Συμπληρώνονται φέτος 189 χρόνια από τότε που το υπόδουλο γένος των Ελλήνων ξεσηκώθηκε εναντίον της τουρκικής τυραννίας. Και ήταν ο μεγάλος αυτός ξεσηκωμός μοναδικός σε ηρωισμό και αποφασιστικότητα. Γεμάτος σε θυσίες και ολοκαυτώματα. Γι’ αυτό και η επανάσταση του 1821 χαρακτηρίζεται, ως η λαμπρότερη και ενδοξότερη περίοδος της εθνικής μας ιστορίας. Γέφυρα ηθικού θριάμβου. Που δίδαξε σ’ όλους τους υπόδουλους λαούς ότι θέλει «αρετή και τόλμη η ελευθερία».
Είναι όμως άξιο απορίας πώς φθάσαμε στη μεγάλη μέρα της εθνικής έγερσης. Πώς ένας λαός, ύστερα από τέσσερις αιώνες μαύρης σκλαβιάς έμεινε αδούλωτος. Με γνήσιο φρόνημα ορθόδοξο και ελληνικό. Και πώς οι ραγιάδες περνώντας καθημερινά τις συμπληγάδες της βίας και της θηριωδίας, της περιφρόνησης και της οδύνης, βγήκαν απ’ αυτές αλώβητοι. Δυνατοί να ανατρέψουν τη μακραίωνη σε βάρος τους κατάσταση και να βγούν εθνικά νικητές από το μεγάλο τούνελ της καταπίεσης. Και το πέτυχαν με τη δύναμή τους. Αυτή που τους πέρασε από το σκοτάδι της δουλείας – αλύγιστα και απροσκύνητα – στην αντίπερα όχθη. Στο φως της ελευθερίας.
Και η δύναμη αυτή ήταν το μυστικό που περνούσαν οι παππούδες στα εγγόνια τους, η Ελληνίδα μάνα στο παιδί της, ο παπάς δάσκαλος στα σκλαβόπουλα που σύναζε τριγύρω του στην αγκαλιά της εκκλησιάς. Και έτσι μάθαιναν οι σκλάβοι όλοι: «Τι είχανε, τι έχουν, τις τους πρέπει». Κατ’ αυτόν τον τρόπο σφυρηλατούνταν από γενιά σε γενιά η εθνική συνείδηση, που διατηρούσε ζωντανή τη γλώσσα την ορθόδοξη χριστιανική πίστη, την ιστορία.
Και ήταν αυτή που κρατούσε, σ’ όλη τη διάρκεια της μαύρης νύχτας του γένους, ακλόνητη την πίστη στην ιδέα της λευτεριάς. Έτσι ο σκλαβωμένος Έλληνας έβλεπε μέσα απ’ την ψυχή του μια περαστική θεομηνία που θα ξεσπούσε με την άγνωστη, αλλά πάνσοφη, βουλή του Υψίστου.
Πίστευε σταθερά ότι η επερχόμενη καταστροφική λαίλαπα, που ήταν ασυμβίβαστη και αντίθετη με την ηθική τάξη του κόσμου, θα είναι περαστική. Και ότι το δίκαιο, κάποια μέρα, θα νικήσει το άδικο. Αυτό που καταπίεζε το ραγιά σ’ όλη τη διάρκεια της μακραίωνης δουλείας. Και αυτό οι πρόγονοί μας δεν το ξέχασαν ποτέ. Το είχαν πάντοτε μπροστά στο μυαλό τους, μέχρις ότου έρθει το πλήρωμα του χρόνου, που θα ωρίμαζε την ιδέα του εθνικού ξεσηκωμού και της λύτρωσης.
Και όταν ήρθε η άγια μέρα της εθνεγερσίας η εθνική συνείδηση, που την προκάλεσε, ήταν ολοκάθαρη, αναλλοίωτη και ενιαία σ’ όλη τη διάρκεια αυτής. Δεν υπήρχε καμία παρέγκλιση από το στόχο της. Γιατί ήταν διαρκώς φωτισμένη με το φως των αιώνιων ιδανικών. Με τις αξίες και τις αρετές της αθάνατης φυλής μας. Αυτές που έδωσαν τη δυνατότητα στους αγωνιστές του 1821 να ανηφορίσουν ηρωικοί το δρόμο της θυσίας. Που οδήγησε στην πολυπόθητη λευτεριά της πατρίδας. Με τα λύτρα συμφορών και αίματος.
Αυτά που δεν είχαν τελειωμό, αφού οι ραγιάδες δεν έπαψαν ούτε στιγμή να χύνουν το αίμα τους σε φοβερούς, άνισους τιτάνιους αγώνες μέχρις ότου φθάσουν στο ποθητό αποτέλεσμα. Στο τέλος αυτής της τυραννίας.
Πολλά τα παραδείγματα τέτοιων αγώνων φιλοπατρίας, αυτοθυσίας και μαρτυρικού τέλους. Αλησμόνητοι και βαθιά φωλιασμένοι στην εθνική μνήμη οι αγώνες των ατρόμητων Σουλιωτών, που δικαιώνουν απόλυτα τα λόγια του ποιητή: «Πάνω στα βράχια του Σουλιού και στα περιγιάλια της Πάργας ζουν τ’ απομεινάρια της φυλής, που μονάχα οι μάνες των Δωριέων γεννούσαν, υπάρχουν ίσως ακόμα οικογένειες που δεν θα τις αποκήρυχνε το αίμα των Ηρακλειδών».
Με τέτοια αδάμαστη πίστη στο Θεό και στα αιώνια ιδανικά της φυλής μας πέτυχαν οι πρόγονοί μας, διά της θυσίας, το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας.
Και αυτό το ποθητό αποτέλεσμα ήταν απόρροια της σιωπηρής δραστηριότητας των σκλαβωμένων Ελλήνων. Της αυτοσυνειδησίας – δηλαδή του ποιοι είμαστε – που καλλιεργούσαν καθ’ όλη την περίοδο της μαύρης δουλείας. Έτσι κρατήθηκαν εθνικά αμόλυντοι. Δεν αφομοιώθηκαν στη χοάνη του Μουσουλμανισμού και δεν εξαφανίσθηκαν από τη θύελλα του Οθωμανικού φανατισμού και επεκτατισμού.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο λοιπόν η εθνική συνείδηση – η κινητήριος δύναμη του αγώνα – δεν χάθηκε, αλλά έμεινε κρυμμένη σαν σπίθα στη στάχτη της σκλαβιάς. Έζησε 400 χρόνια. Και άναψε και φούντωσε, όταν ήρθε η άγια μέρα του εθνικού ξεσηκωμού.
Αυτή την εθνική συνείδηση πρέπει να σφυρηλατούμε και σήμερα, όπου οι καιροί είναι πολύ δύσκολοι για μας. Γιατί μόνον αυτή μπορεί να μας κρατήσει μακριά από τον κίνδυνο της εθνικής καταστροφής, που μπορεί να έρθει με την πολτοποίηση του πολιτισμού μας και την οικονομική κατάρρευση και χρεοκοπία της δύσμοιρης αυτής χώρας.
Ας αγωνιζόμαστε διαρκώς, παραδειγματιζόμενοι από τους ήρωες του – 21 -, με πίστη στα ιδανικά και τις αξίες εκείνες, που κατοχυρώνουν την εθνική ανεξαρτησία και ελευθερία της πατρίδας μας.
