Έχουμε υποχρέωση ευγνωμοσύνης να αναγνωρίσουμε την προσφορά τους, αν ζουν ακόμη ελάχιστοι, ή να καταθέσουμε στεφάνι τιμής στη μνήμη αυτών των οποίων τα μαρτυρικά σώματά αναπαύονται στη μητέρα γη. Τους αξίζουν διότι δεν ήταν συνηθισμένο αυτό που πέτυχαν στα άγρια φαράγγια της Πίνδου. Ήταν απροσδόκητη Εποποιία, που ανέβασε το κύρος της πατρίδας μας παγκοσμίως!
Τόλμησαν τότε οι Έλληνες να κάνουν αυτό που δεν τόλμησε να κάνει ολόκληρη η Ευρώπη, «κατέφεραν την πρώτη πραγματική ήττα στις κατά ξηράν δυνάμεις του Άξονα» κι αυτό έγινε η αιτία να αλλάξει η έκβαση του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μέχρι τότε, η ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ και η φασιστική Ιταλία του Μουσολίνι ήταν αήττητες. Κανείς δεν τολμούσε να αντισταθεί. Αρκετά κράτη, όπως η Σουηδία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Τουρκία, η Γιουγκοσλαβία, η Ισπανία, κράτησαν ουδετερότητα ή συνθηκολόγησαν με τον Άξονα, χωρίς καθόλου να πολεμήσουν. Άλλα κράτη, όπως η Τσεχοσλοβακία, η Πολωνία, η Νορβηγία, η Δανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Γαλλία, υπέκυψαν στον πάνοπλο εχθρό με ανύπαρκτη ή υποτυπώδη αντίσταση. Η Ρωσία έσπευδε να συνάψει «σύμφωνον μη επιθέσεως».
Μόνο η Ελλάδα όρθωσε το ανάστημά της και αντιστάθηκε. «Όχι, δεν δύναται ουδέ λόγος κάν να γίνη περί ελευθέρας διαβάσεως των στρατευμάτων σας» βροντοφώναξε με το στόμα του κυβερνήτη μας Ιωάννη Μεταξά. «Η Ελλάς είναι αποφασισμένη … να υπερασπίση τα εδάφη της, έστω κι αν πρόκειται να πέση … Υπάρχουν στιγμές κατά τις οποίες ένας λαός οφείλει, αν θέλη να μείνη μεγάλος, να είναι ικανός να πολεμήση, έστω και χωρίς καμίαν ελπίδα νίκης». Δεν υπολογίσαμε τον υψηλό κίνδυνο. Θυμηθήκαμε τους Μαραθωνομάχους, τους Σαλαμινομάχους, τους Παλαιολόγους, τους αγωνιστές του 1821 και βγήκαμε στο μέτωπο να πολεμήσουμε ασυμβίβαστοι!
Αυτό που έκαναν οι Έλληνες του ΄40, δεν είναι κατόρθωμα των πολλών. Είναι κατόρθωμα των λίγων! Το έκανε η μικρή σε έκταση και πληθυσμό Ελλάδα, που αριθμούσε τότε μόλις επτά εκατομμύρια ψυχές και τόλμησε να αντισταθεί σε εχθρούς που αριθμούσαν εικοσαπλάσιο πληθυσμό! Το έκανε η φτωχή Ελλάδα, που διέθετε πενιχρά μέσα και καταντρόπιασε εχθρούς που έλεγαν ότι μπορούν με τις λόγχες τους να κρύψουν τον ήλιο. Ο Χίτλερ υποκλινόμενος είπε: «Χάριν της ιστορικής δικαιοσύνης είμαι υποχρεωμένος να διαπιστώσω ότι εκ των αντιπάλων οίτινες μας αντιμετώπισαν, ο Έλλην στρατιώτης επολέμησε με παράτολμον θάρρος και υψίστην περιφρόνησιν προς τον θάνατον».
Ο Ηρόδοτος αναφέρει «κύκλος τανθρώπινα». Και σήμερα διανύουμε κρισιμότατη περίοδο. Ακήρυκτος πόλεμος σαρώνει τον πλανήτη. Κανείς δε γνωρίζει από ώρα σε ώρα τί άλλο μπορεί να συμβεί. Ο κόσμος όλος περιέρχεται σε κίνδυνο ασυγκρίτως φοβερότερο από αυτόν της φασιστικής και ναζιστικής θηριωδίας του΄40. Υποδουλώνεται σε σκοτεινά κέντρα, στους ισχυρούς της γης, που κάνουν επίδειξη δύναμης. Κανείς δεν τολμάει να τους αντισταθεί, να υψώσει το ανάστημά του, να βροντοφωνάξει «όχι»! Όλοι σπεύδουν να προσφέρουν «γην και ύδωρ». Όλοι σκύβουν και προσκυνούν αμαχητί το «θηρίο».
Τώρα που βρισκόμαστε πάλι σε δίνη πολέμου, εκτιμούμε περισσότερο πόσο σπουδαίο ήταν το τόλμημα των Ελλήνων του ΄40, να αντισταθούν στις δυνάμεις του Άξονα. Επιβάλλεται λοιπόν να αποτιμήσουμε την προσφορά τους και να τους μοιάσουμε. Να μιμηθούμε τη γενναιότητα, τον ηρωισμό, την ενότητα, την ομοψυχία, τη θερμή πίστη στον Θεό, τις πύρινες προσευχές, την προσφυγή στην προστασία του Θεού και στη σκέπη της Παναγίας, την αυταπάρνηση, τις θυσίες, την αγάπη προς την πατρίδα των γιγάντων της εποποιίας του ΄40! Η θυσία τους γράφτηκε στην Ιστορία με χρυσά ανεξίτηλα γράμματα, που δεν μπορεί να τα διαγράψει κανένα σύγχρονο ανθελληνικό και ανορθόδοξο πνεύμα.
Είναι σειρά μας να διασφαλίσουμε την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα του αγιασμένου και αιματοβαμμένου τόπου που λέγεται Ελλάδα. Να αγωνιστούμε για να διαφυλάξουμε την εθνική μας ταυτότητα , την Ελληνορθόδοξη παράδοση, τη θρησκεία, τον πολιτισμό και τη γλώσσα μας. Να παραμείνουμε Χριστιανοί Ορθόδοξοι και Έλληνες μέσα στην πολυπολιτισμική κοινωνία που διαμορφώνεται γύρω μας .Κι αυτό, διότι «χρωστάμε σ΄όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ΄ρθούν, θα περάσουν. Κριτές, θα μας δικάσουν, οι αγέννητοι, οι νεκροί» (Κ. Παλαμάς).
* Η Χρυσούλα Χρ. Μότσιου-Τσανά είναι dιδάκτωρ Θεολογίας Α.Π.Θ.
