές εκδηλώσεις στην Αθήνα, στη Λάρισα, στον Βόλο, στα Τρίκαλα και σε ιστορικά επιλεγμένους χώρους. Όμως οι προετοιμασίες των εορταστικών εκδηλώσεων, ίσως και λόγω των πολιτικών ανωμαλιών της περιόδου εκείνης, διήρκεσαν μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι αντί να λάβουν χώρα το 1931 όπως έπρεπε, τελικά προγραμματίσθηκε να γίνουν το 1935, δηλαδή τέσσερα χρόνια αργότερα.
Στη Λάρισα οι εκδηλώσεις αποφασίσθηκε να γίνουν στις 29 Σεπτεμβρίου του 1935. Την κυβέρνηση εκπροσώπησαν ο αντιπρόεδρός της και υπουργός Στρατιωτικών στρατηγός Γεώργιος Κονδύλης και ο υπουργός Εργασίας Γεώργιος Καρτάλης, ο οποίος εκλεγόταν στο Βόλο. Επίσης συμμετείχαν εκπρόσωποι της οργανωτικής επιτροπής των εκδηλώσεων, πολλά μέλη της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας από την Αθήνα, καθώς και οι τοπικές αρχές όχι μόνον του νομού[2], αλλά και της λοιπής Θεσσαλίας.
Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν από το πρωί με τους 21 καθιερωμένους κανονιοβολισμούς και την έπαρση της σημαίας στο νομαρχιακό κατάστημα. Στις 11 έγινε στον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Αχιλλίου πανηγυρική δοξολογία στην οποία χοροστάτησε ο μητροπολίτης Λαρίσης Δωρόθεος Κοτταράς[3]. Μετά το τέλος της δοξολογίας έγινε κατάθεση στεφάνων από τους επισήμους στο ηρώο της πόλεως, που την περίοδο εκείνη ήταν το μνημείο για τους πεσόντες αξιωματικούς και στρατιώτες κατά τον «ατυχή» ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Βρίσκεται στο Αλκαζάρ, δεξιά αμέσως μετά τα σκαλοπάτια, και υπάρχει μέχρι και σήμερα ξεχασμένο και εγκαταλελειμμένο.
Στη συνέχεια ακολούθησε παρέλαση στην Κεντρική πλατεία ενώπιον των επισήμων και πλήθος κόσμου. Η φωτογραφία που συνοδεύει το κείμενο είναι από τις εορταστικές εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Κεντρική πλατεία μετά την παρέλαση. Στο βάθος διακρίνονται τα κτίρια της νοτιοδυτικής πλευράς της πλατείας. Το μεσημέρι δόθηκε επίσημο γεύμα από τον νομάρχη στη «Λαρισαϊκή Λέσχη». Η Λέσχη αυτή βρισκόταν στην αρχή της οδού Κούμα, αμέσως μετά τη γωνία που καταλάμβανε το καφενείο «Παράδεισος». Ήταν ένα διώροφο νεοκλασικό κτίριο, το οποίο υπέστη σοβαρότατες ζημιές από τον σεισμό και τους βομβαρδισμούς της κατοχής. Κατεδαφίσθηκε και στη θέση του, μαζί με το γωνιακό κτίριο που στέγαζε το καφενείο, κτίσθηκε μεταπολεμικά ο κινηματογράφος «Ορφεύς». Σήμερα υψώθηκε ένα θεόρατο πολυώροφο κτίσμα, στο ισόγειο του οποίου λειτουργεί αρτοποιείο, παράρτημα γνωστής αλυσίδας καταστημάτων.
Το απόγευμα, στο πρόγραμμα του εορτασμού της ημέρας εκείνης έλαβαν χώρα στην Κεντρική πλατεία λαϊκοί χοροί. Ομάδες από τα ωραιότερα κορίτσια της Λάρισας, ντυμένα με εθνικές ενδυμασίες, έσυραν κατά ομίλους και σε κυκλικούς σχηματισμούς, γραφικούς παραδοσιακούς χορούς απ’ όλη την Ελλάδα. Ήταν ένα θέαμα γοητευτικό που το παρακολούθησαν χιλιάδες θεατές όχι μόνον από τη Λάρισα, αλλά και από τις γειτονικές επαρχίες. Η πόλη είχε πλημμυρίσει από κόσμο και η πλατεία ήταν κατάμεστη. Θέσεις για τους επισήμους είχαν κρατηθεί στη δυτική πλευρά της πλατείας. Εκεί είχε στηθεί μια χαμηλή εξέδρα, στην οποία κάθισαν ο Κονδύλης, ο Καρτάλης, οι νομάρχες και οι δήμαρχοι των μεγάλων πόλεων της Θεσσαλίας, οι διοικηταί των μεγάλων στρατιωτικών μονάδων και πολλοί εκπρόσωποι των τοπικών φορέων.
Όμως το αποκορύφωμα των εκδηλώσεων έλαβε χώρα το βράδυ της ίδιας ημέρας, με μια φαντασμαγορική γιορτή στον Πηνειό. Χιλιάδες κόσμου είχαν παραταχθεί στις όχθες του, ενώ όλοι οι επίσημοι, με επικεφαλής τον Κονδύλη, είχαν πάρει θέσεις πάνω σε ειδική εξέδρα στον περίβολο του Αγίου Αχιλλίου. Επειδή τότε δεν είχε δημιουργηθεί η δεύτερη κοίτη του ποταμού, το νερό του Πηνειού απλωνόταν σε μεγάλη επιφάνεια. Λίγο μετά την γέφυρα, ανάμεσα στο Αλκαζάρ και στον λόφο του Φρουρίου, υπήρχε τότε ένα νησάκι, κατάφυτο από ιτιές. Πάνω στο νησί αυτό, καθώς και στην παλιά πέτρινη τοξωτή γέφυρα, ένας Ιταλός κατασκευαστής βεγγαλικών, είχε δημιουργήσει θαυμαστές φωτεινές διακοσμήσεις. Εν τω μεταξύ είχαν επιστρατευθεί όλες οι βάρκες του τάγματος των Γεφυροποιών, οι οποίες είχαν φωταγωγηθεί με ειδικά γιαπωνέζικα φανάρια. Όταν οι φωτισμένες βάρκες άρχισαν να κινούνται από τον Υδατόπυργο προς τη γέφυρα, η στρατιωτική μπάντα που βρισκόταν στις δύο πρώτες βάρκες, άρχισε να εκτελεί εμβατήρια. Στις υπόλοιπες που ακολουθούσαν, εκτός από τους κωπηλάτες, υπήρχαν και νεαρές κοπέλες, ντυμένες με αρχαίες ενδυμασίες, οι οποίες σκορπούσαν άνθη. Ακολουθούσαν άλλες βάρκες με χορωδίες και διάφορους μουσικούς σχηματισμούς. Όταν η πομπή έφθασε στη γέφυρα, ο Ιταλός κατασκευαστής πυροδότησε τα βεγγαλικά και ένας φωτεινός καταρράκτης άρχισε να χύνεται στο ποτάμι. Ταυτόχρονα από το νησάκι άρχισαν να εκτοξεύονται βεγγαλικά που έσκαζαν ψηλά στον ουρανό και σχημάτιζαν διάφορα παράδοξα φωτεινά σχήματα. Από το ύψος του προαυλίου του Αγίου Αχιλλίου οι επίσημοι παρακολουθούσαν με ενδιαφέρον το μεγαλειώδες θέαμα και ο στρατηγός Κονδύλης εκδηλώνοντας την ευχαρίστησή του, συγχάρηκε θερμά τον δήμαρχο Στυλιανό Αστεριάδη και τους διοργανωτές της εορτής.
Τις εκδηλώσεις παρακολουθούσαν και είκοσι περίπου δημοσιογράφοι, απεσταλμένοι των αθηναϊκών μέσων ενημέρωσης, οι οποίοι ακολούθησαν τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης στρατηγό Γεώργιο Κονδύλη στο ταξίδι του αυτό. Με τις ανταποκρίσεις τους εξέφραζαν τον θαυμασμό για την πρωτοτυπία και την επιτυχία της βραδινής εκδήλωσης στο ποτάμι.
Οι γιορτές έκλεισαν με δείπνο που παραχώρησε στη «Λαρισαϊκή Λέσχη» ο δήμαρχος Λαρίσης Στ. Αστεριάδης. Τις επόμενες ημέρες ανάλογες εορταστικές εκδηλώσεις έγιναν και στις υπόλοιπες πόλεις της Θεσσαλίας, με την ίδια επιτυχία.
---------------------------------------------------
[1]. Το Σωματείο αυτό με τη τόσο πλούσια δράση του, ιδρύθηκε το 1928 στην Αθήνα από επίλεκτα τέκνα της Θεσσαλίας τα οποία διέμεναν στην πρωτεύουσα. Σκοπός του ήταν η περισυλλογή, διαφύλαξη, και μελέτη των αρχαιολογικών, ιστορικών, λαογραφικών και γλωσσικών κειμηλίων της Θεσσαλίας. Εκτός από τις συχνές διαλέξεις που έδινε στην αίθουσα του φιλολογικού συλλόγου «Παρνασσός», κυκλοφορούσε και μια εξαιρετικά επιμελημένη ετήσια έκδοση με τον τίτλο «Θεσσαλικά Χρονικά», στην οποία περιέχονταν διάφορα ιστορικά και λαογραφικά θέματα που αφορούσαν τη Θεσσαλία.
[2]. Οι νομοί της Θεσσαλίας την περίοδο εκείνη ήταν δύο, Λαρίσης και Τρικάλων. Η περιοχή του Βόλου (επαρχία Μαγνησίας) υπαγόταν στο νομό Λαρίσης. Το ίδιο και η Καρδίτσα, στο νομό Τρικάλων.
[3]. Ήταν πρόσφατη η μετάθεσή του στη Λάρισα από την μητρόπολη Κυθήρων (15 Ιανουαρίου 1935), σε αντικατάσταση του Αρσενίου, ο οποίος είχε αποβιώσει πριν από έναν χρόνο.
Από τον Νικ. Αθ. Παπαθεοδώρου
nikapap@hotmail.com
