Νέο σκηνικό διαμορφώνει στα πολιτικά και κοινωνικά μας πράγματα η οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα, κρίση την οποία η κυβέρνηση επιχειρεί να αντιμετωπίσει με συνταγές άκρατου νεοφιλελευθερισμού και με συνεχή δανεισμό (με δυσβάστακτα επιτόκια) από την Ευρώπη, μη αποκλειόμενης, ωστόσο, της προσφυγής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Την ίδια στιγμή κι ενώ οι ακολουθούμενες ανάλγητες, εις βάρος της ελληνικής κοινωνίας, πολιτικές επιδιώκεται να (συγ)καλυφθούν με το μανδύα ενός «νέου πατριωτισμού» (πάλι καλά που δεν γίνεται λόγος για νέες «Μεγάλες Ιδέες») ο οποίος είναι ασαφής και απροσδιόριστος (φαίνεται δε πως αφορά μόνο στους μη έχοντες και όχι τους έχοντες) πυκνώνουν οι εκτιμήσεις πως οδηγούμεθα σε κοινωνικές εκρήξεις.
Εκρήξεις αναπόφευκτες, υποστηρίζουν οι περισσότεροι αναλυτές, καθώς η κοινωνία ασφυκτιά υπό το βάρος των μέτρων που έχουν ληφθεί (τις δε επιπτώσεις αυτών των μέτρων δεν έχουμε εισέτι βιώσει) και όσων μέλλει να ληφθούν, υπό την πίεση των πάσης φύσεως τοποτηρητών της χώρας, εκρήξεις για τις οποίες ουδείς γνωρίζει τι μορφή θα λάβουν, εκρήξεις τις οποίες δεν αποκλείει το 68% της κοινής γνώμης, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις.
ΠΤΩΤΙΚΕΣ ΠΟΡΕΙΕΣ
Την ίδια στιγμή είναι εμφανής η πτωτική πορεία των δύο μεγάλων κομμάτων εξουσίας, η συνολική δύναμη των οποίων έχει πέσει στο 55 με 60%, ενώ έχει αυξηθεί η αδιευκρίνιστη ψήφος, η οποία αγγίζει ακόμη και το 20% του εκλογικού σώματος.
Είναι προφανές πως τα μέτρα στοιχίζουν στο ΠΑΣΟΚ.
Η κάμψη της δημοτικότητας του Γιώργου Α. Παπανδρέου υπολογίζεται σε - 6%, της κομματικής δημοτικότητας του ΠΑΣΟΚ σε - 7% και της (ήδη χαμηλότερης) κυβερνητικής σε - 5% (και συνολικά στο μετεκλογικό εξάμηνο σε -16%).
Ωστόσο, αν και σαφώς αποδυναμωμένη, η κυριαρχία του Γ. Α. Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ στην πολιτική σκηνή παραμένει, λόγω της συγκριτικά μεγαλύτερης υποχωρήσεως που εμφανίζει η ΝΔ.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, η ανακοπή της βελτιωτικής επιδράσεως που άσκησε η εκλογή του Αντώνη Σαμαρά στην εικόνα της ΝΔ μπορεί να αποδοθεί σε δύο κυρίως παράγοντες:
Ενώ εντείνεται διαρκώς η κοινωνική απαξίωση της προηγούμενης διακυβερνήσεως, η σημερινή ηγεσία της ΝΔ χρεώνεται από την κοινή γνώμη μάλλον τη «συνέχεια», παρά τη «ρήξη», με το παρελθόν, την ίδια δε στιγμή φαίνεται να αναζωπυρώνεται η εικόνα εσωτερικού διχασμού του κόμματος, η οποία είχε υποχωρήσει μετά την ήττα της Ντόρας Μπακογιάννη στη μάχη για την ηγεσία .
Ορισμένοι εκτιμούν πως η εικόνα της σημερινής αδυναμίας της ΝΔ ενισχύεται από τις επιδόσεις του ΛΑΟΣ, του οποίου η κοινωνική αποδοχή δείχνει να αυξάνεται.
«Η τάση κοινωνικής σταθεροποίησης του ΛΑΟΣ, ίσως να σχετίζεται με τη μετατόπιση που συντελείται, μέσα στην κρίση, μερίδας των (παραδοσιακών και νέων) μεσαίων στρωμάτων προς τον ιδεολογικό λόγο που εκπέμπει» το κόμμα αυτό, εκτιμά ο αναλυτής Γιάννης Μαυρής, ο οποίος πιστεύει πως στο νέο πολιτικό τοπίο υπάρχει περιχαράκωση της Αριστεράς, με ελαφρά, έστω, ενίσχυση της εικόνας του ΚΚΕ.
Ο ίδιος αναλυτής εκτιμά πως οι μεταβολές στους εκλογικούς συσχετισμούς των πολιτικών δυνάμεων έχουν σήμερα μικρή σημασία και προσθέτει πως, κατά τα φαινόμενα, η κοινωνική δυσαρέσκεια, η οποία αρχίζει να εκδηλώνεται, δεν μεταφράζεται τόσο σε μετατοπίσεις μεταξύ των υπαρχόντων κομμάτων, όσο (και κυρίως) τείνει να προσλάβει αντικομματική και αντιεκλογική κατεύθυνση. (σ.σ. εννοεί την προτίμηση προς την αποχή, ή τις αντικομματικές πρακτικές του άκυρου και του λευκού).
ΔΙΧΑΣΜΕΝΟ ΤΟ ΠΑΣΟΚ
Πράγματι τα πολιτικά κόμματα δείχνουν ανήμπορα (ή και ανίκανα) να «σηκώσουν» το βάρος της σημερινής δυσβάστακτης καταστάσεως.
Το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Α. Παπανδρέου έλαβε τα «θατσερικού» τύπου μέτρα, τα οποία είναι αμφιβόλου αποτελεσματικότητος, όπως εκτιμούν άπαντες (φίλοι και αντίπαλοι του κυβερνητικού κόμματος) και αυτό πέραν των επιπτώσεων τους στην κοινωνία, έχει διχάσει το πάλαι ποτέ σοσιαλιστικό κόμμα.
Οι ακραιφνείς υποστηρικτές του σημερινού πρωθυπουργού, αλλά και «τα ορφανά» του «σημιτικού εκσυγχρονισμού» στηρίζουν τα μέτρα, πλην, όμως, «απέναντί» τους βρίσκονται όσοι θεωρούν ότι εκφράζουν το «παλαιό», το λεγόμενο κοινωνικό και πατριωτικό ΠΑΣΟΚ, όπως έχει καταστεί σαφές με τις γνωστές διαφοροποιήσεις στελεχών «πρώτης γραμμής», όπως οι κ. Χρήστος Παπουτσής και Κώστας Σκανδαλίδης.
Μάλιστα δεν είναι λίγοι εκείνοι από το χώρο αυτό, που εκφράζουν ταυτόχρονα αμφιβολίες για το «πού το πάει ο Γιώργος» στα εθνικά θέματα και θέτουν το βάσιμο ερώτημα για το «τι παίχθηκε» και το «τι έδωσε» ο σημερινός πρωθυπουργός αναφορικά με τα ζητήματα της εξωτερικής μας πολιτικής (Ελληνοτουρκικές σχέσεις, Κυπριακό, ΠΓΔΜ) προκειμένου να εισπράξει την πολιτική στήριξη του Προέδρου Ομπάμα ή του Προέδρου Σαρκοζί.
Σ’ αυτό το ερώτημα, όπως είναι φυσικό, η απάντηση θα δοθεί τους επόμενους μήνες, αναλόγως των εξελίξεων που θα συμβούν στα εθνικά μας θέματα.
ΔΕΝ ΒΡΗΚΕ ΤΟ ΒΗΜΑΤΙΣΜΟ ΤΟΥ
Στο κόμμα της μείζονος αντιπολιτεύσεως, ο Αντώνης Σαμαράς δείχνει να μην έχει βρει ακόμη το βηματισμό που του είναι απαραίτητος, ώστε να περάσει το κόμμα στην «επόμενη ημέρα», όπως συνεχώς τονίζει.
Ο αρχηγός της ΝΔ, ο οποίος στηρίζει την ουσία των μέτρων της κυβερνήσεως, προσπαθεί να δώσει, με διάφορες πρωτοβουλίες του, μία εικόνα εξωστρέφειας, προκειμένου να απεγκλωβίσει το κόμμα από τη διαρκή απολογία για τα πεπραγμένα της κυβερνήσεως Καραμανλή.
Υποστηρίζει δε πως, σε σύντομο χρονικό διάστημα, το πολιτικό σκηνικό θα έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά, εξαιτίας των οικονομικών εξελίξεων και των επιπτώσεων στο κοινωνικό σύνολο.
Ο Α. Σαμαράς, ο οποίος δεν αποκλείει (ως εκτίμηση) την πιθανότητα προσφυγής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, επιμένει στην ευρωπαϊκή «λύση» για την ελληνική οικονομία και τονίζει πως τυχόν έξοδος της Ελλάδας από τη Ζώνη του Ευρώ, θα αποδυναμώσει εξαιρετικά το ευρώ, ιδιαίτερα μάλιστα αν την πορεία αυτή ακολουθήσουν και οι τρεις - τέσσερις άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.
Ωστόσο, αντιλαμβάνεται πως ευρίσκεται σε δυσχερή θέση, προς τούτο δεν επιλέγει ενέσεις ηθικού προς τα στελέχη του, προβλέποντας (αυτό που δείχνει αυτονόητο) ότι πολύ σύντομα ο πρωθυπουργός θα φανεί αδύναμος και γι’ αυτό ζητεί πιο επιθετικούς αντιπολιτευτικούς τόνους.
Στις προβλέψεις του προσέθεσε και το ότι σύντομα θα υπάρξουν εξελίξεις λόγω της οικονομικής κρίσεως και ως εκ τούτου, φέρεται ειπών, ότι η ΝΔ πρέπει να είναι έτοιμη, πλην, όμως, όπως είναι φυσικό, δεν είναι σε θέση διευκρινίσει για ποιο πράγμα το κόμμα πρέπει να είναι έτοιμο…
Για να ξανακυβερνήσει μήπως;
Είναι, όμως, προφανές πως αυτό είναι δύσκολο.
Όπως είναι εξίσου προφανές το ότι η σημερινή ηγεσία της ΝΔ ασχολείται με το προσεχές συνέδριο του κόμματος, κάτι που, όμως, είναι πιθανόν να μην ενδιαφέρει την κοινωνία, η οποία δεν νοιάζεται για τις όποιες εσωκομματικές ισορροπίες.
Η ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΛΑΟΣ
Στο μεταξύ, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι αναλυτές που διαβλέπουν υπόγειους διαύλους επικοινωνίας μεταξύ της σημερινής (υποτίθεται σοσιαλιστικής) κυβερνήσεως και του (κατά Καραμανλή ακραίου) ΛΑΟΣ του Γιώργου Καρατζαφέρη.
Το κόμμα αυτό της συντηρητικής παρατάξεως, με τις γνωστές εθνικιστικές και ξενοφοβικές απόψεις, αλλά και με θέσεις επικίνδυνες, όπως αυτή για την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων των εργαζομένων, είναι, αυτήν την περίοδο, μαζί με τον Κώστα Μητσοτάκη, ο καλύτερος σύμμαχος του ΠΑΣΟΚ.
Μάλιστα είναι εμφανής η ενίσχυσή του (έτσι τουλάχιστον δείχνουν οι δημοσκοπήσεις) ίσως γιατί είναι πιο ξεκάθαρο και πιο σαφές στις θέσεις του από τον έτερο συγκάτοικο της περιβόητης Κεντροδεξιάς πολυκατοικίας, δηλαδή τη ΝΔ, η οποία προσπαθεί να ισορροπεί μεταξύ της υποστηρίξεως και της κριτικής έναντι της σημερινής κυβερνήσεως. Της κυβερνήσεως, για την οποία ορισμένοι (κακεντρεχείς;) αναλυτές ισχυρίζονται πως ίσως βρει διαμέρισμα στην Κεντροδεξιά πολυκατοικία!
Ο Γιώργος Καρατζαφέρης δηλώνει («Καθημερινή») πως έχει «ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας» με το ΠΑΣΟΚ: «Μιλάμε τακτικά με τον κ. Γ. Παπανδρέου, ασχέτως αν οι συνομιλίες μας δεν δημοσιοποιούνται», παραδέχεται, απορρίπτει τα περί «ανίερης συμμαχίας» με την κυβέρνηση και προσθέτει ότι «σε αυτή τη συγκυρία, εγώ προτάσσω το εθνικό συμφέρον για να μην γίνει η κηδεία της χώρας».
Ο ΛΑΟΣ έχει στηρίξει όλα τα οικονομικά νομοσχέδια της κυβερνήσεως, αν και διαφωνεί (για προφανείς ιδεολογικούς λόγους) με αυτό για το μεταναστευτικό, αυτή δε η στάση και η πρακτική του δεν φαίνεται προσώρας ζημιογόνος, καθώς έχει εκτιναχθεί στο 7%, ενώ η ΝΔ έχει συρρικνωθεί στο 19%.
ΠΑΛΗΣ ΞΕΚΙΝΗΜΑ…
Στο χώρο της Αριστεράς, το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ, εμφανίζονται έτοιμοι για νέες κινητοποιήσεις, καθώς εκτιμούν ότι οι πρόσφατες κυβερνητικές αποφάσεις προκάλεσαν κοινωνικό σοκ και συναντούν την καθολική αντίδραση των εργαζομένων, ακόμη και εκείνων που πρόσκεινται στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ.
Στα επιτελεία των δύο κομμάτων θεωρούν ότι θα ακολουθήσουν και άλλα νέα επώδυνα μέτρα – ειδικά στην περίπτωση που η χώρα προσφύγει στο ΔΝΤ - και με βεβαιότητα κάνουν λόγο για επερχόμενες αντιδράσεις στα όρια της κοινωνικής εκρήξεως.
Σημειώνεται, πάντως, πως το μεν ΚΚΕ παρουσιάζει οριακή άνοδο, ο δε ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει περιχαρακωμένος «στα λεφτά του», δηλαδή στη δύναμη που είχε στις τελευταίες εκλογές.
Εξάλλου, ειδικά το ΚΚΕ φαίνεται να παραβλέπει μια σοβαρή πτυχή των κοινωνικών αγώνων, η οποία πιθανόν να επηρεάσει τη μαζικότητά τους. Και αυτή η πτυχή είναι η κόπωση και την οικονομική αιμορραγία από τα χαμένα ημερομίσθια των απεργιών.
Βεβαίως, η Αλέκα Παπαρήγα το έχει, ήδη, επισημάνει, καθώς έχει τονίσει πως «καραδοκούν να κουραστούν οι εργαζόμενοι» για να ληφθούν ακόμη χειρότερα μέτρα.
Στην άλλη πλευρά, στο ΣΥΡΙΖΑ, η κατάσταση είναι σαφώς συγκεχυμένη: Το σχήμα στηρίζει τους κοινωνικούς αγώνες, αλλά στο εσωτερικό του επικρατεί «μπάχαλο», έχουν ακουστεί φωνές ότι ίσως θα πρέπει να αλλάξει τον – εδώ και 35 χρόνια - ευρωπαϊκό του προσανατολισμό, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται σε κόντρα με την κυβέρνηση (με τον Θ. Πάγκαλο).
Οι περισσότεροι αναλυτές συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι προϊόντος του χρόνου και των επιπτώσεων των οικονομικών μέτρων στην κοινωνία τα πράγματα για τα πολιτικά κόμματα θα αλλάζουν συνεχώς και ότι τίποτα σ’ αυτά δεν θα είναι όπως τα γνωρίζαμε.
