Ο Απόστολος Παύλος στην επιστολή του «Προς Γαλάτας» επισημαίνει: όταν ήρθε ο κατάλληλος καιρός, όταν συμπληρώθηκε ο χρόνος, έστειλε ο Θεός στη γηή τον Υιον Του, που γεννήθηκε από γυναίκα, την Υπεραγία Θεοτόκο, και έζησε μέσα στις διατάξεις του Μωσαϊκού Νόμου, για να εξαγοράσει όσους βρίσκονταν κάτω από τη δουλεία του Νόμου, για να πάρουμε τη θεία υιοθεσία.
Ο ερχομός του χρόνου της ενανθρώπισης σχετίζεται με την ολοκλήρωση της παιδαγωγίας των Ιουδαίων εκ μέρους του Θεού, που γίνονταν άμεσα μέσω Θεοφανειών και αποκαλύψεων σε επιλεγμένα πρόσωπα αλλά και με το Μωσαϊκό Νόμο. Η παιδαγωγία δε των εθνικών γίνονταν έμμεσα μέσω της κτίσεως, του εμφύτου ηθικού νόμου, του σπερματικού Λόγου των φιλοσόφων και άλλων τρόπων.
Ο Θεός στην παιδαγωγία του, περιέλαβε όλους τους ανθρώπους, «πάντα τα έθνη», όπως αναφέρεται σε πλήθος χωρίων της Καινής Διαθήκης, αλλά και στη διδασκαλία των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης. Δεν ήταν ακόμα ώριμοι, για να γίνουν κληρονόμοι στη βασιλεία του Θεού.
Ο Ιουδαϊκός λαός χρησιμοποιήθηκε από το Θεό ως φορέας της επαγγελίας για τη σωτηρία του κόσμου, και όχι να περιοριστεί μόνο σ’ αυτόν το λαό η ευλογία και η σωτηρία του κόσμου, όπως πιστεύουν μέχρι σήμερα εγωιστικά οι Εβραίοι. Τους επέλεξε ο Θεός ως απαραίτητο όργανο στην ιστορία, να ευλογηθούν όλες οι φυλές της γης.
Θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε λαός της γης. Γι’ αυτό άλλωστε ο Θεός σήκωσε, πήρε την ευλογία από τον παλαιό Ισραήλ, από την ξηρανθείσα και άκαρπη Συναγωγή και την έδωσε στο νέο Ισραήλ της Χάριτος, στους Χριστιανούς, στην πολύκαρπη και καλλίκαρπη Εκκλησία.
Με την πτώση και ενώ ο χρόνος περνούσε, έξω από το κλίμα της Χάριτος του Θεού, που ο άνθρωπος αυτόβουλα απομακρύνθηκε, αποδεικνύονταν αδύναμος και ανίσχυρος να προχωρήσει πνευματικά. Έγινε παιχνίδι στα χέρια του κακού και του Διαβόλου.
Ο νούς του αντί να στραφεί προς την αυτοαλήθεια, την κατεξοχήν, αλήθεια που είναι ο Θεός, χρησιμοποιήθηκε εγωιστικά για την απόκτηση πλούτου και κοσμικής εξουσίας, για οικοδόμηση λαμπρών πόλεων και οικοδομών που εκφράζουν την απονοιά του ανθρώπου και τη λήθη του Θεού, όπως αυτό φαίνεται στην οικοδόμηση του πύργου της Βαβέλ, και σήμερα στους ουρανοξύστες της Ν. Υόρκης και άλλων πόλεων.
Το λογικό και η ελευθερία, που είναι τα δώρα της κατ’ εικόνα Θεού δημιουργίας του ανθρώπου, δεν χρησιμοποιήθηκαν θεάρεστα, αλλά εγωιστικά και σαρκικά. Η εγωιστική χρήση του λογικού και η απόρριψη της θεικής παιδαγωγίας συνετέλεσαν στο να περιπλανηθούν οι σοφοί, σαν σε ασέληνη νύχτα, μέσα στο σκοτάδι των λογισμών τους, με αποτέλεσμα όχι μόνο να μην κατορθώσουν υψηλότερα και σπουδαιότερα, αλλά να κατεβούν πιο κάτω. Κατέληξαν να εξευτελίσουν τον άνθρωπο. Αντί να οδηγηθούν στην αληθινή θεογνωσία και στην αναγνώριση της παρουσίας του Θεού στο σύμπαν, έπλασαν είδωλα και υπέταξαν τον κυρίαρχο του σύμπαντος άνθρωπο σε ερπετά, σε ζώα, σε φυτά, στα υλικά αγαθά, στη σάρκα και στις κοσμικές δυνάμεις και νομοτέλειες.
Ο Απόστολος Παύλος ιδιαίτερα στο πρώτο κεφάλαιο της προς Ρωμαίους επιστολής περιγράφει με δραματικό τρόπο την οικτρή κατάσταση του Πρό Χριστού ανθρώπου, αλλά και του σημερινού εκτός Χριστού, εκτός Εκκλησίας, ανθρώπου, την αδιέξοδη αιχμαλωσία του στις δυνάμεις του κακού. Γι’ αυτό ήταν αναγκαία η επέμβαση του Θεού με την ενανθρώπιση του Υιού και Λόγου.
Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης στην ομιλία του «Η Γέννηση του Χριστού» αναφέρει: ο Χριστός δεν ήρθε ενωρίτερα, στους πρώτους χρόνους μετά την πτώση των πρωτοπλάστων, αλλά αργότερα, στους έσχατους χρόνους. Επειδή σκοπός της ενανθρώπισης ήταν η καθαίρεση του συνόλου της κακίας. Έπρεπε δηλαδή να βλαστήσει, να εκδηλωθεί σε όλες τις μορφές η αμαρτία, που είχε φυτεύσει ο Διάβολος, και ύστερα να έρθει η αξίνα και να την ξεριζώσει, όπως λέγει το Ευαγγέλιο. Γι’ αυτό ούτε στον καιρό του Νώε γίνεται η ενανθρώπιση, γιατί δεν είχε βλαστήσει ακόμα η σοδομιστική αμαρτία, η ομοφυλοφιλία. Ούτε κατά την εποχή των Σοδόμων, γιατί κρύβονταν ακόμα πολλά κακά μέσα στην ανθρώπινη φύση, που έπρεπε σαν νοσηρές καταστάσεις να εκδηλωθούν για να γιατρευτούν και αυτές. Έπρεπε να εμφανισθεί ο θεομάχος Φαραώ, για να έρθει «ο διορθωτής του βίου». Να αποκαλυφθεί ακόμα και των Ισραηλιτών η παρανομία και σκληροκαρδία: Τα κακά των Ασσυρίων και του Ναβουχοδονόσορα. Η λύσσα των Ιουδαίων ενάντια στους Αγίους του Θεού που τους φόνευαν και τους λιθοβολούσαν. Έπρεπε να φανεί και η παιδοφονία του Ηρώδη.
Όταν από τη ρίζα της κακίας βλάστησαν όλες οι παραφυάδες της και το σκοτάδι αυξήθηκε στο ακρότατο όριο, τότε φανερώθηκε η χάρις του Θεού. «Τότε επέφανε της δικαιοσύνης ο ήλιος τοις ενσκότει και σκιά θανάτου καθημένας». Τότε «Ο περιπατών επί πτερύγων ανέμων (Ψαλμ. 103,3) γεννιέται σ’ ένα σπήλαιο. «Ο επαναπαυόμενος επί των Χερουβείμ» ανακλίνεται στη φάτνη των αλόγων ζώων, «Ο καθήμενος εν δόξη επί θρόνου θεότητος» σπαργανούται ως βρέφος. Αυτός στον Οποίον υποτάσσονται τα πάντα υποτάσσεται στην Παναγία Μητέρα του και το δίκαιο Ιωσήφ για να θεραπεύσει, αγιάσει και ανυψώσει την πεσούσα εικόνα του Αδάμ στου ουρανού τη δόξα και ευπρέπεια.
Βλαχάκης Ευάγγελος, Συντ/χος Εκπαιδευτικός