Του Αθανασίου Β. Ραούλη, εκπαιδευτικού-οικονομολόγου
Ζούσαμε κάποτε καλά με σχεδόν το 70% του πληθυσμού μας να ανήκει στη μεσαία τάξη και το 30% να ανήκει και σχεδόν ισομερώς στους πολύ φτωχούς και πολύ πλουσίους. Η οικονομία μας ισορροπούσε σε ένα υψηλό αλλά εικονικό σημείο λόγω δανείων και αυτό αντικατόπτριζε ένα υψηλό αλλά επίσης εικονικό βιοτικό επίπεδο και τώρα δυσκολευόμαστε να ξεβολευτούμε.
Η πολιτική πρέπει να αγκαλιάζει το γενικό καλό. Η πατρίδα μας έχει ανάγκη από πατριώτες πολιτικούς-πραγματικούς αναμορφωτές και όχι από πολιτικούς σχολιαστές. Μπουχτίσαμε από λογοχειρουργούς, αναζητούνται επειγόντως χειροπράκτες. Ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται πια τόσο για τα πολιτικά ιδεολογικά στίγματα όσο για πολιτικές που πετυχαίνουν συνθέσεις.
Τα προβλήματα της οικονομίας μας έχουν κουράσει την κοινή γνώμη που διαπιστώνει κάθε τόσο προβλέψεις να διαψεύδονται, αποτυχημένες πολιτικές, κινδυνολογίες, εκφοβισμούς. Πολιτικές τρίπλες (αποπροσανατολισμοί, υπεκφυγές) που συσκοτίζουν τα πράγματα μπορεί να προσφέρουν θέαμα δεν σκοράρουν όμως πολιτικά παρά μόνον πολιτικάντικα. Πολύ φοβάμαι πως δεν θα τις αποφύγουμε αν κρίνει κανείς τις πρώτες εξαγγελίες υψηλών αξιωματούχων της σημερινής κυβέρνησης, όπως: αρχίζει εθνικός διάλογος για την παιδεία (πρωτόγνωρο και ασυνήθιστο πράγμα..;) από τον υπουργό Παιδείας, αλλάζει ο εκλογικός νόμος (πάντα κατόπιν εορτής..;) από τον κ. Βούτση, πάταξη της φοροδιαφυγής (ταμειακές μηχανές ακόμα συνδέονται με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων..;) και βέβαια κάθε φορά που βάζουν το χέρι τους στην τσέπη μας μάς στέλνουν σε παραδείσους επενδύσεων.
Άκουσα επανειλημμένως πριν και μετά τις εκλογές τον κ. Καμμένο (κυβερνητικό εταίρο ον) να δηλώνει απερίφραστα και κατηγορηματικά το αμέριστο ενδιαφέρον του για το προσωπικό του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και των Σωμάτων Ασφαλείας άντε και για τον Φ.Π.Α. των νησιών. Αν αυτό κάνουν οι συνάδελφοί του στο κυβερνητικό σχήμα να μην μάς παραξενέψει η όξυνση του κοινωνικού αυτοματισμού (ομάδες εργαζομένων να μαλώνουν μεταξύ τους). Πολιτικές τρίπλες και στο παγκόσμιο σκηνικό με κροκοδείλια δάκρυα από Ευρώπη και ΟΗΕ για το μεταναστευτικό και λαμπρές χαρούλες στην Αμερική για τη φτώχεια. Δεν αναφέρομαι στο παράλληλο πρόγραμμα με τα ισόποσα μέτρα (ακριβής όρος στην οικονομία των αριθμών και όχι ισοδύναμα),γιατί δεν πείθει και τους πλέον οικονομικά αναλφάβητους όταν μόνον η μείωση των συντάξεων το 2016 ανέρχεται στο ποσόν του 1,8 δισ. Όμως η κύρια ευθύνη ανήκει σε μας που με ευκολία χωνεύουμε ό,τι μας σερβίρουν αν και οι πολίτες έκρουσαν κώδωνα με τη μεγάλη αποχή τους στις πρόσφατες εθνικές εκλογές.
Το ΑΕΠ (ακαθάριστο εθνικό προϊόν) της χώρας μειώθηκε κατά 25% και το ποσοστό αυτό βαίνει αυξανόμενο. Με μια ματιά το ΑΕΠ είναι το άθροισμα της συνολικής κατανάλωσης, των επενδύσεων, των δημόσιων δαπανών και της διαφοράς μεταξύ των εισαγωγών και εξαγωγών (εμπορικό ισοζύγιο). Ανάσα για ανάταση της οικονομίας μας υπάρχει στις επενδύσεις (δημόσιες και ιδιωτικές). Οι δημόσιες τα τελευταία χρόνια είναι μικρές και συνεχώς κουτσουρεμένες μέσω τροποποιήσεων του προϋπολογσμού και μάς απομένουν οι ιδιωτικές. Από τις ιδιωτικές οι μεν εγχώριες πάσχουν από ρευστότητα εξαιτίας των γνωστών προβλημάτων των τραπεζών (ανακεφαλαιοποιήσεις, κόκκινα δάνεια) οι δε ξένες ιδιωτικές προαπαιτούν πολιτική σταθερότητα, σύγχρονες κρατικές και αυτοδιοικητικές δομές με ψηφιακή τεχνολογία, σταθερό φορολογικό σύστημα. Αρνητικά επίσης επηρεάζουν τις επενδύσεις η δυσλειτουργία των εξουσιών (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική) καθώς και η σχεδόν γελοιοποίηση των θεσμικών λειτουργιών. Χώρα δίχως ριζωμένους θεσμούς δεν έχει προκοπή. Δεν μάς τιμά η χώρα μας να κατατάσσεται δεύτερη χειρότερη στην Ευρώπη στην ταχύτητα εκδίκασης υποθέσεων σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Στοιχείο δυσφήμισης επίσης είναι η διαφθορά που την υπολογίζουν τριπλάσια των δαπανών του δημόσιου τομέα και που την προσπορίζονται κλεπτοκράτες, κρατικοδίαιτοι, βολεμένες συντεχνίες. Υπό αυτές τις συνθήκες ποιοι επενδυτικοί και ακόμα διπλωματικοί παράγοντες μπορούν να συνδιαλλαγούν αξιόπιστα μαζί μας.
Αβίαστα προκύπτει η αναγκαιότητα των γνωστών χιλιοειπομένων μεταρρυθμίσεων προκειμένου να επιβιώσουμε ως χώρα και ως λαός. Απαιτούν όμως εθνική συστράτευση πολιτικών ηγεσιών και κοινωνίας. Επενδυτική άπνοια εμποδίζει την ανάπτυξη της χώρας και το μεγάλωμα της πίτας που την καθηλώνει στην ύφεση, στην ανεργία, στο σκυθρωπό σήμερα. Επιτέλους ας το καταλάβουμε πως το μείζον πρόβλημά μας δεν είναι τόσο το χρέος όσο η ανάπτυξη και η αναδιάρθρωση του παραγωγικού ιστού. Υπερτονίζεται από τους κυβερνώντες το χρέος για να κρύβουν ίσως την ηθελημένη ανημποριά τους να ασχοληθούν με βασικά προβλήματα, γιατί έχουν πολιτικό κόστος. Σημειώνω πως το γ’ μνημόνιο έχει πολλές υποχρεώσεις από το α’ και το β’ μνημόνιο και μάλιστα αρκετές από αυτές τις θεωρούσαμε αυτονόητες. Πληθώρα τα παραδείγματα χωρών με υπερβολικό χρέος αλλά η οικονομία τους πηγαίνει καλά, γιατί το σύνολο σχεδόν των οικονομικών δεικτών λειτουργούν σε ικανοποιητικό επίπεδο και ασφαλώς το ίδιο το χρέος είναι αναπτυξιακό. Ο χώρος φιλοξενίας αυτής της γραφής δεν μου επιτρέπει να σταθώ κάπως αναλυτικά και στο άλλο το ευτράπελο πως δήθεν η συρρίκνωση του εργασιακού κόστους οδηγεί σε ανταγωνιστική οικονομία.
Σε κάθε περίπτωση η χώρα «μπάζει» από παντού από πολιτικές στρεβλώσεις και υστερήσεις δεκαετιών και τα άπλυτα αυτών των πολιτικών δεν χωρούν σε ένα πλυντήριο. Όπως επίσης ένα παμπάλαιο σπίτι ή προχωρείς σε μια εκ βάθους ανακαίνιση που συνεπάγεται κόστος και χρόνο ή το γκρεμίζεις κι ο Θεός βοηθός.
