Είναι η κάρτα αρ. 6 και απεικονίζει το κεντρικό κτίριο του συγκροτήματος[2]. Η σημερινή φωτογραφία είναι της ιδίας περιόδου και φέρει τον αρ. 4. Έχει ταχυδρομηθεί στις 26 Νοεμβρίου 1919 από τη Λάρισα προς τη Δράμα, από κάποιο μαθητή της Σχολής, ο οποίος εύχεται χρόνια πολλά στον εορτάζοντα πατέρα του. Απεικονίζει μια ομάδα μαθητών με τους δασκάλους τους κατά τη διάρκεια πρακτικού μαθήματος στον κήπο της Σχολής. Στο βάθος διακρίνεται ένα από τα πολλά κτίρια του συγκροτήματος. Είναι διώροφο με υπερώο στη στέγη και αρχιτεκτονικά έχει κτισθεί σε ρυθμό νεοκλασικό, όπως εξ' άλλου και τα υπόλοιπα κτίρια. Έχει διασωθεί, είναι συντηρημένο, βρίσκεται αμέσως δεξιά μετά την είσοδο στον προαύλιο χώρο της Σχολής και σήμερα στεγάζει το Εργαστήριο Ζωοτεχνίας. Ένα ακριβώς ίδιο κτίριο βρίσκεται και αριστερά μετά την κεντρική είσοδο, απέναντι από το προηγούμενο. Παλαιότερα τα κτίσματα αυτά χρησίμευαν το ένα ως γραφείο και κατοικία των καθηγητών και το άλλο ως γραφείο και κατοικία του διευθυντή. Από τα υπόλοιπα, ενδιαφέρον παρουσιάζει το κτίριο της Βιβλιοθήκης το οποίο κατασκευάσθηκε το 1932 και χαρακτηρίζεται από μια μεγάλη εξωτερική μαρμάρινη σκάλα, η οποία οδηγεί στους χώρους της. Το συγκρότημα της Αβερωφείου Γεωργικής Σχολής βρίσκεται σε έναν περιφραγμένο χώρο στις παρυφές της δυτικής πλευράς της Λάρισας, σε επαφή με τον οδικό άξονα που οδηγεί στα Τρίκαλα. Έχει αναπτυχθεί σε μια υπερυψωμένη περιοχή εκτάσεως 40 περίπου στρεμμάτων, μέσα στην οποία περιλαμβάνεται ένα συγκρότημα 43 συνολικά κτιρίων, τα οποία έχουν κατασκευασθεί σε διάφορες χρονικές περιόδους.
Η ιστορία της Σχολής αρχίζει το 1901, μετά τη απόφαση της πολιτείας να αξιοποιήσει το σπουδαίο κληροδότημα του Γεωργίου Αβέρωφ[3] προς το ελληνικό δημόσιο, με σκοπό την σύσταση Γεωργικού Σχολείου. Επιθυμία του δωρητή ήταν να επιλεγεί η Λάρισα ως τόπος λειτουργίας του, χωρίς να παραγνωρισθεί και η γεωγραφική της θέση, στο κέντρο της τεράστιας θεσσαλικής πεδιάδας. Η σχολή είχε ως σκοπό, να μορφώσει και να καταρτίσει γεωπόνους. Από την άποψη αυτή θεωρείται ότι υπήρξε το πρώτο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της χώρας. Ως καταλληλότερος χώρος εγκατάστασης της επελέγη μια περιοχή του κτήματος «Ακ-Σεράι», η οποία προερχόταν από τα κτήματα του Στεφάνοβικ που είχαν περιέλθει την περίοδο εκείνη στο κράτος με πολύ χαμηλό τίμημα. Το 1903 η περιοχή παραχωρήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών στο αντίστοιχο των Εσωτερικών και τον Ιούνιο του 1908 άρχισαν οι εργασίες κατασκευής των κτηρίων, τα βασικότερα των οποίων παραδόθηκαν τον Αύγουστο του 1911. Τρεις μήνες αργότερα λειτούργησε επίσημα η Σχολή[4].
Κατά την μακρά διάρκεια της λειτουργίας της η Αβερώφειος Γεωργική Σχολή άλλαξε πολλές φορές χρήση, επίπεδο εκπαίδευσης και μερικές φορές παρατηρήθηκε ολιγόχρονη διακοπή της λειτουργίας της. Την μεγαλύτερη άνθισή της όμως γνώρισε το 1918, όταν είχε μετατραπεί σε Μέση Γεωργική Σχολή και την διεύθυνσή της είχε αναλάβει ο Φιλοποίμην Τζουλιάδης[5], η παρουσία του οποίου επί 26 συνεχή έτη σφράγισε ολόκληρη την περίοδο λειτουργίας της. Στην περίοδο αυτή αναφέρεται και το έργο «Ο Συνταγματάρχης Λιάπκιν» του Μ. Καραγάτση, γνωστό μυθιστόρημα στους Λαρισαίους, γιατί η πλοκή του περιστρέφεται γύρω από τα έργα και τις ημέρες του Βασίλι Βασίλιεβιτς Νταβίντοφ, ταγματάρχη της τσαρικής φρουράς, που έφθασε ως εμιγκρές στη Λάρισα και προσελήφθη ως ζωοτέχνης κτηνίατρος στην Αβερώφειο Γεωργική Σχολή, αφού είχε κάνει και ανώτερες σπουδές στη Γερμανία.
Το 1993 με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού ολόκληρο το κτιριακό συγκρότημα της Αβερωφείου Σχολής χαρακτηρίσθηκε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Σήμερα η Σχολή λειτουργεί με δύο ειδικότητες. Η πρώτη εκπαιδεύει μαθητές στη τεχνική των γεωργικών μηχανημάτων και η δεύτερη στην τεχνική της ζωοτεχνίας. Η διάρκεια φοιτήσεως είναι διετής.
-----------------------------------------------------
[1]. Ο Francois E. Caloutas (Ερμούπολη 1887 - 1952) ή επί το ελληνικότερο Φραγκούλης Ευαγγέλου Καλουτάς, ήταν φωτογράφος στην Ερμούπολη της Σύρου. Στις κάρτες χρησιμοποιούσε το όνομα του άλλοτε στα ελληνικά και άλλοτε στα γαλλικά. Θεωρείται ένας από τους δέκα κορυφαίους εκδότες καρτών στην Ελλάδα. Στη Λάρισα ήλθε γύρω στο 1915 και κυκλοφόρησε, αν δεν κάνω λάθος, δέκα κάρτες τις οποίες αρίθμησε από 1-10. Η κάρτα που δημοσιεύεται σήμερα έχει τον αριθμό 4 και στην οπίσθια όψη της έχει τυπωμένα τα στοιχεία του στα γαλλικά: Francois E. Caloutas – Syra. Η αρίθμηση και ο τίτλος της φωτογραφίας είναι αποτυπωμένα στην πρόσθια πλευρά, μέσα στο πλαίσιο της φωτογραφίας και ο τίτλος εκτός από τα ελληνικά, είναι γραμμένος και στα γαλλικά.
[2]. Βλέπε: Παπαθεοδώρου Νικόλαος, Η Αβερώφειος Γεωργική Σχολή, εφ. "Ελευθερία", Λάρισα, φύλλο της 30ης Οκτωβρίου 2016.
[3]. Γεώργιος Αβέρωφ (1818-1899). Βλαχόφωνος επιχειρηματίας και μέγας εθνικός ευεργέτης, γεννήθηκε το 1818 στο Μέτσοβο. Σε ηλικία 22 ετών μετέβη στο Κάιρο για να εργασθεί κοντά στον αδελφό του. Γρήγορα όμως παρασύρθηκε από το επιχειρηματικό του δαιμόνιο, το οποίο τελικά τον ανέδειξε ως έναν από τους πλουσιότερους Έλληνες της διασποράς. Διέθετε πρακτικό νου, που αναπλήρωνε την έλλειψη μόρφωσης, αγαπούσε ειλικρινά την πατρίδα του και αυτός ήταν ο λόγος των πολλαπλών δωρεών του.
[4]. Λεπτομερή περιγραφή της ιστορίας της Σχολής και εν γένει της γεωργικής εκπαιδεύσεως στην Ελλάδα μπορεί κανείς να βρει στην διδακτορική διατριβή της Λαρισαίας φιλολόγου-ιστορικού Ιουλίας Κανδήλα, με τίτλο: Η Αβερώφειος Γεωργική Σχολή Λάρισας. Συμβολή στην ιστορία της γεωργικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, Λάρισα (2001) σελ. 473.
[5]. Ο Φιλοποίμην Τζουλιάδης νυμφεύθηκε την πρώτη κόρη του Γεωργίου Ροδόπουλου Ροδόπη. Είναι η «κυρία διευθυντού» στο μυθιστόρημα του αδελφού της Μ. Καραγάτση «Συνταγματάρχης Λιάπκιν». Βλέπε: Παπαθεοδώρου Νικόλαος, Ο Συμβολαιογράφος Ανδρέας Ροδόπουλος, εφ. «Ελευθερία», φύλλο της 9ης Δεκεμβρίου 2015.
* Του Νικ. Αθ. Παπαθεοδώρου
nikapap@hotmail.com
