Γράφει ο Βασίλης Μπαλαής
Ιατρός φυσίατρος
Οι παλιότεροι θα θυμούνται την ξεκαρδιστική αυτή κωμωδία με τον Πίτερ Σέλερς, όταν ένα πολύ μικρό κράτος αποφάσισε να κηρύξει τον πόλεμο στην υπερδύναμη της εποχής, με τη σκέψη ότι θα τον χάσει φυσικά, και η υπερδύναμη μετά θα το βοηθήσει οικονομικά να ανακάμψει, υπερνικώντας έτσι τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε.
Θα θυμούνται επίσης ένα μικρό και χαριτωμένο ποντικάκι, που καθώς «έπεφταν» οι τίτλοι έκοβε βόλτες, όταν ξαφνικά ανοίγει ένα τεράστιο στόμα και αφήνει έναν φοβερό βρυχηθμό. Την αμέσως επόμενη στιγμή το ποντικάκι μένει εμβρόντητο, με μια απορία και έναν φόβο στο πρόσωπό του.
Η σημερινή κατάσταση της Ελλάδας παρουσιάζει πολλές ομοιότητες αλλά, δυστυχώς, και ουσιώδεις διαφορές με το έργο αυτό.
Το ΠΑΣΟΚ αντιμετώπισε την άσχημη οικονομική κατάσταση που παρέλαβε με έναν ορυμαγδό δηλώσεων για τον κίνδυνο επικείμενης χρεοκοπίας και για τα ψέματα, με τα οποία η προηγούμενη κυβέρνηση ενημέρωνε την Αγία Οικογένεια των Βρυξελλών.
Το αποτέλεσμα βέβαια ήταν τα spreads να εκτιναχθούν, ενώ μια απίστευτη λοιδωρία της Ελλάδας λάμβανε χώρα από πρωθυπουργούς, υπουργούς, προέδρους, επιτρόπους, εκπροσώπους επιτρόπων, τεχνοκράτες κλπ, με την μόνιμη επωδό πως δεν πρόκειται να μας δώσουν ούτε ευρώ, ότι μπορεί να μας διώξουν από την ευρωζώνη, ότι το οικονομικό μας βάρος στην Ε.Ε. (2,5%) είναι αμελητέο κλπ, κλπ.
Ο κ. Παπανδρέου σωστά διεκδίκησε τη δημιουργία ενός μηχανισμού της Ε.Ε., ώστε να αποθαρρύνει τους κερδοσκόπους. Δεν είχε ξεκαθαρίσει όμως πώς περίπου θα ήταν αυτός ο μηχανισμός, τι θα έκανε και τι ήμασταν διατεθειμένοι να αποδεχθούμε. Τι επιτόκιο ήμασταν διατεθειμένοι, και μπορούσαμε, να πληρώσουμε και με ποιες δεσμεύσεις;
Κυρίως όμως ήταν απόλυτα ηττοπαθής και πεπεισμένος πως κανένα όπλο δεν είχαμε για να διαπραγματευθούμε. «Κόκκινες γραμμές δεν υπάρχουν στην διαπραγμάτευση με την ΕΕ και το ΔΝΤ, αφού εμείς ζητάμε», διεκήρυσσε δημόσια ο κ. Πάγκαλος. Μοιραία λοιπόν υπόγραψε αυτή τη συμφωνία, με τέτοιους ληστρικούς όρους που καμιά νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση δεν θα μπορούσε ποτέ να περάσει.
Και ενώ λοιπόν η κυβέρνησή μας χαίρεται που, ως χώρα-ποντικάκι, χωρίς καμιά διαπραγματευτική δύναμη, πετύχαμε μια τέτοια νίκη και διατυμπάνιζε την επιτυχία της, ξαφνικά το ποντικάκι άρχισε να βρυχάται. Δηλαδή πρώτα βρυχήθηκαν όλα τα ποντικάκια-υπήκοοι μαζί, στη μεγαλύτερη μεταπολιτευτική απεργία και διαδήλωση.
Κάτω 10% ο Dow Jones, κάτω όλα τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, πανικός στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, η Μέρκελ να ολοφύρεται για τον κίνδυνο που διατρέχει το ευρώ, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κραύγαζε για μέτρα οικονομικής βοήθειας και προς άλλες χώρες και πως η βοήθεια στην Ελλάδα βασικά εξασφαλίζει τα συμφέροντα της Γερμανίας, ο κ. Ομπάμα ασχολήθηκε με το θέμα γιατί η χρεοκοπία της Ελλάδας, σύμφωνα με γνωστούς αναλυτές, θα προκαλούσε παγκόσμια κρίση χειρότερη από αυτή που προκάλεσε η κατάρρευση της Lehmann Brothers.
Όλοι φοβήθηκαν από τον βρυχηθμό του ποντικιού, δυστυχώς και ο κ. Παπανδρέου. Γιατί ποτέ δεν μπόρεσε να καταλάβει, ότι η αδυναμία μας ήταν συγχρόνως και το όπλο μας, η άμυνά μας. Πώς η δική μας στάση πληρωμών θα προκαλούσε τόσο πολλαπλασιαστικές και δυσανάλογα μεγάλες ζημιές σε όλους αυτούς που μας φέρονταν απαξιωτικά, ώστε ήταν θέμα χρόνου να τα μετρήσουν και να δούνε και το δικό τους το συμφέρον.
Κόκκινες γραμμές μπορούσαμε να βάλουμε λοιπόν- ένα πολύ μικρότερο επιτόκιο δανεισμού, μεγαλύτερο χρόνο προσαρμογής της οικονομίας, αίτημα για μια μορφή αναδιάρθωσης του χρέους, με χρονική επιμήκυνση της αποπληρωμής του και διαγραφή ενός σημαντικού μέρους αυτού-, και να επιμείνουμε αταλάντευτα σε αυτές. Αυτό όμως προϋπόθετε όχι αυτή την ηττοπαθή ηγεσία.
Πρέπει να το πούμε καθαρά: Σ’ αυτό το μπρα-ντε-φερ ο κ. Παπανδρέου ηττήθηκε κατά κράτος. Η μοιρολατρία του και η μη αξιοποίηση των όπλων που είχε στα χέρια του, έφερε μια συμφωνία ληστρική. Οι αποφάσεις που πάρθηκαν στην ΕΕ για τα άλλα πιθανά θύματα της κερδοσκοπίας (Ισπανία κλπ), είναι πολύ καλύτερες από τους όρους της δικής του συμφωνίας με Ε.Ε και ΔΝΤ. Γιατί ο κ. Παπανδρέου έχει αποδείξει πως δύσκολα λέει όχι εκεί που πρέπει.
Όταν ολόκληρη η Ελλάδα καμάρωνε τον μακαρίτη Τάσο Παπαδόπουλο για το ΟΧΙ του στο κατάπτυστο σχέδιο Ανάν, ο κ. Παπανδρέου έλεγε το μεγάλο ΝΑΙ, που θα τον στοιχειώνει σε όλη του τη ζωή. Όταν όλοι μας χαιρόμασταν με την πατριωτική στάση των Ισλανδών και του προέδρου τους, να απορρίψουν τους εκβιασμούς της ΕΕ, του ΔΝΤ, της Μ. Βρετανίας και να μην πληρώσουν τα σπασμένα των τραπεζών, αυτός ικέτευε περιδεής τους «συμμάχους» μας.
Κοινή πεποίθηση φαίνεται να είναι, πως ο κ. Παπανδρέου και η κυβέρνησή του είναι πια με το ένα πόδι στον κάλαθο απορριμμάτων της Ιστορίας. Αν τους ακολουθήσει και το ΠΑΣΟΚ, θα φανεί στο μέλλον.
Η συμφωνία αυτή και τα μέτρα που πάρθηκαν και θα παρθούν, θα προκαλέσουν κοινωνική έκρηξη. Η τελευταία απεργία και διαδήλωση ήταν οι προσεισμικές δονήσεις. Οι φωστήρες της κυβέρνησης φαίνεται να πιστεύουν, ότι η κοινωνική έκρηξη που φοβούνται και μνημονεύουν, θα γίνει με όρους πολιτικής ορθότητας, στα παράθυρα των τηλεοπτικών καναλιών και με αβανταδόρους δημοσιογράφους. Είναι βέβαια βαθιά νυχτωμένοι και απαίδευτοι, αλλά συγχρόνως θανάσιμα επικίνδυνοι. Ας δουν ξανά και ξανά την εκπομπή του Παύλου Τσίμα για τα γεγονότα στην Αργεντινή, μετά τη χρεοκοπία στην οποία την οδήγησε το ΔΝΤ.
Το θέαμα του προέδρου της Αργεντινής να δραπετεύει με ελικόπτερο από το προεδρικό μέγαρο λίγο πριν λυντσαριστεί από τους διαδηλωτές, να το βάλουν καλά στο μυαλό τους. Αυτή είναι κοινωνική έκρηξη, όχι οι ανούσιες κόντρες στα κανάλια και μετά καφεδάκι στο Κολωνάκι.
«Όσοι υποστηρίζουν το σχέδιο ΕΕ-ΔΝΤ, είναι ή υπάλληλοι των οργανισμών αυτών ή βλάκες. Εγώ προτιμάω το δεύτερο», κάπως έτσι τα είπε ο κ. Παναγιωτακόπουλος του ΠΑΣΟΚ. Βαριές κουβέντες. Αλλά ακόμα κι αν ισχύει το δεύτερο, η απαλλαγή λόγω βλακείας γίνεται στις ελληνικές κωμωδίες και όχι στην πολιτική.
Υ.Γ. Στην ταινία, παρ’ ελπίδα, το ποντικάκι νικάει την υπερδύναμη. Αλλά αυτά γίνονται μόνο στις ταινίες και, σίγουρα, όχι με τέτοιους κυβερνήτες.