«Να μη ζηλεύεις εκείνους που κερδίζουν με αδικίες,
αλλά περισσότερο να τιμάς όσους με δικαιοσύνη ζημιώθηκαν»
Ισοκράτης
Ο καθένας στη ζωή, αγωνίζεται για να βελτιώσει τον εαυτό του και τις συνθήκες γύρω του. Θα ήταν τουλάχιστον υποκριτικό να ισχυριστεί κανείς ότι δεν τον ενδιαφέρει η επιτυχία ή έστω η θετική αποδοχή των άλλων. Στα πλαίσια αυτά, ο αγώνας για τη διεκδίκηση μιας θέσης είναι αναμενόμενα σκληρός ενώ πολλές φορές ακολουθεί τους ζουγκλικούς κανόνες που σήμερα ανθούν σε όλα τα επίπεδα.
Στη νεοελληνική πραγματικότητα, διάφοροι αυτοδιοικούμενοι οργανισμοί, έχουν τη δυνατότητα να διαχειρίζονται κρίσεις που οδηγούν σε προσλήψεις, τις οποίες και επικυρώνουν με ομόφωνες συνήθως αποφάσεις. Στην περίπτωση μάλιστα που ο εκκολαπτόμενος για την πρόσληψη υποψήφιος υστερεί σε τυπικά προσόντα, μπορεί να «αξιοποιηθεί» το νομότυπο δικαίωμα της αναβολής (η θέση κηρύσσεται «άγονη») και μάλιστα επανειλημμένα, μέχρι να εκπληρώσει τα κριτήρια. Στο πλαίσιο αυτό, μεθοδεύεται ακόμα και η εισροή ή η απόσυρση «ελεγχόμενων» υποψηφίων, στα πρότυπα των reality show! Και το τελικό προαποφασισμένο αποτέλεσμα στηρίζεται σε δυο αντίρροπους άξονες: στον έναν της μονιμότητας που παρέχει το δημόσιο και στον άλλο των υποκειμενικών – ιδιωτικού τύπου - κριτηρίων αξιολόγησης…
Οι ερμηνείες που δίδονται από τον κάθε υποψήφιο για μια κρίση είναι συνήθως υποκειμενικές και η αντίδραση των θιγόμενων εξαρτάται περισσότερο από το τι διακυβεύεται να χάσουν. Όμως πέρα και πάνω από την αντικειμενικότητα μιας αξιολόγησης, πρωτίστως υπάρχει η νομιμότητα η οποία και είναι αδιαπραγμάτευτη. Έτσι, όταν η κρίση είναι νομότυπη, οφείλει να γίνει αποδεκτή κι από εκείνους που ζημιώθηκαν. Όταν όμως η κρίση ενέχει παρανομία, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά αφού ένας συμβιβασμός με αμοιβαίο όφελος καθίσταται αδύνατος ενώ συχνά παρατηρείται το παράδοξο της αλαζονείας των παρανομούντων! Και τότε, ο θιγόμενος είτε θα ακολουθήσει μια στάση δουλοπρέπειας είτε θα προσφύγει στη Δικαιοσύνη την οποία και οφείλει να εμπιστεύεται. Εξάλλου, υπάρχει και η ηθική διάσταση που πρέπει να αποκατασταθεί όταν υπάρχει μεροληψία και μεθόδευση.
Οι αναλλοίωτες αξίες, συνιστούν τον σταθερό εκείνο άξονα πάνω στον οποίο μπορούν να στηριχθούν δομές, κρίσεις και σχέσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η διαχρονική ρήση του Ισοκράτη, ενισχύει ηθικά όλους όσους χάνουν τίμια και απαξιώνει όλους όσους κερδίζουν μια θέση με αθέμιτα μέσα που «αγιάζονται» από έναν ματαιόδοξο σκοπό. Ο αρχαίος νομοθέτης Σόλων, διατύπωνε ότι «σε μια ιδανική Πολιτεία, εκείνοι που δεν αδικούνται είναι προθυμότεροι να πολεμήσουν εκείνους που αδικούν, παρά εκείνοι που αδικούνται». Όμως, τι να περιμένει κανείς από τους επίγονους νεοέλληνες, που έφτασαν τη χώρα στο ίδιο επίπεδο διαφάνειας με την Μποτσουάνα και χαμηλότερα από την Τουρκία...
Με δεδομένη λοιπόν την ελαχιστοποίηση του πατριωτισμού των (νεο)Ελλήνων στον οποίο επαφύεται η εφαρμογή του Συντάγματος, αυτό που οφείλει κανείς να πράξει σε μια νομότυπη (προαποφασισμένη) κρίση, είναι να την αποδεχτεί με αξιοπρέπεια και σιωπή. Εξάλλου, είναι προτιμότερη μια αξιοπρεπής ήττα παρά μια πρωτιά σε ένα παιγνίδι στημένο. Και είναι πράγματι λυπηρό, όταν είναι στημένο από ανθρώπους των οποίων η συμπεριφορά δεν συνάδει με τη θέση την οποία κατέχουν κι ακόμα περισσότερο με την ιδεολογία που χρησιμοποιούν ως προκάλυμμα για να ωφεληθούν... συντροφικά, σεμνά και ταπεινά...
Ο Μιλτιάδης Γ. Δεληχάς είναι Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ.