Στα πρόθυρα παρακρούσεως έχει περιέλθει η ελληνική κοινωνία, μετά τα μέτρα – θηλιά στους εργαζομένους και τους συνταξιούχους που ανακοίνωσε η κυβέρνηση του Γιώργου Α. Παπανδρέου, μέτρα τα οποία ουδεμία σχέση έχουν με τον (υποτιθέμενο) σοσιαλιστικό και κοινωνικό χαρακτήρα του ΠΑΣΟΚ, το οποίο με τη σειρά του, ως κομματικός σχηματισμός, δείχνει να «τα έχει χάσει» και να κινδυνεύει «να βαρέσει διάλυση».
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ο οποίος περιόδευσε στα κύρια κέντρα αποφάσεων του κόσμου και είχε διαβουλεύσεις στο Βερολίνο, το Παρίσι και την Ουάσιγκτον, αναζητώντας πολιτική και (ας μη γελιόμαστε) οικονομική στήριξη, προκειμένου να εξέλθει η Ελλάδα (προσωρινά φυσικά, αφού μιλάμε για δανεισμό και δη με επαχθείς όρους) από το δημοσιονομικό αδιέξοδο, έχει, ήδη, παραδεχθεί πως ουδεμία σχέση έχουν τα μέτρα που έλαβε με το χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ, αλλά (όπως ισχυρίσθηκε για να τα δικαιολογήσει) ελήφθησαν γιατί η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Δηλαδή, επί της ουσίας ο σημερινός πρωθυπουργός παραδέχθηκε πως η νεοφιλελεύθερη συνταγή την οποία ακολουθεί, είναι αυτή που μπορεί να δώσει τη λύση στο πρόβλημα της χώρας και, συνεπώς, αυτή τη λύση δεν μπορεί να τη δώσει η σοσιαλιστική (ή έστω σοσιαλδημοκρατική) συνταγή, την οποία ο ίδιος και το κόμμα του πρεσβεύουν.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τη δημόσια παραδοχή του Γ. Α. Παπανδρέου, ο σοσιαλισμός, με την κοινωνική δικαιοσύνη την οποία ευαγγελίζεται και το άλλο μοντέλο αναπτύξεως που προτείνει, με την αναδιανομή των εισοδημάτων υπέρ των πολλών και όχι υπέρ των ολίγων, δεν μπορεί να αποτελέσει τη λύση για το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η χώρα.
ΝΕΥΡΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΟ ΠΑΣΟΚ
Η κατάσταση αυτή έχει φέρει το ΠΑΣΟΚ και την κυβέρνηση στα πρόθυρα νευρικής κρίσεως, καθώς ξέσπασαν ανταρσίες και δη από προβεβλημένα στελέχη του κυβερνητικού κόμματος, όπως οι κ. Χρήστος Παπουτσής και Κώστας Σκανδαλίδης, φαίνεται δε πως, παραλλήλως, υπάρχει και θέμα ασυνεννοησίας μεταξύ του Μεγάρου Μαξίμου και του Υπουργείου των Οικονομικών.
Πριν αναφερθούμε στην ουσία της ανταρσίας των κ. Παπουτσή και Σκανδαλίδη, αξίζει να θυμίσουμε, επίσης, πως: Η κ. Λούκα Κατσέλη, σύμφωνα με σχετικά δημοσιεύματα, υπέβαλε την παραίτησή της (για άλλη μια φορά) στον πρωθυπουργό, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν, διαμαρτυρόμενη έντονα για επεισόδιο με τον Υπουργό των Οικονομικών, ο οποίος την άφησε ακάλυπτη στις αντιδράσεις βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, στο θέμα της τροπολογίας για τις τιμές των φαρμάκων, αλλά και σε έντονο ύφος τής είπε, όταν συναντήθηκαν σε διάδρομο της Βουλής, «πας να μας διαλύσεις».
Η επίμαχη τροπολογία αποσύρθηκε, καθώς θα την καταψήφιζε ικανός αριθμός βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, ο δε Γραμματέας της ΚΟ του Κινήματος Χρήστος Παπουτσής έγινε έξαλλος λέγοντας πως «έχουμε 160 βουλευτές και δεν μπορούμε να περάσουμε μια τροπολογία»...
Επίσης, σφοδρή επίθεση δέχθηκε από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ο Υπουργός των Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, που κατηγορήθηκε για ολιγωρία και μεγάλη καθυστέρηση λήψεως μέτρων και για ανακολουθία σε σχέση με τη φυσιογνωμία και τις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ.
Δεν είναι δε λίγοι όσοι, εντός της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ, πιστεύουν ότι ο Υπουργός των Οικονομικών αποτελεί τον «αδύναμο κρίκο» του οικονομικού επιτελείου της κυβερνήσεως και ότι (ως εκ τούτου) πιθανώς θα αντικατασταθεί μόλις ο Γ. Α. Παπανδρέου αποφασίσει να προχωρήσει σε αλλαγές στην κυβέρνησή του.
ΤΡΑΓΕΛΑΦΟΣ...
Και προ 10ημέρου συνέβη έτερον τραγελαφικό:
Την ώρα που ο πρωθυπουργός συνομιλούσε στο Βερολίνο με την Καγκελάριο Α. Μέρκελ, ο Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδος του ΠΑΣΟΚ και Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος Χρήστος Παπουτσής «άδειασε» και μάλιστα με τον πιο απαξιωτικό τρόπο τον υφυπουργό των Οικονομικών Φίλιππο Σαχινίδη.
Με αφορμή μια ατυχή έκφραση του Φ. Σαχινίδη, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου με το οποίο θεσμοθετήθηκαν τα μέτρα, ο Παπουτσής σε έντονο ύφος τού είπε:
– Έχετε επίγνωση ποιας κυβέρνησης είστε υφυπουργός;
Και στη συνέχεια τον «έσφαξε» με την έκφραση:
«Στη θέση που κάθεστε έχουν καθίσει πολιτικοί που έγραψαν ιστορία».
Ο Φίλιππος Σαχινίδης απείλησε με παραίτηση, αλλά τον «κάλμαρε» ο Πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος Πετσάλνικος...
Δύο μέρες αργότερα, την περασμένη Κυριακή, ο πρώην Υπουργός Κώστας Σκανδαλίδης σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Real Νews» άφηνε αιχμές κατά του ίδιου του Γιώργου Α. Παπανδρέου, λέγοντας ότι επειγόντως οφείλει να λειτουργήσει και ως πρωθυπουργός και ως Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ προκειμένου να καλύψει την απόσταση, αλλάζοντας τα κακώς κείμενα ή πραττόμενα.
Επίσης, σε άλλο σημείο τόνισε ότι «όλοι μας αυτές τις ημέρες νιώθουμε μια γροθιά στο στομάχι των ιδεών, των στόχων και των οραμάτων μας. Η εικόνα και το περιεχόμενο της πολιτικής μας δεν έχουν και πολλή σχέση με τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις».
Ο πρωθυπουργός, ο οποίος την περασμένη Κυριακή βρισκόταν στο Παρίσι, στον Πρόεδρο Σαρκοζί, απείλησε με διαγραφές και τόνισε στους αντάρτες, το αυτονόητο: «Δεν είναι δυνατόν την ώρα που δίνω αυτήν τη δύσκολη μάχη στο εξωτερικό, η κυβέρνηση να παρουσιάζει αυτήν την εικόνα διάλυσης», είπε.
Μετά ταύτα, ο Χρήστος Παπουτσής «τα μάζεψε» και σε τηλεοπτική του συνέντευξη είπε, μεταξύ άλλων, ότι στηρίζει τα μέτρα της κυβερνήσεως και ότι δεν έχει κανένα προσωπικό πρόβλημα με τον υφυπουργό των Οικονομικών.
Ο δε Κώστας Σκανδαλίδης υποχρεώθηκε, επίσης να ανασκευάσει, δηλώνοντας πως «είμαι στρατιώτης του Κινήματος. Γυρίζω όλη την Ελλάδα και στηρίζω τον Πρωθυπουργό. Θα πάμε συντεταγμένα».
Η κατάσταση στο ΠΑΣΟΚ αποτυπώνεται σε μια φράση του Υπουργού των Μεταφορών Δημήτρη Ρέππα ότι «εκείνο που ενοχλεί δεν είναι το περίσσευμα δυσαρέσκειας, αλλά το έλλειμμα πίστης».
Συναφώς να επισημάνουμε πως μία (ακόμα) νομοθετική πρωτοβουλία της κυβερνήσεως «πάγωσε» στη Βουλή, λόγω αντιδράσεων που προήλθαν από το ίδιο το ΠΑΣΟΚ.
Το νομοσχέδιο του Γιάννη Ραγκούση για το νέο σύστημα επιλογής των προϊσταμένων στο Δημόσιο, το οποίο εισήχθη εκτάκτως στη Βουλή προς συζήτηση, δεν θα ψηφιστεί τελικά με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, όπως αρχικά επιθυμούσε η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών.
«Το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να ταλαιπωρείται από κατεπείγοντα νομοσχέδια», τόνισε ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής Απόστολος Κακλαμάνης και αφού σημείωσε ότι πρόθεση των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ δεν είναι να δυσκολέψουν το νομοθετικό έργο, τόνισε ότι θέλουν απεριόριστο δικαίωμα λόγου και ψήφου.
Το βέβαιο είναι πως αυτή η κατάσταση εντός του ΠΑΣΟΚ δεν θα καταλαγιάσει, καθώς, εκτός των άλλων, δηλαδή των μέτρων που έχουν ληφθεί και των εξ αυτών ιδεολογικών συγκρούσεων εντός του κυβερνητικού κόμματος, είναι προφανής η απουσία συντονισμού στην κυβέρνηση (οι δύο «αντ’ αυτού», δηλαδή οι κ. Πάγκαλος και Παμπούκης προφανώς δεν τα καταφέρουν) ο δε εκνευρισμός θα επιτείνεται όσο θα περνά ο καιρός και θα βιώνει η κοινωνία τον αντίκτυπο των μέτρων και, συνεπώς, θα χάνεται η εμπιστοσύνη των πολιτών στο κυβερνητικό κόμμα.
ΣΥΝΝΕΦΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ;
Πέραν αυτών, αλλά όχι και ανεξαρτήτως, φαίνεται πως υπάρχουν (σύμφωνα με σχετικά δημοσιεύματα) και σύννεφα στις σχέσεις του Μεγάρου Μαξίμου με το Υπουργείο των Οικονομικών, καθώς οι δυσχέρειες υλοποιήσεως των ληφθέντων μέτρων οδηγούν σε διαφορετικές προσεγγίσεις για τη στρατηγική και τους στόχους των Αθηνών, ενόψει του μεγάλου προβλήματος της καλύψεως των συνεχών δανειακών αναγκών της χώρας.
Παρά τα όσα δηλώνει περί του ενδεχομένου προσφυγής στο ΔΝΤ, ο Γ.Α. Παπανδρέου, όπως, τουλάχιστον, προκύπτει από τις επαφές του στο «τρίγωνο» Βερολίνου - Λουξεμβούργου - Παρισιού και από τις συναντήσεις του με την Άνγκελα Μέρκελ και τους κ. Ζ. Κ. Γιούνκερ και Ν. Σαρκοζί, αναζητεί τη λύση στο ελληνικό πρόβλημα εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου.
Στον δε πυρήνα της προσεγγίσεώς του βρίσκεται η άποψη ότι η ελληνική οικονομία είναι και θα παραμείνει στο στόχαστρο των αγορών, ανεξαρτήτως των πρόσθετων μέτρων και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να βρεθεί από την Ε.Ε. - επί της ουσίας, δηλαδή, από το Βερολίνο - ένας μηχανισμός εγγυήσεων για τα ελληνικά ομόλογα.
Αντιθέτως, στο Υπουργείο των Οικονομικών φέρεται να επικρατεί η άποψη ότι η εξεύρεση «πολιτικής λύσης» στο ελληνικό πρόβλημα είναι εξαιρετικά σύνθετη, λόγω των δυσχερειών που αντιμετωπίζει η Α. Μέρκελ στο εσωτερικό της Γερμανίας. Επίσης, υπάρχει η εκτίμηση πως ακόμη και αν η Ελλάδα καλύψει, μέσω εγγυήσεων από κράτη - μέλη της ΕΕ, τις ανάγκες δανεισμού του επόμενου διμήνου, το πιθανότερο είναι πως θα περιέλθει εκ νέου σε δεινή θέση, μερικούς μήνες αργότερα.
Συναφώς επισημαίνεται πως οι αρμόδιοι για την Οικονομική πολιτική, Γιώργος Παπακωνσταντίνου και Λούκα Κατσέλη δεν κατάφεραν να βρουν κοινό βηματισμό.
Αυτά τα φαινόμενα (δυσλειτουργίες και εκφράσεις προσωπικών στρατηγικών – περιπτώσεις Παπουτσή , Σκανδαλίδη) υποχρεώνουν τον Γιώργο Παπανδρέου να αλλάξει ρότα και, ήδη, στο παρασκήνιο πιθανολογείται η εκδοχή ενός ανασχηματισμού περί το Πάσχα.
Μάλιστα κυκλοφορεί το σενάριο που θέλει «σχήμα δύο αντιπροέδρων», εκ των οποίων ο ένας θα έχει την ευθύνη της οικονομίας και της αναπτύξεως και ο άλλος θα αναλάβει τον συντονισμό των θεσμικών μεταρρυθμίσεων σε Δημόσια Διοίκηση και ΟΤΑ.
Πολλά δε ακούγονται και γράφονται για το ρόλο που πιθανότατα θα διαδραματίσει ο Λουκάς Παπαδήμος, του οποίου λήγει οσονούπω η θητεία του ως αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης.
ΣΟΚ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Όμως, την κοινωνία ουδόλως απασχολούν τα εσωτερικά της κυβερνήσεως, η αδυναμία συντονισμού της και οι εκδηλώσεις προσωπικών στρατηγικών, αλλά το βάρος των νεοφιλελεύθερων μέτρων που έχουν ληφθεί και όσων μέλει να ληφθούν στο αμέσως προσεχές διάστημα (ίσως και για τον ιδιωτικό τομέα, έστω κι αν προσώρας υπάρχουν σχετικές διαψεύσεις σκοπιμότητας).
Οι πολίτες, αν κρίνουμε από τα αποτελέσματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων, απορρίπτουν τα περισσότερα από τα οικονομικά μέτρα και τα κρίνουν άδικα και αναποτελεσματικά.
Οι απεργιακές κινητοποιήσεις κλιμακώνονται, αν και ορισμένοι αναλυτές (Γ. Κύρτσος) ισχυρίζονται πως το μόνο που διευκολύνει την κυβέρνηση στο έργο της είναι η εκτίμηση των περισσότερων πολιτών ότι τα μέτρα θα εφαρμοστούν ανεξάρτητα από τις διαμαρτυρίες και τις απεργίες.
Η παραίτηση της ελληνικής κοινής γνώμης μπροστά σε αυτό που εμφανίζεται σαν οικονομική αναγκαιότητα προσφέρει ένα χρονικό και πολιτικό περιθώριο στην κυβέρνηση για να εφαρμόσει την πολιτική της, σημειώνει ο ίδιος αναλυτής.
Είναι, όμως, παρά ταύτα βέβαιο πως ούτε η κοινωνία αλλά ούτε και η κυβέρνηση έχουν χρόνο. Και αυτό θα φανεί συντόμως.
