Και το ’χουμε πει, και γνωστό είναι, κι όλος ο κόσμος το γνωρίζει: «ο λύκος τρίχα αλλάζει, το χούι δεν τ’ αλλάζει». Έτσι ακριβώς συμβαίνει και με την εξωτερική πολιτική των Η.Π.Α. Χρόνια τώρα. Διότι κατ’ αρχήν η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ δεν καθορίζεται και δεν χαράζεται από τον εκάστοτε πρόεδρο, που πολλές φορές έχει και διακοσμητικά χαρακτηριστικά. Και σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το «ποιοι» κινούν τα νήματα και ποιες μπορεί να είναι οι καλές καγαθές προθέσεις ή η πολιτική προσέγγιση και προέλευση του κάθε προέδρου, η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ υπαγορεύεται καθαρά και μόνο από τα συμφέροντά τους. Δεν υπάρχουν ούτε «συναισθηματισμοί», ούτε «συμπάθειες», ούτε «φιλίες». Κάποιες «λυκοφιλίες» υπάρχουν, που εξ ανάγκης συντηρούνται και καταργούνται το ίδιο εύκολα όσο και δημιουργούνται, όταν παύουν πλέον να εξυπηρετούν και να συμφέρουν. Που και που δε υπάρχουν και... χαριτωμένοι αυτοσχεδιασμοί, όταν τα ηνία της χώρας αναλαμβάνει ένας... φωτεινός νους, όπως ο Τζορτζ Μπους, ο οποίος, τώρα που βλέπει την πόρτα του Λευκού Οίκου, ομολόγησε ότι «δεν ήμασταν έτοιμοι για πόλεμο». Και, επίσης τώρα, έτσι για την ιστορία ξαναέφαγε «πόρτα» από το ΝΑΤΟ, που του αρνήθηκε ομοφώνως και χορωδιακώς την εισδοχή Ουκρανίας και Γεωργίας στη Συμμαχία.
Αυτά τα λέμε έτσι «εισαγωγικά», γιατί όταν προεκλογικά ο Ομπάμα, πάνω στην πρεμούρα του να εκλεγεί πρόεδρος, έκανε τα «γλυκά μάτια» στο ισχυρό ομογενειακό λόμπι και μιλούσε για «δίκαιη λύση στο Κυπριακό» και «κοινά αποδεκτή λύση στο Σκοπιανό», επισημαίναμε ότι δεν πρέπει να δένουμε κόμπο τέτοιου είδους δηλώσεις σε τέτοια εποχή (προεκλογική) και ότι η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ μπορεί ενίοτε ν’ αλλάζει στα σημεία, αλλά υπαγορεύεται ανεξαρτήτως προσώπων από τα συμφέροντά της.
Τώρα λοιπόν που τέλειωσε το πανηγύρι και βγήκε πρόεδρος ο Ομπάμα, τώρα θα τελειώσουν και οι... γλύκες και θ’ αρχίσουν οι... πίκρες. Και το όνομα αυτής (της πρώτης... πίκρας) Χίλαρι. Φεύγει η Κοντολίζα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και εισέρχεται θριαμβευτικά η Χίλαρι. Για την οποία, προ μερικών ημερών, ο πρώην πλανητάρχης και μπερμπάντης σύζυγος, Μπιλ Κλίντον, είχε πει ότι «θα γινόταν εξαιρετική υπουργός Εξωτερικών». Έτσι... τυχαία το είπε ο άνθρωπος. Όχι ότι είχε κάνα λόγο ή κάνα σκοπό ή ότι γινόταν καμιά συνδιαλλαγή στο παρασκήνιο. Godforbid! Προχθές λοιπόν εμφανίστηκαν αγκαλίτσα οι δύο πρώην αντίπαλοι για το χρίσμα των δημοκρατικών (που κατά τη διεκδίκηση του χρίσματος έχουν... λούσει ο ένας τον άλλο με διάφορα κοσμητικά), και ο Ομπάμα ανακοίνωσε ότι η Χίλαρι θα είναι η νέα Κοντολίζα.
Είχαμε λευκό πρόεδρο με μαύρη υπουργό Εξωτερικών, τώρα έχουμε μαύρο πρόεδρο με λευκή υπουργό Εξωτερικών. Παραλλαγές σε ασπρόμαυρο, που, όπως και να ’χει, είναι κλασικός συνδυασμός. Το θέμα όμως δεν είν’ εκεί. Το θέμα είναι ότι η Χίλαρι είναι γνωστή για τη σκληρότητά της και η τοποθέτησή της στη συγκεκριμένη θέση, πέρα από τις πολιτικές ισορροπίες που θέλει να κρατήσει ο Ομπάμα, μας δίνει μια γεύση της γραμμής που θα ακολουθήσει ο νέος πλανητάρχης. Σκληρή γραμμή. Αμάσητη. Άλλωστε γενικά, έχει ιστορικά αποδειχθεί ότι όταν γυναίκες μπαίνουν σε τέτοιες θέσεις, είναι εξίσου σκληρές και πολλές φορές σκληρότερες από τους άντρες. Το ίδιο συνέβη με τη Μαντλίν Ολμπράιτ, το ίδιο «γευτήκαμε» με την Κοντολίζα και το ίδιο γνωρίζουμε ότι είναι και η Χίλαρι. Βέβαια, η παρ’ ολίγον υποψήφια πρόεδρος, στην ομιλία της είπε ότι «οι Αμερικανοί δεν αποκτούν μόνο μια νέα αρχή σε εθνικό επίπεδο, αλλά, επίσης, μια νέα προσπάθεια για να αποκατασταθεί η θέση των ΗΠΑ στον κόσμο ως θετικής δύναμης της αλλαγής». Και δεν υπάρχει ουδέν αληθέστερο τούτου. Από τη θεωρία μέχρι την πράξη υπάρχει τεράστια απόσταση, όταν μάλιστα τούτη έρχεται να προσκρούσει σε συγκεκριμένα συμφέροντα. Οπότε έχουμε κάθε λόγο να διατηρούμε ισχυρές επιφυλάξεις για το «διά ταύτα» της εξωτερικής πολιτικής που θ’ ασκήσει η κυβέρνηση των δημοκρατικών και... όσοι κινούν τα νήματα. (Αυτό να μην το ξεχνάμε ποτέ).
...Και για να μην ξεμείνουμε και από «Ράις» και πάθουμε στερητικό, ο Ομπάμα τοποθέτησε την Σούζαν Ράις στη θέση της Μόνιμης Αντιπροσώπου των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, η οποία είναι υποστηρικτής της ισχυρής δράσης, συμπεριλαμβανομένης και της χρήσης στρατιωτικής ισχύος για να σταματήσουν οι γενοκτονίες, όπως π.χ. στο Νταρφούρ. Και επειδή είναι μία από τους στενότερους συνεργάτες τού Ομπάμα, δείχνει πόση σημασία δίνει στη θέση αυτή.
Αν χρησιμοποιήσουμε παραφρασμένο ελαφρά αυτό που είχε πει ο συγγραφέας Άλαν Χόλμπρουκ «οι γάτες και οι γυναίκες πολιτικοί θα κάνουν πάντα αυτό που θέλουν, τα σκυλιά και οι αρχηγοί κομμάτων θα πρέπει να το συνηθίσουν», νομίζω ότι στην περίπτωση πάει γάντι!
