Η εξοικονόμηση ενέργειας πρέπει να αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο και πρώτη προτεραιότητα κάθε ενεργειακής πολιτικής. Πρέπει να γίνει κανόνας για την επιβίωσή μας. Όπως ένας εχέφρων άνθρωπος εξασφαλίζει πρώτα τα εσώρουχα και στο τέλος το παπιγιόν, έτσι και στον ενεργειακό τομέα θα πρέπει πρώτα να περιορίσουμε την σπατάλη και ύστερα να αναζητήσουμε πολυδάπανα νέα συστήματα.
Από το σύνολο της απαιτούμενης ενέργειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο κτιριακός τομέας καταναλώνει το 40%, οι μεταφορές το 32% και η βιομηχανία το 28%. Για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των κτιρίων δαπανάται ένας τόνος ισοδύναμου πετρελαίου ανά κάτοικο τον χρόνο, δηλαδή 11630 κιλοβατώρες!
Για να υποχρεώσει τις χώρες-μέλη στη λήψη μέτρων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε την Οδηγία 2002/91, που ενσωματώθηκε στην Ελληνική Νομοθεσία τον Μάιο 2008 (Ν.3661/2008), αφού πρώτα καταδικαστήκαμε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Η Οδηγία προβλέπει: α) την ενεργειακή μελέτη για όλα τα νέα κτίρια, β) την ενεργειακή πιστοποίηση του κελύφους όλων των νέων κτιρίων και όσων υφισταμένων ενοικιάζονται ή πωλούνται και γ) την επιθεώρηση των εγκαταστάσεων θέρμανσης και κλιματισμού σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, ανάλογα με την ονομαστική ισχύ της εγκατάστασης.
Έχοντας εξαντλήσει όλα τα χρονικά περιθώρια που μας έδωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Νόμος 3661/2008 δεν μπορεί ακόμα να εφαρμοστεί στην πράξη γιατί δεν έχουν υπογραφεί α) η απαραίτητη κοινή υπουργική απόφαση, η οποία θα καθορίζει τη διαδικασία της ενεργειακής επιθεώρησης και β) το Προεδρικό Διάταγμα για τα προσόντα των Ενεργειακών Επιθεωρητών, δηλαδή, των εμπειρογνωμόνων που θα κάνουν τις ενεργειακές επιθεωρήσεις.
Είναι προφανές ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης (ΥΠΑΝ) καλείται να απαντήσει στο ερώτημα «Εκτενής ή Συνοπτική Επιθεώρηση;». Η εκτενής επιθεώρηση υποστηρίζεται από το ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) και η συνοπτική από το ΤΕΕ (Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος), την ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων) και άλλους φορείς την αγοράς.
Η εκτενής επιθεώρηση είναι μία χρονοβόρα και δύσκολη διαδικασία, που απαιτεί 3 έως 6 αυτοψίες στο κτίριο και χρήση οργάνων άνω των 40.000 ευρώ. Μία τέτοια διαδικασία πρέπει να έχει ελάχιστο κόστος 4 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και θα επιβαρύνει υπερβολικά τους πολίτες.
Η συνοπτική επιθεώρηση είναι μία σύντομη διαδικασία, που απαιτεί μία αυτοψία στο κτίριο και εφαρμόζεται σε πολλές χώρες με επιτυχία (Αγγλία, Ιρλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Σουηδία, Ισπανία, Τσεχία, Πολωνία, ΗΠΑ, Καναδάς). Το κόστος της συγκεκριμένης διαδικασίας δεν ξεπερνά το 1 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
Στο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ (24/1/2009) ο Υπουργός Ανάπτυξης κ. Χατζηδάκης δεσμεύτηκε ότι η ενεργειακή επιθεώρηση του κελύφους θα κοστίζει 1 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, χωρίς όμως να διευκρινίσει τον τρόπο της Επιθεώρησης.
Είναι προφανές ότι η δέσμευση έχει νόημα μόνο για τη συνοπτική επιθεώρηση, γιατί στην αντίθετη περίπτωση είναι σαν να ζητάς από τον χειρουργό να κάνει εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς αλλά να τον πληρώνεις για καρδιογράφημα.
Η απόφαση του ΥΠΑΝ δεν πρέπει να αργήσει άλλο. Από την εφαρμογή της Οδηγίας και τις επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, που θα πρέπει στη συνέχεια να γίνουν με τη βοήθεια κινήτρων, θα προκύψουν: α) οικονομικά οφέλη για τους πολίτες (μείωση λειτουργικών εξόδων), β) οικονομικά οφέλη για το κράτος (μείωση εισαγωγών καυσίμων) και γ) περιβαλλοντικά οφέλη (μείωση εκπομπών ρύπων).
Όταν θέλει η νύφη (ΠΟΜΙΔΑ) και ο γαμπρός (ΤΕΕ) γιατί διστάζει να αποφασίσει ο πεθερός (ΥΠΑΝ);
*Ο Σταμάτης Περδίος είναι Μηχανολόγος Μηχανικός Πολυτεχνείου Λωζάνης
Τεχνικός Σύμβουλος ΠΟΜΙΔΑ