Του Απόστολου Ποντίκα, δάσκαλου - καθηγητή - πτυχιούχου Πολιτικών Επιστημών, σχολικού συμβούλου
Η Αργοναυτική Εκστρατεία είναι ένα από τα περιφημότερα γεγονότα που αναφέρει η ελληνική μυθολογία και που το τραγούδησε η ελληνική ποίηση από τον Όμηρο ως τον Απολλώνιο το Ρόδιο. Σκοπός τής εκστρατείας ήταν να φέρουν οι Αργοναύτες, από την Αία της Κολχίδος, το χρυσόμαλλο δέρας. Για το εγχείρημα αυτό των Αργοναυτών μιλούσε ένας από τους πιο ονομαστούς ελληνικούς μύθους, που αφορούσε στον Ιάσονα, ήρωα της Ιωλκού, η οποία ήταν θεσσαλική πόλη στον Παγασητικό Κόλπο, κοντά στη σημερινή πόλη τού Βόλου.
Ο βασιλιάς τής Ιωλκού, Πελίας, επειδή φοβόταν μήπως ο ανιψιός του Ιάσων του στερήσει το θρόνο, για να εγκαταστήσει σ’ αυτόν τον πατέρα του Αίσονα, που εκείνος είχε εκθρονίσει με δόλο, τον έστειλε στη μακρινή Κολχίδα με την ελπίδα πως θα απαλλαγεί απ’ αυτόν. Ο μύθος αυτός βρήκε απήχηση σ’ όλη την Ελλάδα και πολλές πόλεις θέλησαν να συνδεθούν με την Αργοναυτική Εκστρατεία, παρεμβάλλοντας μεταξύ των Αργοναυτών, τους τοπικούς της ήρωες. Ανάμεσα στους αργοναύτες ήταν οι ήρωες της μυθολογίας, όπως ο Ηρακλής, οι Διόσκουροι - Κάστωρ - Πολυδεύκης, ο Θησέας με τον Πυρίθιο, ο Πηλεύς, πατέρας τού Αχιλλέα, ο Τελάμων, πατέρας τού Αίαντα, ο ήρωας της Αιτωλίας Μελέαγρος, οι γιοι τού Βορέα Κάλαϊς και Ζήτης ο Αμφίαραος, ο Λαέρτης, πατέρας τού Οδυσσέα, ο Οίλευς, ο Άδμητος, ο Άργος, η Αταλάντη, μοναδική γυναίκα και ο μουσικός Ορφέας. Κυβερνήτης τού σκάφους «Αργώ» ήταν ο Τίφος.
Η εκστρατεία αυτή του Ιάσονα κατέληξε να γίνει μυθικό συλλογικό εγχείρημα των Ελλήνων, όπως ο Τρωικός Πόλεμος. Το χρυσόμαλλο δέρας, που έπρεπε να φέρουν οι Αργοναύτες στον Πελία, ήταν το δέρμα τού χρυσού κριαριού, για το οποίο μιλούσε ένας άλλος μύθος, ο μύθος της Ινούς. Το δέρμα αυτό το είχε στην κατοχή του ο Αιήτης, βασιλιάς τής Κολχίδας, κοντά στις ακτές τής Μαύρης Θάλασσας, όπου ήταν δύσκολο να φτάσει εκεί κανείς. Με τη βοήθεια της Αθηνάς, ο Άργος, γιος του Φρίξου, ανέλαβε να κατασκευάσει το πλοίο που θα μετέφερε τους Αργοναύτες, την «Αργώ», πρώτο πλοίο, όπως έλεγαν, που αυλάκωσε τις άγριες θάλασσες. Η Αθηνά προσάρμοσε στην πλώρη ένα κομμάτι ξύλο από την ιερή βελανιδιά τής Δωδώνης, που είχε τη μαγική δύναμη να μιλά και να προφητεύει το μέλλον.
Οι Αργοναύτες ξεκίνησαν έχοντας την προστασία τής θεάς Ήρας.
Το ταξίδι τους σημαδεύτηκε από πολλές περιπέτειες: Η τελική φάση, δηλαδή η απόκτηση του χρυσόμαλλου δέρατος, ήταν έργο τού Ιάσονα, ενώ το θαλάσσιο ταξίδι αποτελούσε το συλλογικό εγχείρημα και που με τις δυσκολίες του, που υπερνικήθηκαν νικηφόρα, δικαίωνε την παρουσία τόσων ηρώων. Πέρασαν πρώτα από τη γυναικοκρατούμενη Λήμνο, από τη Σαμοθράκη, όπου μυήθηκαν στα μυστήρια, και μετά πήγαν στην Κύζικο, όπου τους φιλοξένησαν οι Δολίονες. Ο Πολυδεύκτης νίκησε στη χώρα των Βερβύκων το βασιλιά της Άμυκο, ο οποίος ανάγκαζε όλους τους ξένους να πυγμαχούν μαζί του και μετά τους σκότωνε. Από εκεί πέρασαν στην Σαλμυδησσό της Θράκης, όπου οι Άρπυιες βασάνιζαν τον μάντη Φίντα και τον απελευθέρωσαν οι Αργοναύτες. Πέρασαν μετά τις Συμπληγάδες τους δύο βράχους που οι άνεμοι χτυπούσαν με ορμή, έτσι που και το πουλί ακόμα ήταν δύσκολο να περάσει.
Μετά παρέπλευσαν τα νότια παράλια του Ευξείνου Πόντου και έφτασαν στην Κολχίδα, όπου ο Αιήτης επέβαλε στον Ιάσονα μια σειρά δύσκολων δοκιμασιών, που ήταν όρος για να του δώσει το δέρας. Ο Ιάσων με τη βοήθεια και της Μήδειας, κόρης του Αιήτη, τα ξεπέρασε τα προβλήματα. Ο Ιάσων γυρίζοντας πίσω πήρε μαζί του και τη Μήδεια, την οποία είχε αγαπήσει. Η επιστροφή ήταν η ίδια των Αργοναυτών. Υπάρχει όμως και μια άλλη μυθική εκδοχή, κατά την οποία γύρισαν από τον ποταμό Ίστρο (Δούναμης), ο οποίος, σύμφωνα με τους αρχαίους, είχε εκβολές στον Πόντο και στην Αδριατική. Οι Αργοναύτες έφτασαν στην Αίγινα και μέσω του Ευβοϊκού γύρισαν στην Ιωλκό.
Ο μύθο της Αργοναυτικής εκστρατείας είχε απήχηση στους Έλληνες, γιατί ήταν το πρώτο ταξίδι, μετά την επινόηση των πλοίων και έγινε για την απόκτηση χρυσού, πολύτιμων μετάλλων και δερμάτων. Σύμφωνα με μια άλλη ερμηνεία, ο μύθος των Αργοναυτών είναι ηλιακός: Το χρυσόμαλλο δέρας συμβολίζει τον ήλιο που λάμπει σαν χρυσάφι, έρχεται από την Ανατολή (Κολχίδα), ενώ ο Ιάσων είναι ηλιακός ήρωας που δάμαζε τους δαίμονες και καταιγίδες. Για την εκστρατεία δόθηκε τίτλος «Αργοναυτική», σε αρχαία ελληνικά και λατινικά εθνικά ποιήματα. Έπος σε 4 βιβλία του Απολλώνιου Ρόδιου που περιγράφει την Αργοναυτική Εκστρατεία, την αφορμή, τις προετοιμασίες, τον έρωτα του Ιάσονα με τη Μήδεια, τη νίκη και το γυρισμό στην Ιωλκό. Τις περιπλανήσεις της Αργούς κ.λπ. Ένα έπος του Επιμενίδη με 6.500 στίχους, με υποθέσεις την «Άργους ναυπηγίαν και Ιάσονος εις Κόλχους απόπλουν».
Πέρασαν γύρω στα 3.500 χρόνια από την Αργοναυτική Εκστρατεία, και στις 14-6-2008 σάλπαρε η σύγχρονη Αργώ, για να πραγματοποιήσει το νέο σύγχρονο εγχείρημα. Οι σύγχρονοι αργοναύτες ξεκίνησαν, όπως και οι μυθικοί από τον ίδιο χώρο, από την πόλη του Βόλου για να φτάσουν στη μακρινή Κολχίνα. Βέβαια, το πειραματικό επιστημονικό αυτό ταξίδι, για γνωστούς λόγους δεν θα ακολουθήσει την ίδια πορεία της μυθικής «Αργούς». Η νέα «Αργώ» κατασκευάστηκε με βάση τους κανόνες της πανάρχαιας ελληνικής ναυπηγικής. Τότε οι Αργοναύτες και η Αργώ είχαν ως σκοπό να φέρουν πίσω το Χρυσόμαλλο Δέρας. Σήμερα, όμως, η Αργώ γίνεται σύμβολο ειρήνης, φιλίας, πολιτισμού και συνεργασίας των Μεσογειακών λαών. Το μυθικό καράβι θα γίνει η απαρχή των Μεσογειακών Αγώνων του 2013 και το σημαδιακό έμβλημα της Πολιτιστικής Μεσογειάδας και θα μεταφέρει το μήνυμα της φιλίας, ειρήνης και αλληλοσυνεργασίας. Παράλληλα, η σύγχρονη Αργώ θα γίνει η κιβωτός της πανάρχαιας ελληνικής παράδοσης στη ναυπηγική και θα διαλαλήσει το αρχαίο αθάνατο ελληνικό πνεύμα.Η σημερινή Αργώ, με ανοιχτά τα πανιά της και διασχίζοντας τα νερά, θα βρει λαούς που έχουν σχέση με τη χώρα μας, που ενώνονται με δεσμούς ιστορίας και παράδοσης. Το μυθικό εγχείρημα μετουσιώνεται και σήμερα σ’ ένα συλλογικό εγχείρημα με τη σφραγίδα του σύγχρονου ελληνικού πολιτιστικού πνεύματος. Η Αργώ θα καταστεί σημείο αναφοράς και αναγέννησης, τουριστικής ανάπτυξης, πολιτιστικής και της οικοδόμησης ενός διαλόγου με τους λαούς.
Τέλος, οφείλουμε να επισημάνουμε στη σύντομη αυτή αναφορά μας ότι η Αργοναυτική Εκστρατεία δεν είναι μόνο γεγονός που αφορά δύο λαούς (Ελλάδα - Γεωργία), αλλά όλο τον κόσμο γιατί ήταν η πρώτη υπερπόντια εκστρατεία εμπορικής αξίας και εξερεύνησης.
