Απογοήτευση σκόρπισε στους πολλούς Έλληνες που τον συμπαθούσαν ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσκεψής του στην Ευρώπη και στην Τουρκία. Εξέλιπε ακαριαία η ελπίδα ότι η εκλογή του ίσως να σηματοδοτούσε κάποια βελτίωση της αμερικανικής στάσης απέναντι στην Ελλάδα. Αντιθέτως, οι τοποθετήσεις του γύρω από θέματα που αφορούν άμεσα ή έμμεσα στη χώρα μας προκάλεσαν μεγάλη ανησυχία και την ανάγκη άμεσων αλλαγών στην ελληνική εξωτερική πολιτική, προκειμένου να αντιμετωπιστούν όσο το δυνατόν καλύτερα οι επικίνδυνες επιπτώσεις που πιθανότατα θα έχει για την Ελλάδα η θεαματική αναβάθμιση της Τουρκίας στον στρατηγικό σχεδιασμό των ΗΠΑ.
Για να το πούμε ευθέως, κατέστη σαφέστατο ότι ο Ομπάμα προτίθεται να ακολουθήσει πολύ πιο φιλοτουρκική πολιτική από τον προκάτοχό του, τον Τζορτζ Μπους. Για να είμαστε ακριβέστεροι, ουδέποτε πρόεδρος των ΗΠΑ είχε ακολουθήσει τόσο φιλοτουρκική πολιτική όσο αυτή που θέλει να ακολουθήσει ο Μπαράκ Ομπάμα!
Αυτό δεν οφείλεται φυσικά ούτε σε κάποιον ύποπτης προέλευσης φιλοτουρκισμό του Ομπάμα, ούτε σε κάποιον υποβόσκοντα ανθελληνισμό του. Για πρώτη φορά όμως τα αμερικανικά συμφέροντα καθιστούν την Άγκυρα τόσο αναγκαία για την Ουάσιγκτον, καθώς, ως πρώτο μέλημα της κυβέρνησης Ομπάμα προβάλλει η αποκατάσταση των σχέσεων των ΗΠΑ με τον αραβικό και γενικότερα το μουσουλμανικό κόσμο - σχέσεις που η κυβέρνηση Μπους έχει φέρει σε σημείο καθολικής ρήξης με την υποδούλωση του Ιράκ, του Αφγανιστάν, τις απειλές κατά του Ιράν και της Συρίας, τη δαιμονοποίηση της «ισλαμικής τρομοκρατίας».
Ο Ομπάμα θεωρεί ότι η Τουρκία, ως χώρα προσδεδεμένη στη Δύση, αλλά ταυτόχρονα και μουσουλμανική, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά ως γέφυρα επικοινωνίας των ΗΠΑ με το μουσουλμανικό κόσμο, προκειμένου να αποκατασταθούν οι σχέσεις τους.
Η ΕΛΛΑΔΑ... «ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΗ ΑΠΩΛΕΙΑ»
ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ
Καταρχήν αυτή η πολιτική επιλογή των ΗΠΑ δεν έχει καμιά ανθελληνική αιχμή. Δεν αναβαθμίζει την Άγκυρα ο Ομπάμα επειδή αντιπαθεί την Αθήνα. Αυτό πρέπει να είναι σαφέστατο. Απλούστατα, η Τουρκία είναι σε θέση να προσφέρει υπηρεσίες πολύ χρήσιμες στην Ουάσιγκτον σ’ αυτή τη φάση.
Στην πολιτική όμως κάθε κίνηση έχει και συνέπειες, πέραν των προθέσεων εκείνου που τις κάνει.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι αυτονόητο ότι η Άγκυρα θα προσπαθήσει να αξιοποιήσει την αναβάθμισή της στον αμερικανικό σχεδιασμό, προκειμένου να προωθήσει τα τουρκικά συμφέροντα σε όλους τους τομείς που την ενδιαφέρουν: στο Κουρδικό, στις σχέσεις της με την Ε.Ε., στο Αρμενικό κ.λπ. Θα ήταν προφανώς αφελής όποιος νομίζει ότι η Άγκυρα δεν θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει την ισχυρότερη θέση της και στους τομείς των ελληνοτουρκικών σχέσεων και το Κυπριακό. Η Άγκυρα λοιπόν είναι αυτή που θα έχει πλέον αυξημένες δυνατότητες αν μετατρέψει σε αρνητική για την Ελλάδα εξέλιξη την αναβάθμισή της στο σχεδιασμό τού Ομπάμα.
Επιπροσθέτως, είναι γενικός κανόνας στις διεθνείς σχέσεις ότι κάθε χώρα προσπαθεί να υιοθετεί θέσεις που ικανοποιούν τους στενούς συμμάχους της σε θέματα που ενδιαφέρουν τους τελευταίους - ιδίως μάλιστα αν αυτό δεν συνεπάγεται κανένα κόστος για τη χώρα που θέλει να δείξει τη συμπάθειά της.
Κινούμενος στο πλαίσιο εφαρμογής τού κανόνα αυτού, ο Ομπάμα π.χ. υπερασπίστηκε με εντυπωσιακό πάθος την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε., κάτι που η Άγκυρα επιθυμεί σφοδρότατα, αδιαφορώντας για τις εντονότατες επικρίσεις και αντιδράσεις των Ευρωπαίων που προκάλεσε αυτή η στάση του. Μήπως ο Ομπάμα και οι ΗΠΑ θα πληρώσουν το κόστος ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. ή μήπως θα στενοχωρηθούν για το τέλος της προοπτικής τής ευρωπαϊκής πολιτικής ολοκλήρωσης που θα επέλθει με την ένταξη της Τουρκίας;
ΦΑΡΣΟΚΩΜΩΔΙΑ Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ
Μια ακόμα ένδειξη του αναπόδραστου τρόπου με τον οποίο η αναβάθμιση της Τουρκίας θα οδηγεί τον Ομπάμα και την κυβέρνησή του σε αποφάσεις και στάση βλαπτική για τα ελληνικά συμφέροντα, παρέσχε ήδη η όντως εξοργιστική στάση του νέου Αμερικανού προέδρου στο θέμα της περιβόητης συνάντησής του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Κωνσταντινούπολη. Μια συνάντηση που εξελίχθηκε σε φαρσοκωμωδία.
Εν πρώτοις, ο Ομπάμα αρνήθηκε να επισκεφτεί τον Πατριάρχη στο Φανάρι, όπως έκαναν όλοι οι Αμερικανοί πρόεδροι που στο παρελθόν είχαν επισκεφτεί την Κωνσταντινούπολη για τον πρόσθετο λόγο ότι και η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής υπάγεται στο Φανάρι - άρα ακόμη και εντελώς ψηφοθηρικά να το δει κανείς, έχει σημασία για τον κάθε Αμερικανό πρόεδρο να αισθανθούν ικανοποιημένοι μερικά εκατομμύρια Αμερικανοί πολίτες και ψηφοφόροι που είναι ορθόδοξοι στο θρήσκευμα.
Ο Ομπάμα, λοιπόν, αρνήθηκε κατηγορηματικά να πατήσει το πόδι του στο Φανάρι για να μη δυσαρεστήσει την τουρκική ηγεσία.
Με τα χίλια ζόρια δέχτηκε να συναντήσει τον Βαρθολομαίο σε ξενοδοχείο, για ελάχιστα λεπτά, γύρω μόλις στα δέκα. Ακόμη χειρότερα, σαν να μην έφτανε αυτή η κραυγαλέα υποβάθμιση, ο Λευκός Οίκος... εξαφάνισε (!) τη συνάντηση του Ομπάμα με τον Πατριάρχη από το επίσημο πρόγραμμα του Αμερικανού προέδρου, ενώ δεν εξέδωσε μετά την πραγματοποίησή της ούτε καν την τυπική ανακοίνωση που αναφέρει ότι οι δύο άνδρες συναντήθηκαν. Λες και επρόκειτο για... παράνομο ραντεβού!
ΟΙ ΗΠΑ ΗΘΕΛΑΝ ΝΑ...
ΕΞΑΦΑΝΙΣΟΥΝ ΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ!
Οι κωμικοτραγικές καταστάσεις δεν τελείωσαν εδώ. Ο Λευκός Οίκος απαγόρευσε την παρουσία τηλεοπτικών καμερών και φωτογράφων στη συνάντηση Ομπάμα - Βαρθολομαίου, με αποτέλεσμα, ακόμη και ένα τηλεοπτικό αμερικανικό δίκτυο παγκόσμιας ενημέρωσης, όπως το CNN, να παραπλανηθεί και να αρχίσει να μεταδίδει σε όλο τον κόσμο ότι... δεν πραγματοποιήθηκε η συνάντηση!
Ο Λευκός Οίκος αρνιόταν επίμονα, παρ’ όλα αυτά, να δώσει στη δημοσιότητα φωτογραφία από τη συνάντηση Ομπάμα - Βαρθολομαίου και δυστυχώς είχε τη δυνατότητα να το κάνει, καθώς ο μόνος φωτογράφος που είχε παρευρεθεί ήταν ο επίσημος φωτογράφος του Αμερικανού προέδρου!
Χρειάστηκε θύελλα διαμαρτυριών Ελληνοαμερικανών παραγόντων για να απελευθερώσει ο Λευκός Οίκος φωτογραφία από τη συνάντηση μετά από πολλές ώρες - όταν πια ο Ομπάμα είχε φύγει από την Τουρκία, είχε αναχωρήσει μάλιστα και από το Ιράκ που επισκέφτηκε στη συνέχεια και βρισκόταν πια εν πτήσει προς τις ΗΠΑ.
Πρόκειται για μια διαδικασία, που αφενός εξευτέλισε και υποβάθμισε τόσο πολύ τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ώστε να σκέφτεται κανείς μήπως ήταν προτιμότερο να μην είχε πραγματοποιηθεί καθόλου αυτή η τόσο απαξιωτική συνάντησή του με τον Ομπάμα και αφετέρου απέδειξε στην πράξη πόσο αρνητική για τα ελληνικά συμφέροντα μπορεί να αποβεί η συμπεριφορά τού Μπαράκ Ομπάμα.
ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΛ...
«ΞΕΠΕΤΑ» ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟ!
Η πολιτικά επαίσχυντη συμπεριφορά τού Ομπάμα απέναντι στον Πατριάρχη δεν αποτέλεσε το μοναδικό μελανό σημείο τής στάσης αυτού και της κυβέρνησής του απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Όπως φαίνεται, η νέα αμερικανική κυβέρνηση έχει επιλέξει να... «ξεπετάει» τους αδιάφορους (και ίσως ενοχλητικούς λόγω των χλιαρών διαμαρτυριών τους) Έλληνες και Κύπριους κυβερνητικούς αξιωματούχους στο περιθώριο διεθνών συνόδων, ενώ πάντα βρίσκει χρόνο για να έχει ουσιώδεις συναντήσεις με τους αντίστοιχους Τούρκους.
Αυτό έκανε ο Ομπάμα με τη «συνάντηση παρηγοριάς» με μοναδικό αντικείμενο την κοινή φωτογράφηση που παραχώρησε στον Έλληνα πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή στο Στρασβούργο, μόλις τελείωσε η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ. Αυτό έκανε στην Πράγα, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής ΗΠΑ-ΕΕ η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον: συναντήθηκε για κανένα εικοσάλεπτο με τον υπουργό Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Μάρκο Κυπριανού, τον «ξεπέταξε» και παράλληλα κάλεσε επίσημα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ τον πρόεδρο του κατοχικού καθεστώτος στην Κύπρο, τον Τουρκοκύπριο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, ενώ ο Κυπριανού θα διαβεί το κατώφλι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατά το καλοκαίρι και ίσως, καθότι δεν έχει ακόμη καθοριστεί ημερομηνία επίσκεψής του στις ΗΠΑ!
Όχι μόνο εξίσωσε, δηλαδή, η Χίλαρι τη νόμιμη κυβέρνηση της Κύπρου με το παράνομο, κατοχικό τουρκικό καθεστώς, αλλά θέτει σε πρώτη προτεραιότητα κιόλας τους Τουρκοκύπριους στο νησί! Είναι προφανές πως η κατάσταση επί Ομπάμα επιδεινώνεται σε σχέση ακόμη και με την εποχή Μπους, σε ό,τι αφορά στην αμερικανική πολιτική απέναντι στην Ελλάδα.
ΜΕ ΤΙΣ ΗΠΑ Ή ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ;
Η πολιτική Ομπάμα απέναντι στην Τουρκία όξυνε και ένα πρόβλημα πανευρωπαϊκών διαστάσεων, το οποίο θέτει και την ελληνική εξωτερική πολιτική ενώπιον ενός σοβαρού διλήμματος.
Το πρόβλημα αυτό είναι η ένταξη ή όχι της Τουρκίας στην Ε.Ε. Η υποστήριξη του Ομπάμα στην τουρκική ένταξη οδήγησε τις πολιτικές ηγεσίες της Γερμανίας και της Γαλλίας, όπως και στενών συμμάχων τους, να ταχθούν με τον πιο ανοικτό τρόπο που το έχουν πράξει ως τώρα εναντίον της τουρκικής ένταξης.
Οι Γερμανοί ηγέτες και ο Τύπος μάλιστα γυρίζουν εντελώς ανάποδα την αμερικανική πολιτική: αξιοποιώντας την προσπάθεια του Ερντογάν να μην επιτρέψει στο ΝΑΤΟ να εκλέξει ως γενικό γραμματέα του τον Δανό Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, εκλεκτό του Βερολίνου, επειδή αυτός είναι αντιπαθής στους μουσουλμάνους, οι Γερμανοί παρουσιάζουν την Τουρκία όχι ως γέφυρα προς τον ισλαμικό κόσμο, αλλά ως φορέα της «σύγκρουσης των πολιτισμών» μέσα στο ΝΑΤΟ, οπότε πρέπει τουλάχιστον να γλιτώσουν από το ενδεχόμενο να μπορέσει η Άγκυρα να μεταφέρει αυτή τη σύγκρουση και μέσα στο πλαίσιο της Ε.Ε.!
Η πολιτική ουσία αυτής της ιστορίας είναι ότι οι Ευρωπαίοι είναι πλέον κατά της τουρκικής ένταξης στην Ε.Ε. και οι Αμερικανοί είναι υπέρ. Με ποιον θα πάει η Ελλάδα σε αυτή τη σύγκρουση; Μέχρι τώρα η στάση της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ είναι υπέρ της τουρκικής ένταξης, άρα είναι με τους Αμερικανούς εναντίον των Ευρωπαίων!
Ευνόητο είναι πως θα συνιστούσε παραλογισμό να συνεχιστεί αυτή η πολιτική. Όχι και να συγκρουστούμε με τους Γερμανούς και τους Γάλλους και τους υπόλοιπους Ευρωπαίους για χάρη των Τούρκων!
Είναι προφανές πως ήρθε η ώρα να αλλάξει η ελληνική θέση - και αυτό πρέπει να γίνει τάχιστα.
