«Εκεί όπου είναι το ψοφίμι,
Εκεί συγκεντρώνονται κι οι αετοί»
Αγία Γραφή
Οι αρχαίοι ονομάζουν τους σημερινούς ανθρώπους «παιδιά της γης». Στο μικρό αυτό δοκίμιό μας θα εξηγήσουμε το λόγο που τους ονομάζουν έτσι.
Οι αρχαίοι περιγράφουν τη σημερινή εποχή, ως μία εποχή στην οποία κανείς δεν βλέπει το πρόσωπο του άλλου και το ενδιαφέρον όλων βρίσκεται χαμηλά, στα νώτα του ανθρώπου.
Η στροφή του ενδιαφέροντος των ανθρώπων στα νώτα νεκρώνει τα πάντα, από άποψη δημιουργικότητας. Τα νώτα είναι το σύμβολο της απόλυτης παθητικότητας στη δημιουργική ζωή και το μέρος τη ήττας στην πάλη. Όταν ο παλαιστής ακουμπήσει την πλάτη του στη γη ηττάται.
Γενικά το γύρισμα της πλάτης είναι ένδειξη υποταγής. Δεν σου επιτίθενται τα σκυλιά, όταν σκύψεις και τους γυρίσεις τα νώτα, σε μια στάση απόλυτης παράδοσης και υποταγής. Οι Ινδιάνοι της Αμερικής που ονομάζουν τις εποχές απ΄ το στοιχείο που μπορεί να τις καταστρέψει θα ονόμαζαν την εποχή μας με τη γενική λατρεία των νώτων, ως «εποχή των νώτων»! (Το δημογραφικό που απειλεί να καταστρέψει το γένος μας σχετίζεται άμεσα με την ερωτική προτίμηση των νώτων, αντί του προσώπου!)
Την ενεργητικότητα και τη δημιουργική δραστηριότητα του προσώπου φανερώνουν οι παροιμιακές φράσεις «το πρόσωπο είναι σπαθί», «δεν έχει πρόσωπο να δει τον κόσμο», «δεν θα ιδεί πρόσωπο Θεού» κ.ά.
Κατά τη Διδασκαλία του Χριστού η ενεργητικότητα του ανθρώπου πηγάζει από τη σχέση του με το Άγιο Πνεύμα. Το να μην ακολουθούμε το Άγιο Πνεύμα, αυτό αφαιρεί όλη μας την ενέργεια και ουσιαστικά νεκρώνει τη δημιουργική μας ζωή. «Αφήστε τους νεκρούς να θάψουν τους νεκρούς τους», γράφει το Ευαγγέλιο σχετικά με την απόλυτη παθητικότητα του ανθρώπου.
Οι αρχαίοι θεώρησαν «ύβρη» προς τους Θεούς την πνευματική στειρότητα κι αυτούς που παραδίδονται σ΄ αυτήν τους ονόμασαν «υβρίδια», δηλαδή «παιδιά της ύβρης» ή «παιδιά της γης», που «γυρίζει τις πλάτες της» στις δημιουργικές δυνάμεις του ουρανού για να μην παράγει τίποτα, παρά μόνο στάχτη και άμμο. Η δίψα του κόσμου για το μηδέν, για την ανυπαρξία, εκφράζεται με τους αυτοκαταστροφικούς δρόμους που ακολουθεί (καταστροφή του περιβάλλοντος, εκτρώσεις, φοβερές ταχύτητες στους δρόμους, εκκωφαντικοί θόρυβοι, τσιγάρα, αλκοόλ, ουσίες κ.ά.), με την επιθυμία της καύσης του νεκρού, ως βαθύτατη επιθυμία να μην υπάρξει και με τους άλλους αμέτρητους τρόπους που επινοεί το κακό για να εξοντώσει τον άνθρωπο.
Είναι φανερό ότι οι αρχαίοι είχαν ιδεί το δημογραφικό πρόβλημα της σημερινής εποχής. Ήταν όμως αισιόδοξοι. Πίστευαν ότι οι δημιουργικές δυνάμεις (η θετική δύναμη) είναι πιο δυνατές απ΄ τις παθητικές δυνάμεις (την αρνητική δύναμη).
Οι αρχαίοι δεν περιορίστηκαν απλώς να περιγράψουν την παθητικότητα του κόσμου στη σημερινή εποχή, αλλά μελέτησαν και την έξοδο του κόσμου από το τέλμα της. Πώς ελευθερώνεται λοιπόν, σύμφωνα με το πνεύμα των αρχαίων, ο κόσμος απ΄ την παθητικότητά του; Τι γράφουν οι αρχαίοι; Από τη μελέτη των αρχαίων μύθων από ψυχολογική άποψη συνάγεται ότι για να ελευθερωθεί κανείς απ΄ την παθητικότητα πρέπει να αντικαταταστήσει τα πάθη με τις αρετές και ιδιαίτερα με τις αρετές του ωραίου και του αληθινού. Ο Ντοστογιέφσκι διατύπωσε την αλήθεια αυτήν με τη γνωστή φράση: «Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο».
Ο Ντοστογιέφσκι χώριζε τον κόσμο σε αγγελικό και σε δαιμονικό. Η ομορφιά είναι το γνώρισμα του αγγελικού κόσμου. Ο Θεός έδωσε την ομορφιά στον κόσμο, όχι για διακόσμηση, αλλά για ασπίδα προστασίας απ΄ το κακό, πράγμα που γίνεται εύκολα κατανοητό κι απ΄ την επιστήμη, σύμφωνα με το νόμο ότι το όμοιο ελκύει το όμοιο. Πράγματι για να ελευθερωθούμε απ΄ την παράλυση και την ακινητοποίηση στην οποία μας έριξαν τα πάθη πρέπει να αγαπήσουμε πάνω από όλα την πηγή κάθε αρετής, το Θεό. Η αγάπη του Θεού είναι η ίδια η αγάπη του ωραίου και του αληθινού, η οποία με το αισθητικό και το θρησκευτικό βίωμα αποκαθαίρει τον εσωτερικό άνθρωπο από τα πάθη.
Είναι πιο σπουδαία, για να γλιτώσει ο κόσμος απ΄ την παθητικότητα που οδηγεί στον πόλεμο, η επίγνωση, από ό,τι είναι η ικανότητα να κάνεις θαύματα! Την επίγνωση της αμαρτωλότητας και την κάθαρση από τα πάθη περιγράφουν οι ύμνοι των Αναβαθμών του 4ου ήχου, που ψάλλονται στον όρθρο, τον Δεκαπενταύγουστο, στην εορτή της Παναγίας: «Εκ νεότητός μου πολλά πολεμεί με πάθη, αλλ’ αυτός αντιλαβού και σώσον σωτήρ μου». «Αγίω πνεύματι πάσα ψυχή ζωούται, και καθάρσει υψούται, λαμπρύνεται».
