Η μορφή και το όνομα έχουν μεγάλη σημασία. «Μη χαίρεστε, αν στο όνομά μου και οι δαίμονες σας υπακούουν», είπε ο Κύριος στους μαθητές Του, όταν επέστρεψαν και διηγήθηκαν ότι στο όνομά Του έκαναν θαύματα. «Να χαίρεστε που τα ονόματά σας είναι γραμμένα στο βιβλίο της ζωής».
Από τα λόγια αυτά του Χριστού συνάγεται ότι και στην άλλη ζωή θα έχουμε τα ίδια ονόματα, αλλά και την ίδια μορφή. Τι έννοια, θα είχε η αιώνια ζωή, αν δεν γνωρίζαμε τους αγαπημένους μας κι ούτε εκείνοι μας γνώριζαν, αποκτώντας άλλη μορφή στην άλλη ζωή;
«Είναι όλοι εδώ» λέει ο στίχος του τραγουδιού, με το οποίο τελειώνει η ταινία «Μπίλι ο ψεύτης». Είναι ένα τραγούδι που ακούγεται στο τέλος της ταινίας. Ο θεατής, όπως στην αρχαία τραγωδία, δι’ ελέου και φόβου, συμπάσχοντας με τους Εβραίους επάνω στους οποίους ξέσπασε όλη η βαρβαρότητα της Ναζιστικής Γερμανίας, φτάνει στην κάθαρση. Τα μάτια του γεμίζουν δάκρια χαράς, και η βαριά λύπη που σκεπάζει την καρδιά του μετατρέπεται σε αγαλλίαση, στο άκουσμα του πιο χαρούμενου μηνύματος του κόσμου, ότι οι αγαπημένοι είναι όλοι εκεί και μας περιμένουν. Περιμένουν να ακούσουν γνώριμες φωνές να τους καλούν με το όνομά τους, να ιδούν αγαπημένες μορφές.
«Θα ανταμώσουμε ξανά και θα πούμε με χαρά τι έγινε», με αυτά τα λόγια τελειώνει επίσης το αριστούργημά του «Θείος Βάνιας» ο Άντον Τσέχωφ. Παραπλήσια είναι τα λόγια και οι περιγραφές όλων των μεγάλων ανθρώπων για την αιώνια ζωή μετά το σωματικό θάνατο. Τα λόγια του Ντοστογιέφσκι επίσης στους Αδελφούς Καραμαζώφ.
Αλλά και καθένας από εμάς έχει την προσωπική του εμπειρία. Όταν ρώτησα έναν ποιητή, γιατί πιστεύει ότι θα ανταμώσει πάλι τους αγαπημένους του στην άλλη ζωή και δεν θεωρεί το θάνατο του σώματος εξαφάνιση του ανθρώπου, μου απάντησε πολύ απλά με αυτά τα λόγια. «Αν δεν υπήρχαν δεν θα ένιωθα το καθήκον να προσεύχομαι γι΄ αυτούς».
Είμαι βέβαιος, ώστε να μη χρειάζομαι αποδείξεις για να βεβαιωθώ, ότι η μορφή και το όνομά μας ακολουθεί και μετά το θάνατο του σώματος. Και μετά το θάνατο του σώματος έχουμε τη μορφή και το όνομα που έχουμε στη γη. Κάποιος είπε, ότι η μορφή και το όνομα είναι τα πρότυπα του ανθρώπου σ' αυτή τη ζωή. Το ίδιο ισχύει και στην άλλη ζωή, η μορφή και το όνομα του κάθε ανθρώπου είναι πρότυπα.
Ένα περιστατικό που συνέβη την ώρα του θανάτου του δεύτερου πατέρα μου, του Χρήστου, είναι σχετικό με τη διατήρηση της μορφής του ανθρώπου μετά το θάνατο του σώματος. Η παράδοση λέει, πως ο νεκρός δύο μέρες μετά το θάνατό του είναι ελεύθερος να επισκεφτεί τα μέρη που αγαπούσε. Ο πατέρας μου αμέσως μετά το θάνατό του επισκέφτηκε το διαμέρισμά του στη Θεσσαλονίκη. Ήμουν βέβαιος γι’ αυτό. Στη ζωή του ήταν ένας «σπιτόγατος». Δεν πήγαινε πουθενά, εκτός απ’ το προποτζίδικο, όπου πήγαινε τακτικά, για να μιλήσει με τους άλλους «προπάρρωστους», όπως τους έλεγε, αλλά μετά από λίγη ώρα επέστρεφε στο σπίτι του.
Ότι επισκέφθηκε το σπίτι του αμέσως μετά το θάνατό του, που συνέβη στις εννιά η ώρα τη νύχτα, στο 424 Στρατιωτικό Νοσοκομείο, το επιβεβαιώνει και ο φίλος του, το σκυλάκι, στη διπλανή βεράντα. Ήμουν μόνος στο σπίτι και μόλις το άκουσα να κλαίει, είπα μέσα μου: «Ο πατέρας μου πέθανε» κι αμέσως κοίταξα το ρολόι μου: ήταν η ώρα 9 ακριβώς. Σε μισή ώρα ήρθαν τα αδέρφια μου και μου είπαν ότι ο πατέρας συγχωρέθηκε. «Τι ώρα;» ρώτησα, 9 ακριβώς», είπαν.
Τι ήταν αυτό που είδε, λοιπόν, ο φίλος του πατέρα μου, το καλό σκυλάκι, και έκλαψε, αν δεν ήταν η μορφή του πατέρα μου, αυτή που έβλεπε κάθε μέρα; Ίσως τώρα με κάποιο άλλο υλικό, διαφορετικό από το δικό μας γήινο κόσμο. Είναι πιο λογικό να κάνουμε οποιαδήποτε άλλη υπόθεση, από την απλή πραγματικότητα ότι η μορφή του ανθρώπου παραμένει και μετά το θάνατο του σώματος; Η μορφή είναι πνευματική και μόνο η ύλη με την οποία κατασκευάστηκε, το σάρκινο περίβλημά της, είναι υλικό. Η μορφή είναι πνευματική και τρανό παράδειγμα είναι η μορφή της μουσικής. Πού είναι, λοιπόν, η μορφή της μουσικής πριν αρχίσει και πού πηγαίνει όταν τελειώσει;
Είναι γνωστό ότι τα ζώα, ιδίως οι σκύλοι, αντιλαμβάνονται το θάνατο των αγαπημένων τους με μια αίσθηση, που υπάρχει και στον άνθρωπο, αλλά σπανιότερα, γιατί στον άνθρωπο έχει ατροφήσει εξαιτίας του αφύσικου τρόπου της ζωής του. Οι άγιοι, αλλά ακόμα και συνηθισμένοι άνθρωποι, έχουν υπεραισθητή αντίληψη, βλέπουν δηλαδή κάποιες στιγμές χωρίς τη φυσική τους όραση. Παράδειγμα, ο Μέγας Αντώνιος, που έστειλε τους μοναχούς του σε πορεία δύο ημερών, για να βοηθήσουν τους οδοιπόρους που κινδύνευαν στην έρημο να πεθάνουν από τη δίψα. Τους είπε με ακρίβεια ποιος από αυτούς δεν θα αντέξει και θα πεθάνει.
Ο άγιος Χριστοφόρος επίσης είδε από μακριά στρατιώτες να κινδυνεύουν να πεθάνουν από τη δίψα. Ήταν στρατιώτες του αυτοκράτορα που κυνηγούσαν να τον σκοτώσουν αυτόν και τους μαθητές του. Ο άγιος Χριστοφόρος προσευχήθηκε γι’ αυτούς και τους έσωσε με θαυματουργικό τρόπο από το βέβαιο θάνατο. Ύστερα από αυτό οι στρατιώτες μεταστράφηκαν κι από διώκτες του έγιναν μαθητές του.
Οι νεκροί μπορούν επίσης να γίνουν ορατοί στα όνειρα αλλά και στον ξύπνο. Λέγεται ότι κάποιος τις δυο μέρες μετά το θάνατό του εμφανίστηκε στον αδερφό του στην Αμερική και του ανήγγειλε την αναχώρησή του από αυτόν τον κόσμο. Έτσι ο άνθρωπος αυτός γνώριζε το θάνατο του αδελφού του «από πρώτο χέρι», προτού φτάσουν τα τηλεγραφήματα με την πένθιμη είδηση.
Παρόμοιο με το χάρισμα της διόρασης, όπως λέγεται ή εξω-αισθητήρια αντίληψη, δηλαδή η όραση χωρίς τα αισθητήρια όργανά της, τα μάτια, είναι και το προορατικό χάρισμα να αντιλαμβάνεσαι τα μέλλοντα, αυτά που μέλλουν να συμβούν. Να τι γράφει για το προορατικό αυτό χάρισμα, στο ποίημά του «Σοφοί δε προσιόντων» ο ποιητής Καβάφης, γνώστης της αρχαίας γραμματείας: «Εκ των μελλόντων οι σοφοί τα προσερχόμενα/ αντιλαμβάνονται (...) ενώ είς την οδόν/ έξω, ουδέν ακούουν οι λαοί».
