Η επανάληψη της ιστορίας

Προεκτάσεις

Του Γιάννη Μήτσιου
Φυσικού - νομικού
Ο λαός μας φαίνεται ότι υποφέρει συχνά από φαντασιώσεις ώστε να μην μπορεί να διακρίνει την πραγματικότητα. Η κρίση αυτή έχει εμφανισθεί πολλές φορές και, δυστυχώς, την έχουμε πληρώσει πολύ ακριβά. Οι πρόσφατες, πολλές και συνεχείς δηλώσεις ή μάλλον απειλές και νταηλίκια εναντίον πολλών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θυμίζουν όσα είχαν συμβεί το 1897 στην περιοχή μας.
Και τότε διάφορες πατριωτικές οργανώσεις με τον λεγόμενο εθνολαϊκισμό, τη δημαγωγία δηλαδή τυλιγμένη σε εντυπωσιακά εθνικά χαρακτηριστικά, όπως έθνος, λαός, πατρίδα κ.λπ. ανάγκασαν την κυβέρνηση να κηρύξει τον πόλεμο εναντίον της Τουρκίας, αν και η Ελλάδα ήταν εντελώς απροετοίμαστη για πόλεμο με αποτέλεσμα να ηττηθούμε κατά κράτος.
Ο πόλεμος αυτός άρχισε το πρωί της 5ης Απριλίου 1897 με πρωθυπουργό τον Θ. Δηλιγιάννη. Είχαν προηγηθεί κάποια γεγονότα, όπως η προσπάθεια της Ελλάδος να προσαρτήσει την Κρήτη για την οποία οι τότε Μεγάλες Δυνάμεις, Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία, την εποχή εκείνη είχαν αντίθετη γνώμη. Η Τουρκία, στο μεταξύ, είχε προετοιμασθεί για πόλεμο και όταν η Ελλάδα έστειλε στα μετόπισθεν των συνόρων 3.000 στρατιώτες, ανακάλεσε τον πρεσβευτή της στη χώρα μας και κήρυξε τον πόλεμο εναντίον μας. Επικεφαλής του ελληνικού στρατεύματος ήταν ο ταξίαρχος Μαστραπάς και του τουρκικού ο Ετέμ Πασάς, όπου οι Έλληνες έχασαν τον αρχηγό τους και υποχώρησαν στα Δελέρια, όπου έγινε τρομερή μάχη. Μετά από άμυνα μιας ημέρας τα ελληνικά στρατεύματα, απέναντι στη μεγάλη αριθμητική υπεροχή των Τούρκων, υποχώρησαν στη Λάρισα και απ' εκεί στα Φάρσαλα.
Όλα αυτά ήταν φυσικό να προκαλέσουν πανικό στους κατοίκους Αργυροπουλίου, οι οποίοι έφευγαν άρον-άρον και έφτασαν από τα Φάρσαλα στον Δομοκό, στη Λαμία, στη Λιβαδειά και στην Αθήνα, όπου έμειναν για έναν σχεδόν χρόνο, ως πρόσφυγες.
Κάποια κοπέλα, έφηβη τότε, διηγιόταν πώς έφτασε από το Αργυροπούλι με τα πόδια στο Μαρούσι όπου και παρέμειναν. Στην προέλασή τους τα τουρκικά στρατεύματα προκάλεσαν πολλές λεηλασίες, εμπρησμούς και άλλες καταστροφές. Τελικά η πορεία τους σταμάτησε μετά από διαταγή του Σουλτάνου Χαμίτ, ο οποίος δέχτηκε μήνυμα από τον Τσάρο Νικόλαο Β', που δραστηριοποιήθηκε μετά από ικετευτικό τηλεγράφημα του Έλληνα Βασιλιά Γεωργίου Α'. Ας σημειωθεί ότι σύζυγος του Βασιλιά Γεωργίου Α' ήταν η Βασίλισσα Όλγα, Δούκισσα της Ρωσίας.
Η Ελλάδα, βέβαια, υποχρεώθηκε να πληρώσει στην Τουρκία ένα τεράστιο ποσό ως πολεμικές αποζημιώσεις. Το ποσό βρέθηκε τον επόμενο χρόνο παίρνοντας δάνειο το οποίο εγγυήθηκαν οι τρεις Μεγάλες Δυνάμεις, αφού η Ελλάδα αναγκάστηκε να δεχτεί έλεγχο της οικονομικής διαχείρισης προκειμένου να συμβιβαστούν οι παλιοί δανειστές. Μετά από όλα αυτά οι Τούρκοι δέχτηκαν να υποχωρήσουν τον Μάιο του 1898 στην παλιά μεθοριακή γραμμή της Μελούνας και οι κάτοικοι του Αργυροπουλίου να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Τα τελευταία γεγονότα με τα μνημόνια, τις "τρόικες", που έγιναν "θεσμοί", την ακραία ένταση στις σχέσεις μας με τους δανειστές μας, τις λεκτικές ακρότητες κ.λπ. επιβεβαιώνουν τον κανόνα ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται και μάλιστα σαν τραγωδία.
Όλα αυτά που συμβαίνουν στη μακραίωνη ιστορία της πατρίδας μας αντί να μας βοηθήσουν να δούμε κατάματα την αλήθεια και να διορθώσουμε αυτά που μας οδήγησαν στο χείλος του γκρεμού, βλέπουμε να στήνεται ένα θέατρο του παραλόγου. Η κυβέρνηση παρακαλεί για νέα δανεικά ενώ μέχρι χθες τα κατήγγειλε. Ταυτόχρονα επιχειρεί να δημιουργήσει αντιπερισπασμό για τα αδιέξοδά της και οργανώνει επιτροπές για τα μνημόνια. Δεν ακούστηκε να επισημανθεί ότι το ζητούμενο σήμερα να ερευνήσουμε όχι πώς μπήκαμε στο μνημόνιο αλλά γιατί δεν βγαίνουμε; Γιατί ενώ οι άλλες χώρες της Ευρωζώνης που εντάχθηκαν σε πρόγραμμα στήριξης ξεπέρασαν την κρίση η Ελλάδα εξακολουθεί να βολοδέρνει και επιστρέφει στην αβεβαιότητα;
Οι λόγοι είναι πολλοί. Ένας από αυτούς είναι ότι αρκετοί πολιτικοί και δημοσιογράφοι έφτασαν στο σημείο να εμπορευτούν κάθε εξωπραγματική ανάλυση για την κρίση παραβλέποντας την πραγματικότητα και οι πολίτες ήταν έτοιμοι να πιστέψουν τα παραμύθια. Η αντίδραση έτσι στην κρίση ήταν αμυντική. Η πλειονότητα στράφηκε εναντίον της πτώχευσης αλλά παρέμεινε αμετακίνητη υπέρ των στρεβλώσεων που την προκάλεσαν. Πουθενά αλλού δεν έγινε κάτι ανάλογο.