Της Λένας Ι. Αξιόγλου
δικηγόρου- ναυτιλιακές σπουδές Πανεπιστημίου Πειραιώς
Έχω στα χέρια μου 2 εισιτήρια για κρουαζιέρα στα νησιά του Αιγαίου. Το μικρό ραδιόφωνο από την απέναντι οικοδομή μου στέλνει το τραγουδάκι «κρουαζιέρα θα σε πάω, γιατί σε νοιάζομαι και σ’ αγαπάω...». Ενώ τα ρουθούνια μου αισθάνονται τη γλυκιά ατμόσφαιρα της Άνοιξης και νιώθω ότι σε λίγο έρχεται καλοκαίρι, ξανακοιτώ τα εισιτήρια και αναρωτιέμαι τι εμπειρίες μπορούν να μου προσφέρουν;
Μου έρχεται στο μυαλό η Σαντορίνη ως ιδιαίτερο αιγαιοπελαγίτικο νησί. Σε λίγο όμως έρχεται στο νου μου το πριν 1-2 χρόνια ναυάγιο ενός κρουαζιερόπλοιου στο λιμάνι της. Και τότε ξανακοιτώ τα εισιτήρια και αναρωτιέμαι και ποια ΑΣΦΑΛΕΙΑ παρέχουν στην επιθυμία μου, για να απολαύσω ένα καλοκαιρινό «οργανωμένο θέρετρο» πάνω στο πλοίο, πηγαίνοντας από νησί σε νησί στο Αιγαίο. Από τα χρωματιστά ενημερωτικά φυλλάδια, που διαφημίζουν τις θαλασσινές κρουαζιέρες και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, είδα πόσες δυνατότητες αναψυχής προσφέρονται στη διάρκεια του ταξιδιού: σπα για το κάλλος, τένις για τα παραπανίσια κιλά του χειμώνα, πισίνες για άθληση, κινηματογράφο, για να μην στερηθεί κανείς την πρόκληση για γέλιο, κλάμα, κοινωνικό προβληματισμό. Και όλα αυτά έχοντας το γαλάζιο της θάλασσας τριγύρω, μόνο αυτό, που προκαλεί συμπεριφορές που κλιμακώνονται από τον φόβο μέχρι τα όνειρα ευτυχίας. Ναι, είναι αλήθεια ότι έπαψε η κρουαζιέρα να ’ναι του τύπου κάθεσαι στην καρέκλα και διαβάζεις το βιβλίο και δεν ξέρεις πώς να γεμίσεις το χρόνο σου.
Ο Τύραννος των Συρακουσών Ιέρων είχε πλοίο θαλάσσιας περιήγησης. Σχεδιάστηκε από τον Κορίνθιο Αρχία υπό τις οδηγίες του Αρχιμήδη. Το δώρισε το πλοίο στον Πτολεμαίο της Αιγύπτου, ο οποίος το μετονόμασε σε «Αλεξανδρίδα». Διέθετε 30 δωμάτια, ναό της Αφροδίτης, βιβλιοθήκη με αναγνωστήριο και κήπο. Η Κλεοπάτρα είχε πολυτελή θαλαμηγό! Στην Κόρινθο στους Ρωμαϊκούς χρόνους κατέπλεαν πλούσιοι έμποροι από όλα τα τότε γνωστά σημεία της γης, για να πραγματοποιήσουν τις εμπορικές συναλλαγές τους και παράλληλα τις διακοπές τους.
Έχει αλλάξει τίποτα τόσα χρόνια στην ασφάλεια που παρέχεται στον επιβάτη του κρουαζιερόπλοιου, ειδικά σήμερα που γίνεται μέσο αναψυχής όλων των κοινωνικών τάξεων; Είναι εξασφαλισμένος ο επιβάτης ότι σε περίπτωση ναυαγίου στο κρουαζιερόπλοιο θα ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις του σε τυχόν περίπτωση βλάβης της υγείας του η απώλειας της ζωής του;
Ξανακοιτώ τα εισιτήρια και τότε ήλθε στο μυαλό μου το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο: Όχι δεν σας προσγειώνω απότομα, απλά θυμήθηκα αυτά που έμαθα (είμαι οπαδός της διά βίου μάθησης), ότι δηλαδή έχουν αλλάξει τα πράγματα και ότι ο κάθε επιβάτης σε κάθε θαλάσσια μεταφορά σε περίπτωση ναυαγίου, δικαιούται 300.000 ευρώ αποζημίωση σε περίπτωση βλάβης της υγείας του και απώλειας της ζωής του, θεωρουμένης βεβαίας της αντικειμενικής ευθύνης και υπαιτιότητας του θαλάσσιου μεταφορέα μέχρι το ποσό αυτό, (που ως σήμερα έπρεπε να αποδείξεις ότι το καράβι για παράδειγμα χτύπησε στα βράχια επειδή δεν τα είδαν..) δηλαδή του εφοπλιστή.
Πού «κολλάει » το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με το ευρώ; Μα ο νόμος που προβλέπει για την αποζημίωση, Θεός φυλάξει αν συμβεί κάτι, προβλέπει τα χρήματα της αποζημιώσεως σε «Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα», 250.000 ΕΤΔ για την ακρίβεια =300.000 ευρώ, μια μονάδα που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ορίζει και μετά την προσδιορίζει σε ευρώ η άλλο εθνικό νόμισμα για τα μέλη του. Και υποχρεωτικά ο εφοπλιστής θα ’χει ασφάλεια σε ασφαλιστικό φορέα η άλλη χρηματική εγγύηση ως το παραπάνω ποσό, κατά τον ίδιο νόμο, και θα μπορείς να στραφείς και κατ’ αυτού του ασφαλιστικού φορέα, όπως στα ατυχήματα με τα αυτοκίνητα. Και θα μπορείς να λαμβάνεις, αν συμβεί ναυάγιο, και προκαταβολή στις πρώτες 15 μέρες μετά το ναυάγιο 20.000 ευρώ, για να μπορείς να «Πας στα δικαστήρια» τον φταίχτη του ναυαγίου για μεγαλύτερο από τα παραπάνω σίγουρο ποσό.
Και η Ευρωπαϊκή Ένωση, τι ρόλο παίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, που με τόση επιθυμία έχουμε γίνει μέλος της; Για κοίτα πόσο αρμονικά δένει η ΕΕ με το ΔΝΤ (μην μου λέτε ότι δεν ξεχνώ την πολιτική μου ενασχόληση και παρατηρήσεις). Λοιπόν, ο νόμος η καλύτερα ο κανονισμός ,που προβλέπει όλες αυτές τις ευεργετικές παραπάνω ρυθμίσεις για τον επιβάτη στη θαλάσσια κρουαζιέρα, σε σύγκριση με το άμεσο παρελθόν, είναι δημιούργημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου είναι ο 392/2009 Κανονισμός ΕΚ. Ναι, ως τώρα στη ναυτική παράδοση έπρεπε να χτυπιέσαι να αποδείξεις ότι φταίει για το ναυάγιο το πλοίο ή ο ανθρώπινος κυβερνήτης του πλοίου. Τώρα, σίγουρα φταίει ο εφοπλιστής και σίγουρα είναι ασφαλισμένος για να αποζημιώσει τον κάθε επιβάτη ως το παραπάνω ποσό, σε αντίθεση με τα μικροποσά που προβλεπόταν ως σήμερα. Και μάλιστα τα ποσά αποζημίωσης που προβλέπονταν ως σήμερα στην Ελλάδα διαιρούνταν και διά του αριθμού των επιβατών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δίδει δύναμη στον επιβάτη ως καταναλωτή και αξιοπρέπεια στον κάθε θαλασσινό ταξιδιώτη, σε σύγκριση με το παρελθόν.
Γιατί χρησιμοποιώ παραπάνω το «θα»; Υπομονή ως το 2012 που όλα τα παραπάνω, που σήμερα ισχύουν, αλλά δεν εφαρμόζονται, θα εφαρμοστούν και με τη βούλα του εσωτερικού νόμου, της εσωτερικής νομοθεσίας. Ναι έχουν αξία 2 εισιτήρια κρουαζιέρας στα χέρια, κατ αρχή την αξία της περιήγησης στη θάλασσα, που προκαλώντας το χρόνο και το χώρο αντιπαραθέτει την αιωνιότητα και την απεραντοσύνη της στις εφήμερες γενιές των ανθρώπινων πλασμάτων, που είναι αγκυροβολημένα σε ένα συγκεκριμένο χώρο, αλλά και γιατί περικλείουν πλέον και σεβασμό στην αξιοπρέπεια του ανθρώπινου παράγοντα, που ταξιδεύει στη θάλασσα.