Η αναγγελία από το δήμαρχο κ. Τζανακούλη ότι θα διεκδικήσει την ίδρυση και εγκατάσταση στη Λάρισα Σχολής Καλών Τεχνών υπήρξε μια ευχάριστη έκπληξη. Και τούτο διότι, εντελώς ακατανόητα, όλα τα προηγούμενα χρόνια όχι μόνο ο Δήμος, αλλά και όλοι ανεξαιρέτως οι φορείς τής πόλης (Νομαρχία - βουλευτές του νομού - Επιμελητήρια - Επιστημονικοί Σύλλογοι, καθώς και συλλήβδην οι Λαρισαίοι πολίτες) υπήρξαν απρόθυμοι στη διεκδίκηση πανεπιστημιακών τμημάτων.
Η Ιατρική Σχολή, τεράστιο γεγονός αναμφισβήτητα, ιδρύθηκε στη Λάρισα, από ό,τι βασίμως γνωρίζω, επειδή δεν την ήθελαν οι Βολιώτες (ευτυχώς κάνουν λάθη και αυτοί), το δε Τμήμα Βιοχημείας παρασύρθηκε στη Λάρισα από την ύπαρξη της Ιατρικής.
Είναι αυτονόητο και δεν χρειάζεται ν’ αναπτύξει κανείς το πόσο επηρεάζει τη ζωή και τη φυσιογνωμία μιας πόλης η ύπαρξη Πανεπιστημίου. Αρκεί να φανταστούμε πώς θα ήταν η Λάρισα χωρίς την Ιατρική, το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο και τις πολλές δεκάδες ιατρικά συνέδρια που γίνονται κατ’ έτος στην περιοχή. Το ίδιο θα συνέβαινε τηρουμένων των αναλογιών και αν υπήρχε και λειτουργούσε, π.χ. Οδοντιατρική Σχολή, Σχολή Καλών Τεχνών κ.λπ.
Καλό είναι, αλλά δεν χρειάζεται ο Δήμος να οργανώνει εκδηλώσεις. Όσο καλές και πολλές και αν είναι ταυτίζονται και διαρκούν όσο και τα πρόσωπα όπως π.χ. συνέβη με τον κ. Π. Σάπκα και τώρα συμβαίνει με τον κ. Ξηρομερίτη και άλλους. Είναι προτιμότερη η δημιουργία θεσμών και προϋποθέσεων που θα παράγουν τέτοιες εκδηλώσεις εσαεί. Το επιχείρημα ότι η Λάρισα έχει μεγάλο και πολυπληθές ΤΕΙ και συνεπώς δεν της χρειάζονται άλλα πανεπιστημιακά τμήματα, όχι μόνο δεν ευσταθεί, αλλά απορεί κανείς πώς διατυπώνεται ένα τέτοιο επιχείρημα.
Ο αείμνηστος Γεώργιος Παπανδρέου έλεγε ότι «δικαία κρίση η σύγκριση». Η Λάρισα, συνεπώς, ως πόλη πρέπει να συγκριθεί με το Ηράκλειο, την Πάτρα και τα Γιάννενα. Και οι τρεις αυτές πόλεις έχουν μεγάλα ΤΕΙ, δεν τις εμπόδισε όμως αυτό να διεκδικήσουν και να πετύχουν την εγκατάσταση πολλών τμημάτων ΑΕΙ. Η Πάτρα λόγω καταγωγής εξεχόντων πολιτικών (Παπανδρέου - Στεφανόπουλος) έχει πάρει και παίρνει ακόμη τη μερίδα του λέοντος, το ίδιο και τα Γιάννενα (Αβέρωφ - Παπούλιας κ.λπ.).
Όταν ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο Κρήτης, είχε αποφασιστεί όλες οι σχολές του να εγκατασταθούν στο Ρέθυμνο, πλην της Ιατρικής μόνο στο Ηράκλειο και του Πολυτεχνείου στα Χανιά. Οι κάτοικοι όμως του Ηρακλείου με ακραίες δυναμικές κινητοποιήσεις και ανεξαρτήτως από κόμματα, πέτυχαν και πήραν, πλην της Ιατρικής, και ολόκληρη τη Φυσικομαθηματική, με πάρα πολλά τμήματα. Οι πολιτικοί μας, καλώς ή κακώς, όχι μόνο επηρεάζονται από τέτοιου είδους κινητοποιήσεις, αλλά διευκολύνονται στις αποφάσεις τους.
Όσον αφορά στα καθ’ ημάς, επί υπουργού Παιδείας Γιώργου Σουφλιά ιδρύθηκε στη Λάρισα Οδοντιατρική Σχολή και Σχολή Πληροφορικής με περισσότερα του ενός τμήματα. Στη συνέχεια και όταν ο κ. Σουφλιάς ήταν εκτός ενεργού πολιτικής, οι ως άνω σχολές καταργήθηκαν σε εποχή μάλιστα που μοιράζονταν στην κυριολεξία νέα τμήματα σε άλλες πόλεις της χώρας και οι Λαρισαίοι «αγρόν ηγόραζον».
Ακολούθως, υπήρξαν σκέψεις και προτάσεις για τη δημιουργία Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής και Σχολής Καλών Τεχνών. Λόγω όμως αδιαφορίας όλων ημών και ανυπαρξίας αντιδράσεων, η μεν Νοσηλευτική μετακόμισε στη Σπάρτη (ιδιαίτερη πατρίδα της κ. Γιαννάκου), η δε Σχολή Καλών Τεχνών στο Ναύπλιο και τη Φλώρινα. Υπόψη ότι προεκλογικά τα δύο μεγάλα κόμματα είχαν περιλάβει στα προγράμματά τους την ίδρυση Νοσηλευτικής δίπλα σε κάποια επαρχιακή Ιατρική Σχολή, όπως και ήταν σωστά. Τώρα την τρίτη Νοσηλευτική διεκδικεί το Α.Π.Θ.
Η κατάργηση των ως άνω Σχολών και η απομάκρυνσή των από τη Λάρισα για το χρύσωμα του χαπιού, συνοδευόταν με βαρύγδουπες εξαγγελίες περί δημιουργίας Εθνικού Τραυματολογικού Κέντρου στη Λάρισα (υπουργός Υγείας ο κ. Παπαδόπουλος)! ή Ευρωπαϊκού Κέντρου Βιολογικών Ερευνών (υπουργός Παιδείας ο κ. Ευθυμίου)! Αντιδράσεις για όλα αυτά δεν υπήρξαν. Μόνο μία αντίδραση θυμάμαι, σε όλες τις παραπάνω μεθοδεύσεις, του τότε δημάρχου κ. Καφφέ, ο οποίος κάλεσε το λαό της Λάρισας σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην Κεντρική πλατεία και διεκδίκησης νέων τμημάτων και μαζευτήκαμε όλοι και όλοι 20-25 άτομα! Αυτό και μόνο τα λέει όλα.
Εν πάση περιπτώσει, είναι λάθος νομίζω οι οδοντίατροι της Λάρισας να μη θέλουν την ίδρυση Οδοντιατρικής Σχολής προφανώς για λόγους επαγγελματικούς. Κατά τη γνώμη μου οι φόβοι των είναι αδικαιολόγητοι. Η έλευση 20-30 καθηγητών θα ανέβαζε πολύ το επιστημονικό επίπεδο, θα δημιουργούσε πόλο έλξης ασθενών και κυρίως θα ευαισθητοποιούσε το σύνολο του πληθυσμού να μπει σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από ό,τι είναι σήμερα στην οδοντιατρική φροντίδα. Νομίζω ότι θα είχαν συμφέρον και όχι ζημιά. Άλλωστε το προηγούμενο παράδειγμα Βόλου και Λάρισας είναι εύγλωττο. Η παρουσία ολόκληρου Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου στην πόλη της Λάρισας, όχι μόνο δεν μείωσε αλλά τουναντίον αύξησε ανέλπιστα και αυξάνει συνεχώς τον ιδιωτικό τομέα Υγείας και το ίδιο και περισσότερο θα συνέβαινε και με την Οδοντιατρική Σχολή. Ακόμη όμως και αν συνέβαινε το αντίθετο, δεν είναι επιτρεπτό το συμφέρον ενός συλλόγου να τίθεται υπεράνω του γενικού συμφέροντος της πόλης και να συνηγορεί μάλιστα σε αυτό και η Δημοτική Αρχή.
Τέλος πάντων, ό,τι έγινε, έγινε. Οι μεγάλες ευκαιρίες βέβαια πέρασαν, αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Και σήμερα δημιουργούνται ανά τη χώρα νέα πανεπιστημιακά τμήματα. Έστω και τώρα είναι, νομίζω, εφικτός ο στόχος να διεκδικήσει η πόλη της Λάρισας με όλες τις δυνάμεις συναινετικά και δυναμικά, με κάποιον φορέα επικεφαλής, την Οδοντιατρική, Νοσηλευτική (Πληροφορική της Υγείας και Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας είναι στην πραγματικότητα) τη Σχολή Καλών Τεχνών και πιθανόν και άλλα τμήματα.
Πρέπει να παύσει η Λάρισα να είναι παρίας στον πανεπιστημιακό χώρο και να χαρακτηρίζεται μόνο από τα πολυκαταστήματα και το παζάρι. Η ιστορία της και η θέση της δεν της επιτρέπουν τέτοιο δευτερεύοντα ρόλο. Ας το σκεφτούν πολύ καλά αυτό όλοι οι φορείς της πόλης και ας αναλογιστούν τις ευθύνες τους για το μέλλον της Λάρισας. Επιπλέον, στους χαλεπούς καιρούς που μπορεί ν’ ακολουθήσουν και με το αγροτικό εισόδημα να μειώνεται συνεχώς, η εγκατάσταση νέων τμημάτων ΑΕΙ εκτός όλων των άλλων ανεκτίμητων πλεονεκτημάτων στην οικονομική, την πνευματική, την πολιτιστική και κοινωνική ζωή τής πόλης, θα αποτελέσει μια γερή ανάσα και μία πραγματική ώθηση προόδου και ανάπτυξης.
Ι.Δ.Κ.
