* Του κ. Γιώργου Χατζητέγα, Φυσικού – φροντιστή, τέως προέδρου της ΟΕΦΕ (www.hagitegas.gr)
Η τεχνολογία θριαμβεύει και καταργεί τα άλλοτε απαγορευτικά σύνορα της επικοινωνίας˙ με τα νέα εξελιγμένα λογισμικά της αυτόματης μετάφρασης, ο πλους στο διαδίκτυο ανοίγει τις σελίδες του εκπαιδευτικού διαλόγου για το μέλλον της παιδείας σ’ ολόκληρο τον κόσμο με εξαιρετικά συμπεράσματα που συνήθως εκπλήσσουν με τις ομοιότητες των προβλημάτων και των αντιπαραθέσεων. Η αμερικανική εκπαιδευτική Βαβέλ έχει επιστρατεύσει τα τελευταία χρόνια ένα γιγάντιο παράλληλο απογευματινό σχολείο με τα learning centers, τα ιδιωτικά δηλαδή φροντιστήρια της Αμερικής, να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη βελτίωση των δεικτών στα μαθηματικά, στις αναγνωστικές ικανότητες και στην ικανότητα διατύπωσης συλλογισμών.
Η διαχρονικότητα των προβλημάτων της εκπαίδευσης έχει αποτυπωθεί, ευτυχώς, εδώ και 4.000 χρόνια στις πήλινες πλάκες των Σουμέριων, οι οποίοι θεωρούσαν εγγράμματο όποιον ήξερε να γράφει, να διαβάζει και να λογαριάζει... Στα ίδια πήλινα τετράδια από την αργιλώδη λάσπη του Τίγρη και του Ευφράτη, στο πρώτο οργανωμένο σχολείο της ανθρωπότητας αποτυπώνεται η ανάγκη του φροντιστηριακού μαθήματος ως μια πρόσθετη διδακτική στήριξη των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες.
«Δεν επιτρέπεται η σχολική επιτυχία να εξαρτάται από το πορτοφόλι των γονιών», υποστήριξε η πρώην ομοσπονδιακή Υπουργός Παιδείας της Γερμανίας Edelgard Bulmahn το καλοκαίρι του 2005 στην παρουσίαση μελέτης για την έκταση των φροντιστηρίων στη χώρα της. Η συζήτηση για το κόστος της παράλληλης απογευματινής εκπαίδευσης στα γερμανικά nachhlfe είναι ανοιχτή, αλλά όχι ιδιαιτέρως φορτισμένη. Σημαντικές, μάλιστα, φοροαπαλλαγές των γονέων επιβεβαιώνουν την πολιτική βούληση για την τυποποίηση του φαινομένου. «Δυστυχώς πολλοί γονείς προτιμούν να πληρώνουν παρά να κάνουν βελτιώσεις στο σχολείο...», λέει ο εκπαιδευτικός αναλυτής Marriot Kraus και συμπληρώνει «... η κοινωνία δεν περιμένει...». Η φράση αυτή είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στο διάλογο για τη φροντιστηριακή αναγκαιότητα. Ο Mike Baker, εκπαιδευτικός συντάκτης του BBC, σε άρθρο του με τίτλο «society does not wait» αναρωτιέται «χειροτερεύουν τα σχολεία ή έχουν αυξηθεί οι ανησυχίες και οι προσδοκίες των γονέων;». Η πίεση των γονέων είναι τέτοια που ανάγκασε τη βρετανική κυβέρνηση να παραδεχτεί ότι μάθηση στο σύγχρονο σχολείο δεν διαφοροποιείται ανάλογα με την ικανότητα του μαθητή. Ο Ken Boston, επικεφαλής του νέου προγράμματος σπουδών της δευτεροβάθμιας, δε δίστασε να θεσπίσει τη λειτουργία απογευματινών φροντιστηριακών μαθημάτων από το 2008 στο δημόσιο βρετανικό σχολείο. Παράλληλα, η κυβέρνηση δημιουργεί άμεσα μητρώο οικοδιδασκάλων και φροντιστηριακών κέντρων που γνωρίζουν θεαματική άνοδο τις τελευταίες δεκαετίες.
«Την τελευταία δεκαετία οι άνθρωποι προετοιμάζονται ώστε να εναποθέσουν χρήματα για να παρέχουν στα παιδιά τους τα καλύτερα δυνατά φροντιστήρια», τονίζει ο John Morris, διευθυντής του Institute of Education του Δουβλίνου, του κορυφαίου Grind School που προετοιμάζει τους Ιρλανδούς για τα καλύτερα πανεπιστήμια της χώρας. Το φροντιστήριο δεν αποτελεί ένα εγχώριο φαινόμενο αλλά διεθνές και διαχρονικό εκπαιδευτικό γεγονός.
Από τα Γερμανικά Nachhilfe, τη Γαλλική Soutien Scolaire, τα Grind Schools της Ιρλανδίας και τα Explicaçoes της Πορτογαλίας, μέχρι τα Preuniversitario και τα Cursinho pre-vestibular στη Λατινική Αμερική, ο παγκόσμιος χάρτης της εκπαίδευσης μοιάζει επίπεδος... Η Αμερικάνικη φροντιστηριακή αλυσίδα Sylvan Learning Center εισέρχεται στην εκπαίδευση της Γερμανίας δημιουργώντας ένα δίκτυο χιλίων και πλέον φροντιστηρίων, τα Γιαπωνέζικα Juku του Toru Kumon δημιουργούν μια απίστευτη αυτοκρατορία είκοσι πέντε χιλιάδων φροντιστηρίων σε 45 χώρες -και από την περασμένη άνοιξη και στην Ελλάδα- και ο Τούρκος φροντιστής Enver Yucel δημιουργεί δίκτυο «test preparations centers» στις ΗΠΑ στο πλαίσιο του Εθνικού προγράμματος «No Child Left Behind», ενώ το Ιταλικό φροντιστήριο CEPU λειτουργεί εδώ και πολλά χρόνια το πρώτο εισαγόμενο φροντιστήριο στην οδό Μπενάκη... Το μέλλον του φροντιστηριακού θεσμού στην Ελλάδα και τον κόσμο έχει κριθεί ιστορικά και θα επικυρωθεί στον 21ο αιώνα στη συνδιαχείριση των εκπαιδευτικών συστημάτων. «Shadow Education moves beyond regular public schooling» επιγράφουν τη σχετική τους διατριβή οι Scott Davies και Janice Aurini από το Mc Master University του Halifax... Στο πλαίσιο αυτό, η συζήτηση για τη χρηματοδότηση των εκπαιδευτικών υπηρεσιών είναι ανοιχτή χιλιετίες τώρα, αν θυμηθούμε τον Φιλόστρατο ο οποίος από τον 3ο μ.Χ. αιώνα διατύπωσε το περίφημο «Ά συν δαπάνη σπουδάζομεν, μάλλον ασπαζόμεθα των προίκα». Αυτά που σπουδάζουμε πληρώνοντας τα εκτιμούμε περισσότερο από τα «δωρεάν», ή «το δωρεάν δεν αξίζει πλέον τίποτα», όπως επιγράφει τα Μαθηματικά Χρονικά της Liberation ο Denis Guedj...