Τέσσερα είπαμε μάστορη, και ουχί... σαράντα τέσσερα, όσες δηλαδή υπογραφές απαιτήθηκαν για να εκταμιευθεί το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης, όπως ομολόγησε προσφάτως ο αρμόδιος Υπουργός (Αν δεν κάνω λάθος, ετοιμαζόμαστε να αφήσουμε το σωτήριο 2015 και να εισέλθουμε στο σωτήριο 2016!).
Την κυρία – περί τη «Γραφειοκρατία» ο λόγος- τη συνάντησα, όπως κάθε Έλλην, πολύ μικρός. Ακόμη ενθυμούμαι τους λόγους υπουργών του Καραμανλέως (παππού) να αντηχούν στο τότε ασπρόμαυρο ΕΙΡΤ:
- «Θα πατάξωμεν την γραφειοκρατίαν...»
Γραφειοκρατία! Η λέξη, ομολογώ με εντυπωσίασε. Τη συγκράτησα και άρχισα να τη χρησιμοποιώ. Μια μέρα μάλιστα τη χρησιμοποίησα σε μια σχολική Έκθεση και ο φιλόλογος μας – τα μάλα εντυπωσιασθείς και αυτός με την εμβρίθειά μου- μου έβαλε άριστα.
- Θα πατάξωμεν το τέρας της γραφειοκρατίας! Αλλά φευ, το τέρας δεν «επατάχθη», μάλλον αυτό τους «επάταξε». Έφυγαν οι Καραμανλαίοι και οι Ράλληδες,, ήρθαν νέοι ιδιοκτήτες του Κράτους, οι γενναίοι, βαρβάτοι και γενειοφόροι σοσιαλιστές του Αντρέ, ήρθαν Μητσοτάκηδες,, ήρθαν οικουμενικές, ήρθαν «Κινέζοι» εκσυγχρονιστές, ξανα-ματαήρθαν οι Καραμανλαίοι και οι Παπανδρέοι στη νεότερη τους εκδοχή, σαράντα παλικάρια από τη Λιβαδειά ήρθαν, αλλά στο τέλος μηδέν από μηδέν – μηδέν.
Τι κι αν τα γραφεία του δημοσίου γέμισαν στο μεταξύ από ηλεκτρονικούς υπολογιστές που εξαφάνισαν το χαρτομάνι και τα καρμπόν. Το τέρας ζει και βασιλεύει και πλέον και τον ΣΥΡΙΖΑ κυριεύει ως ομολογήθηκε. Σε ηλεκτρονική μορφή πλέον.
Μην ψάχνεις και πολύ τις αιτίες του προβλήματος. Έχουν γραφεί τόσα πολλά. Όσοι έχουν ασκήσει διοίκηση θα σας πουν ότι κατά βάση η γραφειοκρατία τροφοδοτείται από την... ευθυνοφοβία των υπαλλήλων. Εν μέρει σωστό. Αλλά γιατί είναι ευθυνόφοβοι οι υπάλληλοι; Διότι έχουν να κάνουν με ένα τόσο περίπλοκο πλέγμα νόμων ώστε ανά πάσα στιγμή κινδυνεύουν να εκτεθούν, να ελεγχθούν και να τιμωρηθούν.
Οπότε το ερώτημα μετατίθεται: Και γιατί έχουμε αυτήν την οργιώδη... βλάστηση νόμων, υπηρεσιών και δομών;
Εδώ σε θέλω μάστορη... Όλοι καταλαβαίνουμε το γιατί. Όταν κάθε Κυβέρνηση και κάθε βουλευτής φέρνει απίστευτο αριθμό νόμων και τροπολογιών για να εξυπηρετεί κάθε φορά την κομματική πελατεία με κάθε λογής μικρό ή μεγάλο ρουσφέτι, τι άλλο να περιμένεις; Όταν κάθε κυβέρνηση συστήνει νέες αχρείαστες Υπηρεσίες και Οργανισμούς με σκοπό τους διορισμούς, τι προκοπή να υπάρξει; Μόνο προεκλογικά μας παραμυθιάζουν με το «μικρό και ευέλικτο Κράτος» που δήθεν θα φτιάξουν.
Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για να καταλάβουμε σήμερα ότι το πρόβλημα της γραφειοκρατίας είναι εν τέλει ζήτημα συνολικής λειτουργίας ενός Κράτους που δεν εμπιστεύεται τον ίδιο του τον εαυτό και στο οποίο η κάθε υπηρεσία δεν γνωρίζει τι ποιεί η ετέρα (τα «τε» με έψιλον, μην παρεξηγηθούμε κιόλας).
Πάρτε για παράδειγμα αυτό που θα συμβεί με την επιχειρούμενη και πάλι αυτές τις ημέρες αλλαγή Διοικητών στα Νοσοκομεία. Οι νέοι Διοικητές, καμαρωτοί και με σταυροκουμπωτά κοστούμια (άνευ γραβάτας, κατά τα πολιτικά και... αισθητικά ήθη της εποχής) θα καθίσουν στις καρέκλες τους. Μέχρι να μελετήσουν το Νομοθετικό Πλαίσιο, να γνωρίσουν τη διοικητική και οικονομική λειτουργία των Νοσοκομείων, να εντοπίσουν τα «πονηρά» σημεία και να αισθανθούν σίγουροι δεν πρόκειται να υπογράφουν. Αποτέλεσμα, να σωρευθούν ένα σωρό εκκρεμότητες μόνο σε μια Υπηρεσία, οι οποίες επηρεάζουν και άλλες συναφείς Υπηρεσίες αφού ο δημόσιος τομέας στην Ελλάδα είναι «αλυσίδα».
Σκεφθείτε τώρα να υπήρχε ένα σύστημα Υγείας πραγματικά δημόσιο. Που θα είχε μια σταθερή λειτουργία, που δεν θα είχε να αντιμετωπίσει πολυνομία και το οποίο θα είχε μόνιμα και σταθερά στελέχη που θα διοικούσαν τα Νοσοκομεία ανεπηρέαστα από πολιτικές αλλαγές... Θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματικό; Θα ήταν. Θα βελτιωνόταν σταθερά καθώς η «αυτοματοποίηση» της λειτουργίας θα έδινε έναν κανονικό ρυθμό; Προφανώς. Πλην όμως, θα έμεναν κάμποσοι κομματικοί φίλοι... αβόλευτοι. Και χωρίς αυτούς δεν θα ελέγχουμε το Κράτος. Αυτό πού το βάζεις;
Εάν καθίσεις και μελετήσεις τον αριθμό των... χαρτιών που ζητά η κάθε Υπηρεσία, θα αναρωτηθείς εάν αυτοί που τα σκέφτηκαν έχουν σώας τας φρένας. Μην τους κακίζεις όμως. Έτσι έμαθαν να λειτουργούν αφού μέχρι σήμερα καμιά Κυβέρνηση δεν θέλησε να αλλάξει εκ βάθρων το διοικητικό σύστημα. Διότι, αν το έκανε θα έπρεπε να απεμπολήσει μέρος της εξουσίας της. Θα πρέπει να δεχθεί ότι το Δημόσιο είναι κάτι πολύ διαφορετικό και ότι η πολιτική υπάρχει για να χαράσσει τις μεγάλες κατευθύνσεις της χώρας.
Θα με πεις απαισιόδοξο, σχεδόν... παραδομένο, αλλά έχω πάψει πια να πιστεύω ότι η γραφειοκρατία θα παταχθεί ποτέ στην Ελλάδα από τις παρούσες γενιές. Διότι η γραφειοκρατία είναι...χρήσιμη και στην εξουσία, αυτή είναι η μόνη αλήθεια. Και κάμποσα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν κάνει περίφημες αναλύσεις επ’ αυτού όταν ήταν ακόμη ένα μικρό κόμμα. Τώρα που εξουσία έγιναν οι ίδιοι διαφαίνεται ότι μάλλον ακολουθούν την... πεπατημένη, αν και είναι δίκαιο να τους δοθεί μια περίοδος χάριτος.
Το γεγονός ότι η γραφειοκρατία έχει συμβάλει και αυτή στη χρεοκοπία της Ελλάδας μάλλον δεν απασχολεί ιδιαίτερα. Δεν απασχολεί ότι οι υποψήφιοι επενδυτές ή απλά μικροί επιχειρηματίες έχουν μπροστά τους πραγματική «Οδύσσεια». Δεν απασχολούν τα τεράστια κονδύλια που χάνονται, οι δεκάδες χιλιάδες εργατοώρες. Όλα μένουν σε επίπεδο συζητήσεων, αναλύσεων, καλών προθέσeων και διακηρύξεων. Κι όταν καμιά φορά καταφέρνουν (για φαντάσου!) την ηλεκτρονική έκδοση κάποιου Πιστοποιητικού βγαίνουν οι υπουργοί και πανηγυρίζουν σε συνεντεύξεις Τύπου.
Αμ δεν γίνεται έτσι δουλειά μάστορη... Δεν γίνεται έτσι Κράτος. Παρ’ το απόφαση και χαλάρωσε. Τουλάχιστον, όντας συνειδητοποιημένος, θα υποφέρεις λιγότερο όταν –μακριά από μας – χρειαστείς να κάνεις δουλειά με το Κράτος και τις Υπηρεσίες του.
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
alexiskalesis@yahoo.gr
